Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
(politiek) uitdrukkelijk verkiezen, afvaardigen
vnw: met een grote meerderheid verkiezen
Zes procent van de Franstaligen en 38 procent van de Nederlandstaligen plebisciteren Leterme. (demorgen.be)
“Elke volksraadpleging is conservatief, het is een schitterende tool voor de oppositie om nieuwe initiatieven tegen te houden. Ofwel komt het initiatief van een hautaine meerderheid die zich wil laten plebisciteren en de bevolking laten zeggen hoe goed ze zijn.” Dat zegt Jef Gabriels (CD&V) (hbvl.be)
Dat werd een reusachtige overwinning, waarbij de Gentenaars hem plebisciteerden om er nog zes jaar bij te doen als burgemeester. (knack.be)
De Clercq is de absolute stemmenkampioen en door de Gentenaars geplebisciteerd voor een tweede termijn als burgemeester (standaard.be)
equivalent van “geweest”
steeds gebruikt in combinatie met een ander werkwoord
ergens geweest zijn om iets te doen
in algemeen Nederlands gebruikt men hiervoor een combinatie met de werkwoorden “zijn” of “gaan”
uitspraak met doffe i
zie ook west, weest
We zimme wiste kijken → We zijn geweest om te gaan kijken → We zijn gaan kijken.
In Nederland gebruikt men “wezen”
We zijn wezen kijken.
In het Belgisch-Nederlands is de wederkerende vorm van ‘jullie’ niet ‘je’, maar ‘jullie’ (of hyper-hypercorrect ‘zich’).
Dit komt omdat de Vlaamse dialecten voor de wederkerende vorm van de 2e persoon meervoud geen nadrukloze vorm kennen, maar een vorm gebruiken die identiek is aan de subjectsvorm ‘gijlder’/‘gijle’ (en uitspraakvarianten), maar dan zonder initiële g: ‘ijlder’/‘ijle’ (en uitspraakvarianten). Hierdoor vertaalt een Vlaamstalige automatisch die heel stoute dialectvorm (en uitspraakvarianten) naar het nochtans evenmin correct Nederlandse ‘jullie’, want voor een Vlaamstalige gaat ‘je’ als wederkerend voornaamwoord voor de 2e persoon meervoud in tegen het eigen taalgevoel.
Sommige Vlaamstaligen merken dat ‘jullie jullie’ toch ook maar vreemd klinkt, en corrigeren het vervolgens tot het net zo min correcte ‘jullie zich’.
(Vandaar ook dit taaladvies over ‘jullie jullie’ en ‘jullie zich’.)
n.b. ook wel enkele zoekresultaten uit NL, het lijkt daar vooral om Surinamers te gaan
Hebben jullie jullie lijstje al gemaakt? (facebook.com)
Jullie moeten jullie pluimpje bijdragen om hier echte verwenkussens van te maken. (kuleuven.be)
Onze Vic at zijn bo’kes het liefst tussen een envelop. En hoe eten jullie jullie boterhammen het liefst? (facebook.com)
Hebben jullie zich al afgevraagd wat er met onze kippenstal gebeurt tussen 2 tomen kippen? (facebook.com)
Hebben jullie zich al durven wagen aan onze Tik Tok Challenge? (facebook.com)
het doordrijven van zijn zin, de dwingelandij
Officieel werd de val van Martens VI toegeschreven aan de drijverij van José Happart. (Knack)
De fiscale drijverij van buurland Luxemburg tot nut van internationale bedrijven en puissant rijke families is slechts één illustratie van de op Europese schaal georganiseerde uittering van de staat. (De Tijd)
De polletieke drijverij
is oep eur leste geloêf et vrij
de polletieke drijverij
is oep eur leste geloêf et vrij
want alles ee’ z’n grens
da wet de loempste mens.
Wannes Van de Velde, chantons la Brabançonne.
overdekte petanqueplaats
google 2024: slechts enkele hits in .NL meestal mbt buitenland
Nieuwe boulodroom geopend met 12 speelvelden voor petanque in Waregem: “Zo’n grote binnenruimte is uniek” (vrt.be)
De gemeente Anderlecht droomt nu nog van een boulodroom om zo te kunnen deelnemen aan het WK petanque in 2018. (bruzz.be)
De boulodroom zal negen overdekte petanquebanen tellen. Buiten worden er nog eens 24 banen aangelegd. (standaard.be – 2010)
iemand die plaveit
vnw:
•stratenmaker
•tegelzetter
vgl. plavei
De Dienst Wegen, Bruggen en Waterlopen zoekt plaveiers! Wat doet een plaveier (stratenmaker) precies? (jobs.gent.be)
Naast schoonmakers zijn er ook nog vacatures voor tuinier, plaveier, onderhoudstechnicus en vakman. (nieuwsblad.be)
zie koude pla
-
plastificeren
zie ook certifiëren, specifiëren
Studenten dienen een pasfoto mee te brengen en, na afhaling op het secretariaat, de kaart te laten plastifiëren bij het Infopunt (gebouw D) (kuleuven.be)
Schroefhaak 100×18 mm geplastifieerd groen (hubo.be)
Dit is een zelfstandige oefening voor de rekenhoek. Het systeem werkt als volgt: plastifieer de kaart, hang er een touwtje aan (door het geperforeerde gaatje). (deleerkrachtvancultuur.be)
plantaardappel; pootaardappel
znwb: plantpatat m. en v., -ten.
