Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #421

    verbondelijk
    (bn.)

    per verbond van een vereniging, organisatie, …

    vnw: van het verbond, gewestelijk, per gewest

    znwb: Van het (in de context genoemde) verbond, de vereniging enz.; Als bijw.: per (gewestelijk) verbond, per gewest; ook: met het (gewestelijk) verbond

    Op verbondelijk vlak worden ook doelgroepen (jongeren, …) projectmatig en thematisch samengebracht. (hetacv.be)

    Op verbondelijk vlak behoren we tot het verbond Vlaams Brabant. Het lidgeld bedraagt € 35/jaar. (korpus.raakvzw.be)

    André Quintelier, priester van het bisdom Gent, is sedert 1995 verbondelijk pastor van de Christelijke Arbeidersbeweging ACW, nu beweging.net (booksinbelgium.be)

    Militanten en bestuursleden krijgen deze eretekens al na 15, 25 of 35 jaar inzet. Een verbondelijk ereteken is de beloning voor vijftig jaar lidmaatschap. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Unsa (20 Jul 2025 11:43)

    👍
    4

    #422

    verbeteringstehuis
    (zn. o.; ~tehuizen)

    historisch: instelling waar deliquente jongeren geplaatst werden; verbeteringsgesticht

    zie ook verbeteringshuis; verbeteringsschool

    Ik heb mijn hele jeugd doorgebracht in een instelling. Ik durfde daar nooit een opmerking geven omdat ik bang was dat ik zo in een verbeteringstehuis zou terechtkomen. (recht-op.be)

    Indien de ouders niet voldoende konden voorzien in de opvoeding, kon het zijn dat de jongere alsnog in een liefdadigheidsinstelling of een verbeteringstehuis werd geplaatst (De Smet, 2010; Senaeve, 1998). (scriptiebank.be)

    En waarom ze dus al die jaren in verbeteringstehuizen in Gent, Antwerpen en Brussel had moeten doorbrengen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2025 06:56)

    👍
    6

    #423

    verbeteringsschool
    (zn. o.; ~scholen)

    historisch: instelling voor deliquente jongeren

    vnw: verbeteringshuis, verbeteringsschool: tuchtschool

    znwb: tuchtschool

    zie ook verbeteringshuis; verbeteringstehuis

    Eva Dubuisson getuigde twee weken geleden ook, over het leven op een ‘verbeteringsschool’ of een instelling voor gerechtskinderen … (standaard.be)

    M.M. was de leerkracht van. G.B. Zij stelde dat G.B. naar een verbeteringsschool gestuurd moest worden omdat het een kind was dat veel loog en veel stal. (libstore.ugent.be)

    Het heet daar nu „Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdzorg De Zande“. Ter plaatse even goed bekend als „De Verbeteringsschool“. (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Unsa (20 Jul 2025 11:43)

    👍
    4

    #424

    verbeteringshuis
    (zn. o.; ~huizen)

    historisch: instelling waar deliquente jongeren geplaatst werden; verbeteringsgesticht

    vnw: verbeteringshuis, verbeteringsschool: tuchtschool

    znwb: Inrichting voor opvoeding van jeugdige delinquenten, tuchtschool.

    zie ook: verbeteringstehuis; verbeteringsschool

    Ze is naar een ‘verbeteringshuis’ gegaan, zoals men dat toen noemde. Ze is, zonder dat ze dat wist, voor de rechter moeten komen. (vlaamsparlement.be)

    Jongens van het verbeteringshuis van Ieper komen alhier weggevlucht en zijn blij eens in de vrije wereld te zijn. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    Op ꞌt laatste wierd ze door gendarmen opgepikt en in een verbeteringshuis gestoken van Maria Magdalena. (blog.seniorennet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Unsa (20 Jul 2025 11:41)

    👍
    5

    #425

    pitoe, vuile ~
    (zn. m. ~'s)

    viezerik, in het algemeen of op erotisch vlak

    andere spelling: vuile pitou

    wpt: pitoe, pitou: (1966) (Gent) loerder; iemand die schunnige praat verkoopt. Vaak voorafgegaan door ‘vuile’.

    vergelijk piloe, vuile ~

    “Vuile pitoe” is een typisch Gentse uitdrukking met een dubbele betekenis namelijk een ondeugende persoon (eerder mannelijk). Anderzijds is een vuile pitoe ook een slordige persoon (m/v). (cloudninestore.be › shop)

    Mensen kunnen echt vuile Pitou’s zijn zeg…vooral die dixie’s langs parkings waar er meer rond de pot hing dan er in. (beyondgaming.be 16 mrt 2021)

    Joachim Löw staat naast succesvolle bondscoach ook bekend als ‘vuile pitoe’. Filmpjes en foto’s waarop Löw zijn handen en vingers steekt op plaatsen waar ze niet horen te zitten zijn massaal te vinden op het internet. Ook vandaag weer, tijdens de nagelbijter tegen Mexico, ging de Duitse bondscoach meermaals in zijn neus. (voetbal24.be/ 17 juni 2018)

