Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2281

    kotbazin
    (zn. v.; ~nen)

    verhuurster van een of meerdere studentenkoten

    zie ook kotbaas

    vnw: hospita

    “Die dag kwam een duister kantje bij hem boven en bedreigde hij de kotbazin met een wapen”, aldus de procureur. (hln.be)

    Hier en daar kom je ze tegen in pakweg Leuven of Gent: affiches voor studentenkoten met de boodschap “enkel voor meisjes”. Sven Pichal van “De inspecteur” belde het nummer op een van die bordjes en kwam terecht bij een Leuvense kotbazin die zich van geen kwaad bewust was. (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Jun 2023 10:22)

    👍
    3

    #2282

    korttekening
    (zn. v.; ~en)

    vnw: paraaf

    vgl. korttekenen

    Elke melding van nummering moet getekend of gekorttekend worden, tenzij het blad reeds een hand- of korttekening draagt. (kuleuven.be)

    Na elke controle zullen zij de boekhouding voorzien van een korttekening en de datum van de controle en bezorgen ze hun controleverslag aan de Voorzitter. (kotwemmel.be)

    Het Antwerpse stadsbestuur verleent toestemming tot het oprichten van het paviljoen op de Groenplaats. Het klad is enkel voorzien van korttekeningen. (vliz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Jun 2023 11:19)

    👍
    4

    #2283

    Franco-Vlaams
    (muziekterm)

    muziekstijl in het overgangsgebied tussen Frankrijk en Vlaanderen ook wel Franco-Flamand genoemd (zie voorbeeldzinnen) heden ten dage nog sporadisch in gebruik voor het overgangsgebied (de kartelrand) tussen Vlaanderen en Frankrijk

    Vanaf het begin van de renaissance waren de componisten van polyfone vocale muziek uit de “Nederlanden” (Noord Frankrijk, België, Nederland) twee eeuwen lang van grote invloed op de Westerse kunstmuziek. De verzameling van deze verschillende generaties componisten en hun muziek wordt ook wel de Franco-Vlaamse School genoemd. (Stretta)

    Josquin Desprez, Guillaume Dufay, Orlandus Lassus, enz. Het zijn maar enkelen van de wereldberoemde Polyfonisten of ‘Franco-Flamands’ die tussen 1400-1600, een onuitwisbare stempel hebben gedrukt op de evolutie van de meerstemmige muziek in Europa. (Streptokokken.be)

    Binnen de Franco-Vlaamse/Nederlandse School worden vaak vijf generaties onderscheiden als ijkpunten om vat te krijgen op de ontzaglijk rijke materie en de stijlevolutie. 645 namen zijn bekend. (Wikipedia)

    Dans la campagne franco-flamande, les offres de service deviennent de plus en plus rares. De sociale cohesie neemt af maar inwoners nemen zelf initiatief. Deze plekken bezochten we in 5 boeiende ontdekkingsdagen. Retours sur nos 5 journées de découverte. (caue-nord.com)

    De polyfonie bood mij geen technisch-vocale uitdaging en géén enkel plezier om te zingen. Dus, om muzikale inspiratie op te doen en deze muziek wat aan te kleden nam ik het boek ‘Het landschap van de polyfonisten – de wereld van de Franco-Flamands’ van Paul van Nevel bij de hand. (De Lage Landen)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Enuti (22 May 2025 16:54)

    👍
    4

    #2284

    ultraloper
    (sport)

    sporter die aan lange afstand lopen over verschillende terreinen doet
    verg. NL: duurlopen, duurloop

    In de zomer van 2021 trok de West-Vlaamse tandarts en ultraloper Karel Sabbe naar de Alpen voor een reis die hem vanuit het oosten van Italië tot in Monaco zou leiden, dwars door het gebergte. (DS)

    Ultraloper Aleksandr Sorokin heeft een nieuw wereldrecord op de 24-uur neergezet en verbrak met een totaal van 319,6 kilometer zijn eigen record. (runnersworld.com)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (03 Jun 2023 11:50)

    👍
    4

    #2285

    korttekenen
    (ww. korttekende; gekorttekend)

    vnw: paraferen

    vgl. korttekening

    Aan te vullen en te korttekenen door de overheid die het bewijs handtekent. (lucvervecken.be)

    Vergeet niet om alle Blz. te korttekenen. Tenslotte GEEN delegatie aan de RvME, om welke reden dan ook. (juridischforum.be)

    Elke melding van nummering moet getekend of gekorttekend worden, tenzij het blad reeds een hand- of korttekening draagt. (kuleuven.be)

