Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2641

    confituurbad
    (begrip)

    verhaal uit de jaren ‘80 (waar of niet) over feestjes, gehouden in een bad met confituur
    zie ook: bende van Nijvel, de ~, Roze Balletten, bendedossier, trop is te veel, VDB (vdb), en confituur.

    Een belangrijke waarschuwing, want dat het confituurbad waarin men lag te zompen destijds ook écht gevuld zou zijn met potten uit de voorraadkast van de rijkswachtkazerne, lijkt me in meerdere opzichten net iets te fraai om sluitend te zijn. (Humo)

    Eén van de meer zoetsappige verhalen die daarover verteld worden, zijn de fameuze confituurbaden, een begrip dat u letterlijk mag nemen. Er circuleren foto’s en filmpjes van schaars geklede dames tijdens deze “Rock and Roll dans la confiture”. (VRTNWS)

    De Bende van Nijvel, de Roze Balletten, een minister die opduikt in de beruchte nachtclub Le Jonathan in Brussel waar halfnaakte vrouwen in baden vol confituur staan te dansen… alles wordt op een hoopje gegooid. (beursforum.be)

    Trop is te veel en te veel is trop. Na een zitting van de parlementaire Bendecommissie stapte Vanden Boeynants zelfs op zijn kritische ondervrager Hugo Coveliers (toen Volksunie) af: ‘Moi, je ne pédale pas dans la confiture!’ (Knack)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2023 12:32)

    👍
    4

    #2642

    koeken

    vnw: koeken (koekte, gekoekt):
    •in België ook van personen: klitten, samenkomen

    zie samenkoeken

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Ready (07 Sep 2025 14:53)

    👍
    4

    #2643

    samenkoeken
    (ww. koekte samen; samengekoekt)

    van mensen: samenkomen

    vnw: koeken (koekte, gekoekt)
    •in België ook van personen: klitten, samenkomen

    zie ook samenkoeën

    ‘Just do it’, staat er in het groot op – en een serie windmolens, waar mensen samenkoeken tussen de vele brokstukken waaruit hun levens bestaan. (knack.be)

    Maar wél heel close: dat je zo samenkoekt is ook normaal voor wie samen naar een ander land trekt. (demorgen.beà)

    Een soort fobie die steunt op het besef dat duizend strikt eerlijke mensen die zijn samengekoekt al vlug een plunderende bende kunnen vormen. (paalonline.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 May 2023 06:34)

    👍
    4

    #2644

    koekenbrood

    zie koekebrood

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 May 2023 06:20)

    👍
    3

    #2645

    rollen, zich laten ~
    (uitdrukking)

    zich laten manipuleren, ~ beetnemen, ~ belazeren

    Kredietagentschappen die het risico moesten inschatten, lieten zich rollen en nemen nu revanche door zich superconservatief op te stellen. (DS)

    Goed beginnen was dus de opdracht, maar dat gebeurde niet. De troepen van Joel Banks lieten zich rollen door een enthousiast Leuven. (HLN)

    België laat zich rollen als een klein, naïef kind’, aldus nucleair expert voor Groen, Kristof Calvo, in de ochtendeditie van De Standaard. (Het Nieuwsblad)

    De leden van het NBD geraakten zelf betrokken bij de drugshandel en lieten zich rollen door doorgewinterde criminelen. De rijkswacht verloor niet alleen veel geld, maar leed vooral veel reputatieschade. (VRTNWS)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (04 May 2023 20:46)

    👍
    3

    #2646

    koekenboterham
    (zn. m.; ~men)

    vnw: koeke(n)boterham: sneetje koeke(n)brood

    Groot woordenboek der Nederlandse taal (1950): (Zuidn.) boterham van koekenbrood

    Verklarend handwoordenboek der Nederlandse taal (1937): Z.-N. nl. van koekenbrood, d. i. brood van de fijnste bloem

    Op 28 december 2010 was er ons Kerstfeestje, ongeveer 200 leden waren er aanwezig, om de kerstmis bij te wonen, en daarna een koekenboterham te eten. (seniorennet.be)

    Komt zo wat overeen met een steentje tussen de kiezen bij het eten van een koekenboterham. (bloggen.be)

    Rond 16 uur kregen de kinderen dan weer warme chocolademelk en koekenboterhammen voorgeschoteld. (standaard.be)

