Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #661

    ringverkeer
    (zn. o.; geen mv.)

    verkeer op een ring/ringweg

    Ringverkeer Wezembeek-Oppem maand lang ’s nachts op één rijstrook. (demorgen.be)

    Mensen die van Oostende naar Luik moeten of omgekeerd – zo’n 12 procent van het totale ringverkeer – hebben de huidige drie rijstroken dan voor zich. (bruzz.be)

    Ringland schuift haar eigen mobiliteitsalternatief voor voren. Dat kan volgens de burgerbeweging gerealiseerd worden zonder het ringverkeer stil te leggen. (tijd.be)

    Over enkele jaren zal het ringverkeer niet langer via Dok-Zuid lopen, maar over de Koopvaardijlaan. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Feb 2025 08:04)

    👍
    5

    #662

    ring
    (zn. m.; ~en)

    ringweg rond een plaats, dorp of stad

    vnw: rondweg, ringweg

    vgl. ringverkeer, ringland, ringwerken

    Nieuwe verbindingsweg rond Eeklo-centrum. De Ring rond Eeklo is een project dat al vele jaren op tafel ligt. (wegenenverkeer.be)

    De Raad van State heeft het dossier over de ring rond Anzegem vernietigd. Het effect van zo’n ring op het Kluisbos, in de Vlaamse Ardennen … (vrt.be)

    Primeur in België: ‘Retiese ring’ is eerste ring rond dorp (demorgen.be)

    Op de ring rond Brussel in Vlaams-Brabant (R0) verwacht het Agentschap Wegen en Verkeer grote hinder door de renovatie van de Leonardtunnel (demorgen.be)

    Veel hinder verwacht op Antwerpse Ring richting Nederland (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Feb 2025 08:05)

    👍
    5

    #663

    rilde
    (bn.)

    slank, tenger

    vnw: rild(e): slank, tenger

    verouder(en)d? Waar nog in gebruik? Regio?

    Gedicht van Karel Jonckheere. Muziek van Luc Van Branteghem. Gebroeders Schott, Brussel, z.j. 1949 “Gij lost uit uwe leest de rilde zilverberken” (schrijversgewijs.be)

    Het kleine kleed omhult de rilde dij (bloggen.be)

    Daar suisde een wondere wind door het rilde dennenwoud. (msv.d-en-v.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Feb 2025 07:50)

    👍
    5

    #664

    ruwe lijnen, in ~
    (idioom)

    ongeveer, ruwweg
    NL: in grote lijnen

    Yep, ik ben eigenlijk met een rugzak vol kleren en een JR pass naar daar gegaan, ik wist in ruwe lijnen waar ik naartoe zou gaan, maar voor een deel heb ik het ook wat gewinged. (Beyond Gaming)

    Het lijkt misschien cru om te stellen maar in ruwe lijnen moet u steeds de redenering volgen: "hoe kan de zoekmachine het meest aan mijn SEA campagne verdienen?” ((isinet.be)

    Met cuppen kan je foutjes opsporen en de smaak van de koffie beschrijven. De koffie krijgt een score die je berekent aan de hand van een formulier. Er bestaan verschillende formulieren die in ruwe lijnen op hetzelfde neerkomen. (eostrace.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 Feb 2025 21:05)

    👍
    5

    #665

    kompasfolder
    (z.n. de ~ (m.) ~s)

    naam die de gemeente Leuven heeft gekregen voor haar deontologische code waarin het personeel er o.a. op gewezen wordt elkaar niet meer te kussen

    Dat er een gedragscode is waar de ambtenaren van de stad Leuven zich moeten aan houden, is op zich niet zo bijzonder. Maar dat het echt gaat om een uitgebreide lijst met concrete regeltjes is opvallender. ‘Kompas’ zo heet het document. “Die voorbeelden komen er deels op vraag van medewerkers zelf. Om beter zicht te hebben op wat de verplichtingen van het ambt concreet inhouden”, vertelt schepen Cornillie. (Radio 2)

    Debyser doelt onder andere op het feit dat in de kompasfolder staat dat collega’s elkaar niet meer mogen kussen op het werk. Maar ook dat medewerkers op buurtfeesten niets meer mogen zeggen over het gevoerde beleid. “Die code is betuttelend, belerend. Voor ons moet die communicatie op een heel andere manier gebeuren en daarom vragen wij dat de kompasfolder wordt ingetrokken.” (VRTNWS)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 Feb 2025 21:03)

