Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
boerderij waar het publiek (tegen betaling) zelf fruit en groenten kan komen oogsten
google2020: .NL (35) bijna alle betrekking op .BE
zie ook zelfoogstboerderij
Het aantal zelfoogst- en zelfplukboerderijen is de laatste jaren enorm toegenomen. (vrt.be)
Studiebegeleiding op school, daten voor 60-plussers, of zelf groenten oogsten uit de zelfplukboerderij. (ocmwgent.be)
Maak kennis met de CSA- Zelfplukboerderij in Zandbergen en ontdek hoe je kan meedoen en meegenieten van (h)eerlijke producten.(natuurenbos.be)
boerderij waar het publiek (tegen betaling) zelf fruit en groenten kan komen oogsten
google2020: .NL (35) bijna alle betrekking op .BE
zie ook zelfplukboerderij
Aantal zelfoogstboerderijen stijgt: âMensen willen weten waar hun eten vandaan komtâ (vrt.be)
t’ Groenselveld is een CSA zelfoogstboerderij te Zeveneken (Lochristi) waar groenten, kruiden, bloemen, klein- en pitfruit geoogst kunnen worden. (tgroenselveld.be)
Lokaal, duurzaam en professioneel boeren, kan dat? Dat is wat de zelfoogstboerderij Kruisbos uitzoekt.(ecowijzer.be)
weinig waarde toekennen aan iets of iemand waarvan achteraf blijkt dat er toch potentieel in zit
vgl: frank, ge zoudt hem vijf ~ geven
“Ik zou mezelf bijna geen vijf frang hebben gegeven, vijf jaar geleden, toen ik eraan begon. Hoeveel mensen hebben onze partij niet dood verklaard.” (Tom Van Grieken in de Afspraak 9/3/2020)
“Ik heb zelf studenten die je omzeggens als je ze ziet geen vijf frank zou geven, maar die op een examen toch blijk geven van correct en juist te kunnen redeneren, …” (juridischforum.be 16 mei 2013)
“Waar men geen vijf frank voor haar kansen had gegeven, had zij zich een weg gezocht, dus waar zou zij zich nu, als volwassen vrouw, nog geremd door …” (Yannick Ottoy, En toen werd het zwart.)
Het kuisen van prinsessen/sperzieboontjes – niet zozeer de uiteinden afsnijden maar vooral de langsdraadjes verwijderen – “veizen” dus.
Bij fijne boontjes die je in de supermarkt koopt (en nogal eens uit Kenia of Senegal komen…) is dat laatste niet echt nodig, maar zelf geweekte boontjes werden vaak redelijk dik en daar moesten dus de “veizen” van verwijderd worden.
Als de boontjes niet geveizd worden krijgt ge die veizen in uwe mond en dat is niet smakelijk.
studentenrestaurant
zie ook resto
Het ondersteunend personeel van de Universiteit van Gent werkt vandaag niet. Concreet gaat het om het personeel van de studentenrestoâs, de cafetariaâs, de schoonmaak en de kinderdagverblijven. (vrt.be)
Studentenresto De Brug heropent na verbouwingswerken (hln.be)
een vergiftigd geschenk krijgen, iets dat mooi lijkt maar waar een angel aan zit
De Cauwer was natuurlijk niet onder de indruk daarvan: “Ze gooien met bloemetjes, maar de potten zitten er nog aan”, grapte hij live op Sporza. (wielerkrant.be)
Deze brief, heren, om u te waarschuwen: u wordt niet alleen gehuldigd, maar ook gebruikt. U krijgt een bos bloemen toegeworpen waar de pot nog aan hangt. (demorgen.be)
doel (bv. voetbal)
de Ultraâs, met in midden de geschorste aanvoerder Dessoleil in ontbloot bovenlijf, schreeuwden om Penneteau, maar de doelman bleef in zijn kot (hln.be)
Nadien stond hij ver jankend in zijn kot, en heeft hij zeker nog twee keer grat neven de bal gepakt bij het uitkomen op hoge ballen. (iendracht.be)
Neuer er al 3 in zijn kot en dat tegen Bayern hmmmmz âŠ(9lives.be)
1) thuis, binnen blijven (maar eventueel ook minder strikt, in uw omgeving blijven)
2) zich gedeisd houden (antoniem: uit zijn kot komen (kot, uit zân ~ komen)
vnw: in zijn kot blijven: thuisblijven of stil zijn
zie ook verzamellemma koterij; kot
zie ook blijf in uw kot
1) âBlijf in uw kotâ, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. (hln.be)
1) âVrouwen, blijf in uw kot op Internationale Vrouwendag!â (demorgen.be)
1) Hoe doe ik dat, in mijn kot blijven? Ik ga een keer naar de supermarkt, te voet, in het daluur. Een mens moet eten en drinken. Ik ga een keer naar de apotheker, ik ga de krant kopen. (Louis van Dievel – vrt.be)
2) Maar zoals gezegd: blijf niet in uw kot zitten, ga rond, stuur zelf brieven en toon initiatief.
