Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #741

    recyclage
    (zn. v.; ~s)

    het hergebruiken, het recupereren

    vnw: recycling, hergebruik

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7

    NL: recycling

    vgl. recycleren

    zie ook: recyclagebedrijf, recyclagebeker, recyclagemateriaal, recyclagepapier, recyclagepark
    zie ook: materiaalrecyclage, papierrecyclage, waterrecyclage

    Fost Plus staat in voor de recyclage van huishoudelijke verpakkingen in België. (vrt.be)

    Om recyclage te stimuleren, lanceert Recupel een nieuwe service. Recupel Pick-up haalt oude elektro gratis op (demorgen.be)

    De film This is it en de bijbehorende single, en een heleboel recyclages van het oude werk leverden de erven vorig jaar al een goeie 200 miljoen euro op. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jan 2025 07:18)

    👍
    4

    #742

    dubbeldemocratie
    (zn. v.; ~ën)

    de vermeende aanname van Vlaams nationalisten dat België eigenlijk uit twee democratieën bestaat, de Vlaamse en de Waalse

    Bouchez lijkt steeds meer van zin om ook het meest solide fundament van onze dubbeldemocratie te willen slopen: de gescheiden Vlaamse en Franstalige verkiezingsarena’s door het gebrek aan Belgische partijen. (demorgen.be)

    België is een dubbeldemocratie. Wie dat na 26 mei niet doorheeft, zal het nooit zien. (vrt.be)

    Als we die financieringswet kunnen hervormen, dat zou toch nogal iets zijn, hè? In deze “dubbeldemocratie, zo’n stap zetten. (standaard.be)

    België is een dubbeldemocratie, waarbij de Vlaamse en de Waalse democratie bij elkaar moeten worden opgeteld. (tijd.be)

    België is zeker aan institutionele hervorming toe. Maar het voornaamste probleem is niet de zogenaamde dubbeldemocratie waar Bart De Wever het over heeft. (forum.politics.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jan 2025 10:52)

    👍
    6

    #743

    recupereren, politiek ~

    zie politiek recupereren

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jan 2025 08:56)

    👍
    4

    #744

    politiek recupereren
    (uitdr.)

    een situatie voor politiek gewin gebruiken of misbruiken

    vgl. politieke recuperatie

    zie ook recupereren

    Aanslag op Slovaakse premier al meteen politiek gerecupereerd: “Fico vecht voor zijn leven door jullie haat” (standaard.be)

    De Stille Mars groeide voort uit de moord op Julie Van Espen. Dat die niet politiek gerecupereerd mocht worden, daar is iedereen het over eens. (vrt.be)

    Andere partijen legden meer schroom aan de dag, uit vrees de kritiek te krijgen dat ze de zaak politiek recupereren. (tijd.be)

    Lokale politiek probeert carnaval te recupereren (nieuwblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Jan 2025 08:56)

    👍
    5

    #745

    peerdjes

    paardekrachten, maat voor vermogen van motor

    uit suske en wiske : de tamtamkloppers, blz 10
    “ ‘n knap karreke! Zeker vijftien peerdjes!”

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door tonvb (20 Jan 2025 16:38)

    👍
    3

    #746

    nieuwwasserij

    schoonmaak installatie, wasserette (?), komt voor in suske en wiske album ‘de tamtamklopper’ , blz 7

    ”… met als doel het leven van zijn medemensen schoner, reiner, zuiverder te maken, met andere woorden ‘ ‘n nieuwwasserij’ “

    De ongelukkige heeft zijn dienstkledij naar een nieuwwasserij moeten doen ! (pallieterke.advn.be)

    Wassen in een lauw sopke met Dreft, ofwel naar de nieuwwasserij. (msv.d-en-v.be)

    Vereniging der Ververijen en Nieuwwasserijen van Oost Vlaanderen (jaarrekening.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door tonvb en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jan 2025 16:47)

    👍
    4

    #747

    herkuul
    (zn. m.; ~s of ~culen)

    krachtpatser, afkomstig van ‘hercules’ komt voor in suske en wiske album ‘de tamtamkloppers” blz 3

    znwb: herkuul (hercuul): In toep. op een buitengewoon fors man; hercules, atleet; in ’t bijz.: krachtpatser, kermisworstelaar enz.

    “Allee Jerom, is dat nu te zwaar voor zo’n herkuul als gij”?