    👍
    3

    #666

    inrijven
    (ww. reef in/rijfde in; ingereven/ingerijfd)

    door rijven iets in de grond brengen, bv. zaad of mest

    indien enkel de voetsporen moeten weggewerkt worden kan je deze opvullen met zand, aandammen oprijven, inzaaien, inrijven, aandammen en terug rijven (bouwinfo.be)

    Met de frees achteraan bewerken wij de tuin (gazon) terug zaai klaar. Na het zaaien wordt het zaad ingereven (putboringen.be)

    De laatste keer heb ik alles ingerijfd en dan pas aangewalst dus zal het zaad overal wat dieper gelegen hebben. (beyondgaming.be)

    En zoals aangegeven een dun laagje kompost strooien en inrijven is ook zeer goed, wel liefst na verticuteren. (tuinadvies.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Feb 2025 10:27)

    👍
    4

    #667

    bijeenrijven
    (ww. rijfde bijeen/reef bijeen; bijeengerijfd/bijeengereven)

    beetje bij beetje verzamelen van bv. geld

    zie rijven

    zie ook andere betekenis van bijeenrijven

    En neen, dat bijeenrijven van geld is dan niet raar, gewoon logisch. (happymama.be)

    Wie écht opgaat in de mythe die de film omringt, weet waarschijnlijk zelfs hoeveel Grammy Awards de getalenteerde cast bijeengerijfd heeft. (dvdinfo.be)

    Swings’ actie werd geboren uit ‘wanhoop’, omdat hij en zijn team moeite hadden om voldoende sponsorgeld bijeen te rijven voor de voorbereiding (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Feb 2025 09:03)

    👍
    5

    #668

    bijeenrijven
    (ww. rijfde bijeen/reef bijeen; bijeengerijfd/bijeengereven)

    door rijven bijeen vegen (bv. bladeren, gras, …)

    vgl. oprijven

    Gisteren wat blaadjes bijeengereven voor mijn deur en ook dat ging al bijzonder vlot. (bloggen.be)

    Geluk ligt in kleine dingen: Ik ben blij dat ik alle grashopen in zakken gedaan heb, nadat ik het gras bijeengerijfd had. (seniorennet.be)

    Na de bloei moet je eens met een rijf de afgevallen bloemetjes bijeenrijven. (tuinadvies.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Feb 2025 08:56)

    👍
    5

    #669

    oprijven
    (ww. rijfde op/reef op; opgerijfd/opgereven)

    met een rijf lichtjes rijven om de grond lucht te geven of om klein vuil te verwijderen; door rijven verwijderen, bijeenrijven

    gwnt: (reef op, h. opgereven), (Zuidn.) opharken

    Soms belandde dus de bal aan de verkeerde kant van de haag, in de mooi opgereven tuin van Peerjannekes, daar kon je natuurlijk niet in zonder voetsporen of ander bezwarend DNA-materiaal achter te laten. (erfgoedcelkapelleopdenbos.be)

    Alles is weer zo mooi geharkt, opgerijfd en bebloemd. (nieuwsblad.be)

    ‘Pakket op maat’. Anns bedrijfje biedt een verzorgingspakket op maat aan. ”Van het reinigen van de steen en het oprijven tot het snoeien van de bodembedekkers." (gva.be)

    De zitjes van de kleine tribune zijn geverfd, het gras is gemaaid en twee gevangenen zijn bezig met het oprijven van het gras. (standaard.be)

    Ik ga regelmatig in mijn straat gras afrijden of mensen hun haag af doen ik ben hier al redelijk ervaren in dus dat is geen probleem voor mij ik kan ook andere dingen doen zoals bladeren oprijven (ringtwice.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Feb 2025 14:27)

    👍
    6

    #670

    rijstpap met gouden lepeltjes
    (uitdr.)

    kinderlijke voorstelling van de hemel waar alles lekker en rijkelijk is; verwijzing naar een leven in rijkdom zonder problemen

    zie rijstpap

    Vandaar de uitdrukking die verwijst naar luxe en voorspoed: ‘rijstpap met gouden lepeltjes eten’. (lekkervanbijons.be)

    De tijd dat rijstpap met gouden lepeltjes alleen weggelegd was voor de rijken ligt ver achter ons. (gva.be)