2) “Vrijdagmiddag zat u in het middagnieuws van VTM, om oppositie te voeren tegen de volgens u verwarrende communicatie van de federale overheid. Daarmee zwengelde u de verwarring nog wat aan. Ik zou u willen vragen: doe dat nu even niet. Blijf in uw kot.” (JoĂ«l De Ceulaer – De Morgen)
Blijkbaar verdwijnen er regelmatig lemma’s uit het VW. Zie reactie bij coiffeuse. Dit lemma als hulpinstrument voor de suggestie van nthn om regelmatig de teller op het welkomstblad van het VW op te volgen. Hopelijk brengt dit wat inzicht in de aard en de omvang van het probleem.
Hieronder kan per datum, de laatste tellerstand genoteerd worden in combinatie met het meest recente nieuwe woord/lemma Ă©n het aantal nieuwe lemma’s sinds de vorige tellingen (zie hiervoor lijst ‘recent’ en zelf daadwerkelijk tellen als controle).
datum______teller____laatste lemma___________________aantal nieuwe sinds vorige__woorden tekort/verdwenen + opm
**********************************************************************************
8/3/2020___32680_____coiffeuse
30/3/2020__32800_____mammeloeze_____________________120 _____________________OK
1/5/2020___32950_____hert___________________________150 _____________________OK
22/5/20____32990_____verduiken_______________________40 _____________________OK
06/06/20___33039_____scheergerief____________________49 _____________________klopt niet, er zijn 50 nieuwe (opgelost: zie reacties)
07/06/20___33041_____trats____________________________2 _____________________OK
11/9/20____33285____dat ⊠hier____________________244 ____________________OK
vrouwelijke coiffeur, kapster
’k Wilde nooit naar de coiffeuse en mijn moeder moest ook van mijn coiffure afblijven. (De maand van Marie: vier vrouwen – Luuk Gruwez)
En mijn coiffeuse was jaloers. Maar intussen was het urenlang aanschuiven, tot in Rumst, daar waar het sprookjesdecor ver zoek was. (standaard.be)
de wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel
zie ook expo, den Expo (Expo, de(n) ~)
De wereldtentoonstelling van 1958 werd gehouden in de Belgische hoofdstad Brussel onder de naam Expo 58. Ze vond plaats van 17 april tot 19 oktober 1958 op de Heizel. (wikipdia)
Het paviljoen is een representatieve exponent van de vooruitgangsgedachte die door de expo 58 werd uitgedragen. (inventaris.onroerenderfgoed.be)
Een vork met een lapje stof om de tanden gewikkeld (vastgebonden met een garendraadje). Werd gebruikt om een braadpan egaal en heel zuinig in te smeren met gesmolten boter.
Komt voor in het versje: “Een wissewasje om in te smeren… als ik soms eens koeken bak”
Werd gebruikt en zo genoemd door mijn grootmoeder geboren in 1898 in Temse
Occasie tafelvoetbal, pooltafel, darts, flipperkast, arcadegame, stoppenbiljart … Wij vernieuwen continu cafĂ©spelen bij onze klanten (tomenrudiwebshop.be)
Hier kan je rustig wachten op je beurt, een spelletje ‘stoppenbiljart’ spelen of de krant lezen. (bbbarber.be)
toppenbiljart, topbiljart, stoppenbiljart
SN-NL: golfbiljart
Tapbiljart, darts, poolen. Dat associëren we vaak met een gezellig avondje met vrienden op café. (hbvl.be)
âLambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia hetenâ
Een analyse van intralinguale vertalingen van Suske en Wiske-albums (1958-1998)
Masterproef aangeboden door Liesbeth VICCA tot het behalen van de graad van Master in het vertalen Duits-Spaans
Promotor: Elke BREMS Academiejaar 2016 â 2017
Interessante studie over de taal in de strips van Suske en Wiske in Vlaanderen (Belgisch-Nederlands), Nederland (Noord-Nederlands) en het Standaard Nederlands.
