Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
de neus ophalen
vnw: zijn neus opkrullen: zijn neus optrekken
Groot Woordenboek der Nederlandse Taal (1951): (Zuidn.) zijn neus opkrullen, optrekken, als blijk van afkeuring of minachting
Klanten die hun neus opkrullen bij het ruiken van rioolgeuren, zweetlucht en de geur van sigaretten? (begeuren.be)
Voor iedereen die zijn neus opkrult als er een gin & tonic voor hen staat … maak deze dan eens klaar. (evakookt.be)
Prik krult zijn neus op. Geef mij maar een worm of een slak. Daar krijg ik sterke pootjes van. (degriffel-hh.be)
een achterstand ongedaan maken
vnw: een achterstand ophalen: inhalen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
In het Duits: ‘Rückstand aufholen’.
“Of bedrijven willen ook met het slechte weer de achterstand ophalen”, verklaart Jean-Pierre Waeytens, gedelegeerd bestuurder van de Bouwunie. (radio1.be)
Anderlecht en AA Gent moeten straks een 1-0 achterstand ophalen: zo verging het onze Europese vertegenwoordigers in het verleden. (nieuwsblad.be)
Sindsdien is een deel van de achterstand opgehaald, maar voor 2013 wijzen alle indicatoren opnieuw op een daling van de investeringen met vijf procent. (jobat.be)
het enthousiasme dat opleeft wanneer er een koers plaatsvindt in Vlaanderen
Koerskoorts op Grote Markt in Antwerpen bij start Ronde van Vlaanderen: “De stad herleeft, eindelijk”. (Nieuwsblad)
De ‘koerskoorts’ in Vlaanderen begint te stijgen. Zaterdag trekt het klassieke voorjaar zich op gang met de Omloop Het Nieuwsblad. (tvoost.be)
Eén keer per jaar breekt de koorts los in Houthalen-Helchteren. Gelukkig geen coronakoorts, zoals de afgelopen jaren, maar de koerskoorts. (HBVL)
iets ernstig nemen, de problemen erkennen
SN: er niet licht over denken
Ja, we moeten er niet licht over gaan dat bepaalde politici teveel pensioen uitbetaald kregen. Dat moet uitgeklaard worden. (Forum)
Bij gerbils mag je er niet licht over gaan, ze moeten inderdaad hun rangorde bepalen, maar grijp tijdig in zodat ze elkaar niet afmaken. (Knaagdierenopvang)
Francesco Vanderjeugd zal niet meer opkomen bij de verkiezingen. “En niemand heeft me dat gevraagd of opgedrongen, het is een keuze van mezelf”, zegt Vanderjeugd. “De fout die ik laatst maakte, is er een waar ik diep bedroefd om ben en ik wil er niet licht over gaan.” (VRTNWS)
opmerkelijk
vnw: een opgemerkte toespraak: opmerkelijk
Team Taaladvies: “Opgemerkt is standaardtaal in België in de betekenis ‘opvallend, opzienbarend, spraakmakend’. Standaardtaal in het hele taalgebied is opmerkelijk.”