    ,,Rijstpap met gouden lepeltjes’’ betekent dat je de hoop opgeeft om het ongrijpbare te grijpen. (standaard.be)

    Restaurant Agnes in Sint-Martens-Bodegem: rijstpap met gouden lepeltjes in een oude pastorie. (knack.be)

    Dankzij deze volledige, 24-delige bestekset eet je niet enkel je rijstpap met gouden lepeltjes. Je hoeft zelfs niet alleen te eten want dit bestek is gemaakt voor 6 personen. (zelfbouwmarkt.be)

    De mousse eet je met een ‘gouden’ lepeltje. Dat is Johans knipoog naar het verhaal dat we als Belgische kinderen leerden over de hemel waar we elke dag rijstpap met gouden lepeltjes zouden eten. (jacquelinegoossens.wordpress.com)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Feb 2025 08:30)

    👍
    12

    #671

    lommelzand
    (zn. o.; geen mv.)

    fijn zand dat in Lommel gewonnen wordt en in de bouw gebruikt wordt voor bepaalde toepassingen

    vgl. rijnzand

    Lommelzand is geen metszand! Korrel veel te fijn zodat hij niet makkelijk metst (te weinig structuur) en het water er meteen bovenop komt staan (bouwinfo.be)

    Lommelzand is het ideale zandbakzand. Het is een gezuiverd fijn kwartszand met een korrelgrootte van 0 tot 2 mm. (advancegreenshop.be)

    Daar bovenop komt een laag van 1 tot 2cm zogenaamd Lommelzand – zand met een grote korrel dat de afwatering bevordert. (standaard.be)

    Lommelzand 0-2 mm in plastic verpakking 25kg. Lommelzand is een gezuiverd kwartsrijk zand afkomstig uit Lommel. Door zijn zuivere toestand is dit zand zeer geschikt voor het aanmaken van metsel- en voegmortels. (brico.be)

    Is de stabilisé aangemaakt met lommelzand, met plaatzand of met scheldezand, dan kan het uitharden makkelijk twee tot drie weken duren (chape-info.be)

    Ontstaan van Lommelse Sahara, hoe het Lommelzand in Lommel terecht kwam. (lommeltv.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 12:01)

    👍
    3

    #672

    ochtendrijm
    (zn. m.; geen mv.)

    rijm die ’s morgens na een koude vriesnacht achterblijft

    De laatste ochtendrijm is net van het hockeyveld verdwenen, wanneer de speelsters van KHC Leuven het kunstgras oplopen. (standaard.be)

    Het landschap was wit door de ochtendrijm. (nieuwsblad.be)

    Wandel je graag door groene bossen of liever in historische steden. Door velden vol ochtendrijm of langs middeleeuwse kastelen of abdijen? (caersbart.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 11:46)

    👍
    3

    #673

    rijkswachtersnor

    zie rijkswachterssnor

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:52)

    👍
    3

    #674

    rijkswachterssnor
    (zn. v.; ~ren)

    stevige snor die destijds stereotiep was voor een rijkswachter

    ook: rijkswachtersnor (zie voorbeelden)

    Van den Begin loopt rond in een veel te strak kort broekje, terwijl we bij Van Rampelberg onder de indruk zijn van zijn knoert van een rijkswachterssnor. (hln.be)

    Zullen er, na de onthulling over de Reus van de Bende van Nijvel, ook niet heel veel vierkante brillen en rijkswachterssnorren opduiken? (nieuwsblad.be)

    Het wemelt in Studio Tarara van de epauletten, rijkswachtersnorren en veel te brede kleding. Hoe liep jij erbij in 1993? (gva.be)

    Dus wat doen we hieraan ? nog maar eens gaan praten of sturen we de strenge mannen met rijkswachtersnor en wapenstok eropaf ? (forum.politics.be)

    Voor het personage was er een grote rijkswachtersnor voorzien. Dat was mijn eigen echte snor. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:51)

    👍
    3

    #675

    rijgkoord
    (zn. v.; ~en)

    veter, nestel, rijgsnoer

    vnw

    gwnt: Zuidn.

    vgl. ringkoord

    Nagelnieuw, apart te koop rieker enkellaarsjes, met rijgkoord en rits (2dehands.be)