Dit lemma wordt als verwijslemma gebruikt bij woorden of uitdrukkingen die in de strip als Vlaams beschouwd worden. Zie voorbeelden lemma’s of reacties: ajuin (scheldwoord); goesting; miljaar; vent; verwittigen; weeral; zaag, een ~ spannen; ziekenkas.
Verder hieronder enkele vermeldenswaardige passages van de tekst.
“Peter Van Gucht, de huidige scenarist van Suske en Wiske, lijkt zowel qua inhoud als qua taal geen immense veranderingen door te willen voeren (…). (Hij) laat de stripfiguren Standaardnederlands spreken, omdat dat volgens hem perfect past in de opvoedende taak die de strips van Suske en Wiske hebben”
“In de Vlaamse strip drinkt Lambik âginâ, maar in de Standaardnederlandse uitgave drinkt hij âjeneverâ.
Figuur 23. Gin wordt jenever (De geverniste zeerovers, p. 21). Een klein beetje kennis van de geschiedenis en van jenever kan de vertaling van het CSE (Cultureel Specifieke Elementen, GG) verklaren. Jenever is een Nederlandse drank.”
“Ten slotte is er in dit prentje een wijziging aan de onomatopee doorgevoerd. âPloupâ in de Vlaamse strip wordt âPlopâ in de Standaardnederlandse versie.”
“Realia worden (in de standaardtalige uitgave, GG), net zoals de woordenschat en grammatica, aangepast naar de norm van het Noorden.”
“De vertalingen van realia in De duistere diamant tonen dat de Standaardnederlandse versie de Noord-Nederlandse norm volgt. In Figuur 47 past de vertaler een culturele adaptatie toe op het Vlaamse CSE â50 fr.â. In de Noord-Nederlandse uitgave wordt er van âeen rijksdaalderâ gesproken. De Standaardnederlandse versie behoudt de Noord-Nederlandse aanpassing.”
“In de Vlaamse uitgave zegt Alwina âde duistere diamantâ. In de Noord-Nederlandse uitgave zegt ze echter âde Zwarte diamantâ. Ook in de Standaardnederlandse uitgave heeft ze het over âde Zwarte diamantâ. De titel van het album (zowel in het Vlaams als in het Noord-Nederlands als in het Standaardnederlands) is De duistere diamant. Op het einde van het verhaal in de Vlaamse uitgave wordt dus uitdrukkelijk de titel gebruikt door Alwina: âde duistere diamantâ. Een vertaling naar âde Zwarte diamantâ is hier niet nodig. De verwijzing naar de titel geraakt verloren in de vertaling van de Noord-Nederlandse en Standaardnederlandse uitgave.”
“Wiske zegt in Figuur 98 in de Vlaamse uitgave âstil nuâ. In de Standaardnederlandse versie is dat vertaald naar âstil nouâ. âNuâ krijgt in Van Dale geen labels. âNouâ staat in Van Dale aangeduid als Nederlands-Nederlands woord.”
