Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2581

    kort zijn
    (uitdr.)

    vnw: ik zal kort zijn/om kort te zijn: om kort te gaan, kortom

    vgl. trekken, het lang, kort ~

    Om kort te zijn. Ik zag het voorbije weekend heel veel gefronste wenkbrauwen toen bleek dat Jo Cornu onverwacht Frank Van Massenhove aan de top van het spoor zal vervangen. (vrt.be)

    Om kort te zijn: het doel van het programma is onduidelijk en het resultaat is al even onduidelijk en grotendeels ongrappig. (demorgen.be)

    Luister, ik zal kort zijn, omdat we echt werk te doen hebben – en dit is geen tijd om te vieren. (demorgen.be)

    “Ik zal kort zijn, ik wil geen windturbines in onze gemeente’’, zegt De Crem. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 08:30)

    👍
    3

    #2582

    kort, het ~ trekken

    zie trekken, het lang, kort ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (31 May 2023 07:55)

    👍
    3

    #2583

    koppel
    (onbep. vnw.)

    vnw: in België met een ruimere betekenis dan ‘mannelijk en vrouwelijk exemplaar van dezelfde soort’ ook: een tweetal, een aantal, enkele

    zie ook andere betekenis van koppel

    Een man heeft zondagnacht een koppel toeristen bedreigd met een mes en hun bezittingen gestolen. (hln.be)

    Een koppel wandelaars zijn door verwilderde honden gedood en verscheurd in een landelijke gemeente in Georgia, een zuidelijke staat in de VS. (nieuwsblad.be)

    Onderweg moesten we nog een aantal keer gaan schuilen onder een koppel bomen aan de kant van de weg (bemione.be)

    Meubelmaker Wannes De Bruycker troont ons mee naar een koppel stoelen – de ene roze, de andere opgeschuurd tot blank hout. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (31 May 2023 16:52)

    👍
    5

    #2584

    reddingstrook

    zie reddingsstrook

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 May 2023 12:28)

    👍
    4

    #2585

    kopman
    (zn. m.; ~nen)

    vnw: belangrijkste renner in een wielerploeg

    Typisch Vlaams

    opm: tegenwoordig ook in NL in gebruik, maar zoals vele wielertermen uit VL overgewaaid

    zie ook andere betekenis van kopman

    Nairo Quintana is kopman voor Arkéa-Samsic in de Vuelta. (wielerkrant.be)

    Ewan is uitstekend omringd, lijfwacht Jasper De Buyst neemt zijn kopman op sleeptouw. (sporza.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 May 2023 06:17)

    👍
    4

    #2586

    reddingsstrook
    (begrip)

    rijstrook die automobilisten vrij moeten houden bij calamiteiten zodat de hulpdiensten erlangs kunnen

    ook reddingstrook (zie voorbeelden)

    vgl. pechstrook, moordstrook

    Op wegen met meer dan één rijstrook is het sinds 1 oktober 2020 in België verplicht een reddingsstrook te vormen in geval van file. (Auto Week)

    Voor een ambulance die op weg is naar een ongeval met gewonden of geknelde personen telt elke seconde en is de reddingsstrook van belang. (pitane.blue)

    Twee jaar na de invoering weet een derde van de Vlaamse autobestuurders nog steeds niet wat een reddingsstrook is. (Tubantia)

    Wat is een reddingstrook en hoe moet ik dit toepassen? (politie.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2023 11:49)

    👍
    4

    #2587

    preskop
    (zn; m.; geen mv.)

    geperste kop; vleesbereiding (‘geperst vlees’) van varkenskop, oren en staart

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1

    verzamellijst van varianten bij kop

    Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. (bruzz.be)

    Proef er zeker de fouées en galipettes, plaatselijke specialiteiten die niet moeten onderdoen voor onze boterhammen met preskop (standaard.be)

    De tweede stop is op de Rooberg (aan het ploegmonument) voor een boterham met preskop en een Delirium. (nieuwsblad.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Aug 2025 12:51)

