Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #881

    postgraduaat
    (zn. o.; ~graduaten)

    postacademische opleiding

    vnw: (bnl.) postdoctorale of postuniversitaire opleiding

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7

    Vanaf volgend academiejaar zal Hogeschool PXL een postgraduaat arbeidsverpleegkunde aanbieden. (vrt.be)

    Katholiek onderwijsveld lanceert postgraduaat voor schooldirecteurs in basisonderwijs: ‘Een schooldirecteur is de kapitein van het schip’. (demorgen.be)

    Vanaf het academiejaar 2010-2011 organiseert de Vrije Universiteit Brussel (VUB) een unieke postgraduaat ‘International Business Arbitration’. (standaard.be)

    Vaak wordt een postgraduaat gevolgd in combinatie met een job. Daarom worden de meeste postgraduaten ’s avonds georganiseerd of worden de lessen gespreid (ucll.be)

    ‘Vandaar mijn postgraduaat digitale marketing. Tijdens de opleiding kwam elke week een professional uit het werkveld ervaringen delen.’ (hogent.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Dec 2024 08:56)

    👍
    5

    #882

    postdatum
    (zn. m.; ~s of ~data)

    de datum waarop een brief verzonden wordt, de datum van afstempeling door de post

    vnw: (op brieven): datum als poststempel, datum als postmerk

    Brussel, postdatum. Mevrouw, Mijnheer,. Betreft : Verzekering B.A. Bossen. In antwoord op uw vraag voor inlichtingen met betrekking tot de collectieve polis … (srfb.be)

    De opschorting gaat in op postdatum van het aangetekend schrijven. (etaamb.openjustice.be)

    Omdat de postdatum op de formulieren geldt als ‘inschrijvingsdatum’, is het wachten tot woensdag voor de definitieve cijfers. (demorgen.be)

    De postdatum op de aangetekende zendingen en de data op de rekeninguittreksels kunnen dat bewijs vormen. (standaard.be)

    In zoverre verzoeker aan de hand van de postdatums van de door hem voorgelegde enveloppes tracht aan te tonen dat de voorgelegde oproeping betrekking heeft … (rvv-cce.be)

    Bij betwisting moet de kamprechter de postdata kunnen controleren. (zwemfed.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Dec 2024 08:46)

    👍
    5

    #883

    postcheckrekening

    zie postchequerekening

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Dec 2024 08:24)

    👍
    5

    #884

    weirscheir
    (de~(v), -en)

    Snoeischaar, handmatig of electrisch, werktuig om hagen te snoeien en of evtl een mooie vorm te geven.

    De takken van de weir puilen langs alle kanten uit, we zullen ze met de weirscheir snoeien zodat ze er weer wat deftiger bijstaat.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door moomer (16 Dec 2024 15:08)

    👍
    5

    #885

    weir
    (de~ (v), -en)

    haag, plantaardige muur

    Laurier, Taxus, Hulst, Haagbeuk, en andere…

    zie weer

    Tussen onze rijweg en die van de buren staat een weir.
    De Normandische Bocage is berucht om zijn gigantische weiren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door nthn (16 Dec 2024 22:58)

    👍
    3

    #886

    gasbedeling
    (zn. v.; ~en)

    distributie van gas

    zie samenstellingen bedeling

    taaladvies: “In België wordt bedeling (ook in samenstellingen als aardgasbedeling, waterbedeling, postbedeling) soms in andere contexten met een andere betekenis gebruikt. Het is dan geen standaardtaal.”

    ook: aardgasbedeling

    Als het komende winter twee dagen na elkaar durft te vriezen, zitten we zonder elektriciteit, stopt de gasbedeling en slaan de waterpompen af. (vrt.be)

    “Dat zou catastrofale gevolgen hebben voor de globale gasbedeling en zal de olieprijs doen verdubbelen”, zei Novak. (gva.be)

