Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Georges Grootjans

    in de schoot van de regering
    (uitdrukking)

    binnen de beslotenheid van de regering

    Van Dale vermeldt een aanverwante betekenis voor “schoot”: “(figuurlijk) wat iets omvat, bergt, opneemt, een toevlucht biedt enz.” In Vlaanderen heeft de uitdrukking bijna een technische betekenis: dit wordt binnenskamers besproken door de regering, zonder dat het publiek of het parlement erbij betrokken worden
    standaardtaal in België
    <waarschijnlijk een vertalende ontlening van Frans “au sein du gouvernement”

    vgl. in eigen schoot

    Maar de twee excellenties hebben gebeld en de plooien gladgestreken. “Dit zal enkel nog in de schoot van de regering besproken worden.” (De Redactie 080215)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2025 07:24
    0 reactie(s)

    schoonbroer
    (de ~ (m.), -s)

    schoonbroer en zwager zijn synoniemen en standaardtaal, “maar schoonbroer wordt hoofdzakelijk in België gebruikt, terwijl zwager vooral in Nederland gangbaar is.” (website taalunie)

    vnw: zwager

    uitspraak: klik op het pijltje

    < naar het voorbeeld van Frans ‘beau-frère’; beau was een term van hoffelijkheid en affectie

    zie ook verzamellemma mensen

    Daarom vind ik dat “schoonbroer” een plaatsje verdient in dit woordenboek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2025 07:22
    0 reactie(s)

    pralinetop
    (begrip)

    Een initiatief van Frankrijk, Duitsland, België en Luxemburg met als drijvende kracht Guy Verhofstadt in 2003 in Brussel om de eerste stappen naar een Europees geïntegreerd leger te zetten

    vgl. praline

    In 2003 lanceerden Frankrijk, Duitsland, België en Luxemburg het voorstel om een eigen Europees militair hoofdkwartier uit te bouwen, zodat Europa eigen militaire operaties zou kunnen opzetten zonder Amerikaanse steun. Er werd laatdunkend op gereageerd, de bijeenkomst van de 4 in Brussel werd de ‘pralinetop’ genoemd. (vrt.be)

    Er waren nog wat ijdele pogingen, zoals in 2003, toen Belgisch premier Guy Verhofstadt Frankrijk, Duitsland en Luxemburg samenbracht in een pleidooi voor een Europese defensie die een onafhankelijkere koers van de VS moest toelaten tijdens de Irak-oorlog. Hij werd toen weggehoond met zijn ‘pralinetop’. (demorgen.be)

    De Duitsers noemen het smalend de pralinetop, de minitop van 29 april in Brussel, die de impuls moet geven aan een nieuw Europees defensiebeleid. (knack.be)

    De Angelsaksische pers was niet onder de indruk en maakte zich vrolijk over wat ze ‘de pralinetop’ noemde. (tijd.be)

    De pralinetop bevestigde eigenlijk te vroeg dat we gelijk hadden. Daardoor heeft men daar een karikatuur van gemaakt. (scriptiebank.be)

    Nu ja, Verhofstadt-de-premier met zijn pralinetop is niet Verhofstadt die in het EP oproept tot de invasie van Syrië. (forum.politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2025 07:21
    0 reactie(s)

    praline
    (de ~ (v.), ~n, ~s)

    chocolade bonbon

    vnw: chocoladebonbon

    anw: praline
    ((vooral) in België)
    lekkernij die bestaat uit een omhulsel van chocolade gevuld met suikerwerk, likeur of crème in diverse smaken

    standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    < Belgisch-Frans, praline

    Godiva-jp-giftbox-GV-50

    zie ook ijspraline; likeurpraline; paaspraline; vlaaipraline

    vgl. pralinetop

    De Belgische pralines zijn de beste van de hele wereld!

    “Jean Neuhaus gaf aan zijn chocoladebonbon de naam ‘praline’, een verwijzing naar de zeventiende-eeuwse Franse edelman César de Choiseul, graaf van Plessis-Praslin. Volgens een overlevering zou de brave man aan het einde van zijn leven ernstige spijsverteringsklachten hebben gehad die hij bestreed met een soort bonbon van medicijnen, suiker, amandelen en chocolade. Het verhaal spoorde blijkbaar Neuhaus aan om zijn chocoladebonbon naar Plessis-Praslin te vernoemen.” (https://historiek.net/j)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2025 07:14
    3 reactie(s)

    schoon
    (bn.)

    1) mooi, fraai (esthetisch)
    vnw: mooi, knap
    Van Dale 2013 online: (in ’t algemeen, archaïsch, Belgisch-Nederlands, spreektaal)

    2) goed, voortreffelijk, …
    vnw: flink, degelijk, fatsoenlijk
    Van Dale 2013 online (gewestelijk)

    3) aangenaam, klaar, …
    vnw: aangenaam, plezierig, gunstig
    Van Dale 2013 online (verouderd)

    4) verheven, loffelijk, nobel
    Van Dale 2013 online (verouderd)

    5) ironisch gebruikt om het tegendeel te bedoelen, ferm
    Van Dale 2013 online (verouderd, nog wel gewestelijk) in ironische toepassing om uit te drukken dat de in het zelfstandig naamwoord genoemde kwaliteit niet aanwezig is

    6) serieus, aanzienlijk
    Van Dale 2013 online: verouderd, gewestelijk

    • Voorbeelden: Na een jaar had hij zo een schoon bedrag bijeen gespaard.
      Wauw, dat is een schoon verzameling dat gij hier hebt. Vier kasten vol?
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Mar 2025 21:37
    20 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.