Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5661

    kendet
    (tussenw.)

    SN/NL: snap je, weet je wel, …

    eigenlijk niet meer dan ‘kende’, zijnde ‘kend’ (kent) en het enclitisch voornaamwoord ‘-e’ (ge), en ‘’t’, maar wordt volop als tussenwerpsel gebruikt

    zie ook meendet

    keb daarnet ff men eerste mix opgenomen, alleja.. kendet, gewoon omda keer te doen enzo (9lives.be)

    Ik ben van het type dat alles zou kopen wat aan de voorbeeldboom hangt in de winkel, kendet? (maisonslash.be)

    Kendet die wet is voornl om misbruik enzo tegen te gaan, ni zozeer om verliefde koppeltjes int cachot te draaien (weljongniethetero.be)

    Fak ja gast, tword tijd dak hier thuis wegben ze! maja kendet als alles voor u betaalt word… (autoforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jul 2021 20:20)

    👍
    42

    #5662

    zorgkundige
    (zn. m.; ~n)

    “Zorgkundige is in Vlaanderen een functie in de zorg.(…)Zorgkundigen zijn te vinden in ziekenhuizen, rust- en verzorgingsinstellingen of bij thuisverpleegkundigen, waar zij onder toezicht van een verpleegkundige toevertrouwde verpleegkundige handelingen opnemen.” (wikipdia)

    google2020: .NL (90 veelal mbt .BE)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Een zorgkundige is specifiek opgeleid om 18 verpleegkundig ondersteunende taken uit te voeren. (zorg-en-gezondheid.be)

    Driekwart van de zorgkundigen zegt ook nog geen steun van verpleegkundigen of ander zorgpersoneel uit de ziekenhuizen te hebben gekregen. (hln.be)

    “De zorgkundigen doen schitterend werk, maar ze hebben niet de juiste routines om die beschermingsmaterialen te gebruiken.” (radio2.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (08 Aug 2021 09:00)

    👍
    38

    #5663

    verstaanbaar
    (bw.)

    begrijpelijk, goed te vatten, te verstaan, goed te begrijpen

    antoniem: onverstaanbaar

    Hoe dan ook is het verstaanbaar dat ook zij ten prooi vallen aan een publieke opinie, die vooral solidair lijkt met zichzelf. (demorgen.be)

    Dit is verstaanbaar, maar niet de juiste manier om dit te doen. (mijnenergie.be)

    Slechts de contractuele lezing van de arbeidsverhoudingen in het vrij onderwijs is verstaanbaar met de grondwet: een nieuw dogma ? (ugent.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Ernelijk (29 May 2025 08:39)

    👍
    35

    #5664

    onverstaanbaar
    (bw.)

    onbegrijpelijk, niet te begrijpen, niet te vatten

    antoniem:verstaanbaar

    zie ook verstaan

    “Voor mij is het totaal onverstaanbaar dat dit is beslist.” (vrt.be)

    “Het is onverstaanbaar dat er kinderen in ons land nog steeds in zo’n erbarmelijke omstandigheden moeten overleven.” (groen.be)

    ‘Het is onverstaanbaar dat ze zomaar twee dagen wegblijft.’ (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Ernelijk (29 May 2025 08:38)

    👍
    44

    #5665

    Kottegem

    zie Kotegem

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 04:30)

    👍
    41

    #5666

    Kotegem
    (plaatsnaam)

    pseudo-plaatsnaam voor thuis

    ook Kottegem

    zie ook kot
    zie ook verzamellemma koterij

    Heb dan maar een drietal enames in de “laize” gegoten (wat dan weer niet goed is voor mijnen body :-D ) en vervolgens terug naar Kotegem. (mountainbike.be)

    Ik ga maar eens naar Kottegem gaan. Morgen vroeg dag.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 00:21)

    👍
    45

    #5667

    skyperitief
    (znw. de/het ~ (m./o.), ~ven)

    zie skyperitieven

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (23 Jul 2021 11:11)

    👍
    41

    #5668

    skyperitieven
    (ww. skyperitiefde, geskyperitiefd)

    neologisme: aperitieven via Skype tijdens de coronacrisis

    ook zn. skyperitief

    google2020: .NL (4)

