Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Reacties van Diederik

    gelle

    Uhm, ‘jullie’ heeft geen sterkere meervoudsbetekenis als ‘gelle’ e.v. zenne.

    In mijn taalgebruik is golle (de Antwerpse uitspraakvariant dervan; of eventueel ‘gölle’) identiek in gebruik als ‘jullie’, en volledig inwisselbaar.

    Tot “vrij recent” (in de lange taalgeschiedenis bedoel ik) werd “jullie hebt” en “jullie bent” ook nog wel geschreven en ik ken zelfs mensen die nog oudere mensen weten die het zeggen.
    Het AN ‘jullie hebben’ is gewoon een vereenvoudiging van het aantal verschillende vormen, maar heeft niks te maken met of het nu ‘meer’ meervoud is of minder meervoud is als het ander. In veel NL dialecten heeft namelijk de -t het in het meervoud gehaald, in het Nedersaksisch heet het dan dikwijls “wij hebt, jullie hebt, zij hebt”;

    (Ook bijgedragen kan hebben, is dat het Noord-Hollands vanouds “je bennen” en “je zeggen” enz. hebben. Als “jullie” dan later ontstaat, neemt het gewoon de uitgang van jij/gij over; en die was al -en, in die groep dialecten.)

    Toegevoegd door Diederik op 13 Jun 2011 23:27

    gelle

    Eigenlijk is het omgekeerd!

    De 2de persoon enkelvoud op -t (ge gaat, ge komt enz) komt van het meervoud!

    Oorspronkelijk was het (vereenvoudigd):

    ik geef
    du geefs(t)
    hij geeft

    wij geven
    gij geeft
    zij geven

    Gij was meervoud en betekende dus zoveel als jullie/gelle. In bijv. het Limburgs is dat nu nog zo (geer, vgl “wij” dat veer is; of het Duits wir en ihr waar die R ook nog achterstaat).
    Maar behalve in het Limburgs, is het voornaamwoord “du” vervangen door “gij”, dat enkelvoud werd en ‘du’ ging vervangen.
    Zoals men in het Frans ook “vous” (beleefd) tegen 1 persoon kan zeggen; en in het Engels het meervoud “you” ook het enkelvoud “thou” heeft vervangen.

    Omdat nu het enkelvoud “gij geeft” en het meervoud “gij geeft” identiek waren, moest men het meervoud wat veranderen om onderscheid te maken. Gijlie, jullie, enz., “gij lieden” dus duidelijker meervoud. Gelijk dat ze in Amerikaanse dialecten het probleem van you (enkelvoud) en you (meervoud) oplossen met een nieuw meervoud “you guys” (letterlijk “gij lieden”!) of y’all (you all)

    Dus dat het is “gijlie/gelle hebt, gelle komt” enz. is eigenlijk den oorspronkelijke vorm. Ook in het duits is den 2de persoon meervoud een -t: ihr komt, ihr habt.

    Dus eigenlijk is het het ABN dat met zijn ‘jullie hebbEN’ raar doet.

    Naar goeie gewoonte ne knip & plak-link:
    http://www.flickr.com/photos/10049209@N02/5734203879/

    Zwart = jullie/g… hebbEN
    Rood & groen = jullie/gelle/gulder enz. hebT

    Toegevoegd door Diederik op 13 Jun 2011 22:37

    farm

    *Standaard VLAAMS. wat is da nu toch mè mij.

    Toegevoegd door Diederik op 13 Jun 2011 22:28

    farm

    LG: standaard Nederlands zou ik het niet noemen. Het lijkt mij meer Antwerps & omstreken.

    Toegevoegd door Diederik op 13 Jun 2011 22:28

    sjproak

    sprache/språk…
    ’t zijn toch halve Pruissen hé die Limburgers.

    Toegevoegd door Diederik op 13 Jun 2011 22:23

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.