Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
afgedaan hebben, een slecht imago krijgen, in ongenade vallen
vnw: verbranden (verbrandde, is verbrand): door in opspraak te komen niet langer in staat zijn om een bepaalde functie te bekleden
Hij is verbrand bij de club supporters, na dat verhaal van “ik wil absoluut vertrekken”, en nu is hij bij Antwerp, dus nu heeft hij zeker afgedaan. (voetbalprimeur.be)
Vooral McCaskill was verbrand bij de Clintons: aanvankelijk omdat ze Obama steunde, later omdat ze had verklaard dat ze "haar dochter niet in de buurt van … (demorgen.be)
Als junior kreeg ik ook het vak psychodiagnostiek toegewezen. Niemand wilde dat vak, want het was verbrand door de antipsychiatrie. (weliswaar.be)
De tijd van zijn verbrande imago ligt duidelijk achter hem. Tegelijkertijd wordt Vandenbroucke zeer sterk met zijn eigen SP.A vereenzelvigd. (standaard.be)
per verbond van een vereniging, organisatie, …
vnw: van het verbond, gewestelijk, per gewest
znwb: Van het (in de context genoemde) verbond, de vereniging enz.; Als bijw.: per (gewestelijk) verbond, per gewest; ook: met het (gewestelijk) verbond
Op verbondelijk vlak worden ook doelgroepen (jongeren, …) projectmatig en thematisch samengebracht. (hetacv.be)
Op verbondelijk vlak behoren we tot het verbond Vlaams Brabant. Het lidgeld bedraagt € 35/jaar. (korpus.raakvzw.be)
André Quintelier, priester van het bisdom Gent, is sedert 1995 verbondelijk pastor van de Christelijke Arbeidersbeweging ACW, nu beweging.net (booksinbelgium.be)
Militanten en bestuursleden krijgen deze eretekens al na 15, 25 of 35 jaar inzet. Een verbondelijk ereteken is de beloning voor vijftig jaar lidmaatschap. (standaard.be)
historisch: instelling waar deliquente jongeren geplaatst werden; verbeteringsgesticht
zie ook verbeteringshuis; verbeteringsschool
Ik heb mijn hele jeugd doorgebracht in een instelling. Ik durfde daar nooit een opmerking geven omdat ik bang was dat ik zo in een verbeteringstehuis zou terechtkomen. (recht-op.be)
Indien de ouders niet voldoende konden voorzien in de opvoeding, kon het zijn dat de jongere alsnog in een liefdadigheidsinstelling of een verbeteringstehuis werd geplaatst (De Smet, 2010; Senaeve, 1998). (scriptiebank.be)
En waarom ze dus al die jaren in verbeteringstehuizen in Gent, Antwerpen en Brussel had moeten doorbrengen. (nieuwsblad.be)
historisch: instelling voor deliquente jongeren
vnw: verbeteringshuis, verbeteringsschool: tuchtschool
znwb: tuchtschool
zie ook verbeteringshuis; verbeteringstehuis
Eva Dubuisson getuigde twee weken geleden ook, over het leven op een ‘verbeteringsschool’ of een instelling voor gerechtskinderen … (standaard.be)
M.M. was de leerkracht van. G.B. Zij stelde dat G.B. naar een verbeteringsschool gestuurd moest worden omdat het een kind was dat veel loog en veel stal. (libstore.ugent.be)
Het heet daar nu „Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdzorg De Zande“. Ter plaatse even goed bekend als „De Verbeteringsschool“. (bloggen.be)
historisch: instelling waar deliquente jongeren geplaatst werden; verbeteringsgesticht
vnw: verbeteringshuis, verbeteringsschool: tuchtschool
znwb: Inrichting voor opvoeding van jeugdige delinquenten, tuchtschool.
