Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
overleg van of met de vakbonden
zie syndicaal
De gezamenlijke vakbonden hielden daarop syndicaal overleg en beslisten om een motie van wantrouwen tegen Joncheere in te dienen. (standaard.be)
Volgens de vakbonden weigert de directie elk syndicaal overleg. (vrt.be)
De vakbonden vinden dat het syndicaal overleg met de directie steevast op niets uitdraait. (demorgen.be)
vakbondsafgevaardigde
zie syndicaal
Zo komt een einde aan de staking, zegt Agostino Cosimo, syndicaal afgevaardigde van het ACOD. (vrt.be)
De vakbonden vrezen dat men dit van bovenaf wil opleggen zonder overleg met de syndicaal afgevaardigden. (demorgen.be)
De actie was een initiatief van de socialistische vakbond ABVV en was bedoeld om het ontslag van een syndicaal afgevaardigde van het ABVV aan te klagen. (standaard.be)
toeslag op de prijs
zie supplement
De fiets toevoegen aan bus, tram en metro lijkt me een goede zaak, al dan niet met een prijssupplement. (bruzz.be)
Onze machines kunnen standaardrollen versnijden in iedere gewenste breedte (minimumbreedte 10 cm), binnen de 48 uur en voor een prijssupplement van 250 fr. (leonard-foam.be)
Voor het gebruik van het Noors bad en de BBQ betaal je een prijssupplement. (room8.be)
Stop claims van “duurzaam” vliegen en de bijhorende prijssupplementen (test-aankoop.be)
Verbouwingen durven al eens fout te lopen omwille van miscommunicatie, onduidelijke offertes, prijssupplementen, loze beloftes … (isolatieverhoeven.be)
doorgewinterde en enigszins sluwe leraar of onderwijzer
Een avondje aan een terrastafel met een jonge lerares, inspireerde deze oude schoolvos tot een korte mijmering over de (verkeerde) prioriteiten van ons onderwijs. (Peter Deroover)
Hoofdattractie van het toneel is een grimmige oude schoolvos, die de meest oproerige belhamel bij het oor vat om hem te tuchtigen met de roede. (Ferdinand de Braekeleer)
Mijnheer Verwaeter, een wat benepen schoolvos, is collectioneur. Dwangmatig jaagt hij antieke miniatuurschilderijtjes na, echter niet altijd op een even koosjere manier, zeker niet tijdens de bezettingsjaren. (De collectioneur, Paul de Pessemier ‘s Gravendries)
neologisme, de illegale jacht op uitheemse diersoorten die met forse winsten in het westen doorverkocht worden
De Europese Unie en haar lidstaten moeten dringend de strijd aanbinden met de biopiraterij, vindt het Europees Parlement. (DM)
Logo ds India vecht tegen biopiraterij. Een Indiase activiste bundelt de krachten met Groen! en wil een halt toeroepen aan biopiraterij. (DS)
Ze concludeert dat, hoewel het Nagoya-protocol een belangrijke stap voorwaarts is voor de bescherming van de biodiversiteit en in de strijd tegen biopiraterij. (DSH)
zoet snoepgoed
vnw: snoepje, zoals een babbelaar, een zuurtje
gwnt: (Zuidn.) suikerboon
znwb: Ter aand. van versch. soorten van snoepgoed: babbelaar, zuurtje, bruidsuiker; vaak in ’t mv. als coll.: snoepgoed, suikergoed.
