Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3961

    wegsteken, iemand

    (pejoratief) iemand laten opnemen in een rusthuis

    “Hij kan het niet aanzien dat ze zijn vrouw willen ‘wegsteken’.” (nieuwsblad.be 18 jun. 2019)

    ‘Elders beschouwt men ons als barbaren omdat we onze oudjes wegsteken in een rusthuis’. (www.veto.be 20 feb. 2017)

    “Want zij die hun hele leven gewerkt en gezorgd hebben wegsteken in een opslagloods voor bejaarden kan onmogelijk de eeuwige oplossing zijn.” (reactie op een blog, 17/10/2017)

    “Ik wou alleen maar aangeven dat het gemiddelde pensioen niet langer voldoet om de kosten van een rusthuis te betalen. Weinig kinderen zullen zich volgens mij geroepen voelen hun ouders weg te steken als de kans bestaat dat ze moeten bijspringen of hun ‘erfenis’ er door vliegt.”(bimmerboard.be › forum  30 jan. 2014)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (29 Oct 2021 16:21)

    👍
    2

    #3962

    blèten
    (ww. blette, geblet)

    vnw: blaten

    uitspraak met zware e

    In de verte hoor ik schapen blèten… Geen boer te zien op het ’t land. (seniorennet.be)

    • zie ook andere betekenis van blèten
    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Jodenhaas (04 Sep 2025 15:54)

    👍
    4

    #3963

    bitter
    (zn. m.; geen wv.)

    vnw: chicorei

    ook: bitterpee, bittere

    Chicorei was immers het koffiesurrogaat bij uitstek tijdens de oorlog. De gewoonte bleef echter nog tot lang na de oorlog verder duren: mensen bleven een schepje ‘bitter’ bij de koffie doen. (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Oct 2021 06:24)

    👍
    3

    #3964

    mij
    (bez. vnw.)

    mijn
    → wordt gebruikt bij onzijdige woorden die niet beginnen met een b, d, h, t of klinker
    → wordt in veel (alle?) dialecten ook gebruikt voor bepaalde gezinsleden, die in bezittelijke context grammaticaal onzijdig worden – vader/pa, moeder/ma, zuster, ook afgeleiden daarvan gelijk stiefpa of stiefbroer

    eigenlijk gaat het hier om een algemeen Vlaams grammaticaal fenomeen dat dient ter bevordering van de uitspraak, waarbij de eind-n van de vrouwelijke standaardvorm van bijvoeglijke naamwoorden, lidwoorden, bezittelijke voornaamwoorden e.d.m. wegvalt indien het zelfstandig naamwoord niet begint met een b, d, h, t of klinker, zie bv. ook e
    → al het voorgaande is dus mutatis mutandis ook van toepassing op het bezittelijk voornaamwoord zijne(n)-zijn-zij(n)

    onzijdige tegenpool van mijne(n)

    Met dat ik eerst voor iedereen heb zitten uitscheppen heb ik natuurlijk mij ferket ieverans mislegd. Alleen mij klei mes ligt nog waar dant lag.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Oct 2021 20:36)

    👍
    2

    #3965

    perte totale

    doodvermoeid, uitgeput, uitgeblust

    Ik ben perte totale.

    “Moedertje is perte totale van al haar avonturen op het gletsjermeer, maar heeft prachtige verhalen. En foto’s! De volgende dag is ze er weer helemaal bovenop en gaan we een heuvel in Queenstown beklimmen.” (blog maart 2013)

    > andere betekenis van perte totale

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door geerthenau en laatst gewijzigd door de Bon (27 Oct 2021 22:40)

    👍
    3

    #3966

    uren
    (tijdsaanduiding)

    uur

    “De dag begon al vrij vroeg in de morgen : ineens rond vijf uren in de morgen of eerder halfzes, toen ging er een knal af, een regelrechte donderslag maar zo fel, …” (blog 6 april 2021)

    “Rond drie uren vertrokken we naar het Willy Dohmen park in Ubach Palenberg voor de bruidsreportage. Het was inmiddels heel erg warm geworden …” (bruidsreportages.be 6 jun. 2014)

    “Zelfs het dagelijkse rituele bezoek van ons Kevinneke tegen vier uren is mij te veel, zodat ik gisteren maar subiet zijn lekstok uit de schuif…” (blog 14 okt. 2006)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (27 Oct 2021 15:15)

    👍
    4

    #3967

    tuinstraat
    (zn. v.; ~straten)

    (neologisme) "In een permanente tuinstraat wordt gestreefd naar het maximaal vergroenen en verblauwen van de straat door de bestaande verhardingen te vervangen door onder meer plantvakken, bomen, kruiden- en moestuintjes, grasperkjes, klimplanten,… " (antwerpen.be)

    De tuinstraat als wapen tegen de klimaatopwarming: ‘Meer groen houdt de buurt leefbaar’ (demorgen.be)

