Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #321

    stuk
    (zn. o.; ~ken)

    onderdeel

    vnw: stukken: auto-onderdelen

    vgl. wisselstuk; vervangstuk

    Als je nagaat voor als je stukken voor de auto besteld via den ene of den andere handelaar via het net en je zegt dus gewoon; Ja een linker voorlicht voor … (fordclub.be)

    Alle originele stukken voor de wasmachine moeten aanwezig zijn. (loeters.be)

    Ze kunnen de stofzuiger niet meer repareren omdat het stuk dat ze nodig hebben niet meer verkrijgbaar is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Apap (08 May 2025 13:21)

    👍
    5

    #322

    stuiven
    (ww. stuifde/stoof; gestoven)

    ruzie, ophef, tumult veroorzaken

    vnw: het stuift er: het gaat er heet, heftig aan toe

    Van Dale 2025: (België) het zal er stuiven: het zal er heftig aan toe gaan

    zie ook stuiven, het zal er ~

    Het stuift er. PS-parlementslid Emin Özkara beschuldigt zijn partijgenoten en collega’s van intimidatie, inbraak en spionage. (bruzz.be)

    Opgemerkt: Het stuifde er, tussen de Bulgaarse en Oekraïense presidenten. (businessam.be)

    Het gaat er stuiven, zo heeft de politie van Amerika’s op één na grootste stad laten verstaan. (demorgen.be)

    Stuivend duel tussen Mad Max en Tina Turner (demorgen.be)

    Een pijnlijke situatie voor Michel. Het stoof er de voorbije weken op de 16 en dat doet sommigen binnen de coalitie nu al zeggen dat hij … (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 May 2025 09:21)

    👍
    5

    #323

    studs
    (zn. mv.)

    sport: noppen onder voetbalschoenen

    vnw: noppen op sportschoenen

    znwb: Op de zool van sportschoenen (inz. voetbalschoenen) bevestigde noppen, die houvast op het veld moeten geven; doppen, noppen.

    Theate raakt Jaremtsjoek ongelukkig in zijn gezicht met zijn studs (sporza.be)

    Joey Barton zet zijn studs op kroonjuwelen ex-ploegmaat (hln.be)

    (…) na een rode kaart voor Jens Hofer. Die trapte Leon Goretzka met de studs in zijn nek. Pijnlijk. (nieuwsblad.be)

    Dit kan bijvoorbeeld bij een voetballer voorvallen wanneer hij een draaibeweging maakt, maar met de studs van zijn schoen blijft vastzitten in het gras. (gezondheidenwetenschap.be)

    De studs onder de schoenen moeten van kunststof zijn (in geen geval van metaal). De maximale lengte van de studs bedraagt 15mm. (uitinkontich.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 May 2025 08:52)

    👍
    5

    #324

    planbureel
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    bureel waar projecten gepland worden, zie: studiebureel en studiebureau

    Planbureel Claude Van Houtte, die in de aankoop geenszins gelnteresseerd was is in het gedrang gekomen. KU (Leuven)

    Tot besluit wil ik er U allen op wijzen dat ons clublokaal moet worden gedeeld met een planbureel van de spoorwegen. (Patrick Cassignon)

    Tenslotte planbureel van de controledienst of in 1955 wachtzaal – en ten noorden het bureau van de bestuurder, ten tijde van de bouw. (Lijst onroerend goed)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (06 May 2025 12:23)

    👍
    2

    #325

    kutmadam
    (z.n. de ~ (v.) ~en)

    pejoratieve benaming voor een vrouw, scheldwoord
    NL: (o.a.) kutwijf, kutmokkel, gratekut

    Vanaf dat je een beklag doet of zegt dat er iets niet lekker is komt de kutmadam van zaakvoerster u buiten gooien. (Tripadvisor)

    5 km verderop werd ik voortdurend gejend door een kutmadam – in weeral een koekendoos. Zat de hele tijd in m’n achterwiel. (2fastforyou.be)

    Ik heb morgen een examen! Zoals gewoonlijk zet ik al mijn leerstof in zo een programma! Nu hebben wij morgen die uren de kutmadam van wiskunde en die gaat mijn rekenmachine dus clearen! Zodat mijn groepen er ook uit zijn! (beyondgaming.be)

    kust men kloten kutmadam
    ik heb genoeg van oe gezwam
    over liefde en ook tra
    das toch allemaal blablabla