zie ook patat
Wij gebruiken die doorgeschoten patatten wel hoor, als plantpatatten. (bouwinfo.be)
Een boer mag plantpatatten kopen en die op zijn grond planten. Bij de oogst mag hij de patatten die hij zelf en zijn gezin kan op opeten “gratis” hebben (seniorennet.be)
De familie Willems uit de Zavel schonk “plantpatatten” en K&K All 4 You stelt gratis een frietwagen ter beschikking. Zelf groenten kweken. (nieuwsblad.be)
pootaardappel
znwb: Pootaardappel, planter. Daarnaast ook: plantpatat m. en v., -ten.
Plantaardappel Desiree (Rode schil – licht bloemig) · Plantaardappel Mozart (Rode schil – vastkokend) · Plantaardappel Nicola (Vastkokend). (rozeland.be)
Kiem jouw plantaardappelen goed voor. Zo krijgen ze een voorsprong. (velt.be)
Net als vorig jaar bieden wij onze leden de mogelijkheid om plantaardappelen en plantuien en sjalotten te bestellen. (seniorennet.be)
van planchetten/planchettes gemaakt
We hebben in de woonkamer op de eerste verdieping een oude planchetten vloer liggen op kepers. (bouwinfo.be)
De planchetten wand in deze wookamer ademt een landelijke sfeer uit en is … (interieurvoorbeelden.be)
Een eiken planchetten gevel komt erg vaak voor. Dankzij het handige tand- en groefsysteem vallen deze eiken planken vlot te plaatsen (renovatiegevel.be)
Ben je klaar om het planchetten plafond te schilderen? Een houten plafond verven kan je op verschillende manieren aanpakken. (casius.be)
zie planchet
vnw: planchet, planchette: smalle strook gezaagd hout, plankje, schrootje
-
plank waar een uitstekend deel (tand) en een inkeping (groef) aan zit waardoor ze in elkaar geschoven een solide en vlakke verbinding vormen
zie: planchet
NL: mes en groefplank
Een tand en groef plank is praktisch 1-op-1 vergelijkbaar met een planchet, echter heeft een tand en groef plank van ons niet altijd een vellingkantje (schuin kantje). (houtvakman.be)
Bij al deze houtsoorten is de tand groef verbinding van het planchet / blokhutprofiel het meest voorkomend dankzij zijn talrijke voordelen. (tuinhoutmarkt.be)
Geschaafde planken met een tand- en groefverbinding • Ook verkrijgbaar in zwart geïmpregneerd hout • Verschillende maten … (horta.be)
1) (o./v.) smal schabplankje bv. in de badkamer
2) (v.) smalle plank, tand- en groefplank
ook planchette (zie voorbeelden)
vnw: smalle strook gezaagd hout, plankje, schrootje
znwb: Ben. voor betrekkelijk smalle stroken gezaagd hout, inz. gebruikt voor het betimmeren van muren, plafonds enz.: schroot(je); ook in ’t alg.: plankje.
vgl. planchetten
1)
Super makkelijk te verwerken !! Ik heb me laten verleiden om deze plastic planchettes aan te kopen vooral door de prijs en blijkbaar ook de qualiteit ! (gamma.be)
Zo kun je bijvoorbeeld je handzeep op de wastafel kwijt en andere toiletspullen zoals je tandenborstel en tandpasta op het planchet. (saniweb.be)
Wij maken glazen planchet plankjes op maat. Kies de dikte en bepaal de afmeting van het glazen plankje. (glaswebwinkel.be)
De planchet zelf kan door een mooi design ook zeker wat toevoegen aan de badkamer.
