Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door fansy

    lits
    (de ~ (v.), -en)

    lus

    Van Dale 1995: gewestelijk

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij lus:
    Middelnederlands litse, letse; de vorm met t is lang in schrijftaal in gebruik gebleven (list, luts) en gewestelijk nog wel bekend (gronings lits, zuid-limburgs litsj, brabants lits, west-vlaams lets(e)); evenzoo fries luts.
    < Uit Oudfrans lice.

    uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje om het woord te beluisteren

    zie andere definities van lits

    Wilt ge de lits van mijn jas eens maken? Ik kan hem niet meer deftig aan de kapstok hangen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Oct 2019 19:51
    10 reactie(s)

    zaan
    (bijwoord)

    dra, spoedig, aanstonds

    Cfr.: Engels: soon

    Vroeg MiddelNederlands Woordenboek:
    - Saen: dadelijk, spoedig, snel. Slechts eenmaal, Mechelen 1291, is saen in ambtelijke teksten aangetroffen.
    - also saen: alzoo zaan: terstond, meteen. West-Vlaanderen, 1285.
    Woordenboek der Nederlandse Taal: In korten tijd; spoedig; weldra. Veroud., maar nog gewest. in Vl.-België
    (al)zoo zaan (als): zoodra.
    Taaldacht.nl: vergeten woorden: zaan1 bw., Westvlaams zaan, Engels soon
    1 spoedig, weldra
    2 schielijk, snel, onmiddellijk
    3 plotseling, opeens

    < Vermoedelijk is dit thans overal verouderd, maar althans in het westen van Vlaanderen werd het zeker nog tot circa 1900 gebezigd.

    zie andere definitie van zaan

    „O eerdentroost, gebloeide blommen, hoe kommen die blijdzame oogen, alzoo zaan,
    als ’t zomer is, op alle struiken te ontluiken en, mij beziende, ga te slaan?”
    (Guido Gezelle)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Oct 2019 19:36
    3 reactie(s)

    zaan
    (de ~, (m./v.), geen mv.)

    melkroom, het vette deel van de melk, dat na een tijd komt bovendrijven; pel op de melk

    < Middelnederlands: ‘zane’
    < Duits: Sahne: room

    zie andere definitie van zaan

    Wanneer de melk aan de kook komt vormt zich meestal een pel zaan, als kleine gast waart ge daar dikwijls vies aan.

    De zaan van de melk is het lekkerste.

    “’t Is jongh ghebrouwen bier, het wilt nogh overgaen, het vet wilt boven zijn, het is ghelijck de zaen.”, uit ‘Meester Coenraedt Bierborst – Eerste uytkomst’ in ‘Het Brusselsch Klucht-tooneel’, Joan de Grieck, 1647

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Oct 2019 19:36
    3 reactie(s)

    zaan
    (de ~, (m./v.), geen mv.)

    melkroom, het vette deel van de melk, dat na een tijd komt bovendrijven; pel op de melk

    < Middelnederlands: ‘zane’
    < Duits: Sahne: room

    Wanneer de melk aan de kook komt vormt zich meestal een pel zaan, als kleine gast waart ge daar dikwijls vies aan.

    De zaan van de melk is het lekkerste.

    “’t Is jongh ghebrouwen bier, het wilt nogh overgaen, het vet wilt boven zijn, het is ghelijck de zaen.”, uit ‘Meester Coenraedt Bierborst – Eerste uytkomst’ in ‘Het Brusselsch Klucht-tooneel’, Joan de Grieck, 1647

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Oct 2019 19:35
    3 reactie(s)

    zaan
    (bijwoord)

    dra, spoedig, aanstonds

    Cfr.: Engels: soon

    Vroeg MiddelNederlands Woordenboek:
    - Saen: dadelijk, spoedig, snel. Slechts eenmaal, Mechelen 1291, is saen in ambtelijke teksten aangetroffen.
    - also saen: alzoo zaan: terstond, meteen. West-Vlaanderen, 1285.
    Woordenboek der Nederlandse Taal: In korten tijd; spoedig; weldra. Veroud., maar nog gewest. in Vl.-België
    (al)zoo zaan (als): zoodra.
    Taaldacht.nl: vergeten woorden: zaan1 bw., Westvlaams zaan, Engels soon
    1 spoedig, weldra
    2 schielijk, snel, onmiddellijk
    3 plotseling, opeens

    < Vermoedelijk is dit thans overal verouderd, maar althans in het westen van Vlaanderen werd het zeker nog tot circa 1900 gebezigd.

    „O eerdentroost, gebloeide blommen, hoe kommen die blijdzame oogen, alzoo zaan,
    als ’t zomer is, op alle struiken te ontluiken en, mij beziende, ga te slaan?”
    (Guido Gezelle)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Oct 2019 19:34
    3 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.