Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2801

    fysiotherapeut
    (zn. m.; ~en)

    vnw: (Belgisch-Nederlands]: revalidatiearts (een fysiotherapeut is in België een specialist)

    opm: in NL is een fysiotherapeut wat in BE een kinesist is

    “Het woord fysiotherapeut komt in de standaardtaal in België voor als officiële benaming voor de ‘begeleidende arts die het hele revalidatieproces coördineert’. In de standaardtaal in Nederland wordt daarvoor het woord revalidatiearts gebruikt.” (.vlaanderen.be/taaladvies)

    Na diagnosestelling door de fysiotherapeut wordt er een multidisciplinaire behandeling opgestart of monodisciplinair advies en therapie gevraagd. (sfz.be)

    In hardnekkigere gevallen kunt u geadviseerd worden om een gestructureerd trainingsprogramma te volgen onder toezicht van een fysiotherapeut, om injecties met ontstekingsremmende en pijnstillende medicatie in uw wervelkolom te krijgen en/of om sterkere pijnstillende medicatie te nemen. (orthokliniek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Sep 2022 07:19)

    👍
    6

    #2802

    functionaris
    (zn. m.; ~sen)

    Typisch Vlaams: (rijks)ambtenaar (formeel): Een ‘functionaris’ is in het Algemeen Nederlands iemand met een (hogere) functie in een bedrijf. In Belgisch-Nederlands wordt het nog gebruikt voor een ambtenaar. In het Frans: ‘fonctionnaire’. Belgisch-Nederlandse Standaardtaal: Gangbaarheid: 6: Vlaamsheid: 1

    vnw: rijksambtenaar, staatsambtenaar

    taaladvies.net: Functionaris is standaardtaal in het hele taalgebied in de betekenissen ‘(hogere) ambtenaar in overheidsdienst’ en ‘iemand met een hoge functie in een politieke partij’. Functionaris is ook standaardtaal in Nederland in de betekenis ‘iemand die een (hogere) functie in een bedrijf bekleedt’.

    opm: Taaladvies.net is tegenstrijdig met Typisch Vlaams en vnw

    Een hogere functionaris zei te vermoeden dat de fout bij de vluchtleiding ligt. (gva.be)

    Kritische herinneringen van een functionaris van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan dertig jaar ontwikkelingswerk in Afrika en Latijns-Amerika (vosselaar.bibliotheek.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Sep 2022 13:06)

    👍
    6

    #2803

    frul
    (zn. v.; ~len)

    strikje, lintje

    vnw:
    •lintje, strikje
    •prul
    •sul

    zie ook andere betekenis van frul

    Straal het zomergevoel uit in dit oranje/wit-gestreept jurkje met frul voor meisjes. (bel-bo.be)

    Mayoral – Luierbroekje met frul in wit. Artikelnummer: 20897. €16,99 €8,49 Incl. btw. (petit-coeur.be)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Sep 2022 06:21)

    👍
    4

    #2804

    Hanezoekers, de ~
    (bijnaam)

    bijnaam voor de bewoners van Tollembeek, een gemeente gelegen in het Pajottenland

    Lange jaren geleden toen de oude kerk van Tollembeek nog bestond, werd den haan van het torenkruis gehaald, omdat hij sedert eenigen tijd vastgeroest was. Men had hem in een schuur op den dorsvloer gezet om hem ’s anderendaags terug op den toren te dragen. Tot eenieders verwondering was de haan ’s nachts verdwenen. Was hij dan gaan vliegen? Overal werden opzoekingen gedaan. Heel Tollembeek werd binnenste buiten gekeerd, doch het zoeken bleek vruchteloos. Lange tijd bleef de kerktoren zonder haan. In de omliggende gemeenten had men veel jolijt met de tollembekenenaars, die van toen af “De Hanezoekers” werden genoemd. (Pajottenland/Zenne/Dender)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (11 Sep 2022 19:35)

    👍
    6

    #2805

    Phil Bosmans
    (uitdr.)

