Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1801

    noyauteren
    (ww., noyauteerde, genoyauteerd)

    vnw: infiltreren

    Men wil immers vanuit Greenpeace en die modal shift op een perverse manier heel dat project noyauteren door er zaken in te zetten die er niet in stonden. (vlaamsparlement.be)

    De Antwerpse deelgemeenteraden bieden de CVP de kans om lokale besturen nog sterker te noyauteren. (demorgen.be)

    Door de communisten in haar rangen genoyauteerd, verliest de socialistische partij hierdoor veel leden. (De Gazet Van Aalst – 1945)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Apr 2024 08:23)

    👍
    3

    #1802

    herte en nieren
    (voorzetselzin)

    door en door

    Ben je een West-Vlaming in hart en nieren?
    (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Vloamienklouis (23 Apr 2024 17:19)

    👍
    3

    #1803

    noteren, ~ dat
    (uitdr.)

    vnw: noteer dat: merk op dat

    znwb: (Iets) opmerken

    Noteer dat er momenteel geen staatsbedrijven zijn zoals gedefinieerd in de wet van 22 Mei 2003. (belgium.be)

    Noteer dat de zwarte balk het verschil tussen eens en oneens vat, en dat die balk dus de publieke opinie samenvat. (vrt.be)

    Bij de analyse valt voorts te noteren dat Antwerp als landskampioen zijn plaats in de G5 ook in de kijkcijfers heeft ingenomen. (demorgen.be)

    Ik verneem dat er hier en daar wordt genoteerd dat mensen weer met beide voeten op de grond staan. Mij zou het vooral plezieren mocht dat het geval zijn met de sportredacteuren van Radio 1, waardoor die zich weer als radiomakers gaan gedragen en niet als een stelletje oververhitte supporters. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Aug 2024 16:23)

    👍
    3

    #1804

    midder
    (vergelijkend)

    groter

    Ie is zo midder of ik
    Hij is zo groter als ik

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Vloamienklouis (22 Apr 2024 23:03)

    👍
    3

    #1805

    notenschelp
    (zn. v.; ~en)

    vnw: notendop

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    Dan kraken ze de noten en verwijderen ze de notenschelp. Het vruchtvlees wordt apart gehouden en dubbel gecontroleerd op onreinheden. (monnikenheide-spectrum.be)

    We kozen ervoor een extract te nemen uit het oude logo. Het mooie ontluikende kiempje dat uit de notenschelp groeit, spreekt tot de verbeelding (de-okkernoot.be)

    Ze verzamelden heel voorzichtig de zaadjes en bewaarden ze in lege notenschelpen met vochtig mos. (middelkerke.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Apr 2024 08:29)

    👍
    3

    #1806

    bul
    (m.)

    stier

    ‘k en ne bul op de boerderie
    ik heb een stier in de boerderij

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Vloamienklouis (21 Apr 2024 22:34)

    👍
    2

    #1807

    garen
    (werkwoord)

    Het oude werkwoord ‘garen’ voor ‘verzamelen’ is in het Nederlands
    alleen gebruikelijk in bijzondere stijl. In Frans-Vlaanderen is het een neu-
    traal en zeer gebruikelijk woord.

    Me goan goan erpels garen – We gaan aardappelen rapen

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Vloamienklouis (22 Apr 2024 14:23)

    👍
    2

    #1808

    stam + te
    (grammatica )

    om een werkwoord in de tweede persoon enkelvoud te zetten wordt in Limburg het persoonlijk voornaamwoord ‘du’ teruggebracht tot ‘te’ dat direct aan de stam geplakt wordt, in vragende zin is dit bijna standaard
    Voorbeeld: bis du (ben je) wordt dan biste

    Este opsjuuts biste ouch weer sjnel vaerdig
    Als je opschiet ben je ook weer gauw klaar.

    Ich höb et neet good versjtange, wat zagste?
    Ik heb het niet goed verstaan, wat zei je?

