Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
in Nederland: speculaas (doch anders van smaak)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In het Belgisch-Nederlands is de nevenvorm (van speculaas) speculoos wijdverbreid. Deze gaat terug op een Brabantse uitspraak van speculaas en heeft zich ook uitgebreid tot het Belgisch-Frans als spéculoos of spéculaus. (M. Philippa e.a.)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Van Dale 2018 online:
- bij speculoos: de Waalse en Vlaamse uitspraak van speculaas
BE speculaas (2)
- bij speculaas (2): in BE harde, droge, platte koek waarin gebrande suiker verwerkt is
= speculoos
vergelijk speculatie
“Speculaas en onze speculoos zijn twee verschillende koekjes. Wij maken bij Lotus Bakeries helemaal geen speculaas. Speculaas is iets typisch Nederlands en is gemaakt op basis van het specifieke speculaaskruid. De smaak van onze koekjes krijgen we net door een speciaal bakproces waarbij de suiker in het koekje karameliseert en dit heet dus Speculoos.” (lotusbakeries.be)
Ik lust graag speculoos bij mijn boterhammen.
poetsen, schoonmaken, proper maken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: (Belgisch-Nederlands) ‘schoonmaken, reinigen, poetsen’. Afleiding van het bn. kuis in de betekenis ‘zuiver, rein, net’. Van kuisen is weer het zn. kuis ‘schoonmaak, poetsbeurt’ afgeleid, zoals in de groote kuisch ‘de grote schoonmaak’
(M. Philippa e.a.)
Van Dale online 2018: kuisen
BE; spreektaal schoonmaken, reinigen
het huis kuisen
vis kuisen
meer specifieke kuisactiviteiten zijn:
- schoenen poetsen, zie kuisen, schoenen ~
- auto wassen, zie kuisen, auto ~
- tanden poetsen, zie kuisen, tanden ~
- ruiten lappen, zie kuisen, ruiten ~
andere dingen die specifiek gekuist worden: vis, groenten, …
zie ook afkuisen, opkuisen, uitkuisen, wegkuisen, kuisgerief, grote kuis
Kuist uw kamer ne keer op, manneke! Gij woont precies in ne varkensstal.
Ik heb honger. Zal ik de groentjes voor de soep beginnen kuisen?
ochtend, morgen, vroege voormiddag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: morgen: In zuidelijke dialecten (Brabants) komt een vorm morgend ‘ochtend’ voor, waarvan de -d evenals die in ochtend naar analogie van avond is gevormd. Het Engelse morning is op soortgelijke wijze gevormd naar het voorbeeld van evening. (M. Philippa e.a.)
zie ook vanmorgend
Morgen morgend kom ik langs !
muts
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In West- en Zuid-Oost-Vlaanderen benaming voor een hoofddeksel, hetzij een hoed of muts van een bijzonder model, hetzij een muts in het algemeen.
< Oudfrans toup < ontleend aan het Germaans top
Trek je toepe maar aan. Gure wind buiten…
SN: gemakshalve
standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Aanvulling bij gemakkelijkheid
Afl. Gemakkelijkheidshalve, voor het gemak, om het zich gemakkelijk te maken.
“Dewyl deeze eigenschap aan Vloed en Ebbe beiden gemeen is, zullen we, gemaklykheids-halven, alléén den Vloed in aanmerking neemen” Verh. Holl. Maatsch. (1787).
Gemakkelijkheidshalve zet ik hier een voorbeeld uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal.
“De moderne schuurmachines zijn staaltjes van het kunnen van de moderne techniek. Ze werken in de regel met drie schuurrollen, waarvan het schuurpapier gemakkelijkheidshalve maar als grof, middelfijn en fijn wordt aangeduid”. Hout in alle T. (1955).
“Hier geven we je gemakkelijkheidshalve ook de sluitingsdagen en het telefoonnummer. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
