Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
bleu, pas opgeroepen soldaat, nieuweling
vr.: schachtin
vnw: eerstejaarsstudent, rekruut, groentje, nieuweling
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
NL: groentje
> Vlaamse soldatentaal
De schachten kregen hun eerste opleiding in een opleidingscentrum alvorens naar hun eenheid gestuurd te worden.
Terwijl die arme schachten aan ’t patatten jassen zijn,
vergeten wij den troep en de droevige dagen;
en roepen allen gelijk: “smeerlappen, ge zijt ons kwijt!”
(jassen, patatten ~)
> andere betekenis van schacht
eerstejaarsstudent
vnw: eerstejaarsstudent, rekruut, groentje, nieuweling
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
zie ook: schachtendoop, schachtin; schachtenweek, schachtenverkoop
vgl stront
Onze studentenclub heeft dit jaar veel schachten.
Schacht, brengt mij eens een frisse pint!
> andere betekenis van schacht
vreselijk, afschuwelijk, verschrikkelijk lelijk
vnw: vreselijk, jammerlijk, slecht
VD2014 online: Belgisch-Nederlands
1567) van Zuid-Vlaams schabouw: met de molenwieken in kruisstand
< Fr.: escabeau (trapje)
> Lat.: scabellum (bankje, ladder), omdat de molenwieken lijken op een ladder
DS2015 standaardtaal
Een offerte van een Nederlands bedrijf is opgesteld in schabouwelijk Frans. (DeMorgen.be)
Zo schabouwelijk slecht en koud het vorige week was, zo gezellig warm was het vandaag in de eerste lentezon.
1) een moetje
2) andere contexten
ook: van de moetens (moetens, van de ~)
vnw: het is (van) moeten(s): het moet wel of van een huwelijk het is een moetje
1) Onze bompa en ons bomma zijn een jaartje eerder getrouwd dan gepland … het was van moetes.
zie ook prijs hebben, pakske, met een ~ thuiskomen
2) Ik heb echt geen goesting om vanavond te gaan eten, maar ja, ’t is van moetens zeker?
demorgen.be: Ondanks alles houdt deze ‘van moetens’-regering behoorlijk stand
Soms is het in het leven niet van willens maar van moetens.
“Ik verwacht wel dat het snel op toerental geraakt, vooral omdat het ‘van moetens’ is.” (hln.be)
Het enthousiasme in de aankondiging klinkt daarom wat schril: het is van moetens. (gva.be)
Het is dan ook van moetens, nu Europa almaar strengere uitstootnormen en bijhorende boetes oplegt voor autoconstructeurs. (vrt.be)
nekvel, kraag
vnw: iemand bij de/zijn schabbernak krijgen/pakken/grijpen/vatten: iemand in de kraag vatten, iemand bij zijn lurven pakken
znwb: In de verb. iem. bij zijn schabbernak grijpen, vatten e.d.: iem. bij de kraag pakken, bij de lurven pakken, bij de kladden pakken enz.
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: znw., o., Duits: schabernack
het eerste lid is ohd. -scabarôn, verwant met schaven, het tweede lid is mhd. nac, nek. De oudste betekenis kan zijn die van ruige pelsmuts “nekkrabber”. De andere betekenissen hebben zich ten deele door verwisseling met of onder den invloed van andere woorden ontwikkeld.
zie ook schabbe
De meester pakte de deugniet bij zijne schabbernak.
Waarna Van Daele Frans mij bij mijn schabbernak vatte en mij aldus de troonzaal uitsleepte. (Louis van Dievel – vrt.be)
Hij wilde mij buitenwerken. Ik heb hem daar bij zijn schabbernak gegrepen en mee naar het klooster gesleurd. (demorgen.be)
Om de indringer bij zijn schabbernak te grijpen roept burgervader Nest Buijs de hulp in van het Natuurhulpcentrum van Opglabbeek. (nieuwsblad.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.