Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    sjoefelen
    (ww., sjoefelde, gesjoefeld)

    knoeien

    zie ook sjoefelaar

    Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 22 May 2025 17:19
    0 reactie(s)

    pistolet
    (zn. m., -s)

    rond, knapperig broodje
    uitspraak: /pistolé/, niet /pistolèt/ zoals in Nederland

    Pistolets bruxellois

    In tegenstelling tot de betekenis van “pistolet” in Nederland, wordt in België met een “pistolé” een specifiek rond, zeer luchtig en knapperig broodje van een krokante gistdeeg bedoeld. Pistolets staan centraal in het typisch Vlaamse zondagse ontbijt dat pistolets, sandwichen, vloerkes, boterkoeken, eitjes, charcuterie, etc omvat.

    variant pistolee

    vnw: hard, knapperig, rond of langwerpig broodje

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): pistolet: in Zuid-Nederland, met behoud van de franse uitspraak
    bij vergelijking als naam voor een langwerpig broodje (of koek) met in ’t midden een groef. Zie b.v. Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet en Teirlinck op pistolee.
    - Pistolé, zekere langwerpige koek van twee of drij cents, Schuermans (1865-1870).
    - Pistolees koopen. Eene pistolee met hespe.

    < Ontleend aan Belgisch-Frans pistolet (1837; Goosse 2003), overdrachtelijke betekenis van Frans pistolet ‘pistool’, naar aanleiding van de langwerpige vorm van een pistolet. (M Philippa)
    Alternatieve verklaring: pistolet was benaming van een klein muntstuk, eertijds de prijs van dit broodje (vergelijk met de etymologie van “gazet”, eigenlijk ook de benaming van een Venetiaans muntje)

    zie ook boterpistolet; tijgerpistolet; vloerpistolet; Vlaamse uitspraak

    Elke zondagochtend halen we bij de bakker pistolets, en dan eten we daar een eitje bij.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 May 2025 15:47
    1 reactie(s)

    tenzij
    (voorz.)

    behoudens, behalve

    vnw: in het Nederlands een voegwoord, in België ook als voorzetsel gebruikt
    -tenzij + zelfst. nw.: behalve, uitgezonderd

    znwb: Behoudens, onder voorbehoud van; behalve, uitgezonderd. Opm.: In de standaardt. altijd als voegw. met de bet.: behalve indien.

    Het is binnenkort verboden om in het parlement nog drank te gebruiken, tenzij koffie en water.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 21 May 2025 21:15
    2 reactie(s)

    werf
    (de ~, (m.), ~ven)

    oproep tot bieden bij een koopdag of bij een publieke zitting

    < juridisch vakjargon

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): Gewestelijk in Vlaams-België nog bij veilingen in de formule die de veilingmeester bezigt bij het laatste bod: eerste werf, tweede werf, derde werf. In deze toep. als onz. znw.

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Bij de derde werf gaat men over tot kaarsbranding om te bepalen wanneer het goed toegewezen wordt.

    > andere betekenis van werf

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 21 May 2025 21:12
    0 reactie(s)

    truut
    (de ~ (m.))

    flauwe grap, flauwe kul, zever, kwats

    < van het werkwoord truten

    uitdrukkingen:
    truut in pakskes: zever
    voor den truut: voor de lol

    zie ook: genen truut

    Die aprilgrap was maar truut in pakskes.

    Ik heb hem nog verwittigd. Dat was niet voor den truut.

    “‘t Is maar truut, ge meugt da’ nie’ serieus opnemen” Cornelissen-Vervliet (1903)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 21 May 2025 21:09
    4 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.