Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
In het Vlaams worden soms dezelfde woorden in een andere volgorde gebruikt vergeleken met het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van deze voor Nederlanders omgekeerde woorden en uitdrukkingen. Verschillende van deze volgorden worden afgekeurd en afgeleerd louter en alleen omwille van het feit dat men ze in Nederland anders oplijst.
| Vlaanderen | Nederland | speciallekes & opmerkingen |
|---|---|---|
| appelsien | sinaasappel | in het West-Vlaams worden (ook) vormen gebruikt met de Nederlandse volgorde, bv. ginappel, seenappel |
| blad, steen, schaar (VL) schaar, steen, papier (Antw.-Brussel) |
steen, papier, schaar | |
| duimen en vingers aflekken | vingers en duimen aflikken | |
| fauna en flora | flora en fauna | |
| groenten en fruit | fruit en groenten | |
| grootteorde | ordegrootte | |
| ijsroom | roomijs | |
| klontjessuiker | suikerklontjes | |
| loontje komt om zijn boontje | boontje komt om zijn loontje | |
| muskaatnoot | nootmuskaat | zie ook kruidnoot |
| nko-arts neus-keel-oorarts |
kno-arts keel-neus-oorarts |
|
| pief poef paf | pief paf poef | |
| scha en schande, met ~ | met schande en schade | scha = scha((d)e), vgl. mede → mee, weder → weer, in stede → in stee, NL lade → la (schuif), … |
| vertaler-tolk | tolk-vertaler | |
| water en bloed zweten | bloed en tranen zweten | |
| water, zweet en bloed | bloed, zweet en tranen | |
| weeral | alweer | |
| wetens en willens | willens en wetens | |
| zeker en vast | vast en zeker |
-
suiker in klontjes
Van Dale 2017 online: BE
in de provincie Antwerpen: klottekessuiker
zie ook Vlaamse volgorden
Daarom staat in het Tiense suikermuseum een schitterende oude apothekerskast en die is natuurlijk gevuld met… suiker, in alle mogelijke varianten: fijne suiker, parelsuiker, klontjessuiker… het hele Tiense assortiment eigenlijk, inclusief de jongste telg uit het aanbod: het bruine suikerklontje. (radio2.be)
< la guerre (Frans): oorlog
uitspraak met zware e: [l???:r] (niet gediftongeerd)
Zegt nooit zomaar Hollander tegen pakweg ne Zeeuw, ne Limburger of ne Fries… Garantie lageir!
Hij kwam nogal laat en vooral zattekes thuis. ’t Was direct lageir!
een woord, uitdrukking, zinsconstructie, grammaticaal fenomeen, … in een door een Vlaamstalige geschreven/gesproken Nederlandse tekst, dat voor eender welke Vlaamstalige de normaalste zaak van de wereld is, maar niet tot het ABN behoort
wordt dikwijls denigrerend gebruikt, vgl. ook belgicisme
synoniemen: vlamisme, flamisme, flamanisme, flamandisme
ik had al zo’n vermoeden dat het een vlaamsisme was; die botsen vaak met mijn taalgevoel. Uiteraard mag jij zo Vlaams schrijven als je wilt, maar als je een Italiaan pizza serveert, zal je hem ook niet kwalijk nemen dat hij denkt dat die van zijn mama beter is, al is de jouwe nog zo goed. (schrijvenonline.org)
De uitgever heeft een behoorlijk gevoel voor wat algemeen nederlands is en geeft uit ‘Ernest Staas’ (dat deeltje hebben we er wat nauwkeuriger op na gelezen) menig flamanisme in zuiver nederlands weer. Een enkele maal schrijft hij zelf nog wel een vlaams getint woord, bijv.: aan billijke prijs, een vinnig oog, op den boord van het graf. Ook gebruikt hij meer aan ’t frans ontleende woorden dan de meeste van zijn landgenoten zullen goedkeuren: interessant, peroreren, meditatie; maar zijn taalgevoel is zuiver. (dbnl.org)
- Prachtig voorbeeld van de productiviteit van het Nederlands. Indien het een vlamisme is, vormt het weer eens een aanwinst vanuit het zuiden.
- Niks aanwinst. De gebruikelijke term is “gezenderd”. (nl.taal.narkive.com)
mandarijntje
ook: manderinneke
zie mandarinne
Binnenkort is’t weer Sinterklaas en dan zetten alle kindjes weer hun schoen. De volgende morgen ligt er dan wat marsepein, chocolade en een madderinneke in.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