    ‘Spartacus’, zo luidt zijn bijnaam, maar hij had meer iets van een Herkuul, een halfgod wiens menselijk lichaam de kracht der goden bevat. (demorgen.be)

    Hij bezit veel werklust, met veel moed, met veel kracht. Het is een herkuul. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door tonvb en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jan 2025 19:24)

    👍
    4

    #748

    benzine slikker

    voiture

    (komt voor in het suske en wiskealbum “de tamtamklopper” blz 9)

    “is zeker al de pist in met de benzine slikker…”

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door tonvb en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jan 2025 16:02)

    👍
    3

    #749

    recuperatiedag
    (zn. m.; ~en)

    een verlofdag tengevolge overuren of een feestdag die men nog tegoed had
    Ook, bv in de sport, een dag om te recupereren van inspanningen

    vnw:
    •rustdag
    •vakantiedag, atv-dag (NL)

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4

    zie recuperatie; recupereren

    Verder wijst de vakbond op de problematiek van recuperatiedagen die niet opgenomen kunnen worden. (vrt.be)

    ’s Ochtends moet je weer paraat staan om te werken, want voor een belwacht krijg je geen recuperatiedag. (demorgen.be)

    “Hij heeft wat kniepijn en had zelf om een recuperatiedag gevraagd. Mijn gevoel zegt me dat hij beschikbaar is voor de twee interlands.” (sporza.be)

    Dubbel betaald en met recht op een recuperatiedag. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jan 2025 15:03)

    👍
    3

    #750

    recuperatie
    (zn. v.; ~s)

    het herstellen (van letsel, enz.), het terugwinnen, het terugkrijgen, het hergebruiken, het voor eigen gewin aanwenden (o.a. politiek)

    vnw:
    •het herwinnen van bruikbare stoffen uit gebruikt materiaal
    •herstelvermogen in de sport
    •het terugkrijgen, terugverdienen van geld

    Typisch Vlaams: het terugwinnen, het terugkrijgen: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 5

    vgl. recup; recupereren; politieke recuperatie; recuperatiedag

    Herstelrepen zijn vooral handig om mee te nemen en bevatten koolhydraten en eiwitten voor een betere recuperatie. (sportfoods.be)

    Forse kritiek op politieke recuperatie van coronacrisis in Hongarije. (vrt.be)

    Zo is er een bedrijf in Kampenhout dat zich toelegt op de recuperatie van bakstenen. (demorgen.be)

    De metaalrecyclagefabriek van Umicore in Hoboken verwacht een enorme winstsprong, grotendeels dankzij de recuperatie van palladium en rodium (standaard.be)

    De pakkans van de fraudeurs is vaak 100 procent, maar de recuperatie van de buit bedraagt doorgaans 0 procent. (trends.knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jan 2025 14:55)

    👍
    5

    #751

    menigvuldig
    (bijwoord)

    veelvuldig, in grote getale
    verouderd in NL

    Het is een demografische evolutie die niet valt te stuiten: Roemenen migreren beduidend graag en menigvuldig naar Brussel. (Bruzz)

    Door het regelmatig lezen van de dagbladen, heb ik me ervan kunnen rekenschap geven hoe menigvuldig het aantal is van de ongevallen die de arbeiders overkomen. (rixke.tassignon.be)

    Sedert lang’n waren de inbraken en dieften zoo menigvuldig niet als nu. St. Maartens te Yper is nog het voorwerp van veler gesprekken, maar blijft nog altijd niet opgeklaard en niet gestraft. (Kronieken van de Westhoek)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (18 Jan 2025 17:15)

    👍
    5

    #752

    salonbonus
    (zn. de ~ (m.) ~boni)

    aantrekkelijke korting die gegeven wordt tijdens een autosalon, meestal is het een onderdeel van de saloncondities

    De Limited Cycling Edition omvat een trekhaak en een originele Škoda-fietsendrager voor 3 fietsen, samen met een salonbonus. (AutoGids)

    Uitzonderlijke prijzen, ongelofelijke kortingen, aantrekkelijke premies en een salonbonus om je Dolce Vita-project te verwezenlijken. (fiat.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (18 Jan 2025 12:21)

    👍
    4

    #753

    rechtzinnigheid
    (zn. v.; ~heden)

    het rechtzinnig zijn, oprechtheid, correctheid

    vnw: (de) oprechtheid, openhartigheid.

    opm: niet in de Nederlandse betekenis van orthodoxie

    Om de rechtzinnigheid aan te tonen van een schuld van de overledene in voordeel van zijn erfgenamen, moet het bewijs geleverd worden (expert.taxwin.b)

    Het thema is rechtvaardigheid en rechtzinnigheid. Heeft een mens het recht om een ander te veroordelen op valse gronden als die ander het … (knack.be)

    Jozef Van Steenberge stapte na achtentwintig jaar ontgoocheld uit de politiek. ,,Vooral het gemis aan rechtzinnigheid zat me dwars. Een echte politicus moet …" (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Jan 2025 09:15)

    👍
    5

    #754

    rechtzinnig
    (bw.)

    rechtschapen, oprecht, correct

    vnw: oprecht, openhartig

    opm. gratis Van Dale online (2025) kent enkel de specifieke NL betekenis: (Nederland) streng van opvatting in godsdienstige zaken; = orthodox

    vgl. rechtzinnigheid

    Hij is heel rechtzinnig, heel eerlijk. Zeker geen charlatan. (demorgen.be)

