Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5801

    perzikelaar
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    perzik (boom) – perzikenboom

    tefrente varianten: perzelaar, pechelaar, …

    zie ook peche; verzamellemma groenten en fruit

    Vineyard peaches de

    ik heb er zelfs 5, appelbomen. En een stuk of vier perenbomen. En twee pruimelaars. En een perzikelaar. ’t was dus een verantwoorde investering :-) (eigenwijzetuin.be)

    Een gezonde perelaar in dezelfde tuin bleek niet aangetast, evenals een derde hoogstamperelaar, een perzikelaar en enkele appelaars die zich binnen een straal van zowat 100m errond bevonden. (phegea.org)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (10 Oct 2021 19:20)

    👍
    34

    #5802

    olijvelaar
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    olijfboom

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Van Gogh - Olivenhain1
    Vincent van Gogh, Saint Remy (1889)

    Maar er zat nog leven in de mytische olijvelaar, de gekrenkte stronk vormde opnieuw scheuten. (radio1.be)

    Olijven en hun olie zijn een bijna-monopolie van de Europese Unie. Of beter: de wereld van de Middellandse Zee, want we mogen Tunesië niet vergeten en ook Marokko, Turkije en Syrië niet. In dat laatste land ligt mogelijk de oorsprong van de olijvelaar. (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (10 Oct 2021 15:52)

    👍
    39

    #5803

    journaalanker
    (zn. o./m.; ~s)

    schermgezicht voor het journaal, nieuwsanker

    zie ook anker

    Wat mag wel en wat mag niet? Journaalanker Wim De Vilder zet het op een rij in deze video (vrt.be)

    Oud-journaalanker Sigrid Spruyt rekent in boek af met de VRT en enkele oud-collega’s: “Verziekt, Rot en Tragisch”. (nieuwsblad.be)

    Journaalanker in spe Hanne Decoutere getrouwd. (hbvl.be)

    VRT-gezicht en journaalanker Hanne Decoutere (35) verwacht samen met haar man Geert Stockmans een tweede kindje. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Jun 2022 09:15)

    👍
    42

    #5804

    papier, neem allemaal een blad ~

    zie neem allemaal een blad papier

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 21:43)

    👍
    34

    #5805

    blad, neem allemaal een ~ papier

    zie neem allemaal een blad papier

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 23:02)

    👍
    50

    #5806

    guerre, à la ~ comme à la ~
    (uitdrukking)

    in een noodsituatie moet men zich aanpassen; roeien met de riemen die men heeft

    De Vlaamse ziekenhuizen bereiden zich voor op een coronapiek. Zo wordt onder meer bekeken of ze in geval van nood jonggepensioneerd medisch personeel kunnen opvorderen. Ook personeel uit vakantie halen, ligt op tafel. “In extreme omstandigheden is het à la guerre comme à la guerre en moeten we alle mogelijke krachten inzetten” (nieuwsblad.be 12/03/2020) 

    Maar China zal vermoedelijk ook het eerste land zijn dat de verspreiding onder controle heeft, dankzij een drastisch systeem van quarantaine en isolatie waarbij niemand om zijn mening wordt gevraagd: à la guerre comme à la guerre.  (doorbraak.be  4 mrt. 2020)

    De rest was à la guerre comme à la guerre. Het scherm werd op een tafel gemonteerd met een heel dikke steen om de stabiliteit te verbeteren. (blikopafrika.be 29 jan. 2015)

    Ik smeer de sandwiches met een roestig breekmes, maar ze smaken er daar niet minder om! À la guerre comme à la guerre. (Sailingsailing.digitalcomet.be 16 mrt. 2017)

    De cafetaria van het ziekenhuis was vlakbij. Het was misschien niet de geschiktste plek om iemand te interviewen, maar à la guerre comme à la guerre. (Pieter Aspe, Misleid)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 04:29)

    👍
    43

    #5807

    neem allemaal een blad papier
    (uitdrukking)

    vaste uitdrukking van een leerkracht bij de aanvang van een test, toets, taak, opdracht…
    ook buiten de klasmuren als geijkte uitdrukking gebruikt.

    varianten: neem allemaal een bladje papier; neem allemaal een blaadje papier

    google2020: voor alle varianten in .NL 2 goegels mbt .BE

    Neem allemaal een bladje papier! Tijd om te testen of je goed hebt opgelet tijdens aflevering 1 van Sporza @school. (vrt.be)

    ‘Neem allemaal een blaadje papier,’ zegt ze. ‘Vandaag is de rekentest. Het resultaat komt in je verslag.’ (Baas van de wereld – Dirk Nielandt)

    Neem allemaal een blaadje papier en los de vragen hieronder op. Spieken bij je buur mag, we beschouwen dat als een nuttige oefening (kw.be)