    Ik dacht : dat is iets raars , de goeden gooien de bommen en van de slechten krijgen we cacao op school en koekenboterhammen . (Vrouw – Betty Mellaerts)

    Rond 17.00 u koekeboterhammen met koffie en dit voor de prijs van 9€ (okra.be)

    Och arme, de schamele vrouw, ze wist dat ze dien dag heur zoontje nog geen koekeboterham zou kunnen geven (hetarchief.be)

    Agenda: Lekker pistoleetje, verse koekeboterham en een eitje, geklutst of paardeoog. We presenteren een herfstig en lekker ontbijt ! welkom. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 May 2023 07:25)

    👍
    3

    #2647

    fase, provinciale ~

    zie provinciale fase

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 May 2023 09:10)

    👍
    3

    #2648

    fase, gemeentelijke ~

    zie gemeentelijke fase

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 May 2023 09:10)

    👍
    3

    #2649

    fase, federale ~

    zie federale fase

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 May 2023 09:09)

    👍
    3

    #2650

    digitaal statiegeld
    (begrip)

    digitaal inzamelsysteem voor plastieken flessen en blikjes waarvoor in Vlaanderen een proefproject opgezet wordt dat wereldwijd een primeur is

    google 2023: hits in .NL hoofdzakelijk mbt .BE

    Digitaal statiegeld bestaat nog nergens ter wereld. Meteen de reden waarom onder meer de Statiegeldalliantie, een belangengroep waar 300 Belgische gemeenten deel van uitmaken, zich vragen stelt bij de haalbaarheid ervan. De organisatie heeft al twijfels geuit rond de toegankelijkheid, privacybescherming en fraudebestendigheid van een digitaal systeem. (vrt.be)

    Als onderdeel van een geïntegreerde aanpak van zwerfvuil kan digitaal statiegeld ons land aan de Europese top houden op het vlak van het inzamelen en recycleren van drankverpakkingen. (fostplus.be)

    Het verpakkend bedrijfsleven werkte een roadmap uit om de haalbaarheid van een digitaal statiegeldsysteem te onderzoeken. (vvsg.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 May 2023 06:28)

    👍
    3

    #2651

    federale fase
    (uitdr.)

    wanneer de coördinatie bij een crisis op federaal niveau (min. van binnenlandse zaken) ligt

    vgl. gemeentelijke fase; provinciale fase

    Bij een afkondiging van een federale fase, verwittigt het Nationaal Crisiscentrum alle betrokken (inter)nationale en lokale overheden, om de procedures voor crisisbeheer te activeren. (crisiscentrum.be)

    Op 12 maart 2020 werd in België de federale fase van het crisisbeheer afgekondigd wat impliceert dat vanaf dat moment de COVID-19-pandemie op nationaal niveau werd beheerd (gezondbelgie.be)

    Sinds de federale fase van het crisisbeheer eind juli is afgelopen, ligt de coördinatie van de hulpverlening na de overstromingen in ons land in handen van verschillende provinciale crisiscellen, onder leiding van de gouverneurs. (vrt.be)

    Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) vraagt de regering om de federale fase van het crisisbeheer af te kondigen. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 May 2023 15:28)

    👍
    3

    #2652

    gemeentelijke fase
    (uitdr.)

    wanneer de coördinatie bij een crisis op gemeentelijk niveau (burgemeester) ligt

    vgl. provinciale fase; federale fase

    Een noodsituatie coördineren gebeurt op gemeentelijk, provinciaal of federaal niveau. Per niveau kan een burgemeester, gouverneur of de minister van Binnenlandse Zaken een fase afkondigen. (crisiscentrum.be)

    De burgemeester kondigt de gemeentelijke fase van het rampenplan af. Deze fase is het laagste niveau. Wanneer er bijvoorbeeld een grote brand uitbreekt (diksmuide.be)

    Gemeentelijke fase van rampenplan afgeblazen in Kalmthout (vrt.be)

    Alle aandacht gaat nu naar de toestand van de Dender. Veertien gemeenten zitten ondertussen in de gemeentelijke fase van het rampenplan. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 May 2023 15:28)

    👍
    3

    #2653

    provinciale fase
    (uitdr.)

    wanneer crisisbeheer of een rampenplan op provinciaal niveau gecoôrdineerd wordt

    vgl. gemeentelijke fase; federale fase

    Door de omvang van de rave werd de provinciale fase van het crisisbeheer afgekondigd. (vrt.be)