    Es diene miensj sjtörf sjteiste der es vrouw gans allein veur.
    Als je man sterft sta je er als vrouw helemaal alleen voor.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (21 Apr 2024 16:23)

    👍
    5

    #1809

    ruit
    (zn. v.; ~en)

    raam

    vgl. rute

    Als er iemand meerijdt die in m’n door de zon opgewarmde auto stapt, moet ik dikwijls vragen de ruiten toe te doen als ze airco willen (autoforum.be)

    als je van een hoest al wakker wordt, zou ik de ruiten toedoen… of je huis beter isoleren. (beyondgaming.be)

    Honderden bijen sluiten koppel acht uur lang op in eigen huis: “Linda, doe de ruiten dicht!” (hln.be)

    Als de ruit in de badkamer open staat komt er geen geur meer van achter de zekeringkast. als de ruit dicht is komt weer een tocht van achter de kast. (livios.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Apr 2024 06:51)

    👍
    4

    #1810

    rute
    (v.)

    raam

    zie ook ruit

    doet de rute toe !

    sluit het raam!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Apr 2024 06:45)

    👍
    4

    #1811

    notablok
    (zn. m.; ~ken)

    vnw: notitieblok, schrijfblok, blocnote

    zie ook nota

    Met een fototoestel en een notablok bracht Arp verslag uit van de demonstraties van de Alliantie D19-21 (demorgen.be)

    Dagelijks noteerde Patrick Van Hecke al wat hij meemaakte in een minuscuul notablok. (standaard.be)

    Deze e-mailclient bevat een volledige desktop information manager: e-mail, kalender, contactmanager, takenlijst, dagboek en notablok. (knack.be)

    Dit notablokje is op elk blad gepersonaliseerd met uw naam en logo. Het karton onderaan het notablokje is zwart, wat een mooi contrast geeft met de witte … (ateliermaurice.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Apr 2024 10:12)

    👍
    4

    #1812

    nopens
    (vz.)

    vnw: over, betreffende, aangaande

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    Algemene omzendbrief nopens de wegsignalisatie – Deel III Wegmarkeringen (wegenenverkeer.be)

    Gemeenschappelijk advies nopens de toepassing van de lasertherapie.(tvgg.be)

    Enige beschouwingen nopens de rechtspositie van het personeel van het gesubsidieerd vrij onderwijs. (vub.be)

    Bij deze gelegenheid roept Unesco op tot de ratificatie van het Verdrag nopens de bestrijding van discriminatie in het onderwijs (unesco-vlaanderen.be)

    Verslag nopens de verdeling van de schade ingevolge arbeidsongevallen of ongevallen op de arbeidsweg. (vrt.be)

    Het zwaaide daarvoor met het ‘Verdrag nopens de voorrechten en immuniteiten van de Verenigde Naties’ uit 1946. (demorgen.be)

    Als het even kan, mag de onzekerheid nopens de naam van de nieuwe Belgische kampioen wat langer duren. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Apr 2024 13:48)

    👍
    3

    #1813

    weer
    (zelfstandig naamwoord)

    man
    Dit oud woord gebruiken wij nog doch in een verachtelijken zin.

    uitspraak met zware e

    Ga van hier, gij gloeiende weer!
    Ga vanhier, jij slechte man!

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Vloamienklouis (19 Apr 2024 17:36)

    👍
    3

    #1814

    lankmoed
    (zelfstandig naamwoord)

    geduld
    ook: lankmoedig, lankmoedigheid

    Lankmoed is een cabaret-duo uit Vlaanderen, bestaande uit Jan Geubbelmans en Peter Van Ewijk.