Over het gebruik van suikerbol voor suikerboon: https://www.dialectloket.be/beeld/taalkaarten/857-2/
De harde suikerbollen, in de kenmerkende blikken van Wycam’s, werden bedacht door een man uit Schoten (gva.be)
Bonbons Napoleon produceert een van de bekendste snoepjes van de lage landen. De gele suikerbollen zijn vooral populair vanwege hun zoetzure … (demorgen.be)
Voor aanvang van het concert mocht Nathan wat snoep uitkiezen van zijn mama. “Hij koos een zakje met kleine, harde suikerbollen. (kw.be)
Na de geboorte werd het kindje door een baker, met peter en meter, naar de kerk ten doopgedragen. (…) De peter betaalde de pinten, de meter de suikerbollen (kinnekeskak). (sintpieterlangdorp.be)
actie om tot besparingen te komen, besparingsoperatie
NL: bezuinigingsronde
Vlaamse regering kijkt aan tegen onverwacht gat van 200 miljoen euro: N-VA oppert extra besparingsoefening. (DS)
De stad is bezig met een grote besparingsoefening, maar financiënschepen Christophe Peeters zegt dat er nog niets beslist is. (PZC)
De Hoge Raad van Financiën stelt voor om de door Europa gevraagde besparingsoefening vooral op het federale niveau door te voeren. Dat blijkt uit een advies dat donderdag werd gepubliceerd. (Knack)
ergens uitgewerkt of uitgezet worden vanwege mindere prestaties maar als winnaar terug onthaald worden na betere prestaties
NL: door de achterdeur vertrekken en door de voordeur weer binnenkomen
vgl. door de grote poort vertrekken
“Zoete wraak? Ik noem het liever eerherstel”: ex-burgemeester Piet De Groote (58) keert terug langs de grote poort. (HBVL)
Conner Rousseau keert langs de grote poort terug naar toppolitiek, “maar euforisch zijn na wat er gebeurd is, zou misplaatst zijn”. (HBVL)
Mathieu van der Poel keert terug langs de grote poort. De carrière van Mathieu van der Poel leek lange tijd aan een zijden draadje te hangen door aanslepende rugklachten. Tot recent nog kon hij niet voluit crossen wegens pijn aan de rug. Maar afgelopen zondag werd hij wereldkampioen na een heroïsch duel met de almachtige Wout van Aert. (‘t Pallieterke)
jur.: plaatsvervangend procureur
vnw: (bnl.) ondergeschikt, plaatsvervangend procureur
znwb: In de rechtst.: ondergeschikt procureur, bevoegd om deze te vervangen; vaak ook met weglating van het tweede lid; in Nederl. : substituut-officier (van justitie)
Met meer dan 16 jaar ervaring in de rechterlijke macht brengt Moinil een brede expertise mee. Hij begon zijn carrière als advocaat in Brussel en was later substituut-procureur. Vervolgens specialiseerde hij zich in georganiseerde criminaliteit bij het parket van Bergen-Doornik en als magistraat bij het federaal parket. (vrt.be)
Assisenzaken met volksjury’s moeten worden afgeschaft, zegt de Gentse substituut-procureur-generaal Jean-Luc Cottyn. (demorgen.be)
Substituut-procureur is een knelpuntberoep (standaard.be)
surveillant in het katholoiek onderwijs
vnw: in sommige Belgische scholen: surveillant
gwnt: (België) in katholieke inrichtingen voor middelbaar onderwijs: geestelijke die met het algemeen toezicht op de leerlingen is belast; surveillant
Hij werd geboren in Gent op 24 februari 1933 en priester gewijd op 12 juni 1965. Hij was subregent in het Sint-Lievenscollege (01/09/1965) (kerknet.be)
“Hier is echt een gemeenschap, iedereen kent elkaar. De Alma speelt daarin een belangrijke rol, want wij aten elke avond samen. Zo heb je altijd wel iemand om bij aan te sluiten”, zegt Pip, die als subregent ook mee instaat voor de dagdagelijkse goede gang van zaken in het college. (vrt.be)