zie ook: verbeteringstehuis; verbeteringsschool
Ze is naar een ‘verbeteringshuis’ gegaan, zoals men dat toen noemde. Ze is, zonder dat ze dat wist, voor de rechter moeten komen. (vlaamsparlement.be)
Jongens van het verbeteringshuis van Ieper komen alhier weggevlucht en zijn blij eens in de vrije wereld te zijn. (dekroniekenvandewesthoek.be)
Op ꞌt laatste wierd ze door gendarmen opgepikt en in een verbeteringshuis gestoken van Maria Magdalena. (blog.seniorennet.be)
viezerik, in het algemeen of op erotisch vlak
andere spelling: vuile pitou
vergelijk piloe, vuile ~
“Vuile pitoe” is een typisch Gentse uitdrukking met een dubbele betekenis namelijk een ondeugende persoon (eerder mannelijk). Anderzijds is een vuile pitoe ook een slordige persoon (m/v). (cloudninestore.be › shop)
Mensen kunnen echt vuile Pitou’s zijn zeg…vooral die dixie’s langs parkings waar er meer rond de pot hing dan er in. (beyondgaming.be 16 mrt 2021)
Joachim Löw staat naast succesvolle bondscoach ook bekend als ‘vuile pitoe’. Filmpjes en foto’s waarop Löw zijn handen en vingers steekt op plaatsen waar ze niet horen te zitten zijn massaal te vinden op het internet. Ook vandaag weer, tijdens de nagelbijter tegen Mexico, ging de Duitse bondscoach meermaals in zijn neus. (voetbal24.be/ 17 juni 2018)
Patrick is dertig jaar na reportage van Jambers opnieuw “de poeper van op tv”: “Ik werd uitgemaakt voor vuile pitou. Nu vinden ze het grappig” (nieuwsblad.be 20 januari 2018)
Woordenboek van Populair Taalgebruik
Marc De Coster (2020-2025)
pitoe, pitou
(1966) (Gent) loerder; iemand die schunnige praat verkoopt. Vaak voorafgegaan door ‘vuile’.
noeste arbeid, veel en zwaar werk
opm: vooral in de wielersport en vandaar ook wel naar .NL overgewaaid, maar in VL ook in andere contexten
Al sinds de zeventiende eeuw verzetten jezuïeten berenwerk in de astronomie. (kuleuven.be)
‘Er is daar echt berenwerk verricht om een nieuwe Mainstage te bouwen in amper twee dagen tijd’, aldus onze chef cultuur Michael Ilegems. (demorgen.be)
Die geleidingswanden en emmers ingraven, is berenwerk. (natuurpunt.be)
Ondertussen hebben de twee voornoemde heren mijn moeder bijgestaan om maar liefst 15 kruiwagens vol te laden met stenen van op het veld, wat een berenwerk! (bloggen.be)
Ik bedank iedereen die zich op de één of andere manier inzet in dit nooit geziene corona-tijdperk: onze helden van de medische sector en zorgverleners in de eerste plaats voor het berenwerk dat zij elke dag leveren. (menen.be)
Dankzij berenwerk van Wout van Aert: Olav Kooij knalt naar etappezege in de Giro. (hln.be)
document om iets te staven, bewijsstuk
vnw: bewijsstuk
Uit de eerste resultaten van een financiële audit, die door minister Geens werd bevolen, blijkt echter dat “de boekhoudingen zeer correct zijn bijgehouden” en “alle verantwoordingsstukken zijn aanwezig en nauwgezet geklasseerd”. (vrt.be)
Voor verschillende uitgaven bestonden ook geen verantwoordingsstukken. Het Rekenhof stelde ook vragen bij de consultancyopdrachten, maar … (demorgen.be)
(liberoo.be)Zoals eerder aangehaald kan het hier gaan om diverse kleine uitgaven waarvoor geen verantwoordingsstuk werd uitgereikt of voorgelegd kan worden.
