Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
in Vlaanderen wordt ‘dat’ (eigenlijk da) als betrekkelijk voornaamwoord gebruikt voor alle drie de woordgeslachten, ‘die’ (en dienen/diejen) wordt voor mannelijke en vrouwelijke woorden enkel als aanwijzend voornaamwoord gebruikt
merk op dat dit hoegenaamd niets verandert aan de woordgeslachten zelf: men heeft het dan wel over (o.a.) “een overheid da nie marcheert”, maar men zal nimmer “dat overheid” zeggen, het blijft “die overheid”
in West-Vlaanderen en bijgevolg het West-Vlaams treedt het omgekeerde fenomeen op, daar is ‘die’ dikwijls het betrekkelijk voornaamwoord voor alle drie de geslachten, maar ook daar verandert dit niets aan de geslachten zelf en blijft het “’t huis die” en nooit “de huis die”
Seg, diene jongen dat daar staat, is da nie ’t lief van dingske?
> andere betekenis van dat
de eind-t van het voornaamwoord “dat” vervalt in vrijwel alle Vlaamse dialecten
analoog aan wa, me, nie/ni, goe zorgt de verdwenen t (eigenlijk een d) toch nog voor stemverlies van de eerstvolgende medeklinker (behalve b)
zie ook volgende twee taalkaarten van Jan Stroop:
http://www.janstroop.nl/wp-content/uploads/2015/07/datPAUZEkaart_4.jpg
http://www.janstroop.nl/wp-content/uploads/2015/07/datVOCAALkaart_3.jpg
zie ook watte, wadde, datte, dadde
pijn hebben aan / last hebben van de milt bij het sporten (voornamelijk lopen)
vgl. “het spleen hebben”
WNT: “De milt hebben (t.w. wanneer iemand de milt steekt).”
→ merk op dat het lidwoord in de uitdrukking niet (meer) wordt gezegd
- Aie, godverdikke, ’k è weeral milt.
- ’k Heb ’t u al honderd keer gezegd he jong, eerst sporten, dan pas fretten.
pijn hebben aan / last hebben van de milt bij het sporten (voornamelijk lopen)
vgl. “het spleen hebben”
WNT: “De milt hebben (t.w. wanneer iemand de milt steekt).”
→ merk op dat het lidwoord in de uitdrukking niet (meer) wordt gezegd
- Aie, godverdomme, ’k è weeral milt.
- ’k Heb ’t u al honderd keer gezegd he jong, eerst sporten, dan pas fretten.
zonder waarde
zelfde betekenis: van kust mijn; ginderachter, van ~; kaarskeschiet, iets van ~; van gaat daar liggen
“vorig jaar moesten wij da lezen en da was echt een boek van kust mijn gat!” (twitter 5 nov. 2014)
“ja da vind ik nu eigelijk ook eerlijk gezegd een reactie van kust mijn gat. nie iedereen die dronken in een auto kruipt doet een ongeval.” (weljongniethetero.be 9 aug. 2006)
“We spelen voetbal in een armetierige flutcompetitie van kust mijn gat, de naam competitie niet waardig…” (blauwwit.be 23 dec. 2013)
“Toen was Wilmots ook al een trainer van kus mijn gat. Da’s nog zoiets. Omdat je twee jaar geleden iemand goed vond, moet je hem dus maar …” (blauwwit.be 16 jun. 2016)
“oppassen, we worden hier voortdurend belaagd door een soort pseudo-zelfverklaarde-filosofen (filosofen van “kus mijn gat” dus ) …" (forum.politics.be 31 mei 2009)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