    👍
    6

    #2588

    kop, geperste ~

    zie geperste kop

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 May 2023 06:10)

    👍
    3

    #2589

    geperste kop
    (zn. m.; geen mv.)

    preskop, ‘geperst vlees’ van varkenskop, staart en oren

    NL: hoofdkaas

    vnw

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands

    verzamellijst van varianten bij kop

    Er bestaan tal van varianten, ook in de benaming: hoofdvlees of preskop (Vlaanderen), kopvlees (informeler), frut, zure zult, varkenskop, huidvleis (Zuid-Limburg), kipkap (Noord-Limburg), geperste kop, poskop (Zeeuws), huré of uufflakke (Gents). (wikipedia)

    De deelnemers aan de viering werden na volbrachte taak in zaal De Vak uitgenodigd om er getrakteerd te worden op boterhammen met geperste kop. (hln.be)

    Okra Leupegem huldigde tijdens een etentje met geperste kop en paté met pelaardappelen zijn kaartkampioenen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Aug 2025 12:53)

    👍
    4

    #2590

    carrément zijn goesting doen
    (uitdrukking)

    helemaal zijn zin doen, zich laten gaan

    Een van de eerste vrouwen die carrément haar goesting deed”: Grace Jones … Dat zei hij in zijn eerste toespraak aan de Liga sinds 2011. (krantenkoppen.be)

    Als vrijheidszoeker doe ik carrément mijn goesting: ‘moet just niks’… Tegelijkertijd wil ik als jongleur CONSTANT nieuwe projecten op mijn bordje: laat dus maar komen! (Nele van Eyken)

    Zolang het geen excuus is om carrément zijn eigen goesting proberen te doen. En misschien zijn wat burgerzin en vertrouwen nu ook wel belangrijk. (motorforum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 19:11)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2024

    👍
    5

    #2591

    kop of letter
    (uitdr.)

    kop of let; kruis of munt

    vnw

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kop of letter, in Zuid-Nederland bij het omhoog gooien van centen voor: kruis of munt. Ook letters en letteren, blijkbaar de meervoudsvormen, komen in dit verband voor; die woorden worden in sommig verband als bijw. gevoeld, en door analogie wordt in plaats van kop wel eens koppen of kopperen (koppelen) gezegd.
    - Ze zijn betraapt, bezig zijnde met kop of letter te spelen, Loquela (1893).
    - Het is letters, De Bo (1873).
    - De cent valt letter, Joos (1900-1904).
    - Koppen of letteren spelen, Cornelissen-Vervliet (1899)

    Van Dale 2016 online: kop of letter: BE

    Omdat beide broers hun persoonlijke voorkeur tegenover elkaar niet kenbaar wilden maken om elkaar niet te kwetsen, besloten ze om ‘kop of letter’ op te gooien. Met een 5-frank stuk werd de splitsing in 1957 beslecht, François kreeg de tabak, Gilbert de drank. (nieuwsblad.be)

    Riekes haalde een vijffrankstuk uit zijn broekzak en begon per vraag kop of letter te spelen. Gooide hij kop dan schreef hij ja en was het letter dan antwoordde hij neen op de vraag. (beversklok.be)

    Tot de vader het beu werd en besloot dat men kop of letter zou doen met een muntstuk. (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2023 07:52)

    👍
    6

    #2592

    vergrijzingsfactuur
    (z.n. de ~ (v.) ~en)

    begrip dat het bedrag aangeeft dat gemoeid is met de kosten van de vergrijzing

    AN: de vergrijzingskosten

    zie ook factuur

    Een vergrijzingsfactuur van jaarlijks 26 miljard euro. Het wordt afwachten of de federale regering haar grote pensioenhervorming kan uitwerken. (De Standaard)

    ‘De ene vergrijzingsfactuur is de andere niet’ zegt Olivier Pintelon, politicoloog, expert sociaal beleid bij de progressieve denktank Minerva. Bron: Knack