    wanneer men iemand typeert op basis van zijn spreuken à la Bond Zonder Naam (waarvoor Phil Bosmans jarenlang de spreuken bedacht)

    Rick de Leeuw “op zoek naar de Phil Bosmans in ons”. (vrt.be)

    “Laat mij maar de Phil Bosmans van de boekskes zijn” (gva.be)

    Soms ben je echt wel de Phil Bosmans van twitter maar dan met een academisch tintje. (twitter)

    CD&V-politicus Hendrik Bogaert, niet meteen de Phil Bosmans van zijn partij, zei vrijdag op het VRT-programma De afspraak nog dat dit naar pestgedrag neigt. (knack.be)

    Kijk een aan, de Phil Bosmans van het rechtse forumgild :lol: (forum.politics.be)

    De ‘Phil Bosmans’ in deze zanger komt daarna naar boven in het belerend profetische “That’s The Way It Goes” over de ons aller toegewenste berusting in het … (rootstime.be)

    Ik heb nooit gezegd dat ik een Phil Bosmans-toneeltje zou opvoeren. Ik wilde mijn verhaal brengen, en kijken wat vandaag nog de relevantie … (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2022 15:33)

    👍
    4

    #2806

    Bond Zonder Naam
    (begrip)

    “De Bond zonder Naam (BZN) is een Vlaamse maatschappijkritische beweging die vooral bekend is van de gratis maandspreuken die uitnodigen tot reflectie, verdieping en verandering.” (wikipedia)

    Ook in het dagelijks taalgebruik wanneer men refereert naar een of andere inzichtelijke slogan of spreuk

    Een betere wereld begint bij jezelf (of hoe gaat die spreuk van den bond zonder naam weer). (autofans.be)

    Vanaf 1957 legde Bosmans zich volledig toe op de uitbouw van de Bond zonder Naam in Vlaanderen.(standaard.be)

    ‘Silence = Sexy’, zo heet de zomertournee van de jongerenbrigade van de Bond zonder Naam die afgetrapt werd op het Sfinksfestival. (krantenkoppen.be)

    Een spreuk van de Bond Zonder Naam. ‘Maak geen drama van elke tegenslag’. (cultuurgeschiedenis.be)

    Bewandel nieuwe paden als je de weg kwijtraakt. Het zou een uitspraak van de Bond Zonder Naam kunnen zijn, maar we bedachten die leuze even … (damusic.be)

    Als het noodlot toeslaat, dan heb je maar beter veel gewillige helpende handjes … het zou een slogan van “bond zonder naam” kunnen zijn . (facebook)

    De Bond Zonder Naam maakt spreuken dat het gene naam heeft.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Sep 2022 14:37)

    👍
    4

    #2807

    oudstrijdersbond
    (zn. m.; ~en)

    een vereniging van of ter ere van oudstrijders

    google2022: 29 hits in .NL (meestal mbt .BE)

    De vlag is van de oudstrijdersbond van Sinaai en gedenkt WOI en WOII. (erfgoedinzicht.be)

    Het is niet te verwonderen dat Jean de Lanier, als ‘oudstrijder’ ook lid was van de oudstrijdersbond van Sint-Joris. (komoot.com)

    De oudstrijdersbond van weleer staat nu geregistreerd onder de naam vzw Veteranen, Militairen, Sympatisanten Ternat. (ternat.be)

    In samenwerking met de oudstrijdersbond zal er ter nagedachtenis van de Lummense gesneuvelden een nieuwe gedenkplaat gemaakt worden. (limburg1914-1918.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Sep 2022 14:14)

    👍
    5

    #2808

    friscostokje
    (zn. o.; ~s)

    typisch stokje, eigenlijk plat latje of spatel, zoals dat van een frisco. Wordt gebruikt in de keuken, als knutselmateriaal, …

    Kleef met de houtlijm een friscostokje op de wasknijper, precies op het stukje waar de wasknijper open gaat. (colruyt.be)

    Leg je friscostokje erop en vouw de rest van de tape errond. Herhaal tot je kader groot genoeg is voor je foto. (mama.libelle.be)

