Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2601

    windhaan
    (zn. m.; ~hanen)

    fig.: opportunist die handelt naargelang hij voordeel kan halen; kazakkendraaier

    vgl. windhanerij

    google 2023: geen toepassingen in .NL van deze betekenis gevonden

    De BBC is een windhaan geworden, die meedraait met wat ze denkt dat het publiek wil horen. (apache.be)

    Dat is een windhaan! Erik Bervoets … Ze gaat hem toch uit de wind zetten. Uiteraard in ruil voor een mooi postje. (hln.be)

    Wat een windhaan is die huidige minister van Buitenlandse Zaken. (advn.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 May 2023 12:00)

    👍
    3

    #2602

    kop, een harde ~
    (uitdr.)

    stijfkop, keikop

    vnw

    Meneer Gouvenou (de parcoursbouwer) heeft een harde kop en heeft weinig oor naar het peloton. (sporza.be)

    Men zegt weleens dat je een ‘harde kop’ moet hebben om het te maken als wielrenner, maar je kan ook te veel ‘persoonlijkheid’ hebben (zigzaghr.be)

    Blueberry heeft een harde kop. Hij is prikkelbaar, niet altijd respectvol voor de militaire hiërarchie en ongedisciplineerd. (stripweb.be)

    Begin de jaren tachtig was de UCB-onderzoeksdirecteur een Zweed met een harde kop. Georges Jacobs: “Ik liet hem meteen horen: ‘Ik ken niets van uw formules, maar ik wil weten wat wij doen met ons geld." (trends.knack.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 May 2023 12:14)

    👍
    3

    #2603

    traphal
    (znw. de ~ (v.), ~len)

    NL: trappenhuis

    ook trappenhal, trapzaal, trappenzaal

    De eerste verdieping telt een ruime traphal, 2 slaapkamers, nog in te richten dressing (real-immo.be)

    Mijn traphal doet deze week goed dienst als fotolocatie voor de Week van de Belgische Mode (instagram.com)

    De traphal van de bestaande rijwoning scheidde de tuingerichte keuken sterk af van de overige leefruimtes aan de straatzijde. (atelierkubiek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 May 2023 20:22)

    👍
    5

    #2604

    trappenhal
    (znw. de ~ (v.), ~len)

    NL: trappenhuis

    zie traphal

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 May 2023 20:17)

    👍
    3

    #2605

    trappenzaal
    (znw. de ~ (v.), -en)

    NL: trappenhuis

    (eigenlijk: trappezaal)

    zie trapzaal

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 May 2023 20:15)

    👍
    3

    #2606

    kop, zijn ~ doordrijven
    (uitdr.)

    zijn zin doordrijven

    vgl. kop, zijn ~ uitwerken

    eerst “innovatie” (lees stijf hun eigen kop doordrijven) en dan de gebruiksvriendelijkheid (na letterlijk tienduizenden, zoniet honderdduizenden of miljoenen klagers). (tweaker.net)

    Meteen wist ze dat ze het pleit verloren had: die stomme kloot zou mordicus, gedreven door zijn gekwetste trots zijn kop doordrijven (seniorennet.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 May 2023 07:02)

    👍
    3

    #2607

    infocoach
    (neologisme)

    persoon die bij evenementen informatie verschaft aan bezoekers

    Op drukke zomeravonden waren de infocoaches aanwezig om contact te maken met het uitgaanspubliek en hun vragen te beantwoorden. Zo konden ze bijdragen tot een veilige en betere uitgaanservaring. (oostende.be)

    Gent wil ook na de coronacrisis infocoaches inzetten om het drukke nachtleven vlot te laten verlopen. “We doen dat nu al met succes”, vertelt burgemeester Mathias De Clercq van de Open VLD. (VRTNWS)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 19:12)

    👍
    3

    #2608

    gezondheid te koop hebben
    (uitdr.)

    heel gezond zijn

    vnw: ze heeft gezondheid te koop: ze is kerngezond

    vgl. te koop hebben

    Anders bloosde hij gelijk eenen appel en had gezondheid te koop; nu heeft hij eene kleur gelijk melk. (De Vlaamsche School. Jaargang 17)

    Kaatje schaterde van genoegen en sloofde hare mouw op: zij was fier op den molligen arm, dien zij schertsend en met onverholen zelftevredenheid toonde. – Charlotte zat met de armen gekruisd en de knokken harer ellebogen in de hand. ‘Ik heb gezondheid te koop’, zei Kaatje. (Virginie Loveling)

    ‘Niettemin vond uw collega dat ik gezondheid te koop heb! Hij maakte zelfs misplaatste grapjes. Over gratis dineetjes en zo…’ (De verdwaalde carnavalsvierder – Hubert Lampo)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 May 2023 10:25)

    👍
    4

    #2609

    binnenlander
    (z.n. de (m.) ~s)

    binnenvaartschip, binnenvaarder

    De Arthur, een rijnschip (binnenlander) loopt van stapel op de helling van scheepswerf Panesi aan het Visserijdok. (De Plate)

