Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
Een cohort is een groep mensen of dingen met een gemeenschappelijk kenmerk, vaak een gebeurtenis of periode, en wordt gebruikt in verschillende contexten zoals demografie, onderzoek, en marketing. Historisch gezien was een cohort een militaire eenheid in het Romeinse leger, en tegenwoordig verwijst het naar groepen zoals geboortecohorten of een groep studenten die een cursus tegelijk beginnen.
- Geboortecohort: Mensen die in hetzelfde jaar of een andere specifieke periode zijn geboren.
- Onderzoekscohort: Een groep mensen met een gemeenschappelijke risicofactor die wordt gevolgd in een onderzoek om de ontwikkeling van ziektes te bestuderen.
- Marketingcohort: Gebruikers van een app die in dezelfde periode zijn gestart of een gemeenschappelijke demografische kenmerk hebben.
- Opleidingsscohort: Een groep studenten die tegelijkertijd beginnen met een specifieke opleiding.
goed gekend; bekend
vnw: heel bekend
Het verhaal van het meisje Pia is welgekend. Zij kreeg een medicijn van 1 miljoen euro kreeg dankzij een crowdfunding, maar afgelopen weekend werd ook het … (vrt.be)
Het is intussen een welgekend riedeltje, zegt een stem uit het Gentse middenveld nogal cynisch: “Als de Gentse Feesten in aantocht zijn, is …" (demorgen.be)
De argumentatieve truc is welgekend: zodra iemand probleem A aankaart, begin je over probleem B, waar de ander niets over gezegd heeft. (demorgen.be)
Het is ook deze Jan Van Aalter die de welgekende euforische effecten van het drankje geboekstaafd heeft. ‘Zo is jenever waarschijnlijk de …’ (standaard.be)
het tegenovergestelde is waar; integendeel
vnw: wel integendeel!: integendeel!
Aan het eind van zijn toespraak zei Albert: „Natuurlijk betekent het einde van mijn regeerperiode niet dat onze wegen nu uiteengaan. Wel integendeel.” Dat klonk raar, omdat hij het ‘wel’ niet uitsprak als een overpeinzend ‘wel, integendeel’, maar meer zo: „Wél integendeel." (nrc.nl)
Helaas is die daling niet merkbaar bij cybercriminaliteit, wel integendeel. (vrt.be)
Afschaffing ziektebriefje leidt niet tot meer ziektedagen bij ambtenaren, wel integendeel. (demorgen.be)
‘De inwendige en uitwendige verwondingen en het toxicologisch onderzoek wijzen niet in de richting van zelfdoding, wel integendeel.’ (standaard.be)
zie avaans
;
houtskool
gwnt: (Zuidn.) houtskool
Bij steenbrood wordt – in tegenstelling tot bij het bakken van plaatbrood – de nog gloeiende bluskool met een krabber wel uit de oven getrokken, gedoofd en bewaard in een metalen “marremiet” voor later hergebruik. (heemkringhaaltert.be)
levering van 31 tonnen bluskolen voor dBdG op 26/7/1841, betaald door Geerts, gecontroleerd door J. Rombouts. (heemkundigekringmalle.be)
kauwgom kauwen; tabak kauwen
vgl. sjieken
Als rookgerief kon men er met Lagermarken magorka tabak kopen of chikken. (getuigen.be)
tamboerijn
beltrommel voor kinderen en volwassenen. € 22,95 (fruugo.be)
Zwervend door het land, met soms een orgel of een beltrommel op de rug, brachten zij hun waar op de markten aan de man. (lezenswaard.be)
De engel met de tamboerijn duikt in de bundel Dichtoefeningen op in het gedicht ‘De beltrommel’. (flandrica.be)
zich gedeisd houden, (fig.) zich verbergen
zich wegsteken achter iets of iemand: iets of iemand als excuus gebruiken
vnw: zich wegsteken: zich verstoppen, wegkruipen om aan zijn verantwoordelijkheid te ontsnappen of (fig.) in een wielerwedstrijd onopvallend meerijden om zijn goede vorm te camoufleren
zie ook wegsteken
Hij blijft zich wegsteken achter excuses. Hij kan vragen niet beantwoorden. Hij kan zelfs niet zeggen wat er fout loopt op zijn … (vlaamsparlement.be)
“We hebben er vandaag voor gevochten, niemand heeft zich weggestoken. Het is een prachtige overwinning tegen de beste ploeg van de wereld.” (knack.be)
Groen en SP.A halen uit naar Weyts: “Hij steekt zich weg achter zijn administratie”. (vrt.be)
iemand wegbrengen
vnw: wegbrengen (in België ook zonder negatieve bijklank): Hij moet naar het station. Kun je hem even wegvoeren?
“Ik heb Ilse nog weggevoerd naar school. Raymond kwam mijn man oppikken om naar het werk te rijden, ik vervoerde Ilse dan naar haar school …" (hln.be)
Onze busmaatschappij Bus4You zal bubbel 2 wegvoeren naar Essen en de bus keert leeg terug naar. Kokejane om bubbel 1 op te halen. (chirokokejane.be)
letterlijk: neerpoten, in de grond zetten, vastzetten
overdrachtelijk: iemand neerzetten als, NL:vastpinnen op
De vicepresident van de Verenigde Staten kondigde eerder dit jaar aan dat het land binnen de vijf jaar weer een Amerikaanse vlag wil neerpinnen op de maan. (metronieuws.be)
Je liet geen norm of regel je neerpinnen. Je geest was zo vrij als de wind. Ik had zo lang muren rondom mij gebouwd en je keek recht door ze heen. (Nieuwsblad)
Iemands werk neerpinnen op zijn seksuele geaardheld. Het is in elk geval niet mijn drijvende kracht. Bron: veto.be
Misschien wel wat een ongelukkige timing van Schreiber om miljoenen te eisen van het merk, want Volkswagen zit middenin de dieselgate-affaire dat het concern de nodige miljoenen zal kosten. Of Schreiber gelijk krijgt, dat moet een rechter beslissen, al is er nog geen datum neergepind. (autofans.be)
Is niet te vergelijken met
Zo fijn als ons mama haar legumen snijdt, ne keukenrobot heeft er niet aan.