    Of je kan ook gaan voor stukjes watermeloen op een friscostokje als alternatief voor een ijsje. (leukewereld.be)

    Steek er voorzichtig een friscostokje in. Steek de lolly’s een half uur in de diepvries. (maisonslash.be)

    Geef nu elk friscostokje aan het uiteinde een kleur en schrijf er een tafeloefening op. (ellodeuil.be)

    koop Pec Pads en zo’n doekje bind je dan met een rekkertje vast op een spatel (zo’n friscostokske van den doktoor waarbij je er eerst rechte kanten aan maakt met een schaar) (forum.belgiumdigital.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2022 14:00)

    👍
    6

    #2809

    frigorist
    (zn. m.; ~en)

    vnw: koeltechnicus

    zie frigo

    Je kan die kopen bij een frigorist. Je hebt ze in tweedehands, en ook 2 de keus. (bouwinfo.be)

    Sinds 1 januari 2019 is er de opheffing van de gereglementeerde beroepen uit de bouwsector. Het gaat om: installateur-frigorist; ruwbouwactiviteiten; stukadoor-, cementeer- en dekvloeractiviteiten; … (vlaio.be)

    Beroepen waarvoor een vestigingsattest nodig is ; Fotograaf, Steenhouwer ; Fourage en stro, Technicus in tandprothese ; Frigorist, Tegelzetter ; Garagehouder… (vdvaccountants.be)

    Miel, geboren in Calonne in Frankrijk, werkte als pasteibakker en later als frigorist. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Sep 2022 07:43)

    👍
    4

    #2810

    klak af

    zie klak, de ~ afnemen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Sep 2022 18:26)

    👍
    5

    #2811

    klak, de ~ afnemen
    (uitdr.)

    de pet afnemen, respect of ontzag betonen

    ook verkorte vormen zoals: klak af (zie voorbeelden)

    zie klak

    Net zoals bij Verhofstadt staan veel journalisten met de pink op de naad en nemen ze hun klak af als hij langskomt, zoals de Vlaming dat gewend is van toen de baron nog te paard naar het dorp kwam. (demorgen.be)

    Voor de ‘heer van ’t kasteel’ moest Raf vroeger zijn klak afnemen. Er was nog ontzag in de dorpen. (humo.be)

    Als meubelmaker kan ik enkel maar men klak afnemen! Het plaatje klopt! (airbnb.be)

    Klak af voor eeuwige atleten Frans (89), Louis (83) en Roland (80) op Kastelenloop. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Sep 2022 19:06)

    👍
    4

    #2812

    frigotemperatuur
    (zn. v.; ~turen)

    temperatuur in een frigo, koelruimte
    ook fig.: heel koud

    dikwijls in meervoudsvorm gebruikt

    Een warm gerecht dompel je wel best eerst in ijswater om het af te koelen want anders wordt je frigotemperatuur te warm. (gezondheid.be)

    De eerste stap is zeer dichtbij en zal nog uitgevoerd worden alvorens de winter onze lokalen opnieuw op frigotemperatuur brengt. (chirojongens-emelgem.chirosite.be)

    De houdbaarheid van vis is erg precair, zelfs bij frigotemperaturen bederven visproducten snel (vandaar dat ze op ijs liggen bij het viskraam). (apotheekherbots.be)

    Profiel en vaardigheden · Fysiek werken is geen probleem voor jou · Jij werkt graag met kaas · Werken in frigotemperaturen is voor jou geen moeite (12 graden) (sdworxstaffing.be)

    En jammer genoeg werkt die bescherming niet tegen de veel voorkomende boosdoener Escherichia coli, die toevallig bij frigotemperaturen prima gedijt. (skepp.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Sep 2022 06:20)

    👍
    5

    #2813

    boerderijklas
    (zn. v.; ~sen)

    Met de school op vakantie naar een boerderij zodat de kinderen in de gezonde buitenlucht kennismaken met het leven op de boerderij, leren over dieren en gewassen, …

    Dikwijls in de meervoudsvorm gebruikt.

    zie ook: sneeuwklas, bosklas, zeeklas, bergklas

    ‘Schaf die boerderijklassen af: leer kinderen waar ons voedsel écht vandaan komt’ (demorgen.be)

    Op boerderijklas – vierde leerjaar. Van maandag 9 tot woensdag 11 oktober waren onze leerlingen uit het vierde leerjaar te vinden in Wortel. (romerocollege.be)

    Het 2de leerjaar trok op 2-daagse naar de boerderij! Wat een belevenis!

