Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
belastingzegel, zie voorbeeldzin 1 en 3 voor specifieke uitleg
Een fiscale zegel of fiscaalzegel, ook wel takszegel genoemd, was voorgeschreven voor de inning van zegelrechten of als betalingswijze van de retributie. ((Bron: Wikipedia)
Iemand nog takszegels? Dat de Post haar takszegels verkocht, hoewel die afgeschaft zijn, kan Sara uit Gent maar niet begrijpen. (Het Nieuwsblad)
Deze taks werd voldaan door aankoop van takszegels bij de post. De ene helft van de zegel werd op het origineel gekleefd, de andere helft op het copij. (De blauwe hond)
vnw: mijn, kolenmijn
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
vgl koolputter
“Ze verwijzen naar de vele nationaliteiten van de mijnwerkers die hun boterham verdienden in de koolputten. In de mijnen was iedereen zwart. We waren gelijk aan elkaar en maakten geen onderscheid, ook vandaag niet.” (hln.be)
‘Ik heb nochtans gehoord dat hij in de koolput werkt in Beringen. Dan weet gij meer dan ik. Het stemde tot nadenken.’ (De dokter is uw kameraad niet: Uit het leven van Guust van Mol – Louis Van Dievel)
plakband, tape, plaklint
Deze kleefband heeft een extreem hoge treksterkte en is om die reden perfect voor de zwaarste toepassingen. Zelfs geschikt voor het bundelen van hout, staal, ijzer en andere zware objecten. (stucloper.be)
Kleefband is het middel bij uitstek om al uw verpakkingen snel en stevig te sluiten. Met een goede tape dispenser en een goede rol verpakkingstape plakt u alles in een handomdraai dicht. (noppenfolie.be)
Vele verzendingen gebeurden als ‘Echantillon sans Valeur’ of ‘Staal zonder Waarde’. Het pakketje diende met een touwtje gebonden te zijn. Controle door de spoorweg was dan mogelijk. Kleefband mocht niet. (De blauwe hond)
mijnwerker, iemand die in de koolmijnen werkt
Klik op de afbeelding
Koolmijners van Mariemont-Bascoup komen boven na hun werkdag. De foto, genomen voor 1917, staat op een prentkaart van het postkaartbedrijf Nels-Thill.
Aangezien mijn vader koolmijner in de Borinage was, werden we in vooral door mijn moeder opgevoed. (nieuwsblad.be)
Geboren 10 mei 1913 Zichem, België Overleden 6 dec 1980 Geel, België, leeftijd 67 jaar. Beroep: Koolmijner/fabriekwerker/grondwerker. (stamboomvansantvoort.be)
Verhalen is een verhalenbundel waarin twee verhalen werden verzameld: Dokwerkers, schone mensen! en De Britse koolmijners onder het oog van de ijzeren lady. (karelheirbaut.be)
toffe gast, toffe peer, goeie vent
(uit te spreken als ‘pays’)
vgl. pee
Voor velen was Marc een Brusselse ‘toffe peï’ die graag het Brusselse dialect ‘defendeerde’. Hij overleed op 61-jarige leeftijd aan de gevolgen van COVID-19. (Wikipedia)
Triste mort d’un toffe peï’, kopte de krant. (Knack)
Le brusseleir c’est un parler populaire de la ville de Bruxelles issu du brabançon mélangé de nombreux mots français. Ici un bel exemple avec « tof ou toffe» qui veux dire super ou génial et Peï (ou peye, peie) qui désigne un gars. En clair un Toffe Peï est un surper gars, un mec génial certifié Super Ket. (BeBelge)
Verbrusseling (in het Frans: bruxellisation) is een pejoratief woord gebruikt door planologen om de anarchistische stedelijke ontwikkeling in een oude en historische stad te omschrijven. De term is afgeleid van de ontwikkelingen die de stad Brussel in de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw doormaakte. (wikipedia)
vergelijk vebrusselen
De vernieling van het art-nouveau-erfgoed in de jaren zestig en zeventig was zo endemisch dat het in het jargon van architecten en stadsplanners zelfs een begrip is geworden. Brusselization of ‘verbrusseling’. Het bekendste slachtoffer van die ‘verbrusseling’ is ongetwijfeld Horta’s Volkshuis, dat in 1965 met de grond gelijkgemaakt werd om ruimte te bieden voor de Zaveltoren. (demorgen.be)