    Letras, Afrekening: Hopeloos

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (09 May 2025 17:54)

    👍
    3

    #326

    federale knoppen, aan de ~ zitten
    (uitdrukking (politiek)

    op federaal niveau het voor het zeggen hebben

    Via dit interactieve overzicht ontdekt u welke mannen en vrouwen de komende jaren aan de federale knoppen zitten. (De Tijd)

    Dacht dat jullie, de open vld, al 22 jaar – zonder onderbreking – aan de federale knoppen zitten. (Vincent van Quickenborne)

    Maar nu N-VA aan de federale knoppen zit en Bart De Wever (N-VA) premier wordt van de kersverse Arizona-regering ofte De Wever I, blijkt er niets te veranderen aan Unia. Nochtans zou N-VA dus die organisatie ontmantelen. Onder directeur Els Keytsman fungeerde Unia immers als links en gepolitiseerd orgaan, met een focus op ‘dekolonisering’ en andere woke thema’s. (v-nieuws.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (06 May 2025 11:48)

    👍
    3

    #327

    tjoepmuts
    (z.n. de ~ (m.) ~en)

    spits toelopende muts, puntmuts met een kwastje

    De memorie van de Belgische ‘rode tjoepmutsen’ (naar de Franse revolutionaire frygische muts) deed hen tussen de plooien van de geschiedenis vallen. (historiek.net)

    Ze had seffens een sajetten onderkleedje aangetrokken, een dikke overmantel in wolle en een gebreid tjoepmutsje’… (Encyclo)

    Ik zie de oudjes, mannen en wijfjes, met de tjoepmuts en de trekkoove op, met gekromden rug en de handen op den rug. (Omer Wattez, Ename mijn dorp)

    ‘Omdat Fridolientje er zo kouderachtig uitzag, en een zware valling meebracht, heeft Moeder haar seffens een sajetten onderkleedje aangetrokken, een dikke overmantel in wolle en een gebreid tjoepmutsje’ (De taal van Stijn Streuvels, Prutske 223)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (06 May 2025 11:36)

    👍
    3

    #328

    lauden
    (z.n. de ~ (m.) mv. onbekend)

    ochtendgebeden (onderdeel van de getijdengebeden) zie laatste voorbeeldzin

    Zo kon hij voor de metten en de lauden, de verplichte nachtelijke gebeden, in zijn warme bed blijven. (Koninklijk Museum)

    De Lofzang van Zacharias, ook wel het Benedictus geheten, bidden we in onze westerse traditie iedere morgen op het einde van de lauden, het morgengebed. (KU Leuven)

    De lauden zijn de ochtendgebeden en vieren als het ware de overgang van nacht naar dag, net zoals wij onze wending vieren naar brouwerij en distilleerderij. (Limburgs bier en destillaat)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 17:00)

    👍
    3

    #329

    stockbreuk
    (zn. m.; ~en)

    voorraadtekort door achterwege blijven van leveringen

    zie stock

    Stockbreuk is zo’n typisch Belgisch-Nederlands woord. (vandale.nl)

    “We hebben onze voorzorgen genomen dat we zeker geen stockbreuk hebben. Ook dat hebben we geleerd uit de eerste lockdown.” (vrt.be)

    Door een stockbreuk dreigden meerdere ziekenhuizen zonder Paclitaxel te zitten, een geneesmiddel dat bij chemotherapie gebruikt wordt (demorgen.be)

    ‘Echte fans willen een boek meteen kunnen lezen. Door op voorhand te bestellen, vermijden ze dat ze moeten wachten door een tijdelijke stockbreuk.’(standaard.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 May 2025 11:11)

    👍
    5

    #330

    studio
    (zn. v;; ~'s)

    eenkamerappartement

    vnw: eenkamerflat met woon-, kook- en slaapgedeelte in één ruimte, vrijgezellenflat

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    In de Stationsstraat in Ingelmunster is vanmiddag brand ontstaan in een studio boven het vroegere wassalon. (vrt.be)

    Een mooie gemeubelde studio huren in Antwerpen, midden in de stad én toch op een plaats waar het rustig toeven is? (.appartementen-antwerpen.be)