    Als je café Pont Albert zegt, dan begint daar het verhaal van de Rabaeyes, er waren ook leden van de familie die actief waren op de rivieren met binnenlanders. (westhoekverbeeldt.be)

    Gaandeweg was de werf zich gaan specialiseren in de bouw van houten binnenlanders, dat waren binnenschepen bestemd voor het vervoer van goederen van de haven naar het binnenland. (De blauwe hond)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door de Bon (22 Dec 2024 16:54)

    👍
    4

    #2610

    takszegel
    (de ~, ~s)

    belastingzegel, zie voorbeeldzin 1 en 3 voor specifieke uitleg

    Een fiscale zegel of fiscaalzegel, ook wel takszegel genoemd, was voorgeschreven voor de inning van zegelrechten of als betalingswijze van de retributie. ((Bron: Wikipedia)

    Iemand nog takszegels? Dat de Post haar takszegels verkocht, hoewel die afgeschaft zijn, kan Sara uit Gent maar niet begrijpen. (Het Nieuwsblad)

    Deze taks werd voldaan door aankoop van takszegels bij de post. De ene helft van de zegel werd op het origineel gekleefd, de andere helft op het copij. (De blauwe hond)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (19 May 2023 14:03)

    👍
    3

    #2611

    koolput
    (zn. m.; ~ten)

    koolmijn

    vnw: mijn, kolenmijn

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    vgl koolputter

    “Ze verwijzen naar de vele nationaliteiten van de mijnwerkers die hun boterham verdienden in de koolputten. In de mijnen was iedereen zwart. We waren gelijk aan elkaar en maakten geen onderscheid, ook vandaag niet.” (hln.be)

    ‘Ik heb nochtans gehoord dat hij in de koolput werkt in Beringen. Dan weet gij meer dan ik. Het stemde tot nadenken.’ (De dokter is uw kameraad niet: Uit het leven van Guust van Mol – Louis Van Dievel)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jan 2024 13:36)

    👍
    3

    #2612

    kleefband

    plakband, tape, plaklint

    Deze kleefband heeft een extreem hoge treksterkte en is om die reden perfect voor de zwaarste toepassingen. Zelfs geschikt voor het bundelen van hout, staal, ijzer en andere zware objecten. (stucloper.be)

    Kleefband is het middel bij uitstek om al uw verpakkingen snel en stevig te sluiten. Met een goede tape dispenser en een goede rol verpakkingstape plakt u alles in een handomdraai dicht. (noppenfolie.be)

    Vele verzendingen gebeurden als ‘Echantillon sans Valeur’ of ‘Staal zonder Waarde’. Het pakketje diende met een touwtje gebonden te zijn. Controle door de spoorweg was dan mogelijk. Kleefband mocht niet. (De blauwe hond)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (18 May 2023 16:25)

    👍
    4

    #2613

    koolmijner
    (zn. m.; ~s)

    mijnwerker, iemand die in de koolmijnen werkt

    Klik op de afbeelding
    Mineurs du Charbonnage de Mariemont-Bascoup
    Koolmijners van Mariemont-Bascoup komen boven na hun werkdag. De foto, genomen voor 1917, staat op een prentkaart van het postkaartbedrijf Nels-Thill.

    vnw

    Aangezien mijn vader koolmijner in de Borinage was, werden we in vooral door mijn moeder opgevoed. (nieuwsblad.be)

    Geboren ‎10 mei 1913 Zichem, België Overleden ‎6 dec 1980 Geel, België‎, leeftijd 67 jaar. Beroep: Koolmijner/fabriekwerker/grondwerker. (stamboomvansantvoort.be)

    Verhalen is een verhalenbundel waarin twee verhalen werden verzameld: Dokwerkers, schone mensen! en De Britse koolmijners onder het oog van de ijzeren lady. (karelheirbaut.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2025 12:38)

    👍
    5

    #2614

    toffe peï
    (term)

    toffe gast, toffe peer, goeie vent
    (uit te spreken als ‘pays’)

    vgl. pee

    Voor velen was Marc een Brusselse ‘toffe peï’ die graag het Brusselse dialect ‘defendeerde’. Hij overleed op 61-jarige leeftijd aan de gevolgen van COVID-19. (Wikipedia)

    Triste mort d’un toffe peï’, kopte de krant. (Knack)

    Le brusseleir c’est un parler populaire de la ville de Bruxelles issu du brabançon mélangé de nombreux mots français. Ici un bel exemple avec « tof ou toffe» qui veux dire super ou génial et Peï (ou peye, peie) qui désigne un gars. En clair un Toffe Peï est un surper gars, un mec génial certifié Super Ket. (BeBelge)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 May 2023 17:19)

    👍
    4

    #2615

    verbrusseling
    (zn. v.; ~en)

    Verbrusseling (in het Frans: bruxellisation) is een pejoratief woord gebruikt door planologen om de anarchistische stedelijke ontwikkeling in een oude en historische stad te omschrijven. De term is afgeleid van de ontwikkelingen die de stad Brussel in de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw doormaakte. (wikipedia)

    vergelijk vebrusselen

    De vernieling van het art-nouveau-erfgoed in de jaren zestig en zeventig was zo endemisch dat het in het jargon van architecten en stadsplanners zelfs een begrip is geworden. Brusselization of ‘verbrusseling’. Het bekendste slachtoffer van die ‘verbrusseling’ is ongetwijfeld Horta’s Volkshuis, dat in 1965 met de grond gelijkgemaakt werd om ruimte te bieden voor de Zaveltoren. (demorgen.be)

