Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
- ene gaan drinken, ene bestellen
- een drank trakteren
zie ook ene geven
Wat is ’t, genoeg gewerkt zeker? Kom we gaan er ene opdoen.
De Jean doet er ene op. Dat is niet van zijn gewoonte, dus…
stuur
zie ook guidon
De gedong van mijn velo.
regenworm, pier
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): Pier, aardworm.
Gewestelijk, b.v. in de Antwerpsche Kempen en een deel van Brabant.
De hinnen vangen pieten, Cornelissen-Vervliet (1899)
De grond zit hier vol pieten, Ald.
zie ook: piering, pirling, pielewuiter
terik, tetting, tettienk
Hageland: piët
Als ’t regent, komen er veel pieten uit de grond.
Als kiekens op de grond stampen dan komen de pieten naar boven.
> zie andere betekenissen van piet
stoefer, opschepper
ook in de kempen
vergelijk Jan mijn kloten, van ~
Die janm’nklote heeft zich weer een nieuw kostuum gekocht.
getrainde buikspieren, six pack
Mijn zus aar lief eeft echt blokskes: daar valts’op
Ik wil namelijk “blokskes”! En neen, dit is geen beugel voor mijn gebit, maar of volgens de fitnesstermen, een sixpack. (bloggen.be 4/04/2012)
Ik train nu al bijna 5 maanden intensief mijn buikspieren minimum 4 maal per week maar nog altijd heb ik nog geen blokskes. (forum.bodybuilding.nl 17/04/2005)
> andere betekenis van blokskes
woede, razernij
vnw: drift, woede
zie ook colère
vgl. koleire, in een Franse ~ schieten
Toen hij zag wat klas 5C nu weer met de nieuwe bloembakken had uitgestoken, schoot de studiemeester in een Franse koleire.
verruïneren, tot ruïne herleiden, kapot maken, stuk doen, om zeep -, naar de bliksem helpen, geen zorg dragen voor,
overhoop halen, naar de sjokkedijzen helpen
< Fr. ruiner < ruine: verlies, ondergang, teleurgang, bankroet, instorten
< lat. ruina < ruere: z. storten op
varianten: verenneweren, renneweren, rinueren,
Niet met uw kapotte naaldhakken op de parket, ge gaat daar putjes in maken en dan is die geruïneerd.
een prentje
zie ook beleken, bulleke, beeldeke
Een mooi béleke Van Onze Lieve Vrouw.
In de doos heb ik veel beelekes van ons mannen hun communie gevonden.
(wielerterm) tot het uiterste, geven wat men kan, à fond
< Fr. à bloc < Fr. bloc < Middelnederlands bloc, in de betekenis ‘omgehakte boomstam’
De coureur reed al een hele tijd à bloc.
Hij zat à bloc en moest even recupereren.
of het buitengewoon overleg.
Dat is de zwijgplicht tussen beide partijen, nadat men door de vorst of vorstin in audiëntie is ontvangen. Dit geldt voor zowel burgers als voor politici en ministers.
Volgens de Belgische grondwet zijn de federale ministers verantwoordelijk voor de daden en uitspraken van de Koning en deze is absoluut, omdat de Koning onschendbaar is als staatshoofd. De koning kan dus nooit zijn eigen mening geven zonder de expliciete goedkeuring van een minister.
Enkel in audiënties. Om deze vrijheid te kunnen garanderen moet alles wat er dan besproken wordt, strikt geheim worden gehouden tussen beide partijen. Voor alle gesprekspartners geldt dan het zogenoemde ‘colloque singulier’ of het ‘buitengewoon overleg’.
