Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2301

    carrément zijn goesting doen
    (uitdrukking)

    helemaal zijn zin doen, zich laten gaan

    Een van de eerste vrouwen die carrément haar goesting deed”: Grace Jones … Dat zei hij in zijn eerste toespraak aan de Liga sinds 2011. (krantenkoppen.be)

    Als vrijheidszoeker doe ik carrément mijn goesting: ‘moet just niks’… Tegelijkertijd wil ik als jongleur CONSTANT nieuwe projecten op mijn bordje: laat dus maar komen! (Nele van Eyken)

    Zolang het geen excuus is om carrément zijn eigen goesting proberen te doen. En misschien zijn wat burgerzin en vertrouwen nu ook wel belangrijk. (motorforum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 19:11)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2024

    👍
    5

    #2302

    kop of letter
    (uitdr.)

    kop of let; kruis of munt

    vnw

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kop of letter, in Zuid-Nederland bij het omhoog gooien van centen voor: kruis of munt. Ook letters en letteren, blijkbaar de meervoudsvormen, komen in dit verband voor; die woorden worden in sommig verband als bijw. gevoeld, en door analogie wordt in plaats van kop wel eens koppen of kopperen (koppelen) gezegd.
    - Ze zijn betraapt, bezig zijnde met kop of letter te spelen, Loquela (1893).
    - Het is letters, De Bo (1873).
    - De cent valt letter, Joos (1900-1904).
    - Koppen of letteren spelen, Cornelissen-Vervliet (1899)

    Van Dale 2016 online: kop of letter: BE

    Omdat beide broers hun persoonlijke voorkeur tegenover elkaar niet kenbaar wilden maken om elkaar niet te kwetsen, besloten ze om ‘kop of letter’ op te gooien. Met een 5-frank stuk werd de splitsing in 1957 beslecht, François kreeg de tabak, Gilbert de drank. (nieuwsblad.be)

    Riekes haalde een vijffrankstuk uit zijn broekzak en begon per vraag kop of letter te spelen. Gooide hij kop dan schreef hij ja en was het letter dan antwoordde hij neen op de vraag. (beversklok.be)

    Tot de vader het beu werd en besloot dat men kop of letter zou doen met een muntstuk. (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2023 07:52)

    👍
    6

    #2303

    vergrijzingsfactuur
    (z.n. de ~ (v.) ~en)

    begrip dat het bedrag aangeeft dat gemoeid is met de kosten van de vergrijzing

    AN: de vergrijzingskosten

    zie ook factuur

    Een vergrijzingsfactuur van jaarlijks 26 miljard euro. Het wordt afwachten of de federale regering haar grote pensioenhervorming kan uitwerken. (De Standaard)

    ‘De ene vergrijzingsfactuur is de andere niet’ zegt Olivier Pintelon, politicoloog, expert sociaal beleid bij de progressieve denktank Minerva. Bron: Knack

    De vergrijzingsfactuur zal een loodzware hypotheek leggen op ons beleid van morgen, maar de Vivaldi-regering blijkt onmachtig dat fundamentele probleem aan te pakken. (Twitter)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2023 11:53)

    👍
    4

    #2304

    kop, per ~
    (uitdr.)

    per man, per persoon

    vnw: 10 euro per kop: 10 euro per hoofd

    “Als land is China bijvoorbeeld vervuilender, maar per kop doen wij het slechter”, zegt weervrouw en klimaatexpert Jill Peeters. (knack.be)

    Een diner van 22.500 euro per kop (tijd.be)

    Genk is zowel koploper in het tonnage verzameld zwerfvuil -het gaat om bijna 1.053 ton – als in zwerfvuil per kop; 15,7 kilo per Genkenaar. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (26 May 2023 10:55)

    👍
    6

    #2305

    kanon, aan het ~ staan
    (voetbalterm)

    de goalen mogen/kunnen maken, het kunnen afwerken, de doelschoten lossen, de goalgetter zijn, doelpuntenkanon zijn

    Deze 22-jarige spits maakte samen met zijn team de thuisploeg volledig af, en hij zal dit seizoen nog wel vaker aan het kanon staan. (voetbalexpress.be)

