Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
SN-NL: twaalf ambachten, dertien ongelukken
Al vanalles gedaan hebben, maar nooit succesvol
vnw: twaalf stielen, dertien ongelukken: twaalf ambachten, dertien ongelukken
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
zie stiel
Jacques Vermeire heeft vroeger ooit in een muziekgroep gespeeld. Hij zij daarover van zichzelf: “Ik heb al vanalles gedaan, ja. Twaalf stielen en dertien ongelukken.”
drijvende kracht, leider (sport en politiek)
vnw: sterk element, stabiele factor, drijvende kracht
DS2015: standaardtaal
Van Dale 2016 online: BE
ook sterktehouder
Zonder zijn sterkhouder gaat de club deze keer niet winnen.
Met de nieuwe sterkhouder doet de partij het fors beter in de peilingen.
radio2: ‘Hij krijgt het gezelschap van showbizzwatcher en mediatrainer Jo De Poorter en van onze charmante sterktehouder van het eerste uur Sabine De Vos’
dfib.net: ‘Met sterke merken als Devos-Lemmens, Imperial, Royco en nog veel meer, is Campbell’s een sterktehouder in de food-sector.’
inmaken, wecken, opleggen
vnw: groenten/fruit steriliseren: wecken
Van Dale BE; mbt. levensmiddelen conserveren door ze van de lucht af te sluiten in glazen potten en vervolgens te koken
zie ook steriliseerbokaal, steriliseerketel, steriliseerpot
Dan mogen we de potten gesteriliseerde tomaten en boontjes niet vergeten en de talloze potten confituur.(blog seniorennet/ bas en belle/28./08./09)
inmaakpot
vnw: weckfles, weckglas
Van Dale online: (Belgisch-Nederlands) inmaakpot
synoniem: (Nederlands) weckglas, weckpot
zie ook bokaal, steriliseerbokaal, steriliseerketel, steriliseren, opleggen
“Blijf roeren tot alle schuim weg is en doe de aardbeienconfituur in (voorgekookte) steriliseerpotten.” (piethuysentruyt.be)
een publicatie met open vacatures
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Veertien procent gebruikt enkel een jobkrant, slechts 11 procent beperkt zich louter tot het internet. (gva.be)
De VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding) start binnenkort met de uitgave van een jobkrant. (tijd.be)
Bovendien krijgt het blad sinds enige tijd felle concurrentie van Jobat , de jobkrant van de Vum-groep (De Standaard, Het Nieuwsblad ). (standaard.be)
Op zoek naar een job in jouw regio? Kijk dan zeker eens in de jobkrant van Roeselare! (facebook)
SN/NL: rechtstreeks van
ook recht van bij
alle zoekresultaten uit .NL zijn van VL’se hand
zie van bij
Ambachtelijk (sic) bijenproducten … rechtstreeks van bij de imker (beetasty.be)
Buurderij van start in Ninove: lokale producten rechtstreeks van bij boeren wekelijks te koop. (hln.be)
Kwaliteitsvolle springpaarden rechtstreeks van bij de fokker, dat kan nu! (galop.be)
Het betere slaapcomfort rechtstreeks van bij de fabrikant (lanuit.be)
generiek van een film
Met dit dankgebed van rabbi Meir krijgt Amos Gitaï de toeschouwers al tijdens de filmgeneriek op het puntje van hun stoel. (standaard.be)
Ook de Franse acteur Michel Piccoli zal op de filmgeneriek prijken. (demorgen.be)
Een filmgeneriek die alle medewerkers vermeldt – en er veel vergeet – bestaat uit honderden namen. (sabzian.be)
SN/NL: fietsen
zie ook velo; verzamellemma wegcode
vgl. velorijder
Morgen is ’t schoon weer, dus gaan me ne keer gaan gaan velorijden. Gade mee?
(eufemistisch) term door NMBS gebruikt voor een ongeval met de trein tengevolge zelfdoding, poging tot zelfdoding, spoorlopen, …
Van Dale 2015 online: BE, bij de spoorwegen, eufemistisch
ook personenongeval (zie voorbeelden)
Door een persoonsongeval tussen Kortenberg en Erps-Kwerps, een defecte trein tussen Mechelen en Leuven en schade aan de infrastructuur tussen Hasselt en Leuven, moeten reizigers rekening houden met zware vertragingen. (demorgen.be)
“Het gaat om een personenongeval nabij het treinstation Vorst-Zuid, vlak bij de Audi-fabriek”, laat Dimitri Temmerman van NMBS weten. (demorgen.be)
Treinverkeer tussen Gent en Aalst verstoord na een personenongeval. (hln.be)
Het is het tweede persoonsongeval op deze lijn op evenveel dagen tijd. (nieuwsblad.be)
Rond 8.30 uur vanochtend lag het treinverkeer op de vier sporen volledig stil door een persoonsongeval in de buurt van Kortenberg. (vrt.be)
veelzijdig
DS2015 standaardtaal
Wolke is polyvalent en kan naast zijn flankwerk ook in de spits uit de voeten. (nieuwsblad.be)
De verpleegkundigen thuisverpleging zijn polyvalent en kunnen instaan voor een ruime waaier aan zorgen (zorggroepeclips.be)
het spelen van kleurenwies
Kleurenwiezen is een kaartspel dat met vier gespeeld wordt. Het is de voorloper van bridge en een variant van wiezen. Kleurenwiezen is voornamelijk in België gekend, maar wordt ook in andere landen gespeeld. (Wikipedia)
Wie behaalt de titel van wereldkampioen kleurenwiezen 2018? De Populier in Zandhoven is voor de tweede maal het strijdtoneel voor de ervaren en minder ervaren kleurenwiezer. (bkwiezen.be)
Zo komt het grootste deel van de 160 deelnemers uit België zelf, vooral uit Wallonië. Daar is de eenvoudige variant van kleurenwiezen, het gewone wiezen, veel minder populair en kiezen kaarters dus vooral voor kleurenwiezen. (vrt.be)
stiefopa
“broer van
Guy Vandeberg
plus bompa van
Nick en Janne” (inmemoriam.be 26 sep. 2017)
wielerwedstrijd
De route voor de koerswedstrijd Sint Katelijne Waver bedraagt ongeveer 21 km.
