Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    nieuwjaarsbrief
    (de ~ (m.), -ven)

    een brief met wensen die op school wordt voorbereid en voorgelezen wordt aan ouders, grootouders, peter en meter

    Archief Drees, Nieuwjaarswens Jansje - Archive Drees, New Year wishes from Jansje (11323291585)
    Nieuwjaarsbrief 1 januari 1890

    vnw

    Van Dale 2016 online: BE
    Van Dale 2024: in BE op school voor­be­rei­de nieuw­jaars­wens die kin­de­ren voor hun ou­ders en pe­ter en me­ter voor­le­zen of op­zeg­gen

    vgl. nieuwjaar

    Archief Drees, Nieuwjaarswens Jansje - Archive Drees, New Year wishes from Jansje (11323291585)
    Nieuwjaarsbrief 1 januari 1890

    zie andere betekenis nieuwjaarsbrief

    Één voor één gingen de kinderen op een stoel staan om hun nieuwjaarsbrief voor te dragen.

    Liefste peter,
    Zoveel te meer ge geeft, zoveel te beter.
    Uw petekind Jean,
    Mortsel, 1 januari 2016.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 12:58
    2 reactie(s)

    abjaar
    (nen ~ (m.), ~s)

    een rare, speciale persoon

    synoniem van apsjaar, hapsjaar
    vgl.: napjaar

    > Zou kunnen teruggaan op Waals “hape-tchâr”, dat mogelijk zelf van Germaanse oorsprong is (hapscheer). In Limburg is “hapsjaar” een gulzig, inhalig persoon, maar het is vooral een folkloristisch begrip in Wallonië, met name in het carnaval van Malmédy.

    “Gij zijt nogal nen abjaar.”
    betekent zoveel als: Gij zijt een speciaal iemand, een zonderling die meestal veel geluk heeft.

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 12:10
    1 reactie(s)

    noodsein
    (zn. o.; ~en)

    een noodrem in de trein

    vnw: noodrem

    znwb: In Belg. treinen: noodrem (ter vert. van fr. alarme).

    Elk compartiment heeft een noodsein en er zijn er nog enkele in de gang zelf. Op de trein heerste er chaos. Geroep, getier. (hln.be)

    Het noodsein was niet sterk genoeg verlicht, in de trein ontbrak een verplicht veiligheidssysteem en de bestuurder heeft wel degelijk het … (nieuwsblad.be)

    Het is immers onze (en ook die van de bestuurder) taak om het afgetrokken noodsein te herbewapenen (waardoor de remmen weer lossen), pas dan kan de rit verder gezet worden. (forum.modelspoormagazine.be)

    In Mechelen werden dan weer de noodseinen van een treinstel gemanipuleerd en werd een werkwillige treinbegeleider zodanig verbaal geïntimideerd en … (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jun 2025 23:08
    0 reactie(s)

    villageneeskunde
    (zn. v.; geen mv.)

    dure geneeskunde die eerder in de spreekwoordelijke villa van de specialist bedreven wordt dan in de ziekenhuizen

    Woordenboek van Neologismen – Marc de Coster (1999): Villageneeskunde – luxebehandeling, bijvoorbeeld in een particuliere kliniek; peperdure gezondheidszorg die niet voor iedereen is weggelegd. Pejoratief.

    Google 2025: .NL (9); .BE (114)

    “Villageneeskunde noem ik dat. Het is een kwalijke tendens dat je sneller privé bij een specialist terechtkan als je meer betaalt, terwijl de wachtlijsten in ziekenhuizen oplopen.” (vrt.be)

    Ons land telt meer en meer commerciële klinieken waar aan villageneeskunde wordt gedaan. (zorgneticuro.be)

    Professor Tom Balthazar: “Er ontstaat een ‘villageneeskunde’, waarbij artsen zich terugtrekken in privépraktijken.” (hln.be)

    Ze vrezen dat Vandenbroucke komaf wil maken met wat hij eerder al ‘villageneeskunde’ noemde. (standaard.be)

    Dreigt geen averechts effect, met een kloof tussen de officiële zorgstructuur met wachtlijsten en private villageneeskunde? (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jun 2025 21:44
    0 reactie(s)

    uitleggen
    (ww. legde uit; uitgelegd)

    verklaren

    znwb: Verklaren. (In de standaardt. wel: toelichten, duidelijk maken enz.).

    Dit legt uit waarom de socialisten, ook na de invoering van het meervoudig algemeen stemrecht, zoveel last ondervonden om een Senaatszetel te veroveren. (doorbraak.be)

    Dit legt trouwens uit hoe het komt dat men zoveel moeilijkheden ontmoet op het terrein van de universele eenmaking. (bib.kuleuven)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Jun 2025 21:33
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.