    Steeds meer jonge mensen – vooral singles, maar ook koppels – kopen in afwachting van hun droomhuis een studio of klein appartement. (demorgen.be)

    In wereldsteden als Londen en Peking krijg je voor een kwart miljoen euro maar een studiootje van 30 en 40 vierkante meter. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 May 2025 08:11)

    👍
    4

    #331

    studiebureel
    (zn. o;; ~burelen)

    studiebureau; adviesbureau; consultancy bedrijf

    vnw: studiebureau, studiebureel: adviesbureau, ingenieursbureau, ontwikkelingsafdeling binnen een bedrijf

    Dat blijkt althans uit het onderzoek van hogeschool Odisee en studiebureel JVV Q in Zorg bij 400 medewerkers van Vlaamse woonzorgcentra. (standaard.be)

    Deze week verdiepen we ons in duurzame technieken, bezoeken we een studiebureel en leren we over het asbest attest. (knack.be)

    Daarop nam de gemeente een studiebureel onder de arm om het project uit te werken. (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 May 2025 07:50)

    👍
    4

    #332

    Seaking
    (begrip)

    voormalige militaire reddingshelikopter van de kustwacht (Westland Sea King MK48)

    opm: Ondertussen is er een nieuwe reddingshelikopter NH90 in gebruik genomen, maar ook die wordt in het dagelijks taalgebruik ook wel eens, volgens kenners ten onrechte, Seaking genoemd.

    “De brandweer van Nieuwpoort is samen met de Seaking en de scheepvaartpolitie massaal uitgerukt voor het vermiste meisje”, zegt brandweeradjudant Luc David (vrt.be)

    Na een bezinningsmoment volgt een bloemenhulde en zal Defensie onder meer met de Seaking over de plaats van de ramp vliegen. (demorgen.be)

    Een Seaking landde gisteravond met drie zwaarverbrande jonge Volendammers op de helihaven van het Universitair Ziekenhuis in Gent. (standaard.be)

    Staaldraad van Bekaert, ‘Ons Kookboek’ van de Boerinnenbond, een Seaking-helikopter, een handgetekend truitje van Nicolas Lombaerts van het ter ziele gegane KV Oostende, een stukje Flandria uit Zedelgem, een judogordel van wielrenner Yves Lampaert of bokshandschoenen van Delfine Persoon: bezoekers ontdekken in de Wunderkammer en in de vitrinekasten doorheen het Provinciaal Hof voorwerpen die het leven, wonen, werken en ‘zijn’ van de West-Vlaming illustreren. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Tjoosten (05 May 2025 20:42)

    👍
    5

    #333

    studie, ter ~ leggen
    (uitdr.)

    laten bestuderen, laten onderzoeken

    vnw: ter studie liggen: in studie zijn

    vgl. studie, ter ~ liggen

    Het is normaal dat contacten gelegd werden met mijn departement, aangezien ik zelf aanleiding heb gegeven tot het ter studie leggen van de mogelijkheid om de NAVO in Neder-over-Heembeek te vestigen. (senate.be)

    Ook werd de ombouw van de bestaande studio’s naar kleur ter studie gelegd. (vrt.be)

    Dit project is ter studie voorgelegd aan de professionele terreinactoren die hun bemerkingen hebben overgemaakt aan de Minister. (news.belgium.be)

    Deze oplossing wens ik ter studie voor te leggen aan een jury of commissie.(ikhebeenvraag.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (30 Apr 2025 12:59)

    👍
    5

    #334

    studie, ter ~ liggen
    (uitdr.)

    in onderzoek zijn, bestudeerd worden, in studie zijn

    vnw: ter studie liggen: in studie zijn

    vgl. studie, ter ~ leggen

    In het nieuwe mobiliteitsplan, dat momenteel ter studie ligt, werd het invoeren van eenrichtingsverkeer in de Prieelstraat als een mogelijke denkpiste al opgenomen. (nieuwsblad.be)

    Renovatie van Oostends kursaal ligt ter studie (deplate.be)

    Een ander moeilijk punt zijn de rioleringswerken. Diverse projecten liggen ter studie of worden uitgevoerd. “Buurtprotest bemoeilijkt vaak noodzakelijke ingrepen”, zegt burgemeester Ghequiere daarover. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Apr 2025 13:00)