een verbouwing of renovatie doen
vnw: veranderingen doen: verbouwen
zie ook verandering
Ik heb al een paar veranderingen gedaan aan mijn huis (valse plafonds, chapevloer zolderruimte, isolatie dak, binnenafwerking dak) en zou nu graag nog zonnepanelen willen plaatsen. (livios.be)
Wij zouden graag enkele veranderingen doen aan ons huis. Wij zijn al langs geweest bij het gemeentehuis en mogen dit doen mits aanvraag van architect. (casius.be)
Je mag niet zomaar veranderingen doen aan je woning. Wil je toch iets veranderen in je woning, tuin, kelder, berging of garage? (thuispuntgent.be)
verbouwing
vnw: in België ook: verbouwing
zie ook veranderingen doen
Wij zouden graag enkele veranderingen doen aan ons huis. Wij zijn al langs geweest bij het gemeentehuis en mogen dit doen mits aanvraag van architect. (casius.be)
In het jaar 1999 werden grote veranderingen gedaan, nieuwe moderne gebouwen werden boven de 800 m² eeuwenoude kelders gebouwd. (leirovins.be)
U hoeft geen architect aan te spreken als het gaat over kleinere klussen zoals: veranderingen aan een deel van het huis, het zetten van omheiningen, antennes, … (batibouwplus.be)
Wij bieden het volledige gamma van renovatiewerken aan, van afbraak tot afwerking. Veranderingen aan je woning of handelszaak? Vernieuwing van je dak? (maveau.be)
Heeft u een grote renovatie in gedachten of wilt u een kleine verandering aan uw woning? (adm-stone-art.be)
opm: Van Dale: ve·lours (bijvoeglijk naamwoord): van velours gemaakt: een velours hoed
Ik ga meteen aan de slag met mijn eerste outfit, een roos veloursen pak van Baum und Pferdgarten. (elle.be)
Beige veloursen broek, legerparka, opvallend groot houten kruis met touw rond de hals. (veto.be)
En om de al uitzonderlijke luisterervaring op een nog hoger niveau te zetten, bieden de hoogwaardige nepleren hoofdband en veloursen oorkussens een uitzonderlijk draagcomfort, zelfs voor langere luistersessies. (bax-shop.be)
fluwelen, veloursen
ook: floeren
vnw: van (rib)fluweel, (rib)fluwelen
Sommige heren kozen voor een maatpak, al was de donkere broek met kostuumvest ook een veilige combinatie. De velouren’ broek is nog altijd alive and kicking. (demorgen.be)
Er werden velouren gordijnen aan de ingang van de weekkapel geplaatst. (st-rochus.be)
Wat is recent je beste aankoop geweest? ‘Een velouren salopet in camoprint van Topshop en een beige kasjmier rolkraagtrui van Cos.’. (standaard.be)
synoniem van bakschieten
Van Dale (2005): tonnenspel (het) (gew.) spel waarbij men (koperen) schijfjes in een ton gooit
zie hier: https://www.youtube.com/watch?v=kSEMX5Xsvqk/
Het tonspel is een werpspel waarbij je 12 rondellen naar de openingen in de bak moet werpen. Elke opening heeft een eigen puntenwaarde, dus als je naar de hoogste puntenwaarde mikt kan je de meeste punten verzamelen en win je dit spel. (jokri-volksspelen.blogspot)
zie velodroom
-
SN-NL: in het open veld
vnw: in open veld: in het open veld
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
Straffe beelden: jonge wolf op zoek naar prooi in open veld in Oudsbergen. (vrt.be)
De UGent en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) testen momenteel 27 soorten genetisch gewijzigde aardappelen in open veld op hun resistentie (demorgen.be)
De helikopter stortte neer in open veld aan de Olmenstraat in Merchtem. (standaard.be)
iets kwijtschelden, vergeven en vergeten, uitwissen
vnw: de spons vegen over: de spons halen over
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1
zie ook spons erover
De VLD wil de spons vegen over bouwovertredingen die begaan zijn voordat minister Baldewijns de bulldozers liet uitrukken. (standaard.be)
Als we de spons vegen over oude overtredingen, zetten we de mensen die erdoor worden benadeeld in de kou. (vlaamsparlement.be)
Landelijk Dienstencoöperatief veegt de spons over haar naam (nieuwsblad.be)
De Turken en Saudi’s vegen dus de spons over hun meest recente conflict. (vrt.be)
sport, wielrennen: een of meerdere ontsnapte coureurs terughalen
vnw: een wielrenner inhalen
Aan de voet van de klim wordt de kopgroep gevat. (nieuwsblad.be)
Op 10 kilometer van het einde werd hij gevat door het peloton. (sporza.be)
Als wielrenners moeten samenwerken om een ontsnapte coureur te vatten, stelt zich dat probleem. (demorgen.be)
aanrijden (van een voetganger, fietser, …)
vnw: een fietser of voetganger aanrijden, grijpen
Voetganger gevat door auto (standaard.be)
Dronken fietser gevat tijdens spookrijden op E40 (demorgen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.