    Maar dan kwamen W. Michielsen en M. Van Dun aan het kanon staan en uiteindelijk werd het toch nog 3-3 en bleef er een puntje thuis. (issuu.com)

    Ik heb liever dat ze zaterdag aan het kanon staan: crazy. Meh ik was heilig overtuigd dat die match zondag was. Maakt nie uit. Knallen! (blauw-wit)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (25 May 2023 09:55)

    👍
    3

    #2306

    confederale omslag

    zie omslag, confederale ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 May 2023 08:02)

    👍
    3

    #2307

    confederaal
    (bn.)

    wat het confederalisme (in België) betreft

    vgl. omslag, confederale ~

    Een “confederaal België”, hoe zou dat eruitzien? (vrt.be)

    Els Witte (ere-rector VUB): ‘Een confederale staat is geen staat’ (sampol.be)

    Terwijl sommigen op een Belgische renaissance hopen, kan 2024 wel eens een confederale realitycheck worden. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 May 2023 08:06)

    👍
    3

    #2308

    omslag, confederale ~
    (begrip)

    de omslag (wending) die er gemaakt moet worden om tot een confederatie te komen in België

    zie: confederalisme; confederaal

    ‘Je bezet enkel de viceposten en spreekt een aantal minimale doelstellingen af, vooral budgettaire. Intussen vertimmer je het land in de diepte, met een confederale omslag.’ (De Tijd)

    Wie in hemelsnaam gaat de andere leveren voor die ‘confederale omslag’? De Belgicisten van MR, Open Vld, Ecolo of PVDA? (doorbraak.be)

    De N-VA wil een zogenaamde confederale omslag van België na de verkiezingen van 2024. Zelden was een kiesbelofte zo broos’, … (Knack)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door de Bon (25 May 2023 11:54)

    👍
    4

    #2309

    teen, van kop tot ~

    zie van kop tot teen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2023 08:06)

    👍
    3

    #2310

    kop, van ~ tot teen

    zie van kop tot teen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2023 08:06)

    👍
    3

    #2311

    van kop tot teen
    (uitdr.)

    vnw: van top tot teen, geheel en al

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Van Dale online 2023: (België) van kop tot teen: van top tot teen

    Van kop tot teen onder de modder na vijfvoudige koprol met auto in Moorsele. (vrt.be)

    Het aan Otis Redding schatplichtige ‘One Day’ werd van kop tot teen uit rauwe soul geboetseerd, en ‘Pencil Full Of Lead’ was ook raak. (demorgen.be)

    Ik ging een tijdlang van kop tot teen gekleed in outfits van Hannah Montana. Ik schaamde me er achteraf voor, nu vind ik het best wel schattig. (standaard.be)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2023 08:05)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Dec 2023

    👍
    6

    #2312

    windhaan
    (zn. m.; ~hanen)

    fig.: opportunist die handelt naargelang hij voordeel kan halen; kazakkendraaier

    vgl. windhanerij

    google 2023: geen toepassingen in .NL van deze betekenis gevonden

    De BBC is een windhaan geworden, die meedraait met wat ze denkt dat het publiek wil horen. (apache.be)

    Dat is een windhaan! Erik Bervoets … Ze gaat hem toch uit de wind zetten. Uiteraard in ruil voor een mooi postje. (hln.be)

    Wat een windhaan is die huidige minister van Buitenlandse Zaken. (advn.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 May 2023 12:00)

    👍
    3

    #2313

    kop, een harde ~
    (uitdr.)

    stijfkop, keikop

    vnw

    Meneer Gouvenou (de parcoursbouwer) heeft een harde kop en heeft weinig oor naar het peloton. (sporza.be)

    Men zegt weleens dat je een ‘harde kop’ moet hebben om het te maken als wielrenner, maar je kan ook te veel ‘persoonlijkheid’ hebben (zigzaghr.be)

    Blueberry heeft een harde kop. Hij is prikkelbaar, niet altijd respectvol voor de militaire hiërarchie en ongedisciplineerd. (stripweb.be)

