Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
kluit, klomp, klont
stuk
Middelnederlandsch Woordenboek: clot: klot: In het Vlaams is het woord nog heden in gebruik in de beteekenissen klont, klomp of kluit aarde; turfkluit en brokken steenkolen (Schuermans).
Met zo’n slijkweer buiten in den hof gaan werken, dan hangen de klotten grond aan uw botten.
Een klotteke suiker in de koem soppen en dan afzabberen, zo leren de klein mannen koffie drinken.
Een klot goeiboter in de puree is niet slecht.
schoen
meestal in het mv. in gebruik
Middelnederlandsch Woordenboek: Schoe: oorsprong skuo > scoe > schoe: schoen is het meervoud van schoe. De oorspronkelijke vorm schoe is tot in de 17de en 18de eeuw naast schoen blijven bestaan. Zoo nog heden in Zuidnederlands; (De Bo) ook tal van samenstellingen aldaar.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Schoen: De voor het enkelvoud in gebruik gekomen meervoud vorm van schoe (gewestelijk nog in gebruik).
niet te verwarren met shoe
zie ook schoelint
“Weten waar de schoe duwt, de oorzaak kennen van ’t geen ons smert” De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873)
geld
niet onmogelijk dat het afkomstig is van het Spaanse “plata” (zilver) dat ook een volkse uitdrukking is om geld aan te duiden
zie ook peeschijven en schijven
Middelnederlandsch Woordenboek:
Gewoonlijk beteekent plate: een meer of minder dun of geplet blad van het een of andere metaal.
Ook in de bet. schijf, geldstuk. Vgl. placke
In de 19de eeuw sprak men nog van “gouden en zilveren platen” voor “geld”. In het Spaansch is plata het gewone woord voor “zilver” geworden, b. v. in Rio de la Plata, zilverrivier. Eene soortgelijke beteekenis heeft piaster, nl. “lame de métal, plaque” (Scheler 349).
- Al haddi gout ende selveren platen, verloordijt ter zee, wat haddijs te bat? Vad. Mus.
Ik zou wel nen nieuwen auto willen kopen maar ik heb geen plaat.
> andere betekenis van plaat
Middelnederlandsch Woordenboek: Misschien is in vlaamsche tongvallen der middeleeuwen plate naast pladijs bekend geweest, als benaming der kleinere soorten van schol.
Kiliaan (1599) plate, Fland. Brug. j. platdijs.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Als benaming voor zekeren platten visch: schol; latijn Platessa vulgaris. Gewestelijk (b.v. in Vlaanderen en Zeeland). Hetzelfde als Pladijs.
- ’t Is vrijdag, we eten vandaag platen.
- “… quam te Ghendt wt (uit) der zee eenen boot, met levende Platen, tot aen de vischmerct” – uit ‘Die Historie van Belgis’, Marcus van Vaernewyck, 1566
> andere betekenis van plaat
drij, drie, 3, III, dre, drein, dreen
vgl. Duits: drei
Middelnederlandsch Woordenboek:
Oudste attestatie: Limburg, 1200
drei, drein (dreen) is de genitief en datief die tweelettergrepig waren, hetgeen blijkt uit spellingen als driier, drire; dryeen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Eigenlijk is drie de vorm voor het vr., drij die voor het m.
Met drei(ne) waren welle altijd in den hof aan ’t spelen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