    Zeebrugge (en de operator Distrigas), dat zichzelf heeft opgeworpen als place to be voor de Europese gasbedeling van de 21ste eeuw, zou er … (knack.be)

    Het publiek is vlak na het ongeval echter niet begaan met de aardgasbedeling, maar met de slachtoffers. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Dec 2024 13:03)

    👍
    3

    #887

    elektriciteitsbedeling
    (zn. v.; ~en)

    distributie van elektriciteit

    zie samenstellingen bedeling

    Bijvoorbeeld voor gezondheidsdiensten, waterbevoorrading, elektriciteitsbedeling of politiediensten zijn er mechanismen die het fundamentele stakingsrecht … (demorgen.be)

    De intercommunale heeft tot doel het verzekeren van de gas- en elektriciteitsbedeling, in de ruimste zin van het woord (kenniswest.be)

    De storm bleef ook niet zonder gevolgen voor de elektriciteitsbedeling in de regio. (nieuwsblad.be)

    Waar ooit verschillende havenbedrijven en later elektriciteitsbedeling gevestigd waren, is nu een coworkingspace te vinden. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Dec 2024 07:21)

    👍
    3

    #888

    ziekte, de Belgische ~

    zie Belgische ziekte, de ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 17:25)

    👍
    3

    #889

    Belgische ziekte, de ~
    (uitdr.)

    al wat er al dan niet vermeend mis gaat of mis kan gaan in het land

    Dan gaan we allemaal zeggen: ‘Ja maar, het was het hoogst haalbare’. ‘Zonder ons zou het erger geweest zijn.’ Dat noem ik de Belgische ziekte. (Bart De Wever in demorgen.be)

    De oplossing voor de Belgische ziekte: “Wat we zelf doen, doen we beter.” (masereelfonds.be)

    De transferstroom tussen Vlaanderen en Wallonië wordt door sommigen naar voren geschoven als hét symptoom van de Belgische ziekte. (vrt.be)

    De Vlaamse regering, onder leiding van Jan Jambon (N-VA), lijdt evenzeer aan de Belgische ziekte. Netelige dossiers worden eindeloos … (standaard.be)

    ‘De Belgische ziekte’ is een begrip uit de jaren zeventig, toen het fors fout begon te lopen met de overheidsfinanciën en bij uitbreiding … (knack.be)

    Er moeten te veel ‘achterpoortjes’ ingebouwd worden om alle partijen tevreden te stellen. Samengevat, de Belgische ziekte. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (16 Dec 2024 23:00)

    👍
    5

    #890

    portkosten
    (zn. mv.)

    vnw: portokosten, kosten van een postzending

    Taaladvies: “Portokosten en portkosten zijn allebei correct. De betekenis is ‘kos­ten van ver­zen­ding per post’.
    De gebruikelijkste vorm in het hele taalgebied is portokosten. Portkosten komt in het hele taalgebied voor, maar vooral in België.”

    U betaalt het totaalbedrag van de frankering bij afgifte of na facturering. U krijgt een duidelijk overzicht van uw portkosten. (bpost.be)

    De uitgevers hoeven dus geen portkosten aan te rekenen aan hun abonnees. (vrt.be)

    De portkosten bij Justitie zijn tussen 2010 en 2013 met 2,5 miljoen euro gestegen, met name van 20,5 miljoen euro tot 23 miljoen euro. (demorgen.be)

    Ook is het de bedoeling om 10 miljoen euro per jaar te besparen aan portkosten van papieren briefwisseling. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 16:30)

    👍
    4

    #891

    pakken, een poos ~

    zie poos, een ~ pakken

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 07:53)

    👍
    3

    #892

    poos, een ~ pakken
    (uitdr.)

    een hazenslaapje doen (lett. een pauze nemen)

    ook dim.: een pozeke pakken

    znwb: poos: tukje, dutje: ik ben gewoon van na ’t eten een goei poos te doen.

