Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
psychologisch steken, pijn doen
uitspraak: zie Vlaamse uitspraak
“Het is zo persies of er komt altijd iet op die weg dat dat naar de kloten moet doen en da pikt he.” (Jelle in de tv-serie De Kemping)
“De economie zal dus langzaam opstarten, maar grootouders bijvoorbeeld kunnen hun kleinkinderen nog steeds niet zien. En dat pikt bij veel mensen.” (atv.be 25 apr. 2020)
“Dour Festival!!!! Dit was de eerste keer in 4 jaar dat ik er niet bij was en dat pikt wel.” ( damusic.be 19 dec. 2016)
“lees: u als blote eigenaar betaalt daardoor minder… en dat pikt bij de fiscus!” (ondernemingsdatabank.indicator.be 7 jul. 2016)
> andere betekenis van pikken
opnieuw
nief is Vlaams voor “nieuw”
uitspraak opnieft: /oepnieft/ met een korte oe zoals het Nederlands /koek/ en korte /ie/, zoals het Nederlands /gitaar/
Allee mannekes, nog ne keer opnieft mo dan goe he!
(Vooruit jongens, nog een keertje herhalen, maar dan goed!)
De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.
Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.
Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/
Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.
Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.
Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)
Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.
(alfabetisch)
app (NL: ep) < applicatie
backhand (NL: beckhend)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
badge (NL: betsj)
badminton (NL: betminten)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
flatscreen (NL: fletscreen)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
impact (NL: impekt)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
jerrycan (NL: dzjerriekèn)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
magazine (NL: meggezien)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
partner (NL: poartner)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
sandwich (NL: sendwitsj, doffe i) – Vlaamse uitspraak: santwisj, scherpe i
scanner (NL: skenner)
scrabble (NL: skrebbel)
stand (NL: stend) – zie ook standen
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)
de voetbalsport, het voetballen
SN/NL: het voetbal
→ in het Vlaams is er geen geslachtelijk onderscheid tussen de bal en de sport
→ dit geldt ook voor de andere balsporten: de volleybal, den basket(bal), de korfbal, den tennis, …
→ zie ook Vlaamse geslachten
Zondag gaan we naar de voetbal.
de voetbalsport, het voetballen
SN/NL: het voetbal
→ in het Vlaams is er geen geslachtelijk onderscheid tussen de bal en de sport
→ dit geldt ook voor de andere balsporten: de volleybal, den basket(bal), den tennis, …
→ zie ook Vlaamse geslachten
Zondag gaan we naar de voetbal.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