    Genummerd exemplaar binnen een oplage van 500. Opnieuw uitgegeven door Ben Linnig die het ook korttekende. (marelibri.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Jun 2023 08:17)

    👍
    4

    #2286

    kort niets

    zie korten, niet ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Jun 2023 10:16)

    👍
    2

    #2287

    dat is niets gekort

    zie gekort zijn

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jun 2023 09:29)

    👍
    3

    #2288

    vloerder
    (z.n. de ~ (m.) ~s)

    iemand die vloeren legt, AN: vloerenlegger
    zie ook: bevloerder

    vnw: vloerenlegger, tegellegger

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    De opleiding vloerder-tegelzetter duaal wordt georganiseerd als een specialisatiejaar in het derde leerjaar van de derde graad beroepssecundair onderwijs. (curriculum.be)

    Deze problematiek betreft inderdaad een uitvoeringsfout van de vloerder, legt advocaat Guy Baelde uit. Er is geen twijfel dat hij verantwoordelijk is voor deze fout. (Livios)

    Met zijn stijl deed Leon Van de Velde geen enkele toegeving aan de waan van de dag. Hij verdiende zijn dagelijks brood als vloerder en kon zo met zijn tekeningen altijd zijn zin blijven doen. (GVA)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Aug 2025 18:17)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Oct 2023

    👍
    5

    #2289

    kortelings
    (bw.)

    onlangs

    vnw:
    •binnenkort, weldra, spoedig
    •onlangs

    Van Dale 2023 online: (verouderd) onlangs

    zie ook andere betekenis van kortelings

    opm: Kortelings in deze betekenis is in principe SN maar wordt als verouderd beschouwd. In Vlaanderen nog volop in gebruik. Zie voorbeelden uit de prominente media.

    Kortelings nadat was aangekondigd dat de Amerikaanse van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zijn bezoek aan China uitstelt vanwege een spionageballon boven … (standaard.be)

    Kortelings geleden kreeg Schilla een brief in de bus. In de brief kon de man lezen waarom hij geen internetaansluiting meer kreeg: te oud. (vrt.be)

    Zat koning Albert kortelings bij de honden van zijn zoon, Laurent? (demorgen.be)

    Kortelings heeft hij besloten dat een stropdas niet meer in zijn garderobe past. (knack.be)

    VITO heeft in samenwerking met de VMM kortelings een uitgebreid onderzoek opgestart voor de monitoring van PFAS in de omgevingslucht. (vlaanderen.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (25 May 2025 15:51)

    👍
    3

    #2290

    celbeton
    (z.n. de ~ (niet telbaar)

    2 definities

    1) zeer licht beton gemaakt, d.m.v. toevoeging van luchtbelletjes in de specie,
    soms gespeld als cellenbeton, ook wel schuimbeton en gasbeton (NL) genaamd

    2) Celbeton was de naam van een kunstkring die tussen 1957 en 1975 actief was in Dendermonde. De naam werd gekozen omdat celbeton blijft drijven,

    Er werd ook niet alleen gestart met de recyclage van celbeton in Turnhout, maar ook met de inname van cellenbetonpuin uit sloopwerven en sorteerinstallaties. (chapyt.be)

    Muurhaak inox celbeton 28cm(500st) · Inox AISA 304 – muurhaak voor gelijmd metselwerk, celbetonblokken enz. (advertentie)

    In 1957 werd in volkscafé ’t Zaaltje Kunstkring Celbeton opgericht door Adolf Merckx, leerkracht in Dendermonde. Het betekende de start van een culturele werking met lezingen, muziekoptredens, theater-en filmvoorstellingen. Prominente kunstenaars en auteurs (Hugo Claus en Luc Peire, Louis Paul Boon en Roger Raveel, Simon Vinkenoog en Raoul De Keyser) dragen bij tot het programma en begeven zich onder de arbeiders en boeren die hun avondpint komen drinken. Daarnaast vormt Celbeton ook het podium voor culturele en maatschappelijke debatten op het scherp van de snee, onder meer over censuur, anarchisme en milieuverloedering.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Mar 2024 16:47)

    👍
    3

    #2291

    kort zijn
    (uitdr.)

    kort van stof zijn, zonder poespas
    ook: nukkig zijn, bars zijn, zonder tijd en energie te willen verspillen

    Hij was kort. Veelal chagrijnig ook. (voetbalprimeur.be)

