Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #601

    tiep, sjieke(n) ~

    zie sjieke tiep

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 May 2025 07:24)

    👍
    5

    #602

    sjieke tiep
    (uitdr.)

    een goed voorkomend manspersoon

    ook: sjieken tiep (zie voorbeelden)

    Jargon & Slang van Studenten (Marc De Coster – 2017): Sjieke tiep: (Vlaams) student die zijn collegas dikwijls helpt.

    zie ook tiep, sjiek

    Terwijl we stonden te wachten bij het loket, tikte hij op mijn schouder. Hij wees naar een bediende die in een mooi kostuum aan een bureau zat. ‘Zo’n sjieke tiep moet jij ook worden’, zei hij. (demorgen.be)

    “Om vijf voor vijf belde een sjieke tiep aan, mooi in het pak gestoken en met de haren netjes gekamd." (nieuwsblad.be)

    Een sjieke tiep in elk geval. Hij had zijn handen gewassen en wilde zo’n papieren handdoekje nemen, maar het bakje was leeg (humo.be)

    “Een sjieke tiep”, zo omschrijft Maes de gewezen Anderlecht-manager. (hbvl.be)

    Van een ‘sjieke tiep’ tot een gewone werkman: iedereen is hier koning! (nieuwsblad.be)

    Wat we vooral van de documentaire onthouden,is dat Guy Verhofstadt een “sjieken tiep” is. (hbvl.be)

    Streng en rechtvaardig, aimabel en geëngageerd, ne sjieken tiep met een mening. Zo omschrijven mensen uit zijn entourage Paul Kumpen (69). (hbvl.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 11:03)

    👍
    3

    #603

    bril, zijn ~ aan hebben
    (idioom)

    van een bril gebruik maken
    NL: zijn bril op hebben

    zie ook aanhebben

    Ik heb dit ook laten doen, en heb zelfs een speciale stempel dat ik alleen in orde ben als ik mijn bril aan heb als ik een collega vervoer. (bouwinfo.be)

    De straal is immers gevaarlijk voor de ogen. De lasser zal wel zijn bril aan hebben, maar ook iedereen die errond aan het werk is, loopt gevaar. (metaalvak.be)

    Lap, ik had hier al iets gezet en floep het is weg, waardoor, door op een verkeerde toets te drukken zeker, ik heb mijn bril niet aan wanneer ik hier zit en dat zou ik beter maar doen ook. (seniorennet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 08:49)

    👍
    6

    #604

    familiekrediet
    (zn. het (o.) ~en)

    neologisme: verlofstelsel waarbij per kind een pakket aan zorgverlof toegekend wordt dat door ouders of grootouders opgebruikt kan worden, dit ter vervanging van het huidige geboorteverlof en andere opvoedingsverloven

    NL-vertaling zou ‘familiehypotheek’ zijn, maar daar zit geen garantie op

    Ieder toekomstig kind zal een rugzakje met een ‘familiekrediet’ aan verlofrechten krijgen, op te nemen door ouders, pleegouders of grootouders. (DS)

    Eén van die opties wordt het zogenaamde ‘familiekrediet’, waarbij de bestaande verlofrechten worden vereenvoudigd voor wie bijdraagt aan de zorg. (BDW, parlement)

    Het familiekrediet komt in de plaats van de wirwar aan bestaande verlofstelsels, zoals geboorteverlof, ouderschapsverlof of tijdskrediet. (DM)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2025 14:13)

    👍
    4

    #605

    tijdslopend
    (bn.)

    tijdrovend

    vnw: tijdrovend

    Procedure 2 (tijdslopend en duurder): U ondertekent een “akte van behoudsverklaring van de Belgische nationaliteit” op het Consulaat. (israel.diplomatie.belgium.be)

    Grootste rem blijft de tijdslopende vergunningsprocedure, maar er is beterschap op komst. (trends.knack.be)

    Toeristen waren er wel, in dikke drommen. Maar die toonden maar matige interesse voor de lange, tijdslopende eedaflegging. (nieuwsblad.be)