    Wat met Brussel en het fenomeen ‘verbrusseling’? Onze levensstijl is sinds de Tweede Wereldoorlog drastisch gewijzigd, hoe vertaalt zich dat in onze woning? (erfgoed.brussels)

    Ze beslisten, desnoods ten koste van wat spanning, in de eerste plaats de ‘verbrusseling’ van België en Vlaanderen te vermijden. (tijd.be)

    Verder laat ook de ‘verbrusseling’ zich voelen in Machelen. Her en der krijgen grote bouwprojecten met veel appartementen groen licht. (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 May 2023 07:42)

    👍
    5

    #2616

    koolmijn
    (zn. v.; ~en)

    vnw: mijn, kolenmijn

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6

    vgl. koolmijner; koolput

    Oud mijnwerkers hebben een mooi en volledig mijnmuseum gebouwd in het hoofdgebouw van de koolmijn van Waterschei. (mijndepot.be)

    Op 8 augustus 1956 zijn 262 mijnwerkers om het leven gekomen na een brand in de koolmijn van Marcinelle. (vrt.be)

    In China zijn 40 kompels van de buitenwereld afgesneden na ongevallen in twee koolmijnen. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 May 2023 08:10)

    👍
    5

    #2617

    kookvuur
    (zn. o.; ~vuren)

    vnw: fornuis, kookstel, gaspit, kookplaat

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    Wil je met precisie kokerellen of wil je een snelle hap klaarmaken? Er is sowieso een kookvuur voor jou! (dekeukenbouwer.be)

    Een kookvuur op gas is iets minder onderhoudsvriendelijk omdat er verschillende hoekjes en kantjes aan zitten. (kovera.be)

    Brand ontstaan aan pot op kookvuur, na val van bewoonster in serviceflat Bornem (vrt.be)

    De brand zou veroorzaakt kunnen zijn door een kookvuur en zou verschillende opvarenden hebben doen panikeren. (demorgen.be)

    Hij verplaatste het aanrecht met spoelbakken en het kookvuur naar een kookeiland in het midden van de ruimte. (standaard.be)

    Het permanente verbod houdt rekening met het gebruik van afgebakende plaatsen en bivakzones voor kamp- en kookvuren (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jan 2024 13:35)

    👍
    5

    #2618

    zetelfabrikant
    (znw. de ~ (m.), ~en)

    fabrikant van zetels

    SN/NL: stoelenfabrikant, meubelfabrikant

    Op zijn 85ste timmert Juan Jorion noest verder aan de transformatie van Jori, de zetelfabrikant die hij in 1963 oprichtte. (tijd.be)

    Zetelfabrikant Varam is al meer dan 60 jaar actief als fabrikant van zitmeubelen allerhande (varam.be)

    Met onze vrienden die aan zee een stacaravan hebben, brachten we onlangs een bezoek aan deze zetelfabrikant. (goudengids.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door koarebleumke (17 May 2023 12:28)

    👍
    3

    #2619

    konkelfoes
    (zn. m.; ~zen)

    vnw: gekonkel

    Het onderzoek is reeds bijna voltrokken, en men zou binnen kort kunnen vernemen hoe de konkelfoes werd op touw gezet (Het Advertentieblad – 17 september 1910)

    doede gij ni mee mè de konkelfoes, de konkelfoes, de konkelfoes
    zedde gij ne nette of ne mottigen does
    hedde reumatik of osseknieje
    wilde gij hem danse in ’n kabberdoes, mè ’n farrem poes, in ’n deurkijkbloes
    (Se Strangers – De Konkelfoes)

    Het was een konkelfoes met Europa,want die moesten de banken steunen,ze hadden het moeilijk, en dat geld hebben ze weliswaar uitgeleend aan gezinnen en bedrijven aan een lage intrest,meer ze hebben er wel gigantische winsten mee opgehaald, terwijl de spaarders bestolen zijn (seniorennet.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 May 2023 09:42)

    👍
    3

    #2620

    komen te (inf.)
    (uitdr.)

    wat aan het gebeuren is of net gebeurd is

    vnw: dat boek komt te verschijnen: is net verschenen

    zie ook komen te gaan, komen te zeggen

    Zoals ik al kwam te vertellen, is het voetbal een miljoenenindustrie. Mét veel media-aandacht. Maar voetbal is geen kernfysica. (gva.be)

    Meestal zijn ze niet up to date of zoals je net komt te zeggen, zit de site kramikkig in mekaar (belgiumdigital.com)

    In plaats van ‘dat boek komt te verschijnen’ en ‘ik kom te vertrekken’ gebruikt u dus ‘dat boek is pas verschenen’ en ’ik ben net vetrokken". (standaard.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 May 2023 10:17)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.