    Begin de jaren tachtig was de UCB-onderzoeksdirecteur een Zweed met een harde kop. Georges Jacobs: “Ik liet hem meteen horen: ‘Ik ken niets van uw formules, maar ik wil weten wat wij doen met ons geld." (trends.knack.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 May 2023 12:14)

    👍
    3

    #2314

    traphal
    (znw. de ~ (v.), ~len)

    NL: trappenhuis

    ook trappenhal, trapzaal, trappenzaal

    De eerste verdieping telt een ruime traphal, 2 slaapkamers, nog in te richten dressing (real-immo.be)

    Mijn traphal doet deze week goed dienst als fotolocatie voor de Week van de Belgische Mode (instagram.com)

    De traphal van de bestaande rijwoning scheidde de tuingerichte keuken sterk af van de overige leefruimtes aan de straatzijde. (atelierkubiek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 May 2023 20:22)

    👍
    5

    #2315

    trappenhal
    (znw. de ~ (v.), ~len)

    NL: trappenhuis

    zie traphal

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 May 2023 20:17)

    👍
    3

    #2316

    trappenzaal
    (znw. de ~ (v.), -en)

    NL: trappenhuis

    (eigenlijk: trappezaal)

    zie trapzaal

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 May 2023 20:15)

    👍
    3

    #2317

    kop, zijn ~ doordrijven
    (uitdr.)

    zijn zin doordrijven

    vgl. kop, zijn ~ uitwerken

    eerst “innovatie” (lees stijf hun eigen kop doordrijven) en dan de gebruiksvriendelijkheid (na letterlijk tienduizenden, zoniet honderdduizenden of miljoenen klagers). (tweaker.net)

    Meteen wist ze dat ze het pleit verloren had: die stomme kloot zou mordicus, gedreven door zijn gekwetste trots zijn kop doordrijven (seniorennet.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 May 2023 07:02)

    👍
    3

    #2318

    infocoach
    (neologisme)

    persoon die bij evenementen informatie verschaft aan bezoekers

    Op drukke zomeravonden waren de infocoaches aanwezig om contact te maken met het uitgaanspubliek en hun vragen te beantwoorden. Zo konden ze bijdragen tot een veilige en betere uitgaanservaring. (oostende.be)

    Gent wil ook na de coronacrisis infocoaches inzetten om het drukke nachtleven vlot te laten verlopen. “We doen dat nu al met succes”, vertelt burgemeester Mathias De Clercq van de Open VLD. (VRTNWS)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 19:12)

    👍
    3

    #2319

    gezondheid te koop hebben
    (uitdr.)

    heel gezond zijn

    vnw: ze heeft gezondheid te koop: ze is kerngezond

    vgl. te koop hebben

    Anders bloosde hij gelijk eenen appel en had gezondheid te koop; nu heeft hij eene kleur gelijk melk. (De Vlaamsche School. Jaargang 17)

    Kaatje schaterde van genoegen en sloofde hare mouw op: zij was fier op den molligen arm, dien zij schertsend en met onverholen zelftevredenheid toonde. – Charlotte zat met de armen gekruisd en de knokken harer ellebogen in de hand. ‘Ik heb gezondheid te koop’, zei Kaatje. (Virginie Loveling)

    ‘Niettemin vond uw collega dat ik gezondheid te koop heb! Hij maakte zelfs misplaatste grapjes. Over gratis dineetjes en zo…’ (De verdwaalde carnavalsvierder – Hubert Lampo)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 May 2023 10:25)

    👍
    4

    #2320

    binnenlander
    (z.n. de (m.) ~s)

    binnenvaartschip, binnenvaarder

    De Arthur, een rijnschip (binnenlander) loopt van stapel op de helling van scheepswerf Panesi aan het Visserijdok. (De Plate)

    Als je café Pont Albert zegt, dan begint daar het verhaal van de Rabaeyes, er waren ook leden van de familie die actief waren op de rivieren met binnenlanders. (westhoekverbeeldt.be)

    Gaandeweg was de werf zich gaan specialiseren in de bouw van houten binnenlanders, dat waren binnenschepen bestemd voor het vervoer van goederen van de haven naar het binnenland. (De blauwe hond)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door de Bon (22 Dec 2024 16:54)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.