Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door fansy

    erreke
    (het ~ (o.), -s)

    deuntje, wijsje, liedje

    eigenlijk verkleinwoord van “air”, verwant aan “aria”

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij air: Uit Frans air.
    1. Muzikale wijs, deuntje. Veelal in den verkleinvorm. In Noord-Nederland verouderd.

    zie andere definitie van erreke

    en a vroeg of da’ z’ een erreke oep de liere spele wou (Wannes van de Velde – Antwerps)

    verdeenen iel good eule bruud, me een gitaar, en me een erreke, in plosj van gon te werke (Crejateef Complot – Brussels)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Aug 2018 22:58
    2 reactie(s)

    kwint, een ~ kwijt zijn
    (uitdr.)

    ze niet alle vijf hebben, een slag van de molen hebben, van lotje getikt zijn, gek zijn

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: kwint, znw. vr., mv. -en.
    Waarschijnlijk van fr. quinte (verouderd), omschreven met ”accès de mauvaise humeur”. Gril, nuk, kuur.
    Quinckte, quinckt. … Insania, mentis error, deliramentum, Kiliaan (1599)
    Het is niet duidelijk of er, en zoo ja welk verband er bestaat tusschen het hier behandelde kwint en de in Z.-Nederl. gebruikelijke woorden kwint en kwinte(n). De uitdrukking daar is ‘en kwint uit (ook: hij is ’en kwint kwijt en hij héet ’en kwint weg) doet in verband met het verouderde fr. quint, ”cinquième parti d’un tout” denken aan de gelijkbeteekenende uitdrukking een van de vijf is op den loop.

    in Antwerpen: kwing, een ~ kwijt zijn

    Een zielig vrouwtje, dat blijkbaar een kwint kwijt was, bleef maar Engels tegen ons praten.

    Een politicus die van bij communisten naar ordo-liberalen overstapt, is een kwint kwijt.

    Dr. Kwintkwijt, de directeur van de psychiatrische kliniek, is een woordspeling op de uitdrukking “een kwint kwijt zijn”.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Aug 2018 22:57
    7 reactie(s)

    Brabançonne
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    Belgisch volkslied

    Van Dale 2016: het Bel­gi­sche volks­lied sinds 1830, door Jen­ne­val ge­dicht en door Fran­çois Van Cam­pen­hout op mu­ziek ge­zet

    < de naam verwijst naar het vroegere hertogdom Brabant waarvan Brussel deel uitmaakte

    Klik op de afbeelding
    Jenneval déclamant
    Jenneval declameert de Brabançonne

    “Brabançonne
    Het eerste couplet is de officiële versie:

    O dierbaar België
    O heilig land der vaad’ren
    Onze ziel en ons hart zijn u gewijd.
    Aanvaard ons hart en het bloed van onze adren,
    Wees ons doel in arbeid en in strijd.
    Bloei, o land, in eendracht niet te breken;
    Wees u zelf en ongeknecht,
    Het woord getrouw, dat ge onbevreesd moogt spreken:
    Voor Vorst, voor Vrijheid en voor Recht.
    Voor Vorst, voor Vrijheid en voor Recht."

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door fansy op 11 Aug 2018 22:55
    1 reactie(s)

    morzel
    (de ~ (m.), ~s)

    Van Dale 2016 online: BE deel, krui­mel, brok

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: morzel: znw., thans in Zuid-Nederland nog in gebruik, en aldaar m.; Kiliaan (1588) heeft ”morsele, mica, frustulum”.
    - In den zin van kruimel opgegeven bij Cornelissen-Vervliet, ook oneigenlijk. De Germaansche stam murs- naast mursk-: vergelijk mors komt ook voor in hoogduits mörser, in middelhoogduits zermürsen enz.
    “Geeft de mörzels aan de kiekens”, Cornelissen-Vervliet 1899

    zie ook muizel

    Zelfs een morzel grond wordt niet zomaar weggegeven.

    “Nooit zal men ons een morzel gronds ontwringen,
    Zoolang één Belg, ’t zij Waal of Vlaming leeft.(bis)”
    (tekst van de Brabançonne)

    demorgen.be: Volgens Van Ranst wordt het steeds duidelijker dat “sommige grootbanken zich gedragen als criminele organisaties en sommige allerrijksten geen morzel solidariteit tonen”.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 11 Aug 2018 22:54
    0 reactie(s)

    beeweg
    (de ~ (m.), ~en)

    bedevaart, letterlijk “bedeweg”

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In de zuidelijke gewesten de gewone term voor wat anders bedevaart heet. Een beeweg, eene bedevaart doen (zie ook Loquela (1885))

    ook in de provincie Antwerpen

    Ik ben al verschillende keren op beeweg geweest naar Scherpenheuvel.

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 11 Aug 2018 22:53
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.