    De zin ‘Neem allemaal een blaadje papier …’ kan nog bij veel mensen voor koude rillingen zorgen.(Klaskit: tools voor topleraren – Pedro De Bruyckere)

    Neem allemaal een blad papier en teken een bloem. (unicef.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jul 2021 20:55)

    👍
    46

    #5808

    tous ensemble
    (uitdr.)

    allemaal tesamen
    uitdrukking die het hele land aanspoort om zich ergens achter te scharen, bv. de Rode Duivels, maar nu bv. ook in de strijd tegen de corona

    uitspraak op zijn Frans

    Tous ensemble tegen corona! (twitter)

    Tous ensemble, zoals in Frankrijk en zoals we de Rode Duivels aanmoedigen (standaard.be)

    Tous ensemble in de strijd tegen deze sluwe dreiging want we willen zo snel mogelijk terug naar ‘normaal’ (dewereldmorgen.be)

    “Tous ensemble”: 6 Vlamingen vertellen over hoe omgaan met crisis, van aperitieven met videocalls tot de coronabingo (vrt.be)

    Tous ensemble? Alleen maar als het goed gaat, zo lijkt. Waar is de steun voor de Rode Duivels? (hbvl.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 10:59)

    👍
    36

    #5809

    corona
    (voorvoegsel)

    in deze tijden worden er tientallen, zoniet honderden woorden met het voorvoegsel corona gevormd. Ad hoc woorden waarvan de meesten niet zullen blijven. Ze zijn waarschijnlijk ook niet specifiek Vlaams, want in NL maakt men ook allerlei samenstellingen. Dit lemma om de meest opvallende voorbeelden te bundelen om te vermijden dat het allemaal afzonderlijke lemma’s worden.

    zie ook: coronacoalitie, coronacommissaris, coronanummer, coronaregering, coronavluchteling, coronavrijwilliger, corona-idioot, corona-idiotisme, coronatoerist

    Zie verzamellemma corona

    zie ook coronationalisme

    Voorbeelden alfabetisch op het coronawoord:

    “Filmpjes opnemen, spelletjes bedenken, zelfs een speciale corona-bingo maken. Dat maakt het niet alleen voor hen, maar ook voor mij een stuk leuker.” (vrt.be)

    Ouders starten zelf met alternatieve lessen thuis: “We hebben een groot coronalessenrooster gemaakt” (vrt.be)

    “Ik heb een coronaviruslessenrooster opgesteld om toch wat structuur te hebben”, vertelt Annelies Schouppe uit Gent. (vrt.be)

    Boswachter Björn Deduytsche heeft alvast aangekondigd op zijn Instagramaccount dat hij vandaag “coronatoezicht” houdt in de bossen van de Vlaamse Ardennen. (vrt.be)

    Erika Vlieghe, hoofd van de Dienst Infectieziekten in UZ Antwerpen en lid van het corona-comité, legt in “De ochtend” uit dat we de cijfers per … (vrt.be)

    “Maar gelukkig konden we een beroep doen op de brandweer om de mensen weg te houden, zodat onze ‘coronaploegen’ de controles konden verderzetten”. (vrt.be)

    11 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Nov 2021 20:29)

    👍
    54

    #5810

    kant, er de ~jes (van) afrijden

    zie er de kantjes (van) afrijden

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 18:51)

    👍
    29

    #5811

    kant, er de ~jes (van) aflopen

    zie er de kantjes (van) aflopen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Jul 2021 18:31)

    👍
    41

    #5812

    redder aan zee
    (begrip)

    strandwacht aan de Belgische/Vlaamse kust

    Klik op de afbeelding
    Sauveteurs Blankenberge
    Strandredders in Blankenberge (1910)

    Voorbeelden:

    De cursussen ‘redder aan zee’ worden sinds 1997 georganiseerd door het WOBRA, dit is de afkorting voor “West-Vlaams Opleidingscentrum voor Brandweer- Reddings- en Ambulancediensten vzw”. (redfed.be)

    Zin in een vakantiejob als redder aan zee, monitor speelpleinwerking, zomermedewerker of eerstehulpverlener op het strand? Solliciteer hier. (knokke-heist.be)

    >
    zie ook strandredder, redder

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (11 Apr 2025 17:07)

    👍
    44

    #5813

    er de kantjes (van) afrijden

    de grenzen opzoeken van wat mag/kan en niet mag/kan

    ook: er de kantjes (van) aflopen

    google2020: weinig goegels in .NL (meestal mbt .BE of in een andere betekenis)

    “De hele bevolking moet beseffen dat dit niet het moment is om op onze typisch Belgische manier er de kantjes af te rijden.” (vrt.be)

    …in een gesprek met hem zijn het net diegenen met attest die er dikwijls “de kantjes afrijden”, want zij krijgen toch geen controle (ecobouwers.be)

    Een nobele taak, maar dreigen de vakbonden zo niet de beschermers te worden van de werklozen die er de kantjes van afrijden? (tijd.be)

    Altijd en overal er de kantjes van afrijden en verstoppen wat ondeugdelijk is.(gptoday.com)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 12:13)

    👍
    62

    #5814

    er de kantjes (van) aflopen
    (uitdr.)