    Hou een ‘skyperitief’ met vrienden door te videochatten en een pintje of een ‘skypirinha’/caipirinha te drinken en wat nootjes of chips te eten. (radio1.be)

    “Ik hoor in het nieuws dat het bakpoeder op is en dat mensen nu massaal Skyperitieven. Zeer fijn, maar laten we dat vooral met mate doen” (vrt.be)

    Skyperitieven met de collegaatjes! #Lockdown #Week (krokant.be)

    ‘Skyperitieven’, eenzaamheid en pintjes tijdens de werkuren: experts bezorgd over lockdowndrinken.(demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jun 2021 21:26)

    👍
    38

    #5669

    uurke factuurke
    (uitdr.)

    elk uurtje wordt gefactureerd: elke prestatie aanrekenen

    uitspraak: urreke facturreke, urke facturke, urtje facturtje, …

    SN-NL: uurtje factuurtje

    Vaak, zeker in de dienstensector, wordt er gefactureerd op basis van tijd. In het schoon Vlaams wordt dat ‘uurke factuurke’. (theadmincompany.be)

    “Administratieve rompslomp die uren van mijn tijd vraagt”. “Werken volgens uurke factuurke”.
    (tomherrijgers.be)

    Kortom, kan ik er mijn uurke factuurke mee verdienen? (link2fleet.be)

    Een van de bedrijven die Participium bouwt is FunkyTime, dat een online oplossing heeft om de wereld van het uurke-factuurke te professionaliseren. (tuomp3.live)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 03:09)

    👍
    35

    #5670

    weer

    Vlaamse meteorologie: zie het weer

    -

    > andere betekenissen van weer

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 18:15)

    👍
    49

    #5671

    het weer
    (verzamellemma)

    Zelfs het weer is anders in België dan in Nederland. In dit lemma bewaren we een overzicht van de Vlaamse weerterminologie en daaraan gerelateerde uitdrukkingen.

    meteorologische fenomenen:
    allerheiligenweer
    aprilse grillen
    buiencarrousel
    buiige schermutselingen
    donderslag
    drache
    drasjen
    drasj national
    drets
    duvelkeskermis
    haardrogerwind
    hagelbollen
    heilicht
    ijllicht
    kwakkelweer
    lenterig
    maartse buien, aprilse grillen
    muggenpis
    nevel
    ochtendgrijs
    onweder
    onweerachtige bui
    overtrekken
    regendouche
    regenvlaag
    salavlaagje
    schoon weer
    smogregen
    smokkelregen
    smoor
    smosregen
    smuiken
    smukregen
    snipsneeuw
    stofhagel
    strontregen
    vlaag
    weerlichten
    winterprik
    zeveren
    zoelte

    varia:
    ozendrop
    weeranker

    uitdrukkingen:
    het weer uitgeven
    Onzen heer is nen …
    regenen dat het giet
    regenen, oude wijven ~

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (17 Apr 2023 16:43)

    👍
    54

    #5672

    patat zijn
    (uitdr.)

    zat zijn, dronken zijn, groggy zijn

    zie ook petoet zijn; patat, zo zat als een ~

    @william seg diene visboer van u es uuk nie van de slimmste ze hij e mee mij ne druppel stoan drinken in cafe leopold dreie op durp van uustakker,diene moe goe patat geweest zijn ze (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (31 Jul 2021 03:46)

    👍
    40

    #5673

    petoet zijn
    (uitdr.)

    zat zijn, dronken zijn

    zie ook patat zijn

    Vrijdag om 5 uur na het werk direct met je collega’s in café duiken, tegen 9 uur al goed petoet zijn, aanpappen met die van boekhouden, tegen 2 uur ‘s nachts uw eerste avondmaal eten (fritten), nog ’iets gaan drinken’ bij die van boekhouden’, hem van de zattigheid niet recht krijgen, vriendelijk buitengewerkt worden, tegen 6 uur ’s morgens thuiskomen in een appartement dat dringend een poetsbeurt nodig hebben, op de zetel slapen tot 3 uur in de namiddag. Koppijn hebben. (9lives.be)