    Op boerderijklas. Dieren verzorgen, op een ezeltje rijden, brood bakken, een lekker ijsje eten, een klim- en klauterparcours en zoveel meer… . Genieten jullie mee? (centrumgeraardsbergen.sintcatharinacollege.be)

    Op boerderijklassen leren jullie over het leven op de boerderij, de boerderijdieren en de herkomst van de voeding. (spermaliehoeve.be)

    Voor alle scholen die bij ons op boerderijklassen komen:
    Wanneer u als school een bezoek brengt aan De Vierhoekhoeve, kan u een subsidie aanvragen in het kader van het project Zuivelambassadeurs dat deel uitmaakt van melk4kids van VLAM. (boerderijklassenvzw.be)

    Zo kunnen scholen ook weer op bosklassen of boerderijklassen naar de Antwerpse Kempen. (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Sep 2022 08:23)

    👍
    8

    #2814

    compagnon de route
    (uitdrukking )

    metgezel, reisgezel, fig.: medestander

    In de undercovervideo legt europarlementariër Carlo Fidanza, een ‘compagnon de route’ van Meloni uit hoe de campagne van de partij ook met zwart geld kan worden gefinancierd. (Ine Roox in DS).

    Violiste Ann Cnop is een reiziger in hart en nieren, altijd al geweest. Als kind maakt ze een belofte aan haar viool: wat als wij nu eens compagnons de route worden? (Klara)

    Zie je lijf eerder als een gewaardeerde compagnon de route zoals de Belgen het zo mooi uitdrukken, die je heel wat mogelijkheden biedt en die het verdient om ruimer beoordeeld te worden dan uitsluitend op schoonheid. (psychologievanhetuiterlijk.nl)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (08 Sep 2022 15:53)

    👍
    7

    #2815

    freineren
    (ww. freineerde; gefreineerd)

    vnw: remmen

    ook: freinen

    Allé ja kom, behendig zoals we zijn, wijlen da bochten doorgevlamd en al shaken en beven op ons vlo’ken de Kesterheide (letterlijk en figuurlijk) zonder freineren afgedoken. (forum.mountainbike.be)

    le flamand tel qu’on le parle. . . à Courtrai (…) an hà de wattman niet gecorneerd en gefreineerd sur place, ze wàren al vermassacreerj. (donum.uliege.be)

    Of die vering het nog steeds strak en comfortabel deed bij warp 5 kan ik u proefondervindelijk (nog) niet vertellen. Freineren : Remmen dan. (2fast4u.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Sep 2022 06:42)

    👍
    6

    #2816

    frangipane
    (zn. m.; ~s/~n)

    vnw: amandelspijs als vulling voor gebak

    uitspraak: fransjipan

    zie ook andere betekenis van frangipane

    Aan de laatste Gent – Wevelgem post, waar ze bijna enkel suikerwafels en peperkoek hadden, ben ik winkelke binnen gesprongen voor wat zoute chips, een frangipanekoek en een colatje. (forum.shrimprefuge.be)

    Een frangipanekoek is een koffiekoek met een mengsel van gemalen amandelen, meel en eierdooier. (sosseteit.gent)

    Elke banketbakker heeft wel een frangipanetaart in huis. Het is een echte klassieker. De kracht ligt in de eenvoud: een krokante taartbodem, een smeuïge amandelvulling, die zacht-zurige abrikozenconfituur, de eenvoudig glazuurlaag en dan vooral die kers op de taart. (dagelijksekost.een.be)