    Maar advies gevraagd, maar is een tijdslopende en dure onderneming en ik denk ook niet dat u garage dat gaat inspannen waarvoor die geen concrete bewijzen heeft (autoforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 May 2025 06:47)

    👍
    5

    #606

    bewaringsmethode
    (zn. de ~ (v.) ~s)

    methode om voedsel of andere belangrijke dingen te bewaren
    NL: conserveringsmethode

    Door moderne bewaringsmethoden zijn appels en peren tegenwoordig het jaar rond verkrijgbaar zonder kwaliteitsverlies. (lekkerbijons.be)

    De bijzondere smaak van de gerechten in Calabrië is ontstaan door de bewaringsmethoden van deze streek. (Jeroen Meeus)

    De aanbevolen bewaringsmethode is gecontroleerde koeling bij 2 °C tot 8 °C in de gesloten oorspronkelijke doos ter bescherming tegen licht. (e-compendium.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (25 May 2025 21:20)

    👍
    5

    #607

    tijd, in één ~
    (uitdr.)

    zonder onderbreking, in één beweging

    vnw: in één tijd: in één keer, zonder onderbreken

    Ik zie Thijs ballen controleren die hij normaal in één tijd speelt, omdat hij weet: anders belanden ze in de tribune. (knack.be)

    Braut Brunes legt prima af tot bij Maertens, die in één tijd trapt. (hln.be)

    Tzolis haalde de achterlijn en legde terug op De Cuyper, die in één tijd de Spaanse spits vond. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 May 2025 08:09)

    👍
    6

    #608

    tiest

    zie tist

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Reddy (25 May 2025 12:01)

    👍
    6

    #609

    rare tiest
    (uitdr.)

    een raar manspersoon

    ook: rare tist

    vgl. rare kwiet

    NL: rare fiep

    Hij was een rare tiest, stond altijd in de deuropening te kijken naar kinderen die van school kwamen, stelde ook rare handelingen. (standaard.be)

    ‘Enerzijds wilde ik kunstenaar worden, in de meest totale en meest romantische zin van het woord: een rare tiest, een potsenmaker.’ (nieuwsblad.be)

    In de zomer van 1972 sprak de directeur van het Arcatheater haar aan: ‘Griet, ik heb een rare tist ontmoet, maar hij heeft wel heerlijke teksten’ (knack.be)

    Vroeger een alcoholist. En volgens velen nog steeds een rare tist. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Gene Zever (25 May 2025 21:22)

    👍
    7

    #610

    organogram

    structuurschema, organisatieschema, afbeelding van een organisatiestructuur

    Het synoniem organigram wordt in Vlaanderen meer gebruikt. Zie reactie.

    een organogram in verschillende kleuren

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Hsj en laatst gewijzigd door Ready (07 Sep 2025 14:26)

    👍
    2

    #611

    bal musette
    (begrip)

    bal waar gedanst kan worden op musette muziek, lichtvoetige Parijse walsen vaak gespeeld door een accordeonist

    Accordeonist in een bal musette. Net na de Eerste Wereldoorlog vormde Pierre-Louis Flouquet samen met de jonge René Magritte de voorhoede van de abstracte avant-garde in Brussel. (Vlaamse Kunstcollectie)

    Philippe Thuriot werd van jongs af in het café van zijn ouders ondergedompeld in muziek, gespeeld door zijn nonkels: Le Bal Musette. Hier ontstond zijn liefde voor accordeon. (despil.be)

    Wat een droomeiland moest worden, dreigt te ontaarden in een nachtmerrie voor de bewoners van de Sluizenkaai in Menen. Het wekelijkse Bal Musette in een tent op het Leie-eiland tussen Menen en Halluin houdt heel wat mensen uit hun slaap. Menen legde trouwens 100.000 euro bij voor de nieuwe havenmeesterij omdat de Franse gemeente geld tekortkwam. (Nieuwsblad)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (24 May 2025 10:46)