Hij werd in 1950 tot priester gewijd en was datzelfde jaar subregent aan het Sint-Catharinacollege van Geraardsbergen. (nieuwsblad.be)
Het probleem werd uit vele hoeken gemeld, zowel door het onderhoudspersoneel, de leerkrachten en subregenten, de directie… (standaard.be)
sport: de leeftijdscategorie jonger dan 10 jaar in een sportclub
“Bij de preminiemen of de miniemen wordt al gezegd dat je op dat soort ballen geen druk moet gaan zetten”, klinkt het verbaasd bij Steven. (sporza.be)
Vorig jaar hadden we een sterke ploeg preminiemen. Na het seizoen kwamen ploegen uit de omgeving hier shoppen. (standaard.be)
Preminiemen, miniemen, kadetten, scholieren en junioren zijn de oude termen. Tegenwoordig worden veelal de nieuwe aanduidingen zoals U9, U11, … gebruikt. (caruurvolleygent.be)
Heeft dus geen fluit te maken met een spannende voetbalwedstrijd, simpelweg door Milaan gewonnen omdat die van Barcelona stonden te verdedigen als waren ze de reserve van de preminiemen van SK Plenke in Werchter. (demorgen.be)
sport: een lid jonger dan 10 jaar bij een sportclub
vgl. miniem; preminiemen
Naast Marcel Desailly was de kleine Vince ook tuk op Julio César, wiens trainingspak van Borussia Dortmund hij als preminiem vaak droeg. (hln.be)
Gambor werpt als een preminiem foutief in, ref Laforge kan niet anders dan de inworp aan Dender te geven. (sporza.be)
de leeftijdscategorie van 10-12 jaar in een sportclub
zie miniem
vgl. preminiemen
“Vanaf zijn periode bij de miniemen ging hij met enkele renners uit de streek vissen. En die passie zit er nog altijd in.” (sporza.be)
De miniemen van de Labiekes zijn de toekomst van de club. (hln.be)
opdeling van de Belgische nationaliteit in de Vlaamse, Waalse of Duitse naargelang de regio en de taal van de burger
vnw: Vlaamse of Waalse ‘nationaliteit’
znwb: In de politiek, in toep. op de Vlaamse of Waalse (evt. ook Duitse) ‘nationaliteit’ (gebaseerd op de moedertaal of het taalgebruik), als ondergeschikte nationaliteit t.a.v. de Belgische
Steven Vanackere (CD&V) is een voorstander van de subnationaliteit. “Hoe meer gemeenschapsmateries worden gedefederaliseerd, hoe groter de kans dat de Brusselaars tussen wal en schip vallen. Dan kunnen ze niet profiteren van de voordelige maatregelen van Vlaanderen.” (bruzz.be)
Fuseer de gemeenten en het gewest (waarbij de partij niet helemaal duidelijk is over het statuut van dat stadsgewest: is het nog gewest of is het maar een stad?) én verplicht de inwoners tot de zogenaamde ‘Brusselkeuze’, laat ze met andere woorden een subnationaliteit kiezen. (knack.be)
“Je maakt daar eigenlijk twee subnationaliteiten. Brusselaars moeten kiezen of ze Vlaming of Waal worden.” (vrt.be)
Overduidelijk blijkt dat besluit uit de topscores die kunstenaars halen waarop moeilijker een subnationaliteit te plakken valt. (demorgen.be)
onderdeel
vnw: stukken: auto-onderdelen
vgl. wisselstuk; vervangstuk
Als je nagaat voor als je stukken voor de auto besteld via den ene of den andere handelaar via het net en je zegt dus gewoon; Ja een linker voorlicht voor … (fordclub.be)
Alle originele stukken voor de wasmachine moeten aanwezig zijn. (loeters.be)
Ze kunnen de stofzuiger niet meer repareren omdat het stuk dat ze nodig hebben niet meer verkrijgbaar is.