    Patrick is dertig jaar na reportage van Jambers opnieuw “de poeper van op tv”: “Ik werd uitgemaakt voor vuile pitou. Nu vinden ze het grappig” (nieuwsblad.be 20 januari 2018)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Sep 2025 12:49)

    👍
    3

    #426

    berenwerk
    (zn. o.; geen mv.)

    noeste arbeid, veel en zwaar werk

    opm: vooral in de wielersport en vandaar ook wel naar .NL overgewaaid, maar in VL ook in andere contexten

    Al sinds de zeventiende eeuw verzetten jezuïeten berenwerk in de astronomie. (kuleuven.be)

    ‘Er is daar echt berenwerk verricht om een nieuwe Mainstage te bouwen in amper twee dagen tijd’, aldus onze chef cultuur Michael Ilegems. (demorgen.be)

    Die geleidingswanden en emmers ingraven, is berenwerk. (natuurpunt.be)

    Ondertussen hebben de twee voornoemde heren mijn moeder bijgestaan om maar liefst 15 kruiwagens vol te laden met stenen van op het veld, wat een berenwerk! (bloggen.be)

    Ik bedank iedereen die zich op de één of andere manier inzet in dit nooit geziene corona-tijdperk: onze helden van de medische sector en zorgverleners in de eerste plaats voor het berenwerk dat zij elke dag leveren. (menen.be)

    Dankzij berenwerk van Wout van Aert: Olav Kooij knalt naar etappezege in de Giro. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Poekoe (19 Jul 2025 13:57)

    👍
    4

    #427

    verantwoordingsstuk
    (zn. o.; ~ken)

    document om iets te staven, bewijsstuk

    vnw: bewijsstuk

    Uit de eerste resultaten van een financiële audit, die door minister Geens werd bevolen, blijkt echter dat “de boekhoudingen zeer correct zijn bijgehouden” en “alle verantwoordingsstukken zijn aanwezig en nauwgezet geklasseerd”. (vrt.be)

    Voor verschillende uitgaven bestonden ook geen verantwoordingsstukken. Het Rekenhof stelde ook vragen bij de consultancyopdrachten, maar … (demorgen.be)

    (liberoo.be)Zoals eerder aangehaald kan het hier gaan om diverse kleine uitgaven waarvoor geen verantwoordingsstuk werd uitgereikt of voorgelegd kan worden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jul 2025 16:50)

    👍
    4

    #428

    veranderingen doen
    (uitdr.)

    een verbouwing of renovatie doen

    vnw: veranderingen doen: verbouwen

    zie ook verandering

    Ik heb al een paar veranderingen gedaan aan mijn huis (valse plafonds, chapevloer zolderruimte, isolatie dak, binnenafwerking dak) en zou nu graag nog zonnepanelen willen plaatsen. (livios.be)

    Wij zouden graag enkele veranderingen doen aan ons huis. Wij zijn al langs geweest bij het gemeentehuis en mogen dit doen mits aanvraag van architect. (casius.be)

    Je mag niet zomaar veranderingen doen aan je woning. Wil je toch iets veranderen in je woning, tuin, kelder, berging of garage? (thuispuntgent.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Jul 2025 09:03)

    👍
    4

    #429

    verandering
    (zn. v.; ~en)

    verbouwing

    vnw: in België ook: verbouwing

    zie ook veranderingen doen

    Wij zouden graag enkele veranderingen doen aan ons huis. Wij zijn al langs geweest bij het gemeentehuis en mogen dit doen mits aanvraag van architect. (casius.be)

    In het jaar 1999 werden grote veranderingen gedaan, nieuwe moderne gebouwen werden boven de 800 m² eeuwenoude kelders gebouwd. (leirovins.be)

    U hoeft geen architect aan te spreken als het gaat over kleinere klussen zoals: veranderingen aan een deel van het huis, het zetten van omheiningen, antennes, … (batibouwplus.be)

    Wij bieden het volledige gamma van renovatiewerken aan, van afbraak tot afwerking. Veranderingen aan je woning of handelszaak? Vernieuwing van je dak? (maveau.be)

    Heeft u een grote renovatie in gedachten of wilt u een kleine verandering aan uw woning? (adm-stone-art.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jul 2025 09:03)

    👍
    4

    #430

    veloursen
    (bn.)

    fluwelen, velouren, floeren

    opm: Van Dale: ve·lours (bijvoeglijk naamwoord): van velours gemaakt: een velours hoed

    Ik ga meteen aan de slag met mijn eerste outfit, een roos veloursen pak van Baum und Pferdgarten. (elle.be)

    Beige veloursen broek, legerparka, opvallend groot houten kruis met touw rond de hals. (veto.be)

