Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.
Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.
Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/
Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.
Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.
Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)
Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.
(alfabetisch)
app (NL: ep) < applicatie
backhand (NL: beckhend)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
badge (NL: betsj)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome;)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
impact (NL: impekt)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
jerrycan (NL: dzjerriekèn)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
magazine (NL: meggezien)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
scanner (NL: skenner)
scrabble (NL: skrebbel)
stand (NL: stend) – zie ook standen
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)
vanavond, deze avond
zie ook van de morgen, avend
Vandenavond eten we worst met bloemkool en witte saus.
avond
zoals in talloze andere woorden is de onbeklemtoonde, oorspronkelijke klinker ‘o’ in ‘avond’ verzwakt tot een doffe e
ook in alle mogelijke samenstellingen: tsaves (’s avonds), van den avend (vanavond), …
zie ook van den avond
Van den avend is ‘t er weeral niet op den tv, spelen w’anders nog is nekeer e spelleke Scrabble?
bovengrondse tunnel, doorgaans onder een spoorweg
regio Aalst
< Mnl. ‘conkel’, etymologisch gerelateerd aan konkelfoezen
“Even wist ik ook niet waar ik het had. Een konker, dat kent toch iedereen? Maar neen, op tien minuten rijden van Erembodegem (bij Aalst) wist men niet waarover ik het had. En dat gold evenzeer voor de aanwezigen die van pakweg Gent of Leuven kwamen.
Met konker bedoelde ik een doorgang onder een verhoogde spoorweg, iets wat mijn collega’s gewoon een tunnel bleken te noemen." (taalfluisteraar.be/2019/10/08/de-konker)
de (heikele) klimaatkwestie, in de uitdrukking “de klimaatpatat doorschuiven”
NL: klimaataardappel
zie ook patat, de hete ~ doorschuiven; bosbrosser
“Schuif de klimaatpatat niet door", luidt de conclusie van het rapport van de Sociaaleconomische Raad van Vlaanderen. (hln.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