    Effen blouse met rijgkoord in kleur is perfect te combineren met de laatste trends. (msmode.be)

    Deze rugzak sluit je met een rijgkoord (africanfabs.be)

    Belangrijke informatie
    Type – Schoen
    Uitvoering – Enkelhoog
    Kleur – Zwart
    Type sluiting – Rijgkoorden
    Met veiligheidsneus – ja
    (cebeo.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Feb 2025 08:33)

    👍
    3

    #676

    riem, van de ~ krijgen
    (uitdr.)

    slaag krijgen, soms ook letterlijk met een (broeks)riem geslagen worden

    vnw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen

    gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen

    Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)

    In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)

    Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)

    Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Feb 2025 09:43)

    👍
    5

    #677

    rieken, er niet aan kunnen ~
    (uitdr.)

    er niet aan kunnen tippen

    vnw: daar kan hij niet aan rieken: daar kan hij niet aan tippen

    benauwelijk hoe strak deze machine, die X6 op 4 kan er niet aan rieken (autogespot.be)

    Dit is een wijn waar sommige flessen met een prijs van 50%+ nog niet eens aan kunnen rieken. (http://vinejo.freebb.be/)

    Wij leven in een represief europa met een schrikbewind waar hitler nog niet aan kon rieken. (forum.politics.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Feb 2025 14:29)

    👍
    5

    #678

    richel
    (zn. m.; ~s)

    vensterbank, rijgel

    vnw:
    •vensterbank aan de buitenkant van het raam
    •lijst, smalle bovenkant van bijvoorbeeld een lambrisering

    wnt: Modern lemma: richel
    — soms, minder juist gespeld, RIGGEL; daarnaast komen oudtijds en nog thans in Z.-Nederl. voor RIJCHEL, RIJGEL en een enkele maal RIJKEL —, znw. vr. (in Z.-Nederl. in sommige bet. ook m.), mv. -s, vroeger ook -en. Fri. richel.

    Ze werd afgelopen week gefilmd terwijl ze op de richel van het appartement op de twaalfde verdieping klom om zo de ramen te lappen. (nieuwsblad.be)

    Er zit een sleutelkastje onder de richel van het raam waarin de sleutel wordt bewaard. (airbnb.be)

    Het is gewoon het regenwater dat niet weg kan en in die richel blijft staan. Alle ramen hebben er van. (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Feb 2025 10:19)

    👍
    5

    #679

    rivet
    (zn. v.; ~ten)

    klinknagel

    ook: revet

    vnw: klinknagel

    gwnt: (inz. Zuidn.) klinknagel, niet

    Met behulp van deze koperen rivetten van Baseline kan je plastic dekzeilen of andere materialen, zoals leer, textiel of rubber, op een eenvoudige en stevige manier bevestigen. (brico.be)

    Alle gevelplaten van SVK kunnen met rivetten (klinknagels) op metalen draagstructuren worden bevestigd. (svk.be)

    Dit gaas wordt niet met rivetten of een andere soort nagels vastgezet. Het gaas wordt integendeel in de voeg van ons eigen profiel gezet en wordt geklemd (http://volierebouw.be/)

    Er zit inderdaad een rivet in of een schroef. Foto die ik maak … Gaat het hier om een rivet die ik zou moeten uitboren om te verwijderen? (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Feb 2025 10:06)

    👍
    5

    #680

    reumatis
    (zn. m.; ~sen)

    reumatisme, reuma

    znwb: reumatisme (rhumatisme, reumatis, rammetis): Verzamelnaam voor reumatische aandoeningen: reuma(tiek).

    uitspraak: reu-ma-tìs

    zie ook rematis

    Allerlei woorden worden echter door elkaar gebruikt: artrose, artritis, reuma, reumatis, reumatoïde artritis. (demorgen.be)

    Zijn ze méér dan een hulpmiddel om aan het rituele insmeren van verstuikte enkels of aan de «reumatis in het gewricht» te kunnen voldoen. (huisartsnu.be)

    Ze wrijft brandnetels op het resterende vlees rond haar broze knoken. Dat helpt tegen ‘de reumatis’ en is goed voor het bloed. (standaard.be)

    Zich netelen geeft onderhuids dus aardig wat ijzer, maar niemand weet of dat wel gezond mag heten, ondanks volksremedies à la “’t Is goed tegen de reumatis!” (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2025 14:13)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.