    Met heil’gen lankmoed gadeslaat (dbnl.org)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Vloamienklouis (18 Apr 2024 13:09)

    👍
    4

    #1815

    elde
    (v.)

    leeftijd, levenstijd, tijdperk

    wuffer elde het hy ?
    hoe oud is hij?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Vloamienklouis (18 Apr 2024 13:41)

    👍
    4

    #1816

    noorden, het ~ kwijtraken

    zie noorden, het ~ verliezen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Apr 2024 06:32)

    👍
    5

    #1817

    noodwendigheden
    (zn. mv.)

    gwnt (1950): (Zuidn.) iets dat noodzakelijk of onmisbaar is
    - de noodwendigheden des levens: de eerste levensbehoeften

    vnw: (aangepast) aan de noodwendigheden van: (aangepast) aan de behoeften, (aangepast) aan de eisen van

    znwb: in de verb. aan de noodwendigheden van, ten behoeve van. (Vgl. du. Notwendigkeit; in Vl.-België veelal ter vert. van fr. besoin, nécessité).

    “Vorige maand nog hebben ze mijn verzoek afgewezen, omdat “de noodwendigheden van het onderzoek dit vereisen”. (vrt.be)

    Vlaanderen denkt vandaag anders over buitenlanders dan voor tien jaar, toen Tobback en Vande Lanotte, volgens de noodwendigheden van hun tijd, het bestaande … (demorgen.be)

    Ten derde zouden rechters gedelegeerd kunnen worden als de noodwendigheden van de dienst het vereisen. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Nov 2024 12:06)

    👍
    5

    #1818

    naarnemig
    (bijvoeglijk naamwoord)

    Teerhartig, zich om alles en iedereen zorgen makend. (dialectbachtendekupe.be)

    Ank ‘t eweten, ‘k had ezwegen! Zó noarnemig, nondedju!” “Ja,” zei de boerinne, “vor een keeë da je je moend opendei! Had j’ ezwegen. Cyriel gienk ebleven zien. Hen ‘k ik ogliek oek edoan. Toet nu toeë!” (De geschiedenis van het toneel in Roesbrugge)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Apr 2024 08:35)

    👍
    4

    #1819

    noodsein
    (zn. o.; ~en)

    een noodrem in de trein

    vnw: noodrem

    znwb: In Belg. treinen: noodrem (ter vert. van fr. alarme).

    Elk compartiment heeft een noodsein en er zijn er nog enkele in de gang zelf. Op de trein heerste er chaos. Geroep, getier. (hln.be)

    Het noodsein was niet sterk genoeg verlicht, in de trein ontbrak een verplicht veiligheidssysteem en de bestuurder heeft wel degelijk het … (nieuwsblad.be)

    Het is immers onze (en ook die van de bestuurder) taak om het afgetrokken noodsein te herbewapenen (waardoor de remmen weer lossen), pas dan kan de rit verder gezet worden. (forum.modelspoormagazine.be)

    In Mechelen werden dan weer de noodseinen van een treinstel gemanipuleerd en werd een werkwillige treinbegeleider zodanig verbaal geïntimideerd en … (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jun 2025 23:08)

    👍
    5

    #1820

    reeuwal
    (zelfstandig naamwoord )

    “iemand die ruw en driest to werk gaat, en daardoor van alles beschadigt en vernielt” (dialectbachtendekupe.be)

    soms ook gezegd van een roekeloos persoon . Jan gaat voor niet achteruit, ’t is een echte reeuwal. Samenstelling van reeuwen (zie dat werkwoord) en al `alles: Het woord stamt uit de tijd dat het reeuwen van overledenen aan een besmettelijke ziekte, zoals de pest, een levensgevaarlijke bezigheid was.

    vgl. reeuw

    die reewals van jongers komen alle dagen thuis met klinkscheuren in hun kieren . Reeuwals zijn schurdig en ruilokte en gaan ’t al to kandele.

    Wat hebben wij toch een sappig taaltje. Chris zoomt in op een paar mooie West-Vlaamse woorden. Gebruik jij bijvoorbeeld “reeuwal”? (Chris Dusauchoit – radio2.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Apr 2024 08:38)

    👍
    5

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.