Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
verkoudheid, rhinitis
Woordenboek der Nederlandsche Taal: (In het Zuiden) In aansluiting bij vallen — vergelijk zinking — t.w. volgens de oude voorstelling: het vallen van koude of kwade vochten op een zeker gedeelte van het lichaam; gevatte kou, verkoudheid, inz. in het hoofd of op de borst.
zie ook kopvalling, snotvalling, borstvalling
kan ook een ‘vastgeroeste valling’ zijn, als ze niet verdwijnt
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik heb heel de dag moeten hoesten, ik denk dat ik een valling heb.
epilepsie
zie ook verzamellemma geneeskunde
Als je dat nog nooit gezien hebt, dan is dat heel beangstigend als iemand een aanval van vallende ziekte krijgt in jouw buurt.
meestal: eufemisme voor kanker
staat ongemarkeerd in VD weliswaar met een meer algemene betekenis van ‘slepend’: lang van duur zonder veel verandering of uitzicht op verbetering • een slepende kwaal, ziekte
google2014: ‘slepende ziekte’ .BE (>17.000); .NL (>6.000)
opm: De .NL vermeldingen zijn dikwijls uit België, zelden uit de NL media
zie ook verzamellemma geneeskunde
demorgen.be: In een bomvolle O-L-Vrouwekerk in Herent is vanmorgen afscheid genomen van reclamemaker Wim Schamp die afgelopen zondag op 60-jarige leeftijd overleed aan een slepende ziekte.
hln.be: Franse springruiter Bourdy (57) na slepende ziekte overleden
nieuwsblad.be: ‘Kruidenmadam’ Winiefred verliest strijd tegen slepende ziekte
knack.be: Het overlijden komt er na een slepende ziekte die werd vastgesteld in juli vorig jaar.
Een ‘slaptitude’ is een plotsklaps, (echter wel verklaarbare) wegebbende erectie.
Afkeer van een of ander mokke.
ook: een algemeen slaptegevoel dat een korte of langere periode kan aanhouden door honger, vermoeidheid, ziekte, enz. De zogenaamde appelflauwte.
figuurlijk: slapte
zie ook verzamellemma geneeskunde
Als ik haar zie is mijn zin over, ik krijg dor ne slappe van!
Azzek heur zie krijg ekik een slaptitude.
Enkele kilometers voor de meet kreeg de renner een slaptitude. Het vat was af (vat, het ~ is af).
“Het is allemaal de schuld van de slaptitude van de politiek”. (internet)
roodvonk, of een andere (kinder)ziekte met rode uitslag en koorts
etymologie: De ziekten roodvonk en rodehond worden beide gekenmerkt door rode vlekken; vandaar het rood als eerste deel van de benamingen. De naam roodvonk is voor het eerst in 1672 genoteerd. Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als ‘ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes’. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van ‘roodhond’, de oorspronkelijke vorm van rodehond. Roodhond is al in 1567 aangetroffen, en roodvont, een tussenvorm tussen roodhond en roodvonk, werd in 1694 opgeschreven. In dialecten duiden roodvonk en rodehond nog steeds dezelfde ziekten aan.
Maar waar komt nu de benaming roodhond/rodehond vandaan? Wat heeft de ziekte met een hond te maken? Helemaal niets: het tweede deel van de naam is een verbastering van Middelnederlands ‘hune’ en zestiende-eeuws Nederlands ‘huin’, onzuiverheid, drek, verwant met Oudengels hún onzuiverheid en Middelnederfrankisch hunen ‘puist’. Omdat hune/huin in de zeventiende eeuw een verouderd woord was dat niet meer werd begrepen, verving men het door allerlei gelijkluidende woorden die wél bekend waren. De twee varianten roodvonk en rodehond hebben de tand des tijds overleefd. Andere varianten zijn verdwenen, namelijk roodgrond, roodhout, roodjonk, rookjook (van jeuken) en rodekoorts. (Nicoline van der Sijs)
Van Dale online: rodehond:
1. een op mazelen lijkende maar lichtere besmettelijke ziekte;
= rubeola, rubella
2. in de tropen een huidziekte
3. niet algemeen: roodvonk
zie ook verzamellemma geneeskunde
Paulientje kan niet naar de crèche want ze heeft de rodehond.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