    VL: de grenzen opzoeken van wat mag/kan en niet mag/kan
    NL-SN: aan de kant blijven, ergens weinig inspanning voor doen, om het werk heenlopen, lui zijn

    ook er de kantjes (van) afrijden

    Bij elke verstrenging van de corona-aanpak loopt de Belg er de kantjes van af. Dat moet stoppen. Nu (demorgen.be)

    De mannen die er de kantjes aflopen en met het reglement van de vakbond staan te zwaaien, vind je overal. (gva.be)

    Van Kemseke vermoedt dat sommige vrachtaanbieders er de kantjes aflopen om te ontsnappen aan de kost van een effectieve weging.(flows.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jun 2021 05:37)

    👍
    59

    #5815

    goeike
    (uitdr./znw.)

    iets dat goed is/was/wordt: een mop, een wedstrijd, een voorstelling, een mens, …

    zie ook goedje

    ’k vind ’t nu al grappig , goeike en efkes denken (ketnet.be)

    Idd een goeike! Maar valt juist buiten mijnen top3! (tijdloze.stijnshome.be)

    Weer een ‘goeike’ om de restjes bladerdeeg van een tweepersoonsquiche te verwerken. Kan ook zonder de ananas, dan heb je een puddingtaartje. (veglog.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jul 2021 23:50)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jun 2022

    👍
    39

    #5816

    appelsienvel
    (znw. het ~, geen mv.)

    appelsienhuid, cellulite

    ook: appelsienenvel

    SN/NL: sinaasappelhuid, peau d’orange

    zie ook appelsien, vel; verzamellemma geneeskunde

    wordt ook gebruikt voor oneffen geschilderde oppervlakken

    Voor haar leeftijd heeft ze schone billen zonder appelsienvel (happymama.be)

    Begint de steen de borrelen en appelsienvelleke te vertonen dan heb je te maken met een kalkgesteente (bouwinfo.be)

    Je benen vol blauwe plekken en de nodige hoeveelheid ‘appelsienenvel’? Klinkt bekend. Maar geen zorgen, Chrissy Teigen heeft het ook! (janitv.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Peuzelen (07 Sep 2025 11:45)

    👍
    60

    #5817

    blijf in uw kot
    (Uitdr. )

    Blijf in je huis.

    “Blijf in uw kot”, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. “Ik meen het”, voegde ze er nog aan toe. Hoe goed ze het ook bedoelde, er wordt nogal mee gelachen.

    kot, in zijn ~ blijven

    zie ook kom uit uw kot, maar doe niet te zot

    Het eerste coronanummer is een feit: MNM komt met ‘Blijf In Uw Kot’-remix van Maggie De Block

    Waarom is “in uw kot blijven” zo belangrijk? Goedele Wachters legt het helder uit in drie minute (vrt.be)

    “Blijf in uw kot of ruim uw vuil op”: Vogelbescherming Vlaanderen roept coronawandelaars op afval beter op te ruimen (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 22:43)

    👍
    55

    #5818

    appelsienhuid
    (znw. de ~ (v.), geen mv.)

    appelsienvel, cellulite, cellulitis

    ook: appelsienenhuid

    SN/NL: sinaasappelhuid, peau d’orange

    ‘appelsienhuid’ in de ANW: (vooral) in België

    zie ook appelsien; verzamellemma geneeskunde

    wordt ook gebruikt voor oneffen geschilderde oppervlakken

    Maar liefst 90 procent van de vrouwen krijgt na de puberteit te maken met die gevreesde appelsienhuid. (hln.be)

    “Als je wil verven is er veel minder vulstof nodig anders wordt de coating te dik en krijg je appelsienhuid bij het aanbrengen.” (livios.be)

    Flair – Vaarwel, appelsienenhuid. | Facebook

    Maar als het in de familie zit, heb je ook die typische appelsienenhuid, ook al ben je niet dik. (radio2.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Peuzelen (07 Sep 2025 11:45)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Nov 2023

    👍
    54

    #5819

    coronanummer
    (het ~, ~s)

    Muzieknummer of liedje over het coronavirus/coronacrisis.

    zie andere definitie van coronanummer

    zie ook corona

    Het eerste coronanummer is een feit: MNM komt met ‘blijf in uw kot ’- remix van Maggie De Block.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 19:00)

    👍
    42

    #5820

    coronanummer
    (het ~, ~s)

    Federaal noodnummer waar men terecht kan voor vragen omtrent de coronacrisis.

    zie andere definitie van coronanummer

    zie ook corona

    0800 14 689 is het federaal coronanummer.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jun 2021 17:23)

    👍
    48

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.