    👍
    5

    #612

    thuiswachten
    (ww. onvervoegd)

    op het huis passen, babysit

    vnw: op het huis passen, babysitten

    znwb: Thuiswacht houden, op het huis passen

    huiswachten is een werkwoord, weer zo’n proleet van de grammatica. (standaard.be)

    Ik ga gaan thuiswachten sinds mijn 14/15 jaar voor de gezinsbond ook heb ik 5 jaar als vrijwilliger in de kinderopvang van infano gewerkt (ringtwice.be)

    “Ik ben al bij zes verschillende mensen gaan thuiswachten. Soms doen de gezinnen meermaals een beroep op onze diensten.” (standaard.be)

    Even thuiswachten voor de kindjes van je buur. Dit kleine helpen willen we stimuleren! (wevelgem.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2025 07:40)

    👍
    7

    #613

    thesisjaar
    (zn. o.; ~jaren)

    extra studiejaar om een thesis te voltooien

    vnw: extra studiejaar om de doctoraalscriptie te voltooien

    De universiteiten hebben sinds 2004 dubbel zo veel studenten die een extra thesisjaar (moeten) doen. (vrt.be)

    Gentse universiteit wil af van ‘thesisjaar’ (demorgen.be)

    “Maar omdat ik voor een extra thesisjaar sta, vinden mijn ouders het uitstekend dat de kamer goedkoper wordt’, zegt hij lachend. (standaard.be)

    Gedurende haar thesisjaren heeft ze zich ondergedompeld in literatuur over filmgeschiedenis en bekeek ze de ene klassieker na de andere. (alu.kuleuven.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2025 07:32)

    👍
    6

    #614

    plooi, in de ~ leggen
    (idioom)

    in orde maken, afmaken, rechttrekken

    Met enkele telefoontjes wil Donald Trump de oorlog in Oekraïne in de plooi leggen. (HLN)

    Heb je ’s morgens niet altijd genoeg tijd om je haar netjes in de plooi te leggen? Probeer dan eens een chique chignon. (Libelle)

    “Met de kritiek van de milieuorganisaties, die zeggen dat de landbouwers het land gegijzeld hebben, en dat het akkoord nefast is voor natuur en milieu, is Jambon het niet eens. “We gaan nu heel snel met de natuurorganisaties en de landbouw rond de tafel zitten om de hele kwestie rond grondgebuik echt in de plooi te leggen.” (Landbouwleven)

    De grote lijnen van die hervormingen werden al uitgezet in het paasakkoord van vorige maand. Daarna volgden juridische adviezen van de Raad van State, praktische vragen van overheidsadministraties en nog wat politieke gevechten over belangrijke details. Die zijn nu grotendeels in de plooi gelegd. (De Tijd)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (23 May 2025 11:07)

    👍
    4

    #615

    tewerkgestelde
    (zn. m.; ~en)

    iemand die werkt als werknemer of als zelfstandige, iemand die niet werkloos is

    opm: SN-betekenis is iemand die verplicht aan het werk is, dwangarbeider

    vgl. tewerkstelling; tewerkstellen

    Volgens de recentste cijfers verdiende een voltijds tewerkgestelde werknemer in 2022 gemiddeld 4.076 euro bruto per maand. (vrt.be)

    Zo blijkt dat tewerkgestelde jongeren zich over het algemeen minder eenzaam voelen, in vergelijking met hun werkloze tegenhangers. (demorgen.be)

    Na zeven jaar procederen heeft een illegaal tewerkgestelde werknemer een deel van zijn loon uitbetaald gekregen. (standaard.be)

    Alles samen opgeteld zorgt Brussels Airport voor 5,4 miljard euro toegevoegde waarde en voor 64.225 tewerkgestelden. (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 May 2025 08:05)

    👍
    6

    #616

    tewerkstellingscijfer
    (zn. o.; ~s)

    de graad van tewerkstelling; het aantal tewerkgestelden

    Net als in Vlaanderen pleit ze ervoor om ook mensen met een chronische ziekte mee te tellen in het tewerkstellingscijfer. (hln.be)