Snookerkampioen Luca Brecel maakt opgemerkte verschijning in VRT-quiz ‘Blokken’. (demorgen.be)
Zangeres Luka gaf een opgemerkt optreden tijdens de voorstelling van LEUVENDIG-magazine waarin ze zelf praat over haar oma die overleed aan Alzheimer.(hln.be)
Kim Kardashian was een opgemerkte vertoning op de rode loper van de Paris Fashion Show zondag. (nieuwsblad.be)
Bijna een jaar nadat hij op dezelfde plaats een opgemerkte toespraak had gegeven, stond de Amerikaanse president opnieuw in de Poolse hoofdstad Warschau, waar hij een menigte begroette. (vrt.be)
iemand die van de koers houdt
vgl. koerskenner; kenner van de koers
Als over twee weken in Luik het doek valt over het klassieke voorjaar, zal dat bij elke koersliefhebber een zure smaak nalaten. (standaard.be)
Zo kreeg de koersliefhebber een bij momenten unieke inkijk in wat je de controlekamers van de koers zou kunnen noemen. (demorgen.be)
Ons land is er een van koersliefhebbers. Elke zondag van de lente nemen we plaats achter dranghekken of in de zetel om de renners het beste … (vrt.be)
iemand die veel van de koers afweet
vgl. kenner van de koers; koersliefhebber
Koerskenner Marc Sergeant blikt vooruit op volgende weken Vuelta en schuwt lof voor Evenepoel niet. (wielerkrant.be)
Blaudzun is een groot koerskenner, maar in eerste instantie vind ik hem een fantastische muzikant. (demorgen.be)
‘De beste ploeg in de lelijkste truien’ noemt koerskenner Hendrik Viaene het wielerteam rond Merckx. (standaard.be)
reflecteren op, nadenken over, reageren op
“Vroeger zou je de reflex maken om je wasmachine te gebruiken omdat de zon schijnt, of denken dat dat het goede moment is om je auto op te laden”, vertelt Hilde.” (cebeo)
“Als sociaal werkers moeten we meer de reflex maken: wat zit er onder de nood aan basisbehoeften? Kleine culturele insteken kunnen heel betekenisvol zijn.”. (cultuuroptil.be)
Wanneer hulpverleners en zorgorganisaties oog hebben voor de familie en de reflex maken om hen op een familievriendelijke manier te informeren, ondersteunen en betrekken, heeft dit een grote impact. (vvponline.be)
iemand met veel kennis van het wielrennen; wielerspecialist; iemand die de koers op de voet volgt
opm: de uitdrukking kan met het nodige respect en waardigheid of juist ironisch gebruikt worden (zie voorbeelden)
google 2024: .NL slechts 4 hits, blijkbaar mbt .BE
vgl. koerskenner; koersliefhebber
We kennen hem als kenner van de koers, als man van de wereld en als gediplomeerd verkoper van cafépraat, maar in de laatste Tour liet De Cauwer ook zijn emotionele kant zien. (hln.be)
Marten Van Riel blijkt naast een begenadigd triatleet ook een kenner van de koers. (sporza.be)
Den echte kenner van de koers! Zo ver kijk ik niet se. (beyondgaming.be)
Ik vind jullie alletwee zogezegde “kenners” van de koers maar om het in het mooie West-Vlaams te zeggen : ge kunt er geen kloten van, piepoos! (hln.be)
de geruchten in de koersmiddens, de inside informatie onder de kenners van de koers (kenner van de koers)
google 2024: 5 hits in .NL (blijkbaar alle mbt .BE)
Barlow – volgens radio peloton berucht vanwege zijn agressieve onderhandelingsstijl – bracht Hayter toen onder bij Merckx. (wielerflits.be)
Volgens Radio Peloton hing Ineos aan de lijn, net als Movistar, Cofidis en AG2R. “Geloof niet alles”, zegt hij nu. (bahamontes.be)
De valpartij werd veroorzaakt door een kopstoot van een andere renner. Volgens radio peloton was de dader Rudy Barbier, een Franse sprinter (hln.be)
Volgens radio peloton dreigt Lotto-Dstny volgend seizoen enkele sterkhouders kwijt te spelen. (sporza.be)
In radio peloton zoemt het dat er een nieuwe grote sponsor op komst is. “Binnenkort meer nieuws”, sprak ploegmanager Jean-François Bourlart (demorgen.be)
De komst van Froome gonst al weken in radio peloton. (standaard.be)
een flexi-jobber of flexi
Met de nieuwe naam Moods by Beutels, Tom Billen in de keuken en deels Kim Beutels in de bediening bijgestaan door een flexiër is de zaak voortaan vanaf ’s woensdags geopend in plaats vanaf ’s donderdags. (desmaakvandehoreca)
