Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4201

    verwaterde merknamen
    (verzamellemma)

    In het Vlaams zijn, net als in het Nederlands, veel merknamen verwaterd geworden, t.t.z. de merknamen worden door de gebruikers als soortnaam gebruikt en niet meer vanzelfsprekend als merknaam beschouwd. Veel van deze verwaterde merknamen komen ook voor in het Nederlands, maar er bestaan er ook redelijk wat die alleen in het Vlaams, niet in het Nederlands voorkomen.

    DISCLAIMER: Het Vlaams woordenboek registreert typische woorden en taalgebruik zoals die in Vlaanderen gangbaar zijn. Als een merknaam als verwaterde merknaam in de Vlaamse taal gebruikt wordt, zal het Vlaams woordenboek dit taalgebruik als lemma opnemen. Dit houdt uitdrukkelijk geen miskenning in van de rechten van de merknaamhouder. Als het Vlaams woordenboek op de hoogte is van een verwaterde merknaam zal dit expliciet vermeld worden met de uitdrukking ‘x is een verwaterde merknaam van X®’ en zal dit lemma in onderstaande lijst opgenomen worden. Een verwaterde merknaam waarvan het Vlaams woordenboek niet op de hoogte is, zal per kerende op eenvoudig verzoek van de merknaamhouder als verwaterde merknaam behandeld worden.

    Hier geven we een overzicht van deze ‘Vlaamse’ verwaterde merknamen:

    baxter: baxter is een verwaterde merknaam van Baxter®
    baxtervoeding: baxter is een verwaterde merknaam van Baxter®
    bic: bic is een verwaterde merknaam van Bic®
    (wordt vooral in historisch Brabant gebruikt, en ondervindt daar de laatste jaren stevige competitie van de stylo – de Brabantse expansie, wete wel!)
    Bicky: bicky is de verwaterde merknaam van Bicky Burger
    brik: brik is een verwaterde merknaam van Tetra Brik®
    bulex: bulex is een verwaterde merknaam van Bulex®
    cassonade: cassonade is een verwaterde merknaam van Cassonade Graeffe®
    cécémel: cécémel is een verwaterde merknaam van Cécémel®
    cent wafel: Cent Wafer® is een verwaterde merknaam van Mondelez International®
    chiclet: chiclet is een verwaterde merknaam van Chiclets®
    clark: clark is een verwaterde merknaam van Clark®
    claxon
    Colson-bandje
    cracot
    damarreke (niet algemeen)
    delco
    frigoliet
    frisco frisco is een verwaterde merknaam van Ola® (de Nederlandse ‘ijsco’ is óók een verwaterde merknaam)
    gillette
    gyproc, gyprocplaat: Gyproc® is een merknaam van Saint-Gobain Construction Products
    isomo (de Nederlandse ‘tempex’ is óók een verwaterde merknaam)
    kodak
    kwakkerspap (niet algemeen)
    k-way
    landroover
    looza (niet algemeen)
    millecroquettes
    orangina
    oxo (verouder(en)d)
    pamper (ook wel in NL bekend)
    passe-vite
    tarmac
    tensoplast
    thermos
    tippex
    velcro
    velpon
    velux
    white spirit
    zipblokske
    zwanworstje

    Er bestaan ook vermerkte waternamen:
    bolleke (algemeen gebruikte term voor een (bolvormig) glas De Koninck-bier, die in 2019 de officiële merknaam geworden is)

    Daarnaast zijn sommige merknamen zodanig sterk verwaterd dat ze zelfs vertaald zijn:
    rotswol – NL/EN: rockwool

    Daarnaast komen er natuurlijk in het Nederlands ook tal van verwaterde merknamen voor die in het Vlaams helemaal niet verwaterd of zelfs helemaal niet gekend zijn. We geven enkele voorbeelden:
    berichtjes sturen/sms’en – NL: appen (merknaam van WhatsApp; uitspraak: eppen)
    bruiswater – NL: spa rood (merknaam van Spa-water)
    cuttermes – NL: stanleymes (merknaam van Stanley Works-messen; uitspraak: stenleymes)
    engelse sleutel – NL: bahco (merknaam van Bahco-gerief)
    microgolf – NL: magnetron (merknaam van Philips-microgolfovens)
    orangeade – NL: ranja (merknaam van Ranja-limonade)
    theelichtje – NL: waxine(lichtje) (merknaam van Verkade-theelichtjes)

