Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1581

    morgendstond
    (zn. m.; ~en)

    SN-NL: morgenstond

    vgl. morgend

    De morgendstond heeft koffie in de mond. (twitter)

    Een beeld van de morgendstond in Cellole in Italië, de nacht na storm Odette. (gva.be)

    Ze leerden mekaar destijds kennen op een bal in zaal Eldorado. Beide jubilarissen zijn lid van wandelclub Morgendstond. (hln.be)

    Ik reed richting de Mast in Testelt ….. door de bossen, op mijn gemakske, rustig, genietend van de morgendstond (mountainbike.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Mar 2024 07:45)

    👍
    3

    #1582

    neerleggen, er het hoofd bij ~

    zie hoofd, er het ~ bij neerleggen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Mar 2024 07:17)

    👍
    3

    #1583

    hoofd, er het ~ bij neerleggen
    (uitdr.)

    zich erbij neerleggen

    vnw: ergens het hoofd bij neerleggen: berusten in iets, zich ergens bij neerleggen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    ook: kop, er de ~ bij neerleggen

    Zelf de grote triple-A games hebben er hun hoofd bij neergelegd en er zeker voor gezorgd dat ook hun games een battle royale mode hadden (gameverse.be)

    Nooit zullen we er echter het hoofd bij neerleggen, we blijven er tegenaan gaan. (politie.be)

    Ik heb zeer zware tijden achter de rug, maar ik leg er niet zo vlug het hoofd bij neer. Ik ben positief ingesteld. Ik wil blijven leven (standaard.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Mar 2024 07:30)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jul 2024

    👍
    3

    #1584

    deshydratering

    deshydratatie, uitdroging

    vgl. deshydrateren

    Dierenmeel is een leverancier van de voor kippen en varkens onontbeerlijke eiwitten. Men verkrijgt het door de deshydratering en verpulvering van slachtafval. (knack.be)

    De Chinezen zaten verborgen achter een valse wand van hout en kratten tomaten. In een poging deshydratering tegen te gaan hadden de verstekelingen tomaten … (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 11:21)

    👍
    4

    #1585

    omdat gij het zijt
    (uitdr.)

    standaard antwoord om iemand terwille te zijn
    SN-NL: omdat jij het bent, omdat het voor jou is, omdat jij het vraagt, …

    FLAVIE: Ja, nadorst zeker? Ik ken dat. Maar goed, omdat gij het zijt. (vult een glas water en zet die voor zijn neus op de toog) Voila, dat is er eentje van het huis, gratis en voor niets. (toneelfonds.be)

    ‘T is omdat gij het zijt (ca-es.ulule.com)

    Met graagte! allez, eigenlijk niet. maar allez, omdat gij het zijt. (beyondgaming.be)

    @wisselstromer : allez, omdat gij het zijt zal ik je er bij zetten ( :D ) (forum.modelspoormagazine.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 10:37)

    👍
    3

    #1586

    wetsontwerp, een ~ neerleggen

    zie neerleggen, een wetsontwerp ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 07:01)

    👍
    3

    #1587

    neerleggen, een wetsontwerp ~
    (uitdr.)

    een wetsontwerp indienen

    vnw

    znwb: (een verslag, een wetsontwerp e.d.) indienen

    Intussen kan of wil federaal minister François Bellot (MR) geen wetsontwerp neerleggen om rechtszekerheid te creëren over de vliegroutes. (knack.be)

    Ik heb onlangs bij de regering een wetsontwerp neergelegd dat precies deze problematiek regelen zal. (senate.be)

    In de Kamer is op 4 juni 2018 het Wetsontwerp neergelegd tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen en houdende diverse bepalingen. (casavv.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2024 18:20)

    👍
    4

    #1588

    neerleggen, klacht ~

    zie klacht neerleggen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 06:50)

    👍
    3

    #1589

    gekapt ut een wulge
    (uitdr.)

    Lelijke persoon, geen mooie persoon.

    wulge = wilg (Roeselare)

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Jorika en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 06:41)

    👍
    3

    #1590

    werken tegen de jukte
    (uitdr.)

    weinig goesting om te werken, Geringe werklust

    zie jukte

    “Je werkt wok mo tegen de jukte” betekent zoveel als ‘niet echt overlopen van arbeidsethos’. (kw.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Jorika en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 14:07)

    👍
    3

    #1591

    hij zegt goeiedag met zijn knieën
    (uitdr.)