    En om de al uitzonderlijke luisterervaring op een nog hoger niveau te zetten, bieden de hoogwaardige nepleren hoofdband en veloursen oorkussens een uitzonderlijk draagcomfort, zelfs voor langere luistersessies. (bax-shop.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Hsial (18 Jul 2025 13:22)

    👍
    4

    #431

    velouren
    (bn.)

    fluwelen, veloursen

    ook: floeren

    vnw: van (rib)fluweel, (rib)fluwelen

    Sommige heren kozen voor een maatpak, al was de donkere broek met kostuumvest ook een veilige combinatie. De velouren’ broek is nog altijd alive and kicking. (demorgen.be)

    Er werden velouren gordijnen aan de ingang van de weekkapel geplaatst. (st-rochus.be)

    Wat is recent je beste aankoop geweest? ‘Een velouren salopet in camoprint van Topshop en een beige kasjmier rolkraagtrui van Cos.’. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Hsial (18 Jul 2025 13:22)

    👍
    4

    #432

    tonspel
    (zn. o. ~en)

    synoniem van bakschieten

    Van Dale (2005): tonnenspel (het) (gew.) spel waarbij men (koperen) schijfjes in een ton gooit

    zie hier: https://www.youtube.com/watch?v=kSEMX5Xsvqk/

    Het tonspel is een werpspel waarbij je 12 rondellen naar de openingen in de bak moet werpen. Elke opening heeft een eigen puntenwaarde, dus als je naar de hoogste puntenwaarde mikt kan je de meeste punten verzamelen en win je dit spel. (jokri-volksspelen.blogspot)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Sep 2025 14:05)

    👍
    3

    #433

    velodrome

    zie velodroom

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jul 2025 08:33)

    👍
    3

    #434

    veld, in open ~

    zie in open veld

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jul 2025 07:50)

    👍
    6

    #435

    in open veld
    (uitdr.)

    SN-NL: in het open veld

    vnw: in open veld: in het open veld

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Straffe beelden: jonge wolf op zoek naar prooi in open veld in Oudsbergen. (vrt.be)

    De UGent en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) testen momenteel 27 soorten genetisch gewijzigde aardappelen in open veld op hun resistentie (demorgen.be)

    De helikopter stortte neer in open veld aan de Olmenstraat in Merchtem. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jul 2025 07:50)

    👍
    4

    #436

    spons, de ~ vegen over iets

    zie vegen, de spons ~ over iets

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jul 2025 07:15)

    👍
    4

    #437

    vegen, de spons ~ over iets
    (uitdr.)

    iets kwijtschelden, vergeven en vergeten, uitwissen

    vnw: de spons vegen over: de spons halen over

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1

    zie ook spons erover

    De VLD wil de spons vegen over bouwovertredingen die begaan zijn voordat minister Baldewijns de bulldozers liet uitrukken. (standaard.be)

    Als we de spons vegen over oude overtredingen, zetten we de mensen die erdoor worden benadeeld in de kou. (vlaamsparlement.be)

    Landelijk Dienstencoöperatief veegt de spons over haar naam (nieuwsblad.be)

    De Turken en Saudi’s vegen dus de spons over hun meest recente conflict. (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jul 2025 07:15)

    👍
    5

    #438

    vatten
    (ww. vatte; gevat)

    sport, wielrennen: een of meerdere ontsnapte coureurs terughalen

    vnw: een wielrenner inhalen

    Aan de voet van de klim wordt de kopgroep gevat. (nieuwsblad.be)

    Op 10 kilometer van het einde werd hij gevat door het peloton. (sporza.be)

    Als wielrenners moeten samenwerken om een ontsnapte coureur te vatten, stelt zich dat probleem. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Jul 2025 18:15)

    👍
    5

    #439

    vatten
    (ww. vatte; gevat)

    aanrijden (van een voetganger, fietser, …)

    vnw: een fietser of voetganger aanrijden, grijpen

    Voetganger gevat door auto (standaard.be)

    Dronken fietser gevat tijdens spookrijden op E40 (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Hsial (18 Jul 2025 13:22)

    👍
    4

    #440

    vaststellingen doen
    (uitdr.)

    een ongeval, misdaad, brand, … onderzoeken

    dikwijls in de verbinding: de nodige vasttellingen doen

    vnw: vaststellingen doen: een onderzoek doen na een ongeval

    zie ook vaststelling

    De wegpolitie moest zelf de vaststellingen doen door een personeelstekort bij de dienst fotogrammetrie. (vrt.be)

    Aanwezige politiemensen hadden het gezien en de nodige vaststellingen gedaan. (demorgen.be)

    Het parket stuurde een afstappingsteam en het labo ter plaatse. Zij deden de nodige vaststellingen en voerden een sporenonderzoek uit. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jul 2025 08:56)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.