    -

    13 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jan 2025 08:47)

    👍
    7

    #4202

    merknamen, verwaterde ~
    (verzamellemma)

    zie verwaterde merknamen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (12 Aug 2021 21:10)

    👍
    3

    #4203

    in avance

    zie avance, in ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Aug 2021 07:17)

    👍
    5

    #4204

    avance, in ~
    (uitdr.)

    vnw: van tevoren
    ook: op voorhand

    Er is veel wijnproeverijen locaties rond ( een auto nodig) en geweldige keuze van de restaurants op loopafstand ( boeking in avance is een must). (tripadvisor)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Aug 2021 07:02)

    👍
    5

    #4205

    klein nazicht
    (uitdr.)

    klein onderhoud (van een voertuig of eventueel een ander toestel of apparaat)

    vgl. nazicht, groot nazicht

    Volgens mijn concessiehouder is “alles al in orde gebracht” zodat ik na zo’n 1500km à 2000km niet meer moet binnenkomen voor een klein nazicht en het verversen van de eerste olie. (autoforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 12:53)

    👍
    4

    #4206

    autonazicht
    (zn. o.; ~en)

    controle en onderhoud van een auto in de garage

    kortweg: nazicht (standaardtaal in België)

    vgl. groot nazicht, klein nazicht, onderhoud

    Dringend autonazicht ? Onze deuren staan steeds voor u open (dadsgarage.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 12:53)

    👍
    4

    #4207

    groot onderhoud

    zie onderhoud (voertuig)

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 12:53)

    👍
    5

    #4208

    klein onderhoud

    zie onderhoud (voertuig)

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 12:53)

    👍
    4

    #4209

    onderhoud
    (zn. o.; ~en)

    Een onderhoudsbeurt, kortweg beurt, bij voertuigen is een controle op gebreken, tegelijk met een (preventieve) vervanging van onderdelen en vloeistoffen (olie). In België wordt dit een “onderhoud” genoemd, respectievelijk “klein onderhoud” en “groot onderhoud”. (Wikipedia)

    NL: beurt

    vgl. autonazicht

    Is het tijd voor een onderhoud aan je wagen of moet er dringend een kleine herstelling gebeuren? (gtautoservice.be)

    Heel eenvoudig: bij een klein onderhoud worden enkel de olie en de oliefilter ververst, terwijl bij een groot onderhoud alle vloeistoffen (gaande van olie over koelvloeistof tot rem- en zelfs versnellingsbakolie toe) gecontroleerd worden.(magazine.vab.be)

    Gewoonlijk is het aangewezen om uw auto elke 15.000 km of elk jaar een klein onderhoud te geven. (qteam.be)

    Een groot onderhoud is meestal nodig om de 30.000 km. Bovenop de controles van het klein onderhoud omvat een groot onderhoud ook
    vervanging van de luchtfilter:
    vervanging van de pollenfilter, die zorgt voor gezonde lucht in de wagen;
    vervanging van de bougies voor benzinewagens;
    controle van de uitlaat;
    nazicht van de schokdempers en de banden. (pv.be)

    11 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Aug 2021 07:20)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jan 2023

    👍
    5

    #4210

    fotozoektocht
    (zn. v.; ~en)

    zoektocht waarbij de deelnemer op basis van fotofragmenten plaatsen op een parcours moet herkennen en lokaliseren

    ook dikwijls in combinaties: wandel-fotozoektocht; auto- en fotozoektocht (fotorally), enz.

    vgl. autozoektocht, fietszoektocht, wandelzoektocht

    Heb jij een oog voor details of ben je een echte speurneus? Dan is een fotozoektocht zeker iets voor jou. Er worden in Geel steeds verschillende leuke zoektochten aangeboden. Als je de zoektocht tot een goed einde brengt en alle foto’s kan terugvinden, maak je kans op schitterende prijzen. (.visit-geel.be)

    Fotozoektocht voor gezinnen langs Moereveldpad – Torhout

    Natuurpunt Diepenbeek viert z’n 35 jarig bestaan met een fotozoektocht voor iedereen. (natuurpunt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Aug 2021 07:33)