    Hij zegt GEEN goedendag

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Jorika en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Mar 2024 06:43)

    👍
    2

    #1592

    gij bent
    (uitdr.)

    gij zijt, jij bent

    “De zegswijze ‘gij bent’ die courant is in de Noorderkempen, is uit die regio ‘ontsnapt’ en verspreidt zich stilaan in de rest van Vlaanderen. Dat blijkt uit onderzoek van Anthe Sevenants. Dat komt volgens hem doordat deze tussenvorm van ‘jij bent’ en ‘gij zijt’ de perfecte mix is tussen standaardtaal en dialect.” (vrt.be)

    “En Jens, gij bent echt nen artiest, pur sang.” En met die artiest pur sang trok Slongs dan ook met veel ‘goesting’ naar de laatste ronde. (hln.be)

    Woedend stormt hij naar de cel en slaat op het raampje: ‘Ik schreeuwde: ’Gij bent de mijne!’’ (humo.be)

    ‘Gij bent’ klinkt voor iemand die het echte Antwerps beheerst vreemd in de oren. In het Antwerps is het dan ook steevast ‘Gij zéh’ en ‘Zedde (gij)’. ‘Gij bent’ is dan weer deel van het zog. verkavelingsvlaams. Daarbij moet gezegd worden dat er een theorie is bij bepaalde dialectologen dat ‘tussentaal’ een inherent instabiel iets is. Het feit dat ‘gij bent’ eerder iets is wat men bij tieners hoort, maar eerder zelden bij twintigers (daar is het ‘gij zijt’) lijkt die theorie te staven. (dutchgrammar.com)

    Onze tooghelden deze week: Bart De Wever en Kamal Kharmach. “Gij bent toch zo’ne knappe gast, hé Bart. Ik krijg er kiekenvel van.” (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Mar 2024 06:35)

    👍
    2

    #1593

    neerhofdier
    (zn. o.; ~dieren)

    kleinvee, pluimvee, huisdieren

    vnw: neerhofdieren:
    •huisdieren op een boerderij
    •pluimvee, kleinvee

    vgl. neerhof

    “Neerhofdieren is een in Vlaanderen gebruikelijke aanduiding voor pluimvee en andere kleindieren, zoals deze traditioneel op boerderijen gehouden worden.” (wikipedia)

    Als organisatie voor fokkers van neerhofdieren is het uiteraard belangrijk om hier de nodige aandacht te besteden aan het onze neerhofdieren en alles wat er bij komt kijken. (Vlaams Interprovinciaal Verbond van Fokkers van Neerhofdieren – vivfn.be)

    Wij zijn een groothandel en producent voor neerhofdieren. Met een gamma voor kippen, kuikens, duiven, alpaca’s en tal van zoo dieren ! (grizo.be)

    Bovendien zijn het geen wilde dieren, maar ontsnapte neerhofdieren die geen deel uitmaken van de natuurlijke fauna en flora. (vrt.be)

    De vos veroorzaakt in West-Vlaanderen veel schade bij de houders van neerhofdieren. (demorgen.be)

    De fazant staat namelijk als jachtwild én als neerhofdier geregistreerd. (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Mar 2024 05:26)

    👍
    3

    #1594

    neen aan
    (uitdr.)

    slogan om iets af te wijzen

    vnw: neen aan de dictatuur: neen tegen de dictatuur, weg met de dictatuur

    zie ook neen zeggen aan

    Studentenprotesten: “Neen aan de 10.000!” (nieuwsblad.be)

    Neen aan de oorlog, stop de NAVO! – Vrede vzw

    NEEN aan de bombastische nieuwbouw (petitie.be)

    Neen aan de wet van de sterkste! (fgov.be)

    Neen aan de verkeerschaos en het fijn stof! (groengrimbergen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Mar 2024 20:50)

    👍
    4

    #1595

    scherrewekske

    nicnackoekje, letterkoekje, sinterklaassnoepje, niknakske

    in scherrewekskes zie ik “scheer je weg” en komt wellicht van het vlug wegrapen, wegscheren, van de koekjes die bvb sinterklaas werpt

    Nic-Nacs2

    Kom eens vlug kijken, kinderen, de sint heeft scherrewekskes gesmeten, raap ze rap op!

