Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #641

    tegoei
    (bw.)

    goed, zoals het hoort

    Ge moet uw handen tegoei wassen voor het eten.

    Just tegoei! (of) krek tegoei! (net goed! het zal hem/haar leren)

    Kunt ge nu nooit eens niks tegoei doen? (let op de dubbele negatie)

    Dat komt nooit meer tegoei tussen die twee.

    Ik weet niet of ik die kapotte broodrooster nog ooit tegoei krijg.

    Zij zat nog niet tegoei neer of zij voelde zich weer misselijk worden.

    9 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door alain en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 11:22)

    👍
    528

    #642

    bierkaartje
    (het ~ , ~s onz. zelfst. nw.)

    bierviltje, onderleggerke

    Musée Européen de la Bière, Beer coaster pic-105

    Van Dale online 2015: bierkaartje
    1.(Belgisch-Nederlands, spreektaal) bierviltje

    Onder een pint bier hoort een bierkaartje.

    “De neerslag van haar erfenis als minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding kan op een bierkaartje neergepend worden.” (Knack 280216)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2025 10:40)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Apr 2009

    👍
    528

    #643

    bankvijs
    (de ~ (v.), ~zen)

    bankschroef

    Schraubstock-800

    Zonder bankvijs kan ik die buis niet afzagen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door quincunx74 en laatst gewijzigd door de Bon (28 Mar 2025 12:34)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Apr 2011

    👍
    528

    #644

    commerçant
    (de ~ (m.), ~en)

    (neutraal tot positief) handelaar
    (ongunstig) sjacheraar

    Van Dale 2016 online: BE, online 2018 BE; on­gun­stig
    DS2015 standaardtaal

    < Frans ‘commerçant’ <latijn commercium (handelsverkeer), van com-(samen)+ merx (2e nv. mercis) (koopwaar, handel).

    zie ook: commerce

    vgl. een geboren commerçant (commerçant, een geboren ~)

    De commercant probeerde me een stofzuiger te verkopen.

    “U bent een echte commercant die naar de klant luistert en service biedt.” (personeelsadvertentie)

    Het is een echte commerçant. Toen hij zijn nieuwe auto kocht pitste hij eerst van de prijs af en wist er dan nog een aantal opties voor niks bovenop te krijgen. zie pitsen

    “eigenaar is vriendelijk, maar een echte commercant. Kijk je rekeningen goed na!” (https://www.booking.com/reviews)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jan 2022 08:53)

    👍
    528

    #645

    lammen tamme
    (de)

    luiaard, lamzak, tamzak
    zie ook tam, tammen

    De Jos, werken? Die lammen tamme valt nog liever dood!

    Tegen een verstokte luiaard zegt men wel eens: “Gij? Werken? Als gij iemand zie die minder werkt als gij dan vecht er mee!”
    Die kan dan misschien antwoorden: “Werken? Laat de paarden werken, die hebben groter koppen!”

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koen brabo en laatst gewijzigd door Marcus (25 Jul 2021 05:27)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Feb 2010

    👍
    528

    #646

    algemeenheid, met ~ van stemmen
    (uitdr.)

    unaniem, eenparig

    DS2010: eenparig, eensgezind, met eenparigheid van stemmen, met algemene stemmen

    vnw: bij/met algemeenheid van stemmen: eenparig, met eenparigheid van stemmen

    De nieuwe voorzitter werd verkozen met algemeenheid van stemmen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jul 2021 08:45)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Jul 2009

    👍
    528

    #647

    burgerlijke aansprakelijkheid
    (de ~ (v.), ~heden)

    is standaardtaal in België

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    in Nederland: wettelijke aansprakelijkheid

    “Wat betekent burgerlijke aansprakelijkheid (BA)?
    Loopt iemand anders schade op door jouw fout, onvoorzichtigheid of nalatigheid? Dan ben jij daar aansprakelijk voor. Dat betekent dat je verplicht bent om het slachtoffer schadeloos te stellen: je herstelt de schade of betaalt een schadevergoeding.
    Het ‘burgerlijke’ wijst erop dat de schade berokkend wordt door de ene burger aan de andere burger, en bijvoorbeeld niet aan de staat.” (kbc.be)

    “Wettelijk bent u verplicht een verzekering Burgerrechtelijke Aansprakelijkheid (BA) af te sluiten voor schade die u met uw auto veroorzaakt aan anderen.” (optimo.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 05:20)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Apr 2011

    👍
    528

    #648

    kloot, iemand een ~ aftrekken
    (uitdr.)

    iemand in de luren leggen, hem bedriegen, dwarsbomen, in een lastig parket brengen enz.

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    ook: kloot, iemand een ~ afdraaien

    Die vent is een echte klootzak; hij heeft me weer een kloot afgetrokken.

    “Die heeft me ‘ns een kloot afgetrokken door voor m’n neus een partij hout te kopen waar ik een oog op had.” H. Brusselmans, Mogelijke Memoires.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door de Bon (30 Jul 2021 06:51)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Dec 2020

    👍
    528

    #649

    verbrodden
    (ww. verbrodde, verbrod)

    (verouderd in Nederland)

    om zeep helpen, in de war sturen, verbruien, verpesten

    SN-NL: verbroddelen

    vnw: verknoeien, verpesten, in de war sturen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, de sfeer verbrodden
    DS2015 standaardtaal

    We hadden het zo mooi voorbereid. Uitnodigingen verstuurd, menuutjes opgesteld. Ze wil niet meer gevierd worden. Een streep door de rekening. Ze heeft het wel goed verbrod.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Jul 2025 08:24)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Aug 2011