    De Waaslandhaven boekte voor het elfde jaar op rij een record in de tewerkstellingscijfers en de trafiekcijfers kenden een beperkte groei. (vrt.be)

    Bedrijven vragen sterk opgeleide profielen, wat ook blijkt uit de tewerkstellingscijfers van professionele bachelors en masters (demorgen.be)

    In de drie filialen samen zal het tewerkstellingscijfer rond 250 mensen draaien. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Sep 2025 07:03)

    👍
    7

    #617

    tewerkstellingsattest
    (zn. o;; ~en)

    een attest dat de tewerkstelling van iemand aantoont of de bevoegdheid ervan

    Het tewerkstellingsattest bevat de begin- en einddatum van de arbeidsovereenkomst en de aard van de verrichte arbeid. (acerta.be)

    Met het tewerkstellingsattest kunnen ze werken of een vorming volgen. (demorgen.be)

    De kaart vervangt het papieren bekwaamheidsattest en het tewerkstellingsattest. Controles op fraude zijn ook makkelijker met de chipkaart. (standaard.be)

    Ik heb een tewerkstellingsattest nodig van een tewerkstelling die 10 jaar geleden beëindigd werd. Mijn oude werkgever wil dit voor me opvragen … (jurdischforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 May 2025 07:51)

    👍
    8

    #618

    tewerkstellingsdienst
    (zn. m.; ~en)

    dienst voor tewerkstelling

    vnw: (bnl.) dienst voor arbeidsvoorziening

    Welkom bij VDAB, de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding. VDAB is de tewerkstellingsdienst van Vlaanderen. (vdab.be)

    Eind mei stonden er bij de tewerkstellingsdienst 3.976 onderwijsbetrekkingen open. (vrt.be)

    De werkloosheidsgraad daalde op een jaar van 20,6 naar 18,4 procent, zo blijkt ook uit cijfers van de Brusselse tewerkstellingsdienst Actiris. (demorgen.be)

    Het voornemen tot collectief ontslag moet ter kennisgeving worden voorgelegd aan de directeur van de subregionale tewerkstellingsdienst (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 May 2025 07:44)

    👍
    5

    #619

    heenronde
    (zn. m.; ~s of ~n)

    sport: eerste helft van een compititie waarbij de heenwedstrijden gespeeld worden

    vnw: eerste helft van een competitie

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    vgl. terugronde; heenwedstrijd; heenmatch

    Alle info uit de minivoetbal competitie Heenronde – Oost-Vlaanderen : kalender, stand/klassement en uitslagen per speeldag. (nieuwsblad.be)

    Zij zagen Anderlecht en Club Brugge de heenronde in stijl afsluiten. (vrt.be)

    Ann Wauters is na de heenronde in de Zuid-Koreaanse competitie tot MVP uitgeroepen. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 May 2025 07:46)

    👍
    5

    #620

    terugronde
    (zn. m.; ~s of ~n)

    sport: tweede helft van een competitie waarin de terugwedstrijden gespeeld worden

    vnw: tweede helft van een sportcompetitie

    znwb: Ter aand. van de tweede competitiehelft, waarbij alle deelnemende ploegen, elftallen enz. voor een tweede keer tegen elkaar spelen in een uit- of thuiswedstrijd, afhankelijk van de wedstrijdplaats in de eerste competitiehelft.

    opm: inmiddels ook wel op .NL gebruikelijk

    vgl. heenronde, terugmatch, terugwedstrijd

    De herfstkampioen begint aan de terugronde met een lastige verplaatsing. (demorgen.be)

    BEKIJK: Dit waren de mooiste goals uit de terugronde van de Jupiler Pro League. (sporza.be)

    De eerste speeldag van de terugronde in de play-offs van de EuroMillions Volley League heeft niet voor verrassingen gezorgd. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Enuti (22 May 2025 17:10)

    👍
    6

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.