    varianten: een poss doen, een poos rusten, een poos slapen

    vgl. poos

    Amai, ik krijg precies een klopke. Ik denk dat ik een pozeke ga pakken.

    zedde muug van niks te doeng
    pakt een poos in den achternoeng
    (seniorennet.be)

    Achter dat ze mens en dier geplaagd heeft, en achter hare vlucht door de lucht, moet die heks hier of daar een pozeke rusten, wat ze gewoonlijk … (dekroniekenvandewesthoek.be)

    Wij hebben een goei poos kunnen slapen, dankzij een slaappilletje. (seniorennet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 16:15)

    👍
    5

    #893

    poos
    (zn. v.; pozen)

    pauze (o.a. tijdens voorstellingen, sportwedstrijden, …)

    opm: meer dan een uitspraakvariant want ook veelvuldig geschreven (zij het meestal in oudere teksten)

    vnw: pauze bij het toneel

    znwb: Pauze, rust (in een muziekstuk e.d.); thans veelal: pauze in een uitvoering van muziek, toneel enz.
    Opm.: In de standaardt. w.g. en uitsl. nog in toep. op een niet lange tijdsruimte, inz. in de verkl.: een poosje wachten; in toep. op een betrekkelijk lange tijdsruimte steeds verbonden met heel: dat duurt een hele poos; ook nog in de verb. bij pozen, af en toe enz.

    vgl. poos, een ~ pakken

    Na de poos is Racing ten aanval. Na drie minuten schiet De Boeck van ver en de verraste Richard Gedopt stopt het leder achter de lijn. Racing leidt met 1-0 (rafcmuseum.be)

    Tijdens de poos brachten de jongeren een vijfstemmig koor voor. (turnkringaalst.be)

    Misschien worden we deze keer wel engelsmannen, tegen à’t de poos begint, en zwitsers tegen ’t einde van ’t vierde bedrijf. (wannesvandevelde.be)

    Tussen de poos in had men het geluk te luisteren naar het meesterlijk spel van M. Leon Meirsman, eerste prijs voor viool. (andreasboel.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Dec 2024 07:37)

    👍
    5

    #894

    hinderpalen, ~ opwerpen
    (idioom )

    belemmeringen veroorzaken
    NL/SN: hindernissen opwerpen

    Op talloze vlakken zijn er onduidelijkheden en vragen binnengelopen die nieuwe hinderpalen opwerpen. (Confidium)

    Maar in het verleden hebben dergelijke systemen al bestaan en bewezen dat ze vooral extra financiële hinderpalen opwerpen voor jongeren uit gewone gezinnen. (politics.be)

    We moeten verouderde wetten en regels die hinderpalen opwerpen voor nieuwe technologieën en de nieuwe business modellen die eruit voortvloeien, aanpassen. (Knack, datanews)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (14 Dec 2024 18:37)

    👍
    5

    #895

    schouwbrand
    (z.n. de ~ (m.) ~en)

    brand die ontstaat door vervuiling in het schouwkanaal (schoorsteen) meestal door roetaanslag of een vogelnest

    vnw: schoorsteenbrand

    zie ook schouw

    Uitslaande schouwbrand in Hoogstraten: bewoner gered dankzij rookmelder. (VRTNWS)

    Zodra het buiten kouder wordt en veel Belgen hun haard of kachel opnieuw aansteken, stijgt ook het risico op schouwbranden. Baloise telt tussen oktober en maart elke maand helaas zo’n drie à vier schouwbranden. (baloise.be)

    Wat te doen bij een schouwbrand? Raak niet in paniek, bel eerst de brandweer en probeer dan het vuur in de haard te doven met zand of zout. Gebruik nooit water, want dan kan de schoorsteen exploderen. Het vuur in het rookkanaal kan soms doven door de schoorsteenklep te sluiten. (Info Veiligheid)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Mar 2025 09:43)

    👍
    4

    #896

    polsuurwerk
    (zn. o.; ~en)

    vnw: polshorloge

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    vgl. uurwerk; armbanduurwerk