    👍
    527

    #650

    ju

    ju is term van de boeren tegen hun paard om het bevel te geven vooruit te vertrekken

    Van Dale:
    ju (tussenwerpsel)
    1 uitroep om paarden en andere trekdieren aan te sporen

    De boer zei ju en zijn paard wilde toch niet vertrekken.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door lucve en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 07:48)

    👍
    527

    #651

    doopsuiker
    (de ~ (m.), geen mv.)

    standaardtaal in België
    kadootje dat bij de geboorte wordt gegeven aan de bezoekers van het nieuwe kindje

    In Vlaanderen is het helemaal niet gebruikelijk om “beschuit met muisjes” te geven, zoals dat in Nederland wel is ingeburgerd. De Vlaamse ouders van de nieuwe baby zorgen voor een kleine traktatie, in de vorm van een aantal suikerbonen die op een originele manier worden verpakt.

    zie ook kinnekeskak, suikerboon, kakkeboon, kakkebeulleke, suikerklitsen, kakmentjes, dragee

    Doopsuiker (2)

    Katrien heeft zelf allemaal zakskes gebreid voor de doopsuiker van haar nieuwe baby.

    11 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jul 2021 08:33)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Feb 2009

    👍
    527

    #652

    ambulancier
    (de ~ (m.), ~s)

    (ambulance)verpleger, (officieel genaamd hulpverlener-ambulancier)

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    Nederland: ziekenbroeder

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    ACTAS Paramedics-photo
    Ambulanciers tijdens een oefening in Canberra.

    De basis-uitruk in het 100-systeem is één ziekenwagen met twee ambulanciers.

    nieuwsblad.be: De Unie Voor Vlaamse Ambulanciers (UVVA) vraagt een verplichte politiebijstand bij oproepen die wijzen op een verhoogd risico op agressie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 20:03)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Aug 2011

    👍
    527

    #653

    aandampen
    (ww. dampte aan, aangedampt)

    condenseren, met damp beslaan

    is standaardtaal in België

    Van Dale 2017 online: BE

    Ik kan niks zien want mijn voorruit is aangedampt.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 03:38)

    👍
    526

    #654

    blak en bloot
    (uitdr.)

    helemaal zichtbaar, zonder enige afscherming
    NL: open en bloot

    Slimmeke! Ge laat uwe portefeuille toch niet blak en bloot op nen toog liggen!

    Nu staat het priveleven van die mensen blak en bloot op Facebook!

    “De akkers liggen blak en bloot als de oegst geweerd is”, De Bo (1873).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 22:28)

    👍
    526

    #655

    meiklokje
    (zn. o. -s)

    meiklokjes zijn in België gelukaanbrengers (ook ‘porte-bonheur’ genoemd) en worden traditioneel op 1 mei geschonken aan geliefden, dierbaren, vrienden

    NL: lelietjes-van-dalen voor vriendschap én liefde.

    DS2015 standaardtaal

    Muguet de mai

    Paul heeft van de morgend meiklokjes gekocht voor zijn vrouw, de schattebol!

    Een grote bos meiklokjes voor ons aller Bon, van alle VW-ers!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:54)
    Dit woord was woord van de dag op 01 May 2019

    👍
    526

    #656

    gendarme
    (de ~ (m.), ~n)

    bazige vrouw

    Haar man heeft niets te vertellen. Zij is een echte gendarme.

    > andere betekenis van gendarme

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door mielvanos en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 07:20)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Dec 2007

    👍
    526

    #657

    ni
    (bijw.)

    1) afkorting van niet, ook wordt nie gebruikt
    2) wordt gebruikt als verdubbeling/versterking van een ontkenning

    wnt:
    - Uit niet is in verschillende dialecten ook ontstaan nie, waarschijnlijk wanneer het woord met weinig klem werd uitgesproken, maar de vorm niet is in de algemeene taal toch de juiste vorm gebleven, in verschillende streken in de spreektaal gewoon, in andere onbekend.
    - In de oudere taal werd ‘niet’ toegevoegd in een zin waarin eenig woord voorkwam dat een ontkenning behelsde. Dit gebruik is nu nagenoeg verouderd.

    1) Dat is ni waar.

    2) Het kan ook nooit ni goed zijn.
    Ik heb hem nieverans ni gezien.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door gommarus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Dec 2024 10:45)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Apr 2009

    👍
    526

    #658

    aangewezen
    (bn.)

    raadzaam, wenselijk, aan te bevelen

    vnw: wenselijk, verstandig, aanbevelenswaardig
    -het is (niet) aangewezen: het is (niet) wenselijk, het is (niet) verstandig

    Van Dale 2018 online: BE

    is standaardtaal in België

    antoniem: tegenaangewezen

    Het is aangewezen dat een patiënt de bijsluiter leest telkens wanneer hij nieuwe medicijnen dient in te nemen.
    Het is aangewezen om niet te lang dezelfde kruidenmengeling te gebruiken.
    " Rijden onder invloed van drugs is niet aangewezen. (standaardtaal in België)" Taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 May 2025 07:48)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Nov 2009
    Dit woord was woord van de dag op 05 May 2010

    👍
    525

    #659

    botten, om de vijf ~
    (uitdr.)

    voortdurend, de hele tijd, alsan
    zie ook voeten, om de vijf ~, om de vijf voet

    Wat is dat nu met mijn computer? Die valt hier om de 5 botten uit.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door elski en laatst gewijzigd door Marcus (09 Aug 2021 09:55)

    👍
    525

    #660

    apreprès

    ongeveer, bij benadering

    zie ook apeuprès

    < à peu près

    Kunt ge mij zo apreprès zeggen wat dat gaat kosten?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 01:04)

    👍
    525

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.