2)
Een planchet is voor praktisch alle tuinhout toepassingen zeer geschikt, ideaal als dakbeschot, voor het plafond, maar ook voor een buitenwandje, schuttingen & (tuin)poorten. (houtvakman.be)
Tussen de kepers heb ik overal 4 cm rotswol gestoken, als platen een beetje alle soorten. Dan zijn er van binnen houten planchetten tegen geplaatst. (livios.be)
Er is een planchette van de dakgoot afgewaaid en gebroken , we willen die enkel laten vervangen (casius.be)
neologisme, term voor de weigering van staatsbank Belfius aangaande de financiering van noodlijdende Waalse gemeenten (zie voorbeeldzinnen)
AN: budgettair cordon
zie ook: cordon sanitaire
“Dit is een cordon budgétaire!”, roepen de communisten, die in de weigering van Belfius vanzelfsprekend een kapitalistische staatsgreep zien. (HLN)
Luik, Charleroi en Mons zijn op zoek naar de financiering voor het ‘Plan Oxygène’ bedoelt om 27 Waalse gemeentes te helpen die het financieel zwaar hebben, maar Belfius weigert te financieren: een cordon budgétaire tegen de PTB van Wallonië. Bron: trends.levif.be
Belfius veroorzaakt politieke heisa nu de bank Bergen niet zou willen financieren omdat de PVDA daar aan de macht komt. Er wordt gesproken van een cordon budgétaire. Ja, dit is een politieke keuze van Belfius. Maar als je voortdurend en structureel meer geld uitgeeft dan er binnenkomt? Dan bevind je je dus duidelijk in een kwetsbare positie als overheid”, schrijft politiek journaliste Isolde Van den Eynde. (HLN)
Een document dat door een penitentiaire inrichting wordt bijgehouden en waarin de duur van de straf, de datum van aanvang en het einde van de detentie, de juridische basis voor de vrijheidsberoving, en eventuele beslissingen over strafonderbreking, voorwaardelijke invrijheidstelling of andere gerechtelijke maatregelen vermeld worden.
Volgens zijn detentiefiche verblijft de genoemde XZ sinds 20 januari 2023 in de gevangenis wegens meerdere langdurige straffen. (Rechtbanken-Tribunaux)
De tafelschuimster zit nu aan meer dan 7 jaar effectieve gevangenisstraf. Haar detentiefiche vermeldt categorie 32, wat staat voor ’plus 7 tot 10 jaar cel. (Nieuws)
Hij werd veroordeeld voor verkrachting, maar zijn onmiddellijke aanhouding werd niet bevolen want zat geen detentiefiche in het dossier. Daaruit kon nochtans worden opgemaakt dat er vluchtgevaar was, omdat hij meermaals niet of niet op tijd was teruggekeerd uit penitentiair verlof na een eerdere veroordeling. (DM)
iets (gebouw, huis, appartement) aankopen van een bouwfirma of projectontwikkelaar op basis van een plan, m.a.w. het moet nog gebouwd worden
vnw: iets op plan kopen: iets op tekening kopen
Wie een goed koopt op plan, koopt iets dat nog niet gebouwd is. Particulieren die een woning op plan hebben gekocht of kopen, zijn beschermd door de wet Breyne, die de promotoren een aantal verplichtingen oplegt. (elusvastgoed.be)
Omdat de loft op plan gekocht werd, konden Inge en Raf de indeling nog vrij veranderen, uitgezonderd enkele draagmuren. (demorgen.be)
Een appartementsproject wordt uitgesteld. Wat gebeurt er met gezinnen die al een appartement ‘op plan’ gekocht hebben? (standaard.be)
“Het kohier is een authentieke akte en de wettelijke titel voor de invordering van de belasting. Het college van burgemeester en schepenen, in het geval van een gemeentebelasting, of de deputatie, in geval van een provinciebelasting, stelt de kohieren vast en verklaart ze uitvoerbaar uiterlijk op 30 juni van het jaar dat volgt op het aanslagjaar.” (vlaanderen.be)
zie ook lastenkohier
Datum van uitvoerbaarverklaring van het kohier: … (aanslagbiljet belastingen)
Art. 4, § 3 van het Decreet van 30 mei 2008 bepaalt dat de kohieren door de bevoegde overheid (in het geval van gemeentebelastingen door het College van Burgemeester en Schepenen) vastgesteld en uitvoerbaar verklaard worden ten laatste op 30 juni van het jaar dat volgt op het aanslagjaar. (gdena-advocaten.be)
Het lokaal bestuur en het provinciebestuur zijn twee verschillende overheden, beiden autonoom bevoegd om belastingen te heffen. Het gemeentelijke belastingbestand inzake tweede verblijven gelegen op het grondgebied van het lokaal bestuur vormt een noodzakelijke startbasis voor de opbouw provinciaal belastingkohier inzake de tweede verblijven, … (west-vlaanderen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