    👍
    5

    #335

    studie
    (zn. v.; ~s)

    studiezaal

    vnw: studiezaal

    opm: studie als het studeren in de studiezaal is SN

    Je kind heeft zijn / haar bril gisteren vergeten in de studie (arts.kuleuven.be)

    Is er iets vervelenders dan uren in de studie zitten? (standaard.be)

    Op aanvraag kunnen kinderen uit het 1ste leerjaar, die maar na 17.30 uur worden afgehaald, ook naar de studie gaan. (vbs-bijenkorf.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:59)

    👍
    4

    #336

    stroppen
    (ww. stropte; gestropt)

    vastlopen, blijven hangen, blijven steken
    (ook fig.)

    vnw: blijven steken, vastlopen
    -de zaken stroppen, de zaken lopen vast

    gwnt: (Zuidn.) opeenschuiven, zich samenpakken, blijven steken: de draad stropte bij het naaien; het vuil stropt hier in de goot

    Woordenboek van populair taalgebruik (Marc De Coster 2020-2025): (1950) (Vlaanderen) vastlopen; niet vlotten.

    Opm: Inmiddels toch ook (in bepaalde contexten?) in .NL in gebruik. onzetaal.nl: “Is de zin ‘Het verkeer stropte’ juist als je bedoelt dat er een file ontstaat? Ja, het werkwoord stroppen kan deze betekenis hebben. De woordenboeken vermelden bij het werkwoord stroppen onder andere de betekenis ‘op elkaar schuiven, blijven steken’, ‘zich samenpakken’. Ook onderhandelingen kunnen stroppen: dan lopen ze vast.”

    Uitlevering Italiaanse kinderontvoerder stropt. (nieuwsblad.be)

    Als de ontwikkeling van een leerling stropt, kunnen we het schoolse traject even vertragen. (klasse.be)

    “Het stropte bij de begeleiding van en communicatie met de jongere roeiers”, klinkt het. (sporza.be)

    Dit keer stropte het verkeer door een aanrijding op de Kempische Steenweg. (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Apr 2025 05:42)

    👍
    4

    #337

    stroppen
    (ww. stropte; gestropt)

    door middel van een koord dichttrekken

    vnw: dichtsnoeren, met touw dichthalen, strikken

    znwb: (Iets) door middel van een snoer of een strik toehalen; (dicht)snoeren, strikken

    wnt: (Zuidn.)

    vgl. toestroppen

    Vul de zak met een dekentje, strop de zak toe en je hebt de schattigste zitzak ooit! (hiphoi.be)

    Mijn grootvader zaliger stropte zijn das wanneer hij in de tuin ging werken. (doorbraak.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 11:29)

    👍
    4

    #338

    stropen, iemand ~
    (uitdr.)

    iemand afzetten

    vnw: in België ook: afzetten, te veel doen betalen

    “jamaar GDF heeft ons gestroopt met die goedkope aankoop van die windmolens en gaat daar nu veel winst mee maken als we de wind-uitstap ongedaan maken – we moeten dus zo snel mogelijk af van wind energie om GDF de kans niet te gunnen om daar veel munt uit te slaan”. (ecobouwers.be)

    Niet omdat onze koopkracht werd gestroopt, onze pensioenen onder vuur lagen, jongeren in laag betaalde jobs werden geduwd, de kinderarmoede de pan uit rees of het klimaat naar de vaantjes wordt geholpen. (nl.socialisme.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 07:52)

    👍
    4

    #339

    konijnenstrop

    strop om konijnen te vangen

    gwnt: (Zuidn.)

    “Ik heb hem uiteraard onmiddellijk bevrijd. Of het nu een bewuste actie was van een kattenhater of pech bij een konijnenstrop, ik weet het niet.” (gva.be)

    Op de spijskaart verscheen wel ‘Varken aan ’t spit’ maar in werkelijkheid had de plaatselijke stroper zijn twaalf konijnenstroppen leeggehaald. (dilbeek.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door FixerBot (06 May 2025 15:09)

    👍
    4

    #340

    strop zitten

    zie stropzitten

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 07:36)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.