    Als ge zelf ooit al goed petoet zijt geweest dan weet ge dat in een vreemde omgeving wakker worden met iemand naast u die ge niet kent een heel rare …(forum)

    … en dan knalt er iemand tegen het hoge gedeelte omdat hij/zij petoet was. (forum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 13:59)

    👍
    37

    #5674

    trappen, op zijn adem ~

    zie adem, op zijn ~ trappen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Jun 2021 20:32)

    👍
    44

    #5675

    adem, op zijn ~ trappen
    (uitdr.)

    door een inspanning buiten adem geraken, bv. in de sport

    ook: op zijn asem trappen

    Van der Poel: ‘In het begin op mijn adem getrapt’ – Sport.be

    Politiemensen en postbodes die dagelijks de fiets opmoeten, zullen binnenkort misschien iets minder op hun adem trappen. (nieuwsblad.be)

    Bellis trapte op haar adem en zag onze landgenote uiteindelijk makkelijk met de derde set en de zege aan de haal gaan. (hln.be)

    Verzuurde kuiten en 7km op mijnen asem getrapt… (kimalgoet)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Jun 2021 06:11)

    👍
    53

    #5676

    Landen, de Lege ~
    (begrip)

    zie Lege, de ~ Landen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jun 2021 17:54)

    👍
    46

    #5677

    Lege, de ~ Landen
    (begrip)

    SN/NL: de Lage Landen

    de ‘ee’ is scherplang, dus
    Vlaamse uitspraak: voornamelijk “de liëge landen”, aan de kust “de leige landen”

    zie ook leeg

    De Lêge Landn es de noame vo ’t istorisch gebied van de Nederlandn. (vls.wikipedia.org)

    “ier is de zanger meh’ z’n stem en ze veraal
    ne muzikalen Don Quichote der liêge laende” (Wannes Van de Velde – Ier is ’em trug)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jul 2021 03:49)

    👍
    55

    #5678

    omleeg
    (bw.)

    SN/NL: omlaag

    de ‘ee’ is scherplang, dus
    Vlaamse uitspraak: voornamelijk “omliëg”, aan de kust “omleig(e)”

    zie ook leeg; naar omlaag, naar omhoog

    “die Engelse toilette, die kan ek iêl goe lije
    ge doe-g-et scheel oemliêg en ge kund der zelfs oep vrije” (Katastroof – Oep een Franse wc)

    Broek omleige, rok omoge, azo bluf j’ overal droge. (Oostends toiletgedicht)

    Dich bepaals zelf wienië desse de bril omhoëg of omliëg duis, de kôns op aafstandj doorspeule en meziek strieme via de droadloze spiekers. (De Ertesjieter, 9 feb. 2013; citaat van een inwoner van Kessenich)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (03 Aug 2021 18:50)

    👍
    49

    #5679

    leeg
    (bnw.)

    SN/NL: laag

    de ‘ee’ is scherplang, dus
    Vlaamse uitspraak: voornamelijk “liëg”, aan de kust “leig(e)”

    zie ook omleeg; Lege, de ~ Landen

    Een slikke is een droogvollende ploate ground in een getyenzone. Ze volln droge by lêeg woater en loopn ounder by hoog woater. (vls.wikipedia.org)

    ’t Lànd va Saftingen da is hier mee man en muis vergaone; ik hên âltijd huëren zeggen dade nou nog den toren ziet staon bij giël liëg waoter. Daor gingen de peirden mee gou hoefijzers en gou mondstikken en toeëmen reen ze nor de kèrk ! (Oostvlaamsche zanten, jg. 33, nr. 1, 1958; citaat van een dan 66-jarige man uit Kallo)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (02 Aug 2021 20:09)

    👍
    50

    #5680

    adem, buiten ~ trappen
    (uitdrukking )

    te hard werken en daardoor de controle verliezen, zich kapot werken
    SN/NL: over zijn tax gaan

    ook: buiten asem trappen

    vgl. adem, op zijn ~ trappen

    Ook na deze crisis zullen er weer mensen zijn die buiten adem trappen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2021 18:16)

    👍
    58

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.