    Een tuinstraat is een straat dat maximaal groen is ingericht: met bijvoorbeeld geveltuinen, ingerichte boomspiegels, groenslingers, groentetuintjes, bomen, … (wilrijkaanzet.be)

    Hoe maak je van je straat een tuinstraat? – ATV

    Een tuinstraat is een pilootproject van de stad Antwerpen in samenwerking met water-link en Aquafin om de klimaatsveranderingen op te vangen. (water-link.be)

    Werken voor tuinstraten leiden tot schade in Oud-Berchem (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Oct 2021 11:24)

    👍
    4

    #3968

    binnensturen
    (ww. suurde binnen, binnengestuurd)

    vnw: inzenden, opsturen

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands, Gangbaarheid: 4, Vlaamsheid: 4

    Foto’s die mensen binnensturen van de wolf die ze zagen. Het gaat echter vaak om honden (hln.be)

    Telgegevens binnensturen kan nog via de website van Natuurpunt of per brief. (demorgen.be)

    Een van de bedrijven, dat ook een offerte had binnengestuurd, nam geen vrede met die ongebruikelijke gang van zaken en besloot naar de … (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (31 Oct 2021 11:36)

    👍
    4

    #3969

    pasjesmaatschappij
    (zn. v.; ~en)

    neologisme ten tijde van corona: pejoratieve typering van de maatschappij waarbij men om deel te nemen aan allerlei activiteiten een coronapas moet tonen

    google 2021: .NL bijna uitsluitend mbt .BE

    “De term ‘pasjesmaatschappij’ slaat nergens op. Die is gebaseerd op een fout uitgangspunt” (nieuwsblad.be)

    Is er straks alleen in Brussel een pasjesmaatschappij? – De Standaard

    “Wij willen geen algemene pasjesmaatschappij”, zegt Tine van der Vloet. (rtv.be)

    De liberalen en groenen zijn koele minnaars van zo’n uitbreiding en vrezen ‘een pasjesmaatschappij’. (atv.be)

    De Croo a assuré mercredi à la Chambre qu’il n’y aura pas d’évolution vers “une société de pass” (pasjesmaatschappij en néerlandais) (7sur7.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Oct 2021 20:28)

    👍
    5

    #3970

    zorgleerkracht
    (zn. v.; ~en)

    “De zorgleerkracht doet alle oudercontacten met kleuters waar de zorg bij nodig is. Dat kan gaan tot bij de CLB, logopediste, kinesist, jeugdrechtbank en andere externe. " (blog.associatie.kuleuven.be)

    zie ook zorgjuf

    SN-NL: zorgcoördinator

    Zorgleerkracht Christophe De Turck (40) van de GO! Basisschool De Telescoop in Laken maakt kans op de titel van beste Boekenmeester 2021. (nieuwsblad.be)

    We zoeken een zorgleerkracht – Steinerschool Munte

    Juf Annelies wordt in haar taak bijgestaan door het zorgteam. Deze bestaat uit de directeur, verschillende zorgleerkrachten in de lagere en kleuterschool. (margaretaschool.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Oct 2021 14:58)

    👍
    3

    #3971

    binnenstampen
    (stampte binnen, binnengestampt)

    (voetbal) binnensjotten, binnenschieten, binnentrappen, scoren

    “Je kan het de spitsen niet kwalijk nemen dat ze niet scoren, al heb ik natuurlijk liever dat ze ze binnenstampen”, vervolgt Verheyen. (voetbal24.be)

    Maar wij zetten hem op de bank, nadat hij er een hoop heeft binnengestampt en ons er doorgesleurd heft (blauwwit.be)

    Ik maakte de acties op de rechterflank, Toama leverde de assists en Barda stampte de bal binnen zoals hij nu doet bij Racing Genk! (pressreader)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Oct 2021 11:24)

    👍
    3

    #3972

    inverdenkingsgestelde

    zie inverdenkinggestelde

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Oct 2021 14:57)

    👍
    3

    #3973

    inverdenkinggestelde
    (zn. m.; ~n)

    (jur.) iemand die formeel en volgens de geëigende procedures in verdenking gesteld wordt van een misdrijf

    ook: inverdenkingsgestelde, zie voorbeelden

    vgl. inverdenkingstelling

    De verwijzing van de 18 inverdenkinggestelden naar de correctionele rechtbank werd daarom uitgesteld. (vrt.be)

    Binnenkort komt er een eindverhoor van de inverdenkinggestelde, zegt het Dendermondse parket. (demorgen.be)

    Het onjuist of onvolledig aangeven van de identiteit van de inverdenkingsgestelde, maakt evenwel geen vormfout uit die leidt tot de invrijheidstelling (Strafrecht en strafprocesrecht in hoofdlijnen – Chris Van den Wyngaert, ‎Steven Vandromme, ‎Philip Traest)