CONCLUSIE:
“Hoewel er tegenwoordig meer plaats is voor het Belgisch-Nederlands, blijft de invloed van de Noord-Nederlandse norm sterk gelden in BelgiĂ«. In het vergelijkend onderzoek van de strips van Suske en Wiske komt naar voren dat bij de omzetting van de Vlaamse uitgaven naar de Standaardnederlandse uitgaven de vertaling op basis van de Noord-Nederlandse norm gemaakt is. Belgisch-Nederlandse woorden in de Vlaamse strips worden in de NoordNederlandse uitgaven omgezet in Nederlands-Nederlandse woorden en/of woorden die tot de standaardtaal van het hele Nederlandstalige gebied behoren. (âŠ) Uit het onderzoek blijkt dat in de Standaardnederlandse uitgaven plaats is voor 1) Standaardnederlandse woorden die in het hele gebied gekend zijn en tot de standaardtaal behoren en 2) Nederlands-Nederlandse woorden. Belgisch-Nederlandse woorden worden uit de standaardtalige uitgaven geweerd. In de vertaling van de originele Vlaamse strips naar de Standaardnederlandse uitgaven is ervoor gekozen om de Noord-Nederlandse norm dus te volgen. (âŠ)
Naast het vernederlandsen van Belgisch-Nederlandse woorden, werkwoorden en uitdrukkingen, worden realia ook aangepast naar de gebruiken uit de Nederlandse cultuur (bijvoorbeeld de munteenheid of het drinken van jenever).”
bloedworst, beuling
zie ook pens
Een andere naamsverandering valt op in de strip De geverniste zeerovers. Het personage âKapitein Bloedpensâ wordt in de Standaardnederlandse uitgave âKapitein Bloedworstâ genoemd. (Suske en Wiske)
Onze bloedpens is klaargemaakt volgens het traditionele recept: varkensvlees, vet, bloed, ui en gekruid met een mengeling van fijne kruiden. (remmans.be)
contaminatie van curieuzeneus en curieusiteit
ook curieuzeneuziteit, curieuzeneuzeteit
ge gaat niet meer kunnen slapen van curieuzeneusiteit.(de heerenenbo)
Maar ik kan mijn curieuzeneusiteit nog even de baas dus ik klik lekker nog niet op de link. (twipu)
gewoon uit curieuzeneuziteit: kennen jullie vrouwen die AirSoft spelen? (9lives.be)
Huis-bezoekjes uit curieuzeneuzeteit. Een supergezellig familieontbijt (met eetwedstrijd). (evelien.wordpress.com)
bastaardvloek
West-Vlaams: miljeer (uitspraak met zware e)
vgl. milledju
Miljaar !
Zoals ze het hier zeggen. Vanmorgen begon het al goed: te laat aangezet naar het werk (iets na 7u) en ik was nog maar vertrokken of het begon te regenen. (uit een blog 30 september 2010)
Miljaar, je weet niet waar eerst kijken. Het spektakel droop eraf, het mooiste wat we dit jaar al gezien hebben." (nieuwsblad.be 20 dec. 2019)
Paul Geerts, de scenarist die Willy Vandersteen opvolgde, liet soms wel een âmiljaarâ of âwoehaâ toe, maar dat zal met de huidige scenarist niet meer gebeuren. (Suske en Wiske)
de globale kostprijs van medische verzorging voor iemand; kosten voor de gezondheid
zie ook verzamellemma geneeskunde
ABVV start campagne voor lagere gezondheidsfactuur (nieuwsblad.be)
Maggie De Block is schadelijk voor uw gezondheidsfactuur. (belg.be)
Brusselaars meer moeite met gezondheidsfactuur (bruzz.be)
Harde besparingen, broodnodige moderniseringen die uitbleven en de gezondheidsfactuur die de hoogte inging.(devoorzorg-bondmoyson.be)
dia’s
één dia – meerdere diassen
spelling ook: dia’sen
waarschijnlijk de uitsterving nabij, aangezien kinderen op school aangeleerd worden dat het enkel dia’s mag zijn
Het resultaat is verre van goed, er is geen klank en de diassen gaan veel te snel. Is er iemand met deze ervaring die mij kan helpen. (seniorennet.be)
“Een rolprent. Sorry dat ik u ermee lastig val op deze mooie vooravond. Rolprent, wat een woord. Nog stoffiger dan lichtbeelden. Heeft trouwens geen enkelvoud, denk ik. EĂ©n lichtbeeld, dat zegt zich niet. Dat is dan een dia. Meervoud van dia?
Diassen, inderdaad." (koenfillet.blogspot.com)
Volgens Romy, Evelien, NoĂ©lie en Mieke is het meervoud van dia “diassen”. Maar volgens mij mogen ze die “sen” weglaten en er een weglatingsteken + s erachter zetten! (users.skynet.be)
t’is ke vo te melden da’n de diassen vre schoon waren !! (users.telenet.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