    De provinciale fase wordt afgekondigd door de provinciegouverneur. Dat gebeurt wanneer een ramp in de gemeentelijke fase uit de hand loopt of wanneer een ongeval gevolgen heeft voor meer dan één gemeente. (diksmuide.be)

    De provinciale fase van het rampenplan werd zaterdagmiddag enkele uren afgekondigd omwille van onduidelijkheid over verschillende chemische producten in de drie gekantelde wagons. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 May 2023 15:28)

    👍
    3

    #2654

    koek en deeg
    (uitdr.)

    koek en ei

    vnw: het is koek en deeg tussen hen: het is koek en ei tussen hen

    zie ook: koek eenen deeg

    Met die woorden begint een tweede thema: de gissing naar wat de verhouding kan zijn van twee mensen in één huis, zonder dat de buitenwereld er het ware van weet, de, wijze waarop twee karakters botsen of harmoniëren, het hemelsbreed verschil in het met of naast mekaar leven; het huwelijk van Leentje Martijn blijkt geen koek en deeg te zijn geweest. (volkstoneel.be)

    Eendracht ging de titel spelen, het was al koek en deeg dat op de vooravond van de kom petitie de ronde deed. (De Gazet van Aalst; 25 september 1958)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 May 2023 11:46)

    👍
    7

    #2655

    kring, de dichtste ~
    (uitdrukking)

    familiekring, kring van vertrouwelingen, de intimi
    zie ook: dichtste

    Ze was omringd door haar dichtste kring als ze ons hier heeft verlaten. Haar warme nest waar ze heel haar leven zo van genoten heeft. (familiekundedeinze)

    VDB dankte zijn sterke positie aan een uniek politiek systeem dat hij rond zijn persoon had opgebouwd. Zijn dichtste kring bestond uit zijn dagelijkse kabinetsmedewerkers. (Knack)

    Jezus had veel kringen rondom zich: eerst de dichtste kring van de twaalf apostelen; daarnaast de kring van de tweeënzeventig. (preken.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 19:15)

    👍
    3

    #2656

    deeg, koek (van) één ~

    zie koek één deeg

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Apr 2023 07:31)

    👍
    3

    #2657

    KNT

    zie kinderen (niet) toegelaten

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Apr 2023 07:23)

    👍
    4

    #2658

    afgelijnd, ~ onderwerp
    (term)

    een duidelijk omschreven onderwerp zonder uitbreidingen
    een omlijnd onderwerp

    vgl. aflijnen

    In elke sessie wordt één, goed afgelijnd onderwerp besproken. Die vragenuurtjes worden opgenomen. (wortell.be)

    De kennisclip is sterk afgebakend tot één afgelijnd onderwerp. Het instructiefilmpje. Een korte video over een bepaalde handeling. (howested.be)

    In dit geval is het juridisch obstakel net dat er geen consensus is. Het ging ook over meer afgelijnde onderwerpen." (VRTNWS)

    Geen strakke structuur met afgelijnde onderwerpen, wel gezellig in de zetel ploffen om te chitchatten. (Marc van Ranst in DM)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Apr 2023 22:26)

    👍
    3

    #2659

    knoppen, naar de ~
    (uitdr.)

    vnw: naar de knoppen zijn: verloren zijn, naar de maan zijn

    wpt: naar de knoppen: (19e eeuw) (vnl. Vlaanderen, inf.) gezegd van iets dat mislukt of verloren is gegaan. Reeds bij L. W. Schuermans (Algemeen Vlaamsch Idioticon. 1865-1870): “Weêral een franc naar de knoppen.”

    naar de knoppen zijn/gaan

    vgl. knop

    Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat (Maarten Boudry)

    Ze is zeker niet de eerste die het Amerikaanse volkslied naar de knoppen zingt, maar ze is wel een van de slechtste tot hier toe. (vrt.be)

    Hoe Canada en Australië hun ongerepte landschappen naar de knoppen helpen. (demorgen.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Sep 2025 12:47)

    👍
    3

    #2660

    knop, geen ~
    (uitdr.)

    vnw: niets, geen bal

    Hij heeft van heel de dag geen knop uitgevoerd.

    Het is gene knop niet meer weerd. (wreed-en-plezant.be)

    Komt bij mij, ’t kost gene knop. (leefdaal.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Apr 2023 07:18)

    👍
    3

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.