Wat met Brussel en het fenomeen ‘verbrusseling’? Onze levensstijl is sinds de Tweede Wereldoorlog drastisch gewijzigd, hoe vertaalt zich dat in onze woning? (erfgoed.brussels)
Ze beslisten, desnoods ten koste van wat spanning, in de eerste plaats de ‘verbrusseling’ van België en Vlaanderen te vermijden. (tijd.be)
Verder laat ook de ‘verbrusseling’ zich voelen in Machelen. Her en der krijgen grote bouwprojecten met veel appartementen groen licht. (vrt.be)
vnw: mijn, kolenmijn
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6
vgl. koolmijner; koolput
Oud mijnwerkers hebben een mooi en volledig mijnmuseum gebouwd in het hoofdgebouw van de koolmijn van Waterschei. (mijndepot.be)
Op 8 augustus 1956 zijn 262 mijnwerkers om het leven gekomen na een brand in de koolmijn van Marcinelle. (vrt.be)
In China zijn 40 kompels van de buitenwereld afgesneden na ongevallen in twee koolmijnen. (demorgen.be)
vnw: fornuis, kookstel, gaspit, kookplaat
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
Wil je met precisie kokerellen of wil je een snelle hap klaarmaken? Er is sowieso een kookvuur voor jou! (dekeukenbouwer.be)
Een kookvuur op gas is iets minder onderhoudsvriendelijk omdat er verschillende hoekjes en kantjes aan zitten. (kovera.be)
Brand ontstaan aan pot op kookvuur, na val van bewoonster in serviceflat Bornem (vrt.be)
De brand zou veroorzaakt kunnen zijn door een kookvuur en zou verschillende opvarenden hebben doen panikeren. (demorgen.be)
Hij verplaatste het aanrecht met spoelbakken en het kookvuur naar een kookeiland in het midden van de ruimte. (standaard.be)
Het permanente verbod houdt rekening met het gebruik van afgebakende plaatsen en bivakzones voor kamp- en kookvuren (standaard.be)
fabrikant van zetels
SN/NL: stoelenfabrikant, meubelfabrikant
Op zijn 85ste timmert Juan Jorion noest verder aan de transformatie van Jori, de zetelfabrikant die hij in 1963 oprichtte. (tijd.be)
Zetelfabrikant Varam is al meer dan 60 jaar actief als fabrikant van zitmeubelen allerhande (varam.be)
Met onze vrienden die aan zee een stacaravan hebben, brachten we onlangs een bezoek aan deze zetelfabrikant. (goudengids.be)
vnw: gekonkel
Het onderzoek is reeds bijna voltrokken, en men zou binnen kort kunnen vernemen hoe de konkelfoes werd op touw gezet (Het Advertentieblad – 17 september 1910)
doede gij ni mee mè de konkelfoes, de konkelfoes, de konkelfoes
zedde gij ne nette of ne mottigen does
hedde reumatik of osseknieje
wilde gij hem danse in ’n kabberdoes, mè ’n farrem poes, in ’n deurkijkbloes
(Se Strangers – De Konkelfoes)
Het was een konkelfoes met Europa,want die moesten de banken steunen,ze hadden het moeilijk, en dat geld hebben ze weliswaar uitgeleend aan gezinnen en bedrijven aan een lage intrest,meer ze hebben er wel gigantische winsten mee opgehaald, terwijl de spaarders bestolen zijn (seniorennet.be)
wat aan het gebeuren is of net gebeurd is
vnw: dat boek komt te verschijnen: is net verschenen
zie ook komen te gaan, komen te zeggen
Zoals ik al kwam te vertellen, is het voetbal een miljoenenindustrie. Mét veel media-aandacht. Maar voetbal is geen kernfysica. (gva.be)
Meestal zijn ze niet up to date of zoals je net komt te zeggen, zit de site kramikkig in mekaar (belgiumdigital.com)
In plaats van ‘dat boek komt te verschijnen’ en ‘ik kom te vertrekken’ gebruikt u dus ‘dat boek is pas verschenen’ en ’ik ben net vetrokken". (standaard.be)
NL-SN: duur komen te staan
Ebola-epidemie kan West-Afrika duur te staan komen. (vrt.be)
Een grapje dat de Fransman dus duur te staan komt: 3760 euro prijzengeld dat hij en zijn team niet krijgen en 200 Zwitserse frank boete. (demorgen.be)
iemands plannen doorzien
vnw:
-iemand zien/horen/voelen komen: zijn plannen doorzien, weten waar hij naartoe wil
-ik zie/hoor/voel je al komen, nu zie ik wat je wilt, ik doorzie je wel
Ik ga de Jean vragen om te komen helpen, maar ik zie hem al komen met het excuus dat hij niet mag van zijn Gerda.
