Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Georges Grootjans

    koterij
    (verzamellemma)

    De Vlaming is, zacht uitgedrukt, erg gesteld op zijn koterij in de bouwkunde, maar even goed in de taalkunde. In dit lemma bewaren we een overzicht van een hele rist koten – ‘koterij’ is hiervan het collectief meervoud. In se is elke afgesloten ruimte kleiner dan een volwaardige woonst een kot (hoewel het woord ‘kot’ ook als koosnaam voor een huis kan aangewend worden), waardoor er constant nieuwe samenstellingen kunnen ontstaan. Naast deze samenstellingen bestaan er ook ettelijke typische uitdrukkingen die rond een of ander ‘kot’ draaien.

    Samenstellingen:

    apenkot
    ballenkot
    bergkot
    bergingskot
    bezemkot
    buskotje
    digikot
    doempkot
    drankkot
    drugskot
    druppelkot
    duivenkot
    fietsenkot
    frietkot
    fritkot
    gazettenkot
    hennekot
    hoerenkot
    hondenkot
    houtkot
    hullekot
    jeneverkot
    kattenkot
    kelderkot
    kiekenkot
    knutselkot
    koffiekot
    kolenkot
    koolkot
    kotgenoot
    kruipkot
    nachtkot
    oefenkot
    opkotplicht
    pandoerenkot
    paskot
    platen kot
    rattekot
    rokerskot
    rommelkot
    smoorkot
    smurfenkot
    stampkot
    stemkotje
    studentenkot
    telefoonkot
    tuinkot
    vogelkot
    vogelkotje
    waskot
    wc-kot
    werkkot
    wietkot
    zottekot
    zuipkot
    zwienekot
    zwijnenkot

    Studentenjargon:
    boerenkot
    kotstudent
    kotbaas, kotmadam, kotvader
    kotbaasbedrijf
    kotbedrijf
    kotencomplex
    kotenimperium
    kotfuif
    kotprijs
    kotreglement
    kotleven
    koteten en daarmee ook kotkilo’s
    kotlabel
    kotbelasting, kottaks
    kotspotting
    luxekot
    sportkot

    Uitdrukkingen:
    blijf in uw kot
    dansen, mijn kot staat te ~
    kot, eerst een ~ en dan een varken
    kot, het ~ afbreken
    kot, het ~ in brand steken
    kot, het ~ is te klein
    kot, het ~ voor zich (alleen) hebben
    kot, het ~ vrij hebben
    kot houden
    kot, iemand uit zijn ~ lokken
    kot, in zijn ~ blijven
    kot, op ~ gaan
    kot, op ~ zitten
    kot, uit z’n ~ komen

    Regionaal beperktere uitdrukkingen:
    Kotegem
    kot, daar hebt ge het ~
    kot, iemand naar zijn ~ rijden
    kot, er zijn ~ in hebben
    sterven op het kot
    kotje, in een ~ zitten
    vogelkotje, tegen het ~ gelopen

    afgeleiden:
    krotbaas
    krotspotting

    zie ook kot, -erij

    zie ook schrijf- en uitspraakvariant koterie

    > andere betekenissen van koterij

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2025 11:04
    1 reactie(s)

    standregel
    (zn. m.; ~s)

    een artikel uit een reglement, statuut of de standregels van een vereniging

    Vlaamsgezindheid was bij de oprichting de meest concrete standregel, naast de meer klassieke serviceclubregels: sociaal dienstbetoon, cultuur en een internationale dimensie. (encyclopedievlaamsebeweging.be)

    Met uitzondering van de Proost waren zij allen verplicht, om minstens 9 maanden per jaar binnen Hoegaarden te resideren. Maar deze standregel werd zeer slecht nageleefd, want doorgaans verbleven er amper 2 à 3 Kanunnikken vast in de Parochie, al de anderen stelden “Kapelanen” aan, om in hun plaats de missen te celebreren en het koorofficie te zingen. (hoegaardserfgoed.be)

    Voortaan gold als standregel dat de Kring alleen bij eenparigheid van stemmen kon ontbonden worden. (vliz.be)

    Deze laatste had een strenge standregel, namelijk; “verboden te dansen, in openbare instellingen en aangelegenheden” . (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2025 08:29
    0 reactie(s)

    standregel
    (zn. m.; ~s)

    een artikel uit een reglement, statuut of de standregels

    Vlaamsgezindheid was bij de oprichting de meest concrete standregel, naast de meer klassieke serviceclubregels: sociaal dienstbetoon, cultuur en een internationale dimensie. (encyclopedievlaamsebeweging.be)

    Met uitzondering van de Proost waren zij allen verplicht, om minstens 9 maanden per jaar binnen Hoegaarden te resideren. Maar deze standregel werd zeer slecht nageleefd, want doorgaans verbleven er amper 2 à 3 Kanunnikken vast in de Parochie, al de anderen stelden “Kapelanen” aan, om in hun plaats de missen te celebreren en het koorofficie te zingen. (hoegaardserfgoed.be)

    Voortaan gold als standregel dat de Kring alleen bij eenparigheid van stemmen kon ontbonden worden. (vliz.be)

    Deze laatste had een strenge standregel, namelijk; “verboden te dansen, in openbare instellingen en aangelegenheden” . (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2025 08:29
    0 reactie(s)

    standregelen

    zie standregels

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2025 08:24
    0 reactie(s)

    standregels
    (zn. ; mv.)

    statuten

    ook: standregelen (zie voorbeelden)

    vnw: standregelen, standregels (mv.): statuten, reglement

    znwb: Vooral in ’t mv., voor: statuten (van een vereniging, een vennootschap enz.); soms bep.: reglement (van een sportvereniging enz.).

    gwnt: standregels: (Zuidn.) purisme voor statuten

    Typisch Vlaams: standregelen: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2. Ook: ‘standregels’. Wordt beschouwd als een purisme.

    tandregelen Turn- en wapenmaatschapij St. Jozefskring “Blauwput” (erfgoedplus.be)

    Op 2 december 1926 werd de samenwerkende maatschappij ‘De Ware Vrienden‘ opgericht (1), waarvan artikel 4 van de standregelen stipuleerde: ‘De maatschappij heeft voor doel het inrichten van feesten, toneelavonden, bals, concerten, muziekfeesten en alle andere soorten van vermakelijkheden.’ (hdbr.be)

    Door zijn aanvraag om als Gildebroeder te worden aangenomen, verbindt de kandidaat zich te tegenwoordige standregels te eerbiedigenen na te leven. (sinthuybrechtsgilde.be)

    Van doordrijven gesproken, deze ploeg wist van aanpakken. En de standregels kwamen er, na rijp beraad, in de schoot van het jonge bestuur. (vermeirebvba.be)

    Alles begon op 3 maart 1946 in Het Handelshuis op het Koolskampse Dorpsplein. “Die dag werden de standregels van de muziekmaatschappij Sint-Cecilia opgemaakt en ondertekend”, weet voorzitter Jan D’Haene. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Apr 2025 08:23
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.