    De vergrijzingsfactuur zal een loodzware hypotheek leggen op ons beleid van morgen, maar de Vivaldi-regering blijkt onmachtig dat fundamentele probleem aan te pakken. (Twitter)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2023 11:53)

    👍
    4

    #2593

    kop, per ~
    (uitdr.)

    per man, per persoon

    vnw: 10 euro per kop: 10 euro per hoofd

    “Als land is China bijvoorbeeld vervuilender, maar per kop doen wij het slechter”, zegt weervrouw en klimaatexpert Jill Peeters. (knack.be)

    Een diner van 22.500 euro per kop (tijd.be)

    Genk is zowel koploper in het tonnage verzameld zwerfvuil -het gaat om bijna 1.053 ton – als in zwerfvuil per kop; 15,7 kilo per Genkenaar. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (26 May 2023 10:55)

    👍
    6

    #2594

    kanon, aan het ~ staan
    (voetbalterm)

    de goalen mogen/kunnen maken, het kunnen afwerken, de doelschoten lossen, de goalgetter zijn, doelpuntenkanon zijn

    Deze 22-jarige spits maakte samen met zijn team de thuisploeg volledig af, en hij zal dit seizoen nog wel vaker aan het kanon staan. (voetbalexpress.be)

    Maar dan kwamen W. Michielsen en M. Van Dun aan het kanon staan en uiteindelijk werd het toch nog 3-3 en bleef er een puntje thuis. (issuu.com)

    Ik heb liever dat ze zaterdag aan het kanon staan: crazy. Meh ik was heilig overtuigd dat die match zondag was. Maakt nie uit. Knallen! (blauw-wit)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (25 May 2023 09:55)

    👍
    3

    #2595

    confederale omslag

    zie omslag, confederale ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 May 2023 08:02)

    👍
    3

    #2596

    confederaal
    (bn.)

    wat het confederalisme (in België) betreft

    vgl. omslag, confederale ~

    Een “confederaal België”, hoe zou dat eruitzien? (vrt.be)

    Els Witte (ere-rector VUB): ‘Een confederale staat is geen staat’ (sampol.be)

    Terwijl sommigen op een Belgische renaissance hopen, kan 2024 wel eens een confederale realitycheck worden. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 May 2023 08:06)

    👍
    3

    #2597

    omslag, confederale ~
    (begrip)

    de omslag (wending) die er gemaakt moet worden om tot een confederatie te komen in België

    zie: confederalisme; confederaal

    ‘Je bezet enkel de viceposten en spreekt een aantal minimale doelstellingen af, vooral budgettaire. Intussen vertimmer je het land in de diepte, met een confederale omslag.’ (De Tijd)

    Wie in hemelsnaam gaat de andere leveren voor die ‘confederale omslag’? De Belgicisten van MR, Open Vld, Ecolo of PVDA? (doorbraak.be)

    De N-VA wil een zogenaamde confederale omslag van België na de verkiezingen van 2024. Zelden was een kiesbelofte zo broos’, … (Knack)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door de Bon (25 May 2023 11:54)

    👍
    4

    #2598

    teen, van kop tot ~

    zie van kop tot teen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2023 08:06)

    👍
    3

    #2599

    kop, van ~ tot teen

    zie van kop tot teen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2023 08:06)

    👍
    3

    #2600

    van kop tot teen
    (uitdr.)

    vnw: van top tot teen, geheel en al

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Van Dale online 2023: (België) van kop tot teen: van top tot teen

    Van kop tot teen onder de modder na vijfvoudige koprol met auto in Moorsele. (vrt.be)

    Het aan Otis Redding schatplichtige ‘One Day’ werd van kop tot teen uit rauwe soul geboetseerd, en ‘Pencil Full Of Lead’ was ook raak. (demorgen.be)

    Ik ging een tijdlang van kop tot teen gekleed in outfits van Hannah Montana. Ik schaamde me er achteraf voor, nu vind ik het best wel schattig. (standaard.be)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 May 2023 08:05)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Dec 2023

    👍
    6

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.