Maakt dan niet uit of je 25jaar schadevrij hebt gereden, want volgens het door de verzekering gehanteerde model is je risico op schade een factor groter dan bij 100km/h en moet je dus meer betalen. Zie hem al komen; naast snelheidsbelasting, ook verzekeringsgeld verhoging per km/h. (2fast4u.be)
Het betekent: iets maskeren, iets verbergen. Ik zie je al komen, je zal nu zeggen: “Ik heb het al begrepen, de hijaab dient om te verbergen.” (jihadanders.be)
term voor het overvloedige gebruik van consultancybureau’s door de staat
De consultocratie verpersoonlijkt het beleid van de nieuwe zakelijkheid. De burger is niet zozeer een deel van de samenleving maar veeleer een ‘klant’ van de overheid. (DM)
Frankrijk onder Macron: een consultocratie? De invloed van particuliere adviesbureaus op het overheidsbeleid in Frankrijk lijkt uit de bocht te vliegen. (doorbraak.be)
aandeel dat vaak c.q. meestal is opgenomen in de portefeuille van (zeer) behoudende, voorzichtige beleggers, meestal particuliere beleggers.
NL: trommelpapier, weduwen- en wezenaandeel
Dankzij stabiele, voorspelbare kasstromen en een stevig dividend mét groeimarge mogen we TINC gerust een “goedehuisvaderaandeel” noemen. (bolero.be)
Het voormalig goedehuisvaderaandeel Colruyt was de voorbije maanden de risée op de beurs. Dat kwam door de ene winstwaarschuwing na de andere vanwege de snelstijgende kosten. (DS)
Ooit goedehuisvaderaandeel, nu soms echte rollercoaster: wat is er de laatste jaren aan de hand met Bpost? (VRTNWS)
Maar goede huisvader aandelen bestaan NIET! Aandelen zijn geen goede huisvaders en aldus niet onder zo’n misleidende benaming te stoppen. (rendementplus.be)
bus die het vervoer overneemt bij een treinstoring
NL: vervangend vervoer
“Bij werken of storingen op het net legt NMBS soms vervangbussen in. Om zo’n vervangbus te nemen, toon je gewoon je geldige NMBS-vervoersbewijs (biljet of abonnement) bij het opstappen.” (NMBS)
Er rijden vervangbussen tussen Aarschot en Diest in beide richtingen en bepaalde treinen worden ook lokaal omgeleid. (krantenkoppen.be)
vastgoedmakelaar
zie immo
Je huis verkopen via een immomakelaar kost meer dan wanneer je je huis op eigen houtje verkoopt. (radio2.be)
Ontdek hoe je met deze 6 tips de beste onderhandelingen kan starten met een immomakelaar die je gegarandeerd tot een vlotte verkoop zal leiden! (.immokantoorvergelijken.be)
De beschuldigde schepen zei dat hij zijn werk als schepen én als immomakelaar perfect kan scheiden. (vrt.be)
Ook zijn rechterhand boekhouder Dirk M. moet naar de cel, net zoals Immomakelaar Daan M. en nog twee anderen. (demorgen.be)
een televisieprogramma over huizen kopen, verkopen, bouwen of verbouwen
vgl. immo
‘Het is een thema dat leeft’: waarom zelfs de VRT met een immoprogramma op de proppen komt. (demorgen.be)
Je herkent haar misschien nog uit dat andere immoprogramma Huizenjagers. (nieuwsblad.be)
Gisteren gezien in één of ander immoprogramma: magnetische verf. Is een soort ‘pasta’ die je met een verfborstel aanbrengt en dan uitsmeert … (bouwinfo.be)
Kijk maar eens naar het gemiddelde buitenlandse immoprogramma op TV: zowat overal zie je dat kopers een inspectie vragen. (juridischforum.be)
Oud volksspel in Bavegem.
Met loden schijfjes houten paap waar geld op ligt omverwerpen. Wat dicht bij je lood ligt, is
van je. Om de beurt werpen met 4 personen op een afstand van
8 meter.
Ik heb veel geld gewonnen met tuutschieten langs de straatkant.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.