SN-NL: wegomlegging
vnw: omleiding, wegomlegging
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4
En ook de komende maanden zullen nog heel wat oranje bordjes met “wegomleiding” de gemeente sieren. (vrt.be)
Samen met minstens één kompaan wou hij een ramkraak plegen in Dendermonde, maar door een wegomleiding reden ze verloren. (demorgen.be)
De wegomleidingen door de vele werken in de Sint-Niklase stadskern, kregen tijdens de gemeenteraad een karrenvracht kritiek te slikken. (standaard.be)
telefooncel
;
pechverhelping langs de weg
NL: wegenwacht
vnw: dienst die langs de wegen hulp verleent aan motorvoertuigen, wegenwacht
znwb: Dienst tot hulpverlening langs de weg aan motorvoertuigen (ingesteld door Touring "Wegenhulp) (onder invloed van Belg.-fr. Touring Secours); in Nederl.: wegenwacht.
Wegenhulp veroorzaakt verkeershinder (vrt.be)
Manu belt de wegenhulp en de wagen wordt weggetakeld. Een paar dagen later krijgen ze de rekening, die blijkt een pak hoger dan gedacht. (demorgen.be)
Je hebt autopech en de man van de wegenhulp komt letterlijk door de lucht aanvliegen. Met dit futuristische idee pakte de Britse krant … (standaard.be)
er (geen) raad mee weten
vnw: ergens geen weg mee weten: ergens geen raad mee weten
Typisch Vlaams: er geen weg mee weten: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
“Hopscheuten worden traditioneel op restaurant gegeten omdat de meeste mensen er geen weg mee weten in hun keuken”, vertelt Fluit. (vrt.be)
Dat Baguet er weg mee weet, is een publiek geheim in het peloton. Van Petegem draait zijn hand ook niet om voor een pint meer of minder. (demorgen.be)
Welk speciaal stuk een artiest ook vraagt, de opbouwers weten er wel weg mee. (standaard.be)
Trek het open: je kind heeft een vraag en weet er geen weg mee. Jij ook niet, maar ga samen aan de slag. (nieuwsblad.be)
grapjas, iemand die dikwijls het zotteke uithangt (zotteke, het ~ uithangen)
NL: gekkerd, malloot
wat een zottekop is hij toch
Ik werk onder andere samen met mijn vrouw, en ook met Lex, die zottekop en mijn partner in crime van De Kemping. (infuus.be)
Hoe noemen ze zo iemand in Belgie, die zo denkt als jij?
Een zottekop. Toch? (forum.politics.be)
En, wat niet te verwonderen valt, ook ‘viese Brueghel’ of Pieter Bruegel de oudere, die zo zeer met de volksgebruiken was ingenomen, heeft de keikoppen of zottekoppen gekonterfeit. (tneerhofvzw.be)
vooruitkomen in zijn carrière of in het leven
vnw: zijn weg maken: zijn weg vinden, vooruitkomen in de wereld
Hij wil zelf zijn weg maken. Maar het is ploeteren. (standaard.be)
Anders dan Pieter Breughel de Jonge moest Jan Brueghel de Oude zelf zijn weg maken. (demorgen.be)
Ook Astrid, die op een haar na de top-10 miste, heeft haar weg gemaakt. Ze deed mee aan Eurosong en is ondertussen uitgegroeid tot een graag … (demorgen.be)
de verleiding niet kunnen weerstaan
vnw: hij kon niet aan de verleiding weerstaan: hij kon de verleiding niet weerstaan
zie ook weerstaan aan
Maar ook Kris Peeters kon niet aan de verleiding weerstaan om in De zevende dag zijn versie van de feiten te geven. (demorgen.be)
Soms kan ik niet aan de verleiding weerstaan. Zo bestel ik tijdens een bezoek aan de Japanner altijd sake, ook al weet ik dat ik mijn … (standaard.be)
Jo Vandeurzen blijft Vlaams minister en CD&V weerstond aan de verleiding om net als N-VA en SP.A haar Vlaamse ministers voluit uit te spelen. (nieuwsblad.be)
Wie kan aan de verleiding weerstaan? En wie mist cruciale informatie? De strijd bereikt zijn hoogtepunt wanneer de finalisten hun X-bril afzetten en … (frontview-magazine.be)
terugkomst
znwb: weerkomst: terugkeer
zie ook weerkomen
De weerkomst , een vrolijke familiegebeurtenis in drie bedrijven, door J. Bijdekerke (felixarchief.antwerpen.be)
bedankt lieve mensen van blankenberge voor jullie steun en gastvrijheid hopelijk zien ik en loecky jullie terug op mijn weerkomst in 2012 (bloggen.be)
Tijl weet, dat zijn weerkomst nu nutteloos was.. Hij moet weer weg. Zijn bruid hoort hem niet. En als Belleke vraagt, of dat slapen nog lang duren kan … (letterwerk.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.