Indien men die discretie niet aanhoudt, wat nooit door de Koning zelf zal geschonden worden, spreekt men van “het ontbloten van de kroon” (kroon, de ~ ontbloten). (Wikipedia)
Van Dale 2015 online: in België
In een mededeling maakt het paleis nu duidelijk helemaal niet opgezet te zijn met de schending van het colloque singulier. “Deze discretie heeft tot doel het staatshoofd zijn functie te laten vervullen”, schrijft het paleis. (HLN 05/05/2011)
pastoor
in Antw.: pastoer
De paster en de onderpaster zingen het liefst gregoriaanse liederen.
onder de waarde verkopen; braderen is niet hetzelfde als solderen
een handelaar die regelmatig bradeert is een bradeur
vnw: opruimen, afprijzen, verramsjen
< Frans: brader
in Nederland: verramsjen
Op de jaarmarkt zijn er heel wat kramen die hun waren braderen.
aanduiding voor snoepgoed op basis van opgeklopt suiker en eiwit en eventueel Arabische gom. In het Nederlands ook wel schuimpjes genoemd. In sommige delen van Vlaanderen voorbehouden voor snoepjes met het uiterlijk van een Onze Lieve Vrouwe beeldje.
Frans leenwoord dat eigenlijk een aanduiding is voor de paars bloeiende moeras plant Heemst (eng. Marsh Mellow) waarvan het slijmerige wortel-extract gebruikt in het originele recept van dit snoepgoed. Tegenwoordig is dit echter vervangen door maïssiroop.
Van Dale 2016 online: BE
Guimauvekes in de vorm van de Kerstman.
Ge moogt kiezen: een zakske muilentrekkers of een zakske guimauvekes.
Guimauves kunnen ze ook seizoensgebonden maken, zoals sinterklazen, schoentjes, eieren, klokken, sterren,… en in de kleuren, wit, geel , roze, oranje.
Ik glunder en spring op en neer op de institutionele tafel, ik schop een potje salsadip en veertien guimauve Maria’s (mijn persoonlijke voorraad) van de tafel, en trek woest mijn AC/DC-T-shirt van mijn lijf, ik kneed mijn borsten en doe een schizofrene alpacafokker na. (Delphine Lecompte – demorgen.be)
opvlieger
verkleinwoord: vapeurkes
< Frans: vapeur
Als vrouwen in ’t “keren van de jaren” (jaren, het keren van de ~) zijn, dan kunnen ze vapeurs krijgen en dat voelt alsof de vlammen er langs alle kanten uitslaan.
> andere betekenis van vapeur
compleet geschift zijn
< etymologie bij deur, zo zot als een ~
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Die van ons is echt zo zot als een achterdeur
Daarnaast is het een obscene karaktermoord, want eigenlijk liet de journalist uw tegenstanders in de partij zeggen dat u een hysterisch wijf bent dat zo zot is als een achterdeur – iets wat Nigel Williams letterlijk zei op Twitter, maar een comedian mag dat. (demorgen.be)
Mensen die zoiets geloven zijn nog zotter dan een scheve achterdeur. (Mark Elchardus – demorgen.be)
In Amerika zijn niet alleen de Republikeinen zo zot als een achterdeur (Mark Coenen – De Morgen)
in dienst nemen, aannemen
Zojuist in Thuis: ‘Bij de kabouters hebben ze de Waldek aangepakt in de plaats van den Eddy.’
Als ge met slippers aan uw voeten gaat solliciteren, denkt ge dan dat ze u gaan aanpakken?
Spotten, uitlachen.
Je kunt daar niet serieus mee klappen, hij staat daar altijd maar te grèten.
Je kan oprotten.
zie ook gat, ge kunt mijn ~ kussen, kruipt den boom in
Als ge ambetant gaat doen kunt ge den hoogsten boom in!
- hellende weg, weg in klimmende lijn
- beklimming
Bergop de Koppenberg op
Halverwege de bergop moest ik toch efkes uitblazen.
In een bergop heeft mijn embrayage het begeven.
Er zijn heel wat bergops en bergafs in de rit van vandaag.
pas geboren kindje, baby
Van Dale 2024: bébé: (niet algemeen) baby
Wat zijn die twee gelukkig. Tien jaar getrouwd en nu pas een bebeetje.
“Ons bébé’ke”: Danira Boukhriss Terkessidis bevallen van zoontje Naïm (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.