ruzie, ophef, tumult veroorzaken
vnw: het stuift er: het gaat er heet, heftig aan toe
Van Dale 2025: (België) het zal er stuiven: het zal er heftig aan toe gaan
zie ook stuiven, het zal er ~
Het stuift er. PS-parlementslid Emin Özkara beschuldigt zijn partijgenoten en collega’s van intimidatie, inbraak en spionage. (bruzz.be)
Opgemerkt: Het stuifde er, tussen de Bulgaarse en Oekraïense presidenten. (businessam.be)
Het gaat er stuiven, zo heeft de politie van Amerika’s op één na grootste stad laten verstaan. (demorgen.be)
Stuivend duel tussen Mad Max en Tina Turner (demorgen.be)
Een pijnlijke situatie voor Michel. Het stoof er de voorbije weken op de 16 en dat doet sommigen binnen de coalitie nu al zeggen dat hij … (nieuwsblad.be)
sport: noppen onder voetbalschoenen
vnw: noppen op sportschoenen
znwb: Op de zool van sportschoenen (inz. voetbalschoenen) bevestigde noppen, die houvast op het veld moeten geven; doppen, noppen.
Theate raakt Jaremtsjoek ongelukkig in zijn gezicht met zijn studs (sporza.be)
Joey Barton zet zijn studs op kroonjuwelen ex-ploegmaat (hln.be)
(…) na een rode kaart voor Jens Hofer. Die trapte Leon Goretzka met de studs in zijn nek. Pijnlijk. (nieuwsblad.be)
Dit kan bijvoorbeeld bij een voetballer voorvallen wanneer hij een draaibeweging maakt, maar met de studs van zijn schoen blijft vastzitten in het gras. (gezondheidenwetenschap.be)
De studs onder de schoenen moeten van kunststof zijn (in geen geval van metaal). De maximale lengte van de studs bedraagt 15mm. (uitinkontich.be)
bureel waar projecten gepland worden, zie: studiebureel en studiebureau
Planbureel Claude Van Houtte, die in de aankoop geenszins gelnteresseerd was is in het gedrang gekomen. KU (Leuven)
Tot besluit wil ik er U allen op wijzen dat ons clublokaal moet worden gedeeld met een planbureel van de spoorwegen. (Patrick Cassignon)
Tenslotte planbureel van de controledienst of in 1955 wachtzaal – en ten noorden het bureau van de bestuurder, ten tijde van de bouw. (Lijst onroerend goed)
pejoratieve benaming voor een vrouw, scheldwoord
NL: (o.a.) kutwijf, kutmokkel, gratekut
Vanaf dat je een beklag doet of zegt dat er iets niet lekker is komt de kutmadam van zaakvoerster u buiten gooien. (Tripadvisor)
5 km verderop werd ik voortdurend gejend door een kutmadam – in weeral een koekendoos. Zat de hele tijd in m’n achterwiel. (2fastforyou.be)
Ik heb morgen een examen! Zoals gewoonlijk zet ik al mijn leerstof in zo een programma! Nu hebben wij morgen die uren de kutmadam van wiskunde en die gaat mijn rekenmachine dus clearen! Zodat mijn groepen er ook uit zijn! (beyondgaming.be)
kust men kloten kutmadam
ik heb genoeg van oe gezwam
over liefde en ook tra
das toch allemaal blablabla
Letras, Afrekening: Hopeloos
op federaal niveau het voor het zeggen hebben
Via dit interactieve overzicht ontdekt u welke mannen en vrouwen de komende jaren aan de federale knoppen zitten. (De Tijd)
Dacht dat jullie, de open vld, al 22 jaar – zonder onderbreking – aan de federale knoppen zitten. (Vincent van Quickenborne)
Maar nu N-VA aan de federale knoppen zit en Bart De Wever (N-VA) premier wordt van de kersverse Arizona-regering ofte De Wever I, blijkt er niets te veranderen aan Unia. Nochtans zou N-VA dus die organisatie ontmantelen. Onder directeur Els Keytsman fungeerde Unia immers als links en gepolitiseerd orgaan, met een focus op ‘dekolonisering’ en andere woke thema’s. (v-nieuws.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