Ondanks het dodelijke ongeval werd de koerswedstrijd niet stilgelegd.
hightech, geavanceerde technologie
ook fig.
vnw:
•geavanceerde technologie
•(fig.) spitsvondige techniek
Van Dale 2016 online: BE
< Frans technologie de pointe
Er zal heel wat spitstechnologie aan te pas moeten komen om die klus te klaren.
De overheid probeert met de moed der wanhoop om de fiscale spitstechnologie aan banden te leggen.
tot moes, pap, brij
maar ook eventueel: in vele kleine stukken (in frennen vaneen)
NL: tot gort, in barrels
Er lag vanmorgen, ocharme, een hond in spijs vaneen gereden door een auto, voor ons deur.
Hij leunde over de reling van het balkon en liet zijn gsm vallen. Vanop ’t tweede tegen de straatstenen. In spijs vaneen natuurlijk. Gedaan met spelen.
Tom Pidcock – zijn grote concurrent bij de beloften – had hij in spijs vaneen gereden. (nieuwsblad.be)
blokkering, versperring, verstopping, blokkade of: systeem om iets vast te zetten bvb voorwiel van renfiets
< Frans blocage
’Federaal staan we eigenlijk nog nergens. Ik vrees daar een heel grote blokkage. Het wordt stilaan tijd dat een aantal mensen gaan bewegen. Bron: Knack, De la Notte.
Omdat ik last heb van een blokkage heb ik mijn haar al keilang nimeer gewassen omwille van mijn nek. (forum)
Hulp gevraagd bij blokkage: het toestel stelt nog scherp en de sluiter blokkeert.(forum)
U zal het wel begrepen hebben meneer Van Eetvelt, ik heb het helemaal gehad met u, die zijn verbazing steeds weer wil, én mag, tentoonspreiden bij een volgende blokkage in één of ander maatschappelijk debat. (Blog)
Veel patiënten vertellen tijdens consultaties problemen te hebben met blokkages. Neurologen noemen dit fenomeen ‘freezing’. Dit gaat meestal samen met het stappen en de patiënt heeft het gevoel dat zijn voeten aan de grond gekleefd zijn. (UZ Gent)
niet de slimste van de hoop, niet de scherpste geest, niet het grootste licht
variant: het scherpste mes in de schuif
Eng.: not the sharpest knife in the drawer
NL: niet het scherpste mes in de lade
Weer eens blijkt dat het (gelukkig) niet de scherpste messen uit de schuif zijn die die aanslagen plegen, want anders waren er meer slachtoffers geweest. (happymama.be )
Hij is niet het scherpste mes uit de schuif (hoewel hij het beter deed dan ik verwacht had en ook gewoon had kunnen winnen) maar pretendeert dat ook niet en is van het principe “doe maar gewoon normaal, das al moeilijk genoeg”. (blauwwit.be )
Werknemer belt intern naar de interim-receptioniste: “Goeiemorgen, het was om te vragen of de Berlingo deze namiddag beschikbaar is om naar een klant te gaan.” Niet-het-scherpste-mes-in-de-schuif: “Oei, ik denk niet dat die hier werkt, maar ik zal het eens opzoeken voor u.” (saskaya.wordpress.com)
De genaamde Luis Enrique Rodriguez is duidelijk niet meteen het scherpste mes in de schuif, zoals dat in het Engels zo mooi wordt gezegd. (gva.be)
doorstoken kaart, bewust gepland
vnw: opgezet spel, doorgestoken kaart, afgesproken werk
standaardtaal in België
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Heel die affaire met het zogezegd per ongeluk afgeluisterde gesprek tussen Martin en Lejeune is volgens mij allemaal opgezet spel.
speels kind, man, vrouw, eventueel een dier;
grappenmaker, pretmaker
vnw: speels kind
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Woordenboek der Nederlandsche Taal: speelvogel: In Noord-Nederland niet meer bekend.
- Grappenmaker; pretmaker; speelsch kind.
bij Kiliaan: spêl-voghel
Op het oudercontact heeft de meester wel gezegd dat Bertje een speelvogel is. Hij zou moeten leren meer opletten.
1) ouderwetse stijl
2) de stijl van de bomma, niet per se ouderwets
zie ook bomma-
1) ‘Het appartement was echt lelijk en donker, volledig in bommastijl ingericht.’ (sophieallegaert.be)
2) Snuisteren in de kleerkast van oma: de bommastijl is trendy tijdens de modeweken op Instagram (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.