Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
In de Westhoek en Frans-Vlaanderen is het voorvoegsel ge- van voltooid deelwoorden verkort tot ’e-. Mogelijk komt dit door een samenvoeging van de West-Vlaamse uitspraak van ‘g’ (gelijk aan de AN-uitspraak van ‘h’), en de vrij algemeen Vlaamse maar in de meest westelijke streken – wellicht door sterker contact met Franstaligen – zeer uitdrukkelijke h-deletie.
geweest → ’eweest
De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.
Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.
Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/
Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.
Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.
Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)
(alfabetisch)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
backhand (NL: beckhend)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome;)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
impact (NL: impekt)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
scanner (NL: skenner)
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)
ment of mentje: snoepje met pepermunt smaak
< Frans: menthe
De of-ma of oude wijven menten waren de strafste menten.
zonder onnodige tierlantijntjes, zonder spel maken
“Zever. Vandale keek er lang op neer. Gew. stond erbij. Gewestelijk. Zever, want half Vlaanderen gebruikt het. Het betekent onzin, maar dan op een manier die onzin nog onzinniger maakt. Onzin is geen partij voor zever.
Wie geen zever zegt, zegt meer dan geen onzin. Iets zonder zever is ontdaan van alle overtolligs. Alles wat overbodig is, efficiëntie in de weg staat, is weggesneden, als met een scalpel." (publiekcentraal.be)
Koken zonder zever (standaard.be)
Ze hebben de Lehman Brothers beleggingen van hun klanten onmiddellijk zonder zever op hun kosten vergoed. (spaargids.be)
echt waar, ik meen het, heus
kan vooraan, middenin en achteraan een zin staan
Experts voorspellen Genk-Club Brugge: “Zij winnen dit, zonder zever” (voetbal24.be)
Magnifiek mooi maar zonder zever zeer zwaar (annelyse.be)
Zonder zever, de zaligste lunchbar van Mechelen en omstreken (tripadvisor.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
