Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door nthn

    aansteken
    (ww. stak aan, aangestoken)

    aanzetten/inschakelen/opzetten m.b.t. een toestel of een eerder abstract concept gelieerd aan een toestel (bv. muziek)

    ~ Frans: allumer

    zie ook opzetten, de radio ~

    “Stik mor an.” (Rute 98, om de ‘computere’ aan te zetten d.m.v. West-Vlaamse stembediening: https://www.youtube.com/watch?v=MS-n604PhMw)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 25 Aug 2019 22:51
    2 reactie(s)

    aansteken
    (ww. stak aan, aangestoken)

    aanzetten/inschakelen/opzetten m.b.t. een toestel of een eerder abstract concept gelieerd aan een toestel (bv. muziek)

    zie ook opzetten, de radio ~

    “Stik mor an.” (Rute 98, om de ‘computere’ aan te zetten d.m.v. West-Vlaamse stembediening: https://www.youtube.com/watch?v=MS-n604PhMw)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 25 Aug 2019 22:50
    2 reactie(s)

    dod
    (de ~ (v.), ~den)

    een specifieke haardracht bij vrouwen
    vergelijkbaar met een paardenstaart maar dan in ‘bolvorm’ of ‘knotvorm’
    knotje

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: dot – dod; Eene kleine massa ineengedraaid en vastgestoken hoofdhaar, een kleine wrong; soms, inzonderheid in Zuid-Nederland ook zonder gedachte aan eene kleine massa: wrong, toet.

    Van Dale: dot (de ~, ~ten)

    Pierre-Auguste Renoir - Tête d'une jeune fille
    Een jong meisje met dod door Auguste Renoir

    Mijn oma draagt haar haar altijd in een dodje.

    ’s Zomers, bij heet weer, is mijn haar meestal opgerold in een doddeke.

    “Zij doet heur haar in ’en dod.” P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 25 Aug 2019 20:59
    5 reactie(s)

    Engelse leenwoorden met korte a
    (uitspraak)

    De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

    Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
    ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
    flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
    enz.

    Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
    flat: /fl?t/
    caravan: /k?r??-v?n/
    tram: /tr?m/

    Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
    Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
    En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

    Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

    Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

    Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.

    (alfabetisch)
    app (NL: ep) < applicatie
    bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
    backhand (NL: beckhend)
    big bang (NL: big beng)
    black (NL: blek)
    camping (NL: cemping)
    camper (NL: cemper; VL: mobilhome;)
    caravan (NL: kerreven)
    cash (NL: cesh)
    clan (NL: clen)
    comeback (NL: comebeck)
    crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
    crash (NL: kresh)
    dancing (NL: dencing)
    Danny (NL: Denny)
    dashboard (NL: deshbord)
    fan (NL: fen)
    flat (NL: flet)
    gangster (NL: gengster)
    glamour (NL: glemmer)
    grand slam (NL: grend slem)
    hacken (NL: hecken)
    impact (NL: impekt)
    jackpot (NL: jeckpot)
    Jack Nicholson (?)
    jack russell (NL: jeck russell)
    jam (NL: jem)
    jazz (NL: jezz)
    jerrycan (NL: dzjerriekèn)
    handicap (NL: hendiekep)
    Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
    magazine (NL: meggezien)
    match (NL: metch)
    muziekband (NL: muziekbend)
    planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
    plannen (NL: plennen)
    plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
    scanner (NL: skenner)
    stand (NL: stend) – zie ook standen
    tank (NL: tenk) alle betekenissen
    tanken (NL: tenken)
    tennisracket (NL: tennisrecket)
    tram (NL: trem)
    wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 24 Aug 2019 01:01
    38 reactie(s)

    tas
    (de ~ (v.), ~sen)

    kop, voor bijvoorbeeld koffie
    zie koffietas

    A small cup of coffee
    Een tas koffie

    in VL heeft ‘kop’ uitsluitend de betekenissen vermeld onder kop

    Moet gij een taske koffie hebben?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Aug 2019 22:20
    4 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.