populaire afkorting voor iemand die een flexi-job uitoefent
ook als afkorting voor de flexi-job zelf te gebruiken (zie reactie)
N.B.,het woord googelt voornamelijk in de meervoudsvorm
NL/SN: flexwerker
vgl. flexi-jobber
Wanneer flexi’s inschakelen? Als werkgever kan je met flexi-jobbers zeer snel en flexibel (onverwachte) piekmomenten opvangen. (voka.be)
Alle flexi’s en jobstudenten die matchen op vlak van locatie, krijgen automatisch deze flits. Zij kunnen zich dan in een paar clicks kandidaat stellen. (worktoday.be)
“We hebben een lijst van 40 jobstudenten en flexi’s. Ik probeer er zeker 2 per dag aan het werk te zetten. Ook al is het maar gewoon de beachbar opruimen. Als ik iedereen naar huis stuur, dan keren zij volgend jaar niet meer terug.” (VRTNWS)
podiumkunsten: verplicht stuk bij een examen of een wedstrijd
vnw: een opgelegd stuk: een verplicht stuk bij muziekexamens
Het opgelegd stuk voor de finale van de Koningin Elisabethwedstrijd is van de hand van de Spaanse componist Miguel Galvez-Taroncher. (nieuwsblad.be)
Zowel het opgelegd stuk “Vagantes” van M. De Boeck als het keuzenummer werden bijna perfect uitgevoerd. (soevenhiers.be)
Onder leiding van regisseur/acteur Stefan Perceval maken jongeren een eigen theaterstuk. Bijzonder is dat het geen opgelegd stuk is dat die jongeren dan moeten inoefenen. Het theaterstuk wordt door de jongeren zelf mee bedacht en geschreven. (dommelhof.be)
Proefrepetitie: Bereid zijn een proefrepetitie te geven aan onze muzikanten met inhoudelijk een opgelegd stuk en een stuk zelf te kiezen. (vlamo.be)
vnw: afgeleefd, krachteloos, uitgeput
opm: opleven betekent in SN het tegenovergestelde: opnieuw tot leven komen (de natuur leeft op)
Dendoncker is opgeleefd bij Wolverhampton: “Was fysiek en mentaal erg moeilijk” (voetbalprimeur.be)
Rust nu, je was zo moe, je lichaam was opgeleefd, je geest en gedachten waren steeds bij opa. (uitvaartverzorging-sonjadewit.be)
Ze was opgeleefd na verloop van tijd: wij waren zeven dagen op zeven met die strijd tegen overgewicht bezig.”. (nieuwsblad.be)
vooraanstaande geneeskunde
zie ook spits
Het verwerven van een HD manometrie maakt dat spitsgeneeskunde in het Delta ziekenhuis binnen bereik is. (chirecpro.be)
De vier menen dat zij op zekere punten vaak zelfs betere spitsgeneeskunde verzorgen dan de universitaire ziekenhuizen. (nieuwsblad.be)
Levert hij spitsgeneeskunde in de aanpak van het chronisch vermoeidheidssyndroom of moeten we hem bestempelen als een ordinaire charlatan? (artsenkrant)
Spitsgeneeskunde? De Universitaire Ziekenhuizen waren aanvankelijk het toevluchtsoord voor patiënten met de meest ingewikkelde aandoeningen … (standaard.be)
schreeuwen, roepen
SN-NL: zijn keel opzetten
Af en toe eens goed je keel openzetten kan toch deugd doen, niet? (facebook)
Ze konden dan met twee hun keel openzetten. Dat was natuurlijk geen manier van doen. Er was geen opvang voorzien. (cavavub.be)
Het is vandaag Scream Day – van schreeuwen, niet de horrorklassieker uit 1996 – dus mogen we met z’n allen de keel openzetten. (humo.be)
een betrekking vacant stellen
vnw: een betrekking openverklaren: vacant verklaren
vgl. openverklaring
Ik heb een brief gestuurd naar alle nationale bonden en ik heb mijn job open verklaard. Niemand heeft zich gemeld. (demorgen.be)
De selectiecommissie bestaat steeds uit iemand van de personeelsdienst en de leidinggevende van de dienst waarbinnen de vacature open verklaard werd. (Brugge.be)
De gemeenteraad moet de betrekking open verklaren. De raad bepaalt bij de vacant-verklaring van deze betrekking de wijze waarop de invulling zal gebeuren (Westerlo)
Los daarvan, als een gemeentebestuur een functie open verklaart en het gaat – zonder dat ik dat geringschat – over iemand in de poetsdienst, dan moet dat in minstens twee kranten worden gepubliceerd. (vlaamsparlement.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.