    👍
    5

    #4211

    BV-korting
    (zn. v.; ~en)

    korting die een bekende Vlaming (BV) kan bedingen omdat hij bekende Vlaming is

    Fabrizio koopt peperduur speeltje van 130.000 euro: “BV-korting? Niet zoveel als je denkt” (hln.be)

    ‘Ik zeg zeker niet nee tegen een BV-korting’ – Het Nieuwsblad

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 08:57)

    👍
    4

    #4212

    autobusvoerder
    (zn. m.; ~s)

    chauffeur van een autobus

    vgl. autovoerder

    zie voerder

    beroep: autobusvoerder weduwnaar sinds 07/07/1990 overleden in het Sint-Jozefziekenhuis te Maaseik op 3 november 1995 (limmemoriam.be)

    …tewerkqestelde arbeiders en de autobusvoerders ten dienste van de arbeiders van de kolenmijnen, van artikel L, 4", van de besluitwet van 10 januari. (dekamer.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Aug 2025 09:42)

    👍
    4

    #4213

    autostopreis
    (zn. v.; ~reizen)

    een reis per autostop

    Op een autostopreis naar Joegoslavië en Turkije ben ik ook langs daar gepasseerd. (demorgen.be)

    Hij keerde naar Europa terug na een autostopreis doorheen Afrika tot in Caïro en publiceerde hierover een reisverhaal. (gent.bibliotheek.be)

    Ik ook, maar veel eerder dan jij, daar mijn autostopreizen in Spanje tussen 1956-?62 plaats grepen. (forum)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 08:27)

    👍
    5

    #4214

    autostopper
    (zn. m.; ~s)

    vnw: lifter

    iemand die autostop doet (autostop doen)

    Ons papa nam altijd autostoppers mee. We zaten dan met vieren op de achterbank, dus plaats was er niet. (dijlehof.be)

    Ze heeft “vanzeleven nog nooit een autostopper meegenomen” en ze heeft ook wat spijt over haar leven. (janhertogs.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 08:27)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Apr 2023

    👍
    7

    #4215

    betaald verlof
    (begrip)

    zie verlof, betaald ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (10 Aug 2021 06:47)

    👍
    7

    #4216

    het kind schillen en de patatten wiegen
    (uitdr. )

    zie kind, het ~ schillen en de patatten wiegen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (10 Aug 2021 11:29)

    👍
    6

    #4217

    patat, het kind schillen en de ~ten wiegen
    (uitdr. )

    zie kind, het ~ schillen en de patatten wiegen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (11 Aug 2021 17:53)

    👍
    7

    #4218

    kind, het ~ schillen en de patatten wiegen
    (uitdr. )

    - iemand niet aansporen om nog sneller te werken dan hij/zij al doet, want dan gebeuren er ongelukken
    - iemand niet zenuwachtig maken of er gebeuren fouten

    regio Lier

    Jaagt ma nie oep è manneke, strak gonnek et kind nog schelle en de petatte wiege.
    (Jaag mij niet op, straks ga ik het kind nog schillen en de patatten wiegen.)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 06:40)

    👍
    8

    #4219

    automekanieker
    (zn. m.; ~s)

    vnw: automonteur

    ook automechanieker (zie voorbeelden)

    ook automecanicien

    Alphonse werkte als automekanieker bij Mannes in Brussel en nadien bij Volvo Trucks in Vorst. (hln.be)

    Wij zijn op zoek naar een enthousiaste en dynamische automechanieker. (talentus.be)

    Na de oorlog week hij uit naar de Verenigde Staten, waar hij automechanieker werd. (vrt.be)

    Luc De Moor: “De job-inhoud van automekaniekers is de voorbije jaren sterk veranderd.” (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (24 Nov 2023 13:44)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Mar 2023

    👍
    8

    #4220

    automecanicien
    (zn. m.; ~s)

    vnw: automonteur

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    ook: automekanieker

    vgl. automechanica

    Is het jouw droom om je als zelfstandig garagehouder te vestigen? Volg dan een opleiding ‘Automecanicien – Garagehouder’ bij Syntra AB. (syntra-ab.be)

    François werkte als automecanicien in een garage en Christiane werkte in een stoffenfabriek in Nossegem. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Nov 2025 13:28)

    👍
    7

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.