    What’s your favourite word from your local dialect?Scherrewekskes (letterkoekjes / nicnacjes) (TheBelgianGovernment – redit)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door reinhardt en laatst gewijzigd door Dier (15 May 2025 17:43)

    👍
    5

    #1596

    piepernelle

    vlinder

    opm: in sommige streken ook gebruikt voor lieveheersbeestje (zie reacties)

    de vlinderstruik zit vol piepernellen

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door reinhardt en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Mar 2024 07:40)

    👍
    4

    #1597

    emtrok

    jas, vest

    emtrok komt zeer zeker van hemdrok.

    Ik ga mijnen emtrok aantrekken, want ’t is buiten friskes

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door reinhardt en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Mar 2024 07:40)

    👍
    4

    #1598

    nazicht doen
    (uitdr.)

    controle doen, inspectie doen, onderzoek doen

    zie ook nazicht

    Zie je een verdachte situatie in je wijk, maar ben je niet zeker? Bel 101. Enkel zo kan politie nazicht doen en kort op de bal spelen. (politie.be)

    Brandweer moet nazicht doen nadat bestelwagen tegen gevel reed (hln.be)

    Er werd onmiddellijk na de aanslag nog nazicht gedaan in de omgeving maar de dader of daders werden voorlopig nog niet gevat. (standaard.be)

    De politie deed nazicht in de omgeving en kon de auto lokaliseren wanneer die vanop een parking van enkele winkels vertrok. (vrt.be)

    De diensten van de Kamer moeten vooral de correcties en het
    nazicht doen, maar toch niet bijna een heel wetsontwerp
    herschrijven. (dekamer.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Mar 2024 08:23)

    👍
    4

    #1599

    vorser
    (zn. m.; ~s)

    (wetenschappelijk) onderzoeker, navorser

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Niet zo bij Mollen, die voltijds bij Natuurpunt werkt en pas als vorser aan de slag kan na de dagtaak – ‘als de kinderen in bed liggen’. (standaard.be)

    Zij is eveneens verbonden aan de lerarenopleiding van de VUB en is vorser aan de Universiteit van Antwerpen. (davidsfonds.be)

    Amerikaanse vorsers hebben gemeld dat ze een doorbraak bereikten in de strijd tegen de ziekte van Alzheimer (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Mar 2024 06:46)

    👍
    4

    #1600

    Xavier Waterslaeghers-syndroom
    (zn. o.; ~syndromen)

    het idee dat het leger uit dikbuikige en klunzige tooghangers bestaat, naar het beeld van de boefer Xavier Waterslaeghers uit de populaire reeks F.C. De Kampioenen

    zie ook verzamellemma Vlaamse TV

    Van de zeven pelotons van elk 42 manschappen zijn er maar vijf ingevuld. Gisteren werd een jobdag georganiseerd waarop toch een zestigtal geïnteresseerden kwamen opdagen. “Maar veel haken er ook af omdat ze het werk onderschatten of omdat ze lijden aan het Xavier Waterslaeghers-syndroom.” (HLN – 2017)

    Voor zijn rekrutering heeft het leger vele jaren gekampt met een Xavier Waterslaeghers-syndroom: het idee dat de eigen krijgsmacht, net zoals in het populaire tv-programma FC De Kampioenen, vooral uit dikbuikige en luie tooghangers bestaat. Kamp Waes zet daar nu een totaal ander beeld tegenover. (demorgen.be – 2024)

    Maar de man blijft niet bij de pakken zitten. Werkt keihard, vooral achter de schermen, aan een toekomstplan dat evenwicht houdt tussen een afgeslankt leger en de broodnodige investeringen in materiaal zodat het ‘Xavier Waterslaeghers’-syndroom afgeschud kan worden en de internationale gemeenschap gesust wordt. En met resultaat. Het zogenaamde Kerstakkoord van vorige week bevat een omvangrijk toekomstplan voor Defensie. (dezondag.be – 2015)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2024 10:03)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.