    De verzekeringnemer en de verzekerde verklaren dat de hiervoor verstrekte inlichtingen in alle opzichten volledig juist en rechtzinnig zijn. (amma.be)

    De geschiedenis van de Belgische duivensport: Daniel Labeeuw (Bissegem, BE), rechtzinnig mens en groot kampioen. (pipa.be)

    Zijn rechtzinnig en goedwillig karakter, de eenvoudigheid zijner manieren gelden hem de achting en de genegenheid van de- genen die hem omringden. (heemkringwijnegem.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jan 2025 09:09)

    👍
    4

    #755

    rechtstreekse belasting
    (uitdr.)

    zie belasting, rechtstreekse ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Jan 2025 08:55)

    👍
    3

    #756

    belasting, rechtstreekse ~
    (uitdr.)

    directe belasting

    vnw: rechtstreekse belastingen: directe belastingen

    znwb: rechtstreeks: In de verb. rechtstreekse belastingen: directe belastingen.

    De Belgische gerechtsdeurwaarders hebben vorig jaar meer dan 320 miljoen euro aan rechtstreekse belastingen en achterstallige btw geïnd (standaard.be)

    De EU legt momenteel geen rechtstreekse belastingen op aan de Europese burgers, maar financiert zich hoofdzakelijk via bijdragen van de lidstaten. (knack.be)

    EU-werknemers hebben een speciaal statuut waardoor ze rechtstreekse belastingen en sociale bijdragen betalen aan de EU, maar niet aan België. (vrt.be)

    Een aantal politieke formaties willen het huidige systeem herzien en een rechtstreekse belasting invoeren op de werkelijke huurinkomsten. (maxime-realestate.be)

    “De beste oplossing is dat er een rechtstreekse belasting van elke burger aan de Europese Unie komt”, aldus de premier. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Jan 2025 08:55)

    👍
    4

    #757

    distillerie
    (zn. de ~ (v.) ~ieën)

    distilleerderij, stokerij

    Deze distillerie bevindt zich in de Puglia streek. De citroenen worden geplukt uit hun tuinen in Gargano (Puglia) en vanop het eiland Ischia. (maisonpoulet.be)

    In de heuvels van Monferrato in Piemonte, het noorden van Italië, ligt de moderne Distillerie Berta. Het huis werd gesticht in 1947 door Paolo Berta. (wijnmagazijn.be)

    Affiche ‘Distillerie Limbourgeoise Vve A. Vinckenbosch & Cie Hasselt’ voor stokerij Vinckenbosch, Hasselt, 1905. (erfgoedplus.be)

    U kan Distillerie Senden bezoeken op afspraak. Groepen vanaf 15 personen kunnen hun bezoek ook steeds combineren met een lunch. (Rekemer Foyer)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (17 Jan 2025 18:51)

    👍
    4

    #758

    verkleefdheid
    (zn. de ~ (v.) ~heden)

    verbondenheid, verstrengeling, innige relatie, verwevenheid

    znwb: Verknochtheid; m. betr. t. personen veelal: trouw, genegenheid

    Het gerecht zag in de getuigenissen ten laste dat de burgemeester jarenlang “zijn verkleefdheid aan de medewerkers van den vijand” had getoond. (belgiumWW2)

    De laatste keer dat zij hem gezien heeft was op 4 augustus 1914 op weg naar het Parlement. Blijkbaar was de verkleefdheid aan de Monarchie niet verdwenen. (Bruxelles occupée)

    Bijgevolg zijt gij in het innige van uw gemoed noch achting noch verkleefdheid noch gehoorzaamheid verschuldigd. (VRT)

    Als oud~student van Prof. Dr. C. DE BRUYNE, is het mij een groote eer hem dit werk op te dragen als een bewijs van hulde en verkleefdheid. (vliz.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jan 2025 18:52)

    👍
    3

    #759

    ammeraul
    (den~(m),-s)

    verbastering van het woord “admiraal”
    in dezen gebruikt als scheldwoord voor een bazig, (te) veeleisend en dus ambetant persoon.

    Ge eist dit, ge eist dat, ge eist gij vanalles, gijsen ammeraul!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door moomer (17 Jan 2025 11:57)

    👍
    4

    #760

    sta recht
    (uitdr.)

    sta op

    vnw: sta recht!: sta op!

    zie ook rechtstaan

    Sta recht en wandel rond terwijl je telefoneert. (mensura.be)

    ‘Als je het voelt, sta recht en kom dansen’ (standaard.be)

    Sta recht en stap wat rond: een eenvoudige manier om meer te bewegen en lang zitten te onderbreken. (kuleuven.be)

    Hiervoor worden Latijnse woorden gebruikt, zoals “habes” (je hebt het woord), “silencium” (stilte), “surgite” (sta recht) en “cantus ex” (de cantus is gedaan). (immaterieelerfgoed.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jan 2025 08:13)

    👍
    3

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.