    Er bestaan verschillende recepten met andere verhoudingen om frangipanevulling te maken, maar dit is een goede basis: Roer 100 g boter zacht… (libelle-lekker.be)

    Perentaartjes met frangipane – Spar

    Heerlijk bladerdeeg gevuld met frangipane, dat is de Drie Koningentaart (driekoningentaart) zoals we die allemaal kennen. (donnacaramella.be)

    Voor ik daar naartoe fiets, heb ik mijn ouders gebeld om te vragen of ik de rabiate bestelling – 1 boterpistolet, 1 keizertje, 1 sandwich, 1 koffiekoek met frangipane, 1 met chocolade en 1 met confituur – voor hen kan meebrengen, dan wel of iemand anders van de familie dat al gedaan heeft. (kerknet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Sep 2022 09:07)

    👍
    4

    #2817

    Wetstraat, de keien van de ~

    zie keien van de Wetstraat, de ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Sep 2022 12:53)

    👍
    6

    #2818

    keien van de Wetstraat, de ~
    (uitdr.)

    Naar het boek De Keien van de Wetstraat van Hugo de Ridder uit 1982 en het latere tv-programma (2007-2009). Keien verwijst enerzijds naar de kasseien van de Wetstraat, maar ook naar de politieke figuren die de Wetstraat bevolken.
    In het Wetstratees betekent de keien van de Wetstraat, het politieke centrum van België.

    En ook al keerde De Smedt na de zomervakanties weer terug naar de keien van de Wetstraat, heeft hij duidelijk een goede indruk nagelaten. (vrt.be)

    Al bijna 50 jaar zit Luc Huyse met een vergrootglas naar de keien van de Wetstraat en de samenleving te kijken. (nieuwsblad.be)

    Tussendoor slaat in België af en toe een rookdetector aan, als de federale regeringspartijen net iets te enthousiast vechtend over de keien van de Wetstraat rollen. (knack.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Sep 2022 12:52)

    👍
    6

    #2819

    francofoon
    (bn.)

    mbt de Belgische francofonie

    Het is duidelijk dat de voorzitter van de rechtbank de bevolking bewust een rad voor de ogen draait om de absurde verhouding 20/80, die in een dwaas akkoord werd vastgelegd, te verdedigen en dat hij op die manier een francofone politieke agenda dient. (senate.be)

    De francofone coryfeeën kijken aan tegen de zoveelste Vlaamse verovering. Geen taalwet deze keer, maar een tunnel waardoor de boerse Vlaamse horden massaal Brussel zullen binnenrukken. De tunnel, zeggen ze met afgrijzen, is een instrument “de l’impérialisme flamand”. Ik vind geen woord uit, ik zweer het. (Geert van Istendael – demorgen.be)

    Dat ze een reukje hadden van een francofone elite is helemaal weg. Er is alleen nog onversneden adoratie in de verschillende landsdelen. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Sep 2022 07:07)

    👍
    9

    #2820

    francofoon
    (zn. m.; ~en)

    in België iemand die uit overtuiging het Frans obstinaat als voertaal aanhoudt of promoot ondanks dat hij in Brussel of Vlaanderen woont en/of Vlaams kent

    Woordenboek Vreemde Woorden:
    I. zn spec. in de Brusselse agglomeratie: persoon die uitsluitend Frans spreekt of wil spreken (ook al kent hij Vlaams)

    opm: In SN is een francofoon gewoon een Franssprekende

    zie ook andere betekenis van francofoon

    vgl. francofonie

    …de Vlamingen, wetend dat een francofoon uit de kuststreek, de Brusselse periferie, Voeren enz altijd francofoon stemt … (lezersbrief hbvl.be)

    Men kan zich voorstellen dat het “Triangle” verhaal en het vooruitzicht van een très grand Bruxelles, voor een Francofoon , die met niets en niemand anders moet rekening houden,en die het ook nooit geleerd heeft, een droomoplossing lijkt . (seniorennet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Sep 2022 08:41)

    👍
    6

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.