Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Ik denk niet dat er ook maar enige bedoeling van stigmatisering bij de bewerker is geweest.
Vagen is de verouderde vorm van vegen. In Van Dale staat er een groot lemma met allerlei toepassingen en uitdrukkingen. In de standaardtaal alleen nog in overdrachtelijke zin gebruikt (wegvagen ? elimineren, uitroeien). Merkwaardig dat U woorden moest gebruiken die zelfs in NL niet meer gangbaar zijn.
Hoe een nummer verandert maar de uitdrukking nog een tijdje meegaat. Jaren ’80 geloof ik.
Geherbronde zonnebrand
Door Ewoud Sanders:
Deze week stond er een woord in deze krant dat je daar niet vaak aantreft: herbronnen. Boven een artikel over de kabinetsformatie stond als kop: „Moet de PvdA herbronnen? Of toch weer meeregeren?” Het antwoord is inmiddels duidelijk: de PvdA zal niet meeregeren („Ja, nee is echt nee, maar zeg nooit nooit”) en volgens sommigen moet de partij dringend terug naar de bron – herbronnen dus.
Zelf associeer ik herbronnen met new age, maar het blijkt van voor die tijd. In de jaren vijftig en zestig verschenen er theologische geschriften waarin sprake is van herbronnen en herbronning. Daar bedoelde men toen mee: teruggrijpen op de bronnen van het oerchristendom.
Vanaf het begin van de jaren zeventig komen we herbronnen tegen als een van oorsprong Vlaams woord dat opgang maakte in het Nederlands. Riemer Reinsma definieerde het in 1975 als: „Tot de bron terugbrengen; opnieuw voeden met de oorspronkelijke idealen.” Het gaat om een vertaling van het Franse ressourcer. Inmiddels wordt herbronnen bij ons niet langer als Belgisch-Nederlands beschouwd.
Zelf vind ik herbronnen een foeilelijk woord dat in vervoegde vorm zelfs nog lelijker wordt. Niet iedereen weet overigens hoe je het moet vervoegen. Op internet kom je zinnen tegen als „Onder het herbronde en hertaalde CDA gaan we weer terug naar de multiculturele samenleving”, en: „Révitaliseer jezelf om geherbrond thuis te komen bij jezelf.” De spellingchecker van Word wijst beide vervoegingen af, maar de eerste is correct.
Volgende week meer over taaltoptiens.
Ewoud Sanders schrijft elke week over taal. Twitter:
Dit artikel werd gepubliceerd in NRC Handelsblad op Donderdag, 22 juni 2017, pagina 20.
Geplaatst met toestemming van de auteur.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
