Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door fansy

    pootingk
    (zn., de ~, geen mv.)

    broodpudding

    zie ook bodding

    Vooral in de streek rond Ieper wordt dit woord gebruikt, meer naar Veurne kennen ze het woord niet.

    Met oud brood kan je lekkere pootingk bakken.

    Regio Westhoek
    Bewerking door fansy op 21 Nov 2014 17:20
    1 reactie(s)

    cache-misère
    (zn. m. ~s)

    - iets wat iets slechters bedekt, camouflage van iets slecht
    - verborgen armoede, verscholen ellende
    - verborgen gebreken

    > Fr. cacher en misère: verbergen en ellende

    oorsprong: bovenkleding die versleten onderkledij voldoende verschool om te verbergen dat men eigenlijk in armoe leefde.

    Der is een stuk verf van uwe muur gebladderd, hangt er een schilderij over as cache-misère!

    Als de Belgische regering zo blijft voortdoen zoals ze nu bezig is, dan zullen binnenkort heel veel mensen weten wat cache-misère betekent. Het zal waarschijnlijk ook het nieuwe modebeeld worden maar wel onder een andere naam.

    Bij de arme rijken is het meestal cache-misère.

    Als ge een ouder huis wilt gaan huren, goed uitzien naar vochtplekken die overschilderd zijn want dat is dikwijkls cache-misère.

    Regio Brussel
    Bewerking door fansy op 21 Nov 2014 17:13
    2 reactie(s)

    nen
    (mannelijk onbepaald lidwoord)

    Afkomstig van de accusatief in het oude naamvallenstelsel, dat er zo uitzag voor het mannelijk onbepaald lidwoord:

    1. nominatief: een / ‘n
    2. genitief: eens / ‘ns
    3. datief: enen / ‘nen
    4. accusatief: enen / ‘nen

    Voorbeelden in het oude naamvallenstelsel:
    - nen sterken koning
    - nen groten boom
    - nen roden vis

    Voordat het AN als standaardtaal werd geïmporteerd, pleitten sommige Vlaamse grammatici ervoor “nen” en “den” als mannelijke lidwoorden in te voeren in de ortografie ook in de nominatief – Zoals hierboven voorbeelden voor gegeven werden. De neiging om accusatieven te gebruiken in stede van nominatieven noemt “accusativisme”.

    Mettertijd werd er steeds meer geassimileerd en op den duur ontwikkelde zich het tegenwoordige, bij de eerste aanblik vrij chaotisch voorkomende, stelsel:

    nen – voor alle klinkers, en een paar medeklinkers: d, t en h
    nem – voor ‘b’, wordt door de meesten geschreven als ”nen” (behalve in Limburg waar geen n wordt uitgesproken voor de b)
    ne – in alle andere gevallen, dwz voor: c f g j k l m n p q r s v w x y z sj zj …

    Let wel! Wellicht assimileert gij anders. Verbetert dan alstublieft dit artikel, en geeft duidelijk aan waarvandaan ge komt, opdat geïnresseerden het mogen weten.

    Dezelfde flexie wordt gebruikt voor bijvoegelijke naamwoorden, voor den, voor bezittelijke voornaamwoorden, etc. Ook in die gevallen zijn de vormen af te leiden van oude accusatieven.

    Sommigen gebruiken (vaak onder invloed van het AN?) “een” ook bij mannelijke woorden.

    Ik heb ne motocyclette gekocht van ne Chinees.
    Ik heb nen oranje motocyclette gekocht van nen oranje Chinees.
    Ik heb nen boom gekocht van ne Japanees.
    Van dezelfde Japanner ook nen automobiel.
    Ik heb nen otto gekocht van nen Hollander.
    Dit is nen blauwen boom. Uitzondering: in Limburg hoor je in het lidwoord of attributief gebruikt adjectief geen -n voor een b; daar is het: ne boom, ne braune boom.

    Voor de volledigheid
    De archaïsche flexie van “een” voor vrouwelijke naamwoorden:
    1. nominatief: ene / ’ne > een / ’n
    2. genitief: ener / ’ner
    3. datief: ener / ’ner
    4. accusatief: ene / ’ne > een / ’n

    Dankzij het feit dat het vrouwelijk lidwoord gereduceerd is tot “een”, onstaan geen problemen doordat men tegenwoordig “ne” zegt bij mannelijke woorden.

    En – hetgeen hier bijna niets terzake doet – het onzijdige:
    1. nominatief: een / ’n
    2. genitief: eens / ’ns
    3. datief: enen / ’nen
    4. accusatief: een / ’n

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Nov 2014 04:13
    25 reactie(s)

    turnavies
    (de ~ (v.), ~zen)

    schroevendraaier

    > Fr. tournevis

    Wie doet er zijn lief nu een turnavies kado (kado doen). (Antw.be)

    Welke turnavies hebt ge nodig, die platte – of die kruisturnavies?

    Een electrische boorturnavies daar werk ik niet mee.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 21 Nov 2014 03:53
    0 reactie(s)

    turnavies
    (de ~ (v.), ~zen)

    schroevendraaier

    > Fr. tournevis

    Wie doet er zijn lief nu een turnavies kado (kado doen).

    Welke turnavies hebt ge nodig, die platte – of die kruisturnavies?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 21 Nov 2014 03:49
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.