    Vanaf hun aanhouding zullen zij aangeduid worden als inverdenkingsgestelden. Het feit moet strafbaar zijn met een gevangenisstraf van 1 jaar of meer. (advocatenkantoor-mattijs.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Oct 2021 14:56)

    👍
    3

    #3974

    inverdenkingstelling
    (zn. v.; ~en)

    (jur.) iemand formeel (volgens geëigende procedures) in verdenking stellen van een misdrijf

    zie ook inverdenkingggestelde

    Naast deze formele inverdenkingstelling is er ook de impliciete inverdenkingstelling, namelijk tegen elke persoon tegen wie de strafvordering wordt ingesteld in het kader van een gerechtelijk onderzoek. (senate.be)

    Van Handenhoven reageert op inverdenkingstelling – De Morgen

    De voormalige CEO van Fortis was in beroep gegaan tegen zijn inverdenkingstelling in de Fortis-zaak. (vrt.be)

    “De gerechtelijke politie verzamelt momenteel alle elementen en er zullen wellicht inverdenkingstellingen volgen in de zaak.” (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Oct 2021 15:07)

    👍
    3

    #3975

    binnensjotten
    (ww. sjotte binnen, binnengesjot)

    (sport) binnentrappen, binnenschieten, binnenstampen

    vgl. sjotten

    “Wij kunnen daar nog een goede match spelen, maar als ze er zoals in Rome drie binnensjotten in vijf minuten, kunnen ze de rest van de match in hun neus peuteren.” (nieuwsblad.be)

    Even later hoorden wij de moeder van Jonas fier aan Jean-Marie vertellen dat zoonlief deze morgen zes goals had binnengesjot bij de duiveltjes. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Oct 2021 11:19)

    👍
    3

    #3976

    binnentrappen
    (ww. trapte binnen, binnengetrapt)

    scoren (voetbal), binnenschieten, binnenstampen

    google 2021: ‘bal binnentrappen’ .NL (4 waarvan 2 mbt .BE)

    In de zesde minuut zette Camille een mooie actie op en na eerst op de keeper te trappen kon ze in de herneming de bal binnentrappen, 0-2. (nieuwsblad.be)

    Diatta heeft net in minuut 92 de 1-1 binnengetrapt en trekt zijn shirt uit. (hln.be)

    Vanaken stuurt Steppe naar de verkeerde hoek en trapt de bal binnen. (stvv.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Oct 2021 11:19)

    👍
    3

    #3977

    binnenschieten
    (ww. schoot binnen, binnengeschoten)

    scoren (balsport), binnentrappen, binnensjotten

    vnw: de bal in het doel schieten

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
    Gangbaarheid: 3, Vlaamsheid: 4

    zie ook andere betekenis van binnenschieten

    Een slecht weggewerkte bal werd door Jeoffrey Pinon in de draai binnengeschoten. (nieuwblad.be)

    De Pool, pas op het veld, draaide zich knap weg van zijn bewaker en schoot in de verste hoek binnen: van een geslaagde wissel gesproken. (standaard.be)

    In het tweede kwart kwamen de Lions beter in de wedstrijd, maar Tom Boon kon van dichtbij de 0-1 niet binnenschieten. (standaard.be)

    > andere betekenis van binnenschieten

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (26 Oct 2021 12:45)

    👍
    3

    #3978

    binnenlopen
    (ww. liep binnen, binnengelopen)

    vnw: binnenkomen van een bericht

    Op de Bosuil is er zoals verwacht goed nieuws binnengelopen: de licentie van Antwerp is binnen. (gva.be)

    9u11. Het bericht loopt binnen dat er ook een aanslag is geweest in het metrostation Maalbeek, in de Wetstraat, pal in het Belgische én Europese politieke beslissingscentrum. (vrt.be)

    “De eerste meldingen liepen binnen om 20.30 uur uit Beveren”, zegt burgemeester Marc Van de Vijver (CD&V) van Beveren. (nieuwsblad.be)

    Applaus bij de studenten van LSE bij het binnenlopen van de resultaten uit Londen. (tijd.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Oct 2021 06:24)

    👍
    4

    #3979

    bringen
    (ww. brocht/brong, gebrocht/gebrongen)

    brengen

    ook in Oost-Vlaanderen (met sterk voltooid deelwoord allicht uitsluitend in het Waasland)

    uitspraak in West-Vlaanderen met scherpe i, wordt door West-Vlamingen dus dikwijls neergepend als ‘briengn’

    ‘bringen’ is de oorspronkelijke vorm, ‘brengen’ is een iets latere ontwikkeling

    Ze gingen vandaag tussen 8 uren tsmères en 8 uren tsaves mij pakketje kommen bringen, mor ’t is nou al vijf na den achten en ik hèn de fakteur nou nog alt ni gezien.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (27 Oct 2021 20:11)

    👍
    3

    #3980

    frietkotfriet

    zie frietkotfrietjes

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Oct 2021 10:16)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.