    Ze is altijd vrij kort en onbeleefd. Wanneer ik nu het nieuws lees, ben ik blij dat zij nooit in onze crèche staat. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 11:48)

    👍
    3

    #2292

    kort zijn
    (uitdr.)

    vnw: ik zal kort zijn/om kort te zijn: om kort te gaan, kortom

    vgl. trekken, het lang, kort ~

    Om kort te zijn. Ik zag het voorbije weekend heel veel gefronste wenkbrauwen toen bleek dat Jo Cornu onverwacht Frank Van Massenhove aan de top van het spoor zal vervangen. (vrt.be)

    Om kort te zijn: het doel van het programma is onduidelijk en het resultaat is al even onduidelijk en grotendeels ongrappig. (demorgen.be)

    Luister, ik zal kort zijn, omdat we echt werk te doen hebben – en dit is geen tijd om te vieren. (demorgen.be)

    “Ik zal kort zijn, ik wil geen windturbines in onze gemeente’’, zegt De Crem. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 08:30)

    👍
    3

    #2293

    kort, het ~ trekken

    zie trekken, het lang, kort ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (31 May 2023 07:55)

    👍
    3

    #2294

    koppel
    (onbep. vnw.)

    vnw: in België met een ruimere betekenis dan ‘mannelijk en vrouwelijk exemplaar van dezelfde soort’ ook: een tweetal, een aantal, enkele

    zie ook andere betekenis van koppel

    Een man heeft zondagnacht een koppel toeristen bedreigd met een mes en hun bezittingen gestolen. (hln.be)

    Een koppel wandelaars zijn door verwilderde honden gedood en verscheurd in een landelijke gemeente in Georgia, een zuidelijke staat in de VS. (nieuwsblad.be)

    Onderweg moesten we nog een aantal keer gaan schuilen onder een koppel bomen aan de kant van de weg (bemione.be)

    Meubelmaker Wannes De Bruycker troont ons mee naar een koppel stoelen – de ene roze, de andere opgeschuurd tot blank hout. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (31 May 2023 16:52)

    👍
    5

    #2295

    reddingstrook

    zie reddingsstrook

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 May 2023 12:28)

    👍
    4

    #2296

    kopman
    (zn. m.; ~nen)

    vnw: belangrijkste renner in een wielerploeg

    Typisch Vlaams

    opm: tegenwoordig ook in NL in gebruik, maar zoals vele wielertermen uit VL overgewaaid

    zie ook andere betekenis van kopman

    Nairo Quintana is kopman voor Arkéa-Samsic in de Vuelta. (wielerkrant.be)

    Ewan is uitstekend omringd, lijfwacht Jasper De Buyst neemt zijn kopman op sleeptouw. (sporza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 May 2023 06:17)

    👍
    4

    #2297

    reddingsstrook
    (begrip)

    rijstrook die automobilisten vrij moeten houden bij calamiteiten zodat de hulpdiensten erlangs kunnen

    ook reddingstrook (zie voorbeelden)

    vgl. pechstrook, moordstrook

    Op wegen met meer dan één rijstrook is het sinds 1 oktober 2020 in België verplicht een reddingsstrook te vormen in geval van file. (Auto Week)

    Voor een ambulance die op weg is naar een ongeval met gewonden of geknelde personen telt elke seconde en is de reddingsstrook van belang. (pitane.blue)

    Twee jaar na de invoering weet een derde van de Vlaamse autobestuurders nog steeds niet wat een reddingsstrook is. (Tubantia)

    Wat is een reddingstrook en hoe moet ik dit toepassen? (politie.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 11:49)

    👍
    4

    #2298

    preskop
    (zn; m.; geen mv.)

    geperste kop; vleesbereiding (‘geperst vlees’) van varkenskop, oren en staart

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1

    verzamellijst van varianten bij kop

    Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. (bruzz.be)

    Proef er zeker de fouées en galipettes, plaatselijke specialiteiten die niet moeten onderdoen voor onze boterhammen met preskop (standaard.be)

    De tweede stop is op de Rooberg (aan het ploegmonument) voor een boterham met preskop en een Delirium. (nieuwsblad.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Aug 2025 12:51)

    👍
    6

    #2299

    kop, geperste ~

    zie geperste kop

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 May 2023 06:10)

    👍
    3

    #2300

    geperste kop
    (zn. m.; geen mv.)

    preskop, ‘geperst vlees’ van varkenskop, staart en oren

    NL: hoofdkaas

    vnw

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands

    verzamellijst van varianten bij kop

    Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)

    De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)

    Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Aug 2025 12:53)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.