    De procedure over handen wassen en over handontsmetting vermeldt dat het polsuurwerk moet worden verwijderd op momenten dat er kans is op … (demorgen.be)

    Op Picasso’s Vrouw met polsuurwerk wijst de titel ons op een attribuut dat de schaamstreek verbergt. (standaard.be)

    DIRK : (kijkt op zijn polsuurwerk) Wel, euh, … NU eigenlijk. (staat recht, gaat af rechtsachter, komt bijna onmiddellijk terug op, zijn vest aantrekkend … (toneelfonds.be)

    Waar moeten Kortrijkzanen nu naartoe om een batterij voor een polsuurwerk of uurwerkbandje te kopen of om een horloge te laten herstellen? (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2025 07:02)

    👍
    5

    #897

    brentje

    zie zwans

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Lucas2005 en laatst gewijzigd door nthn (18 Dec 2024 01:26)

    👍
    3

    #898

    knaldi
    (uitroep, reclame)

    reclamewoord waar de firma Aldi gewoonlijk haar weekpromoties aankondigt,
    de term is veelgebruikt in Vlaanderen maar heeft nooit navolging gekregen in Nederland of Duitsland

    zie ook andere lemma’s met Aldi waaronder: Aldi, van den ~

    Sinds 2020 communiceert Aldi wekelijkse promoties met het KNALDI-concept (een samentrekking van de merknaam van de retailer en ‘Knallen’). Lotte Eeckhout, campaign manager bij Aldi, legt uit waarom en hoe deze auditieve claim de promotiestrategie van de retailer een boost geeft… (mme.be)

    Jani Kazaltzis organiseert regelmatig een ‘Knaldi-party’, dat gaf hij toe op Qmusic bij Maarten en Dorothee. Het opzet van het feestje is simpel: Jani koopt alle producten van Aldi waar er een Knaldi-korting op is. “Voor vijftig euro heb je een heel feest”, gaf hij buiten de radiouitzending toe. (HLN)

    Vanaf vrijdag pakt Aldi uit met de “Weekend Knaldi”: extra promoties op verse producten, die gelden op vrijdag en zaterdag. (retaildetail.be)

    Elke partij zijn eigen stemtest! Elke groene zijn kiesdrempel! Elke Hezbollah-strijder zijn knalding! Elke Aldi zijn knaldi! (Doorbraak)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (13 Dec 2024 20:29)

    👍
    4

    #899

    voorgift
    (z.n. de ~ (v.) ~en)

    voorstand, voorsprong, introductie

    Bram Callebaut was fier op de bekerstunt tegen de Limburgse tweedeklasser. “Zelfs onze voorgift van vijftien punten hadden we niet nodig. (Nieuwsblad)

    De voorgift is gelijk aan het verschil tussen de klassementen + 1 punt, een speler met klassement NG bekomt nog 1 extra punt. De maximum voorgift wordt beperkt tot 16 punten.

    In het waarderende opstellen van het werk en in het installeren ervan in de tentoonstelling beantwoordt men aan de maat die het kunstwerk heeft gezet. Want een werk is op zichzelf reeds de voorgift van het tentoonstellen ervan. (De witte raaf)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (13 Dec 2024 20:18)

    👍
    4

    #900

    moddercampagne
    (z.n. de ~ (v.) ~s)

    (figuurlijk) met modder gooien een lastercampagne bedrijven.
    Over moddercampagne in NL valt te lezen als letterlijke modderoverlast op de wegen door de bietencampagne.

    “Georkestreerde moddercampagne”: Vlaams Parlement roept Filip Dewinter (Vlaams Belang) op het matje. (HLN)

    De N-VA wil geen moddercampagne. Wie een hond wil slaan vindt altijd een stok, maar voor dat soort ‘politiek oude stijl’ passen wij resoluut. (N-VA Edegem)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door de Bon (22 Dec 2024 16:18)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.