Het Vlaams woordenboek

Engelse leenwoorden met korte a
(uitspraak)

De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.

Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/

Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.

(alfabetisch)
app (NL: ep) < applicatie
backhand (NL: beckhend)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
badge (NL: betsj)
badminton (NL: betminten)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
flatscreen (NL: fletscreen)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
impact (NL: impekt)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
jerrycan (NL: dzjerriekèn)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
magazine (NL: meggezien)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
sandwich (NL: sendwitsj, doffe i) – Vlaamse uitspraak: santwisj, scherpe i
scanner (NL: skenner)
scrabble (NL: skrebbel)
stand (NL: stend) – zie ook standen
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 21 May 2020 01:22
38 reactie(s)

Engelse leenwoorden met korte a
(uitspraak)

De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.

Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/

Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.

(alfabetisch)
app (NL: ep) < applicatie
backhand (NL: beckhend)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
badge (NL: betsj)
badminton (NL: betminten)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
flatscreen (NL: fletscreen)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
impact (NL: impekt)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
jerrycan (NL: dzjerriekèn)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
magazine (NL: meggezien)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
sandwich (NL: sendwitsj) – Vlaamse uitspraak: santwisj
scanner (NL: skenner)
scrabble (NL: skrebbel)
stand (NL: stend) – zie ook standen
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 21 May 2020 00:37
38 reactie(s)

wegcode
(verzamellemma)

Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Om van punt A naar punt B te geraken, moet hij een beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

voertuigen:
cabriard
camion
camionette
clark
crèmekar
decapotabel
geit
hollandse mercedes
hoogtestapelaar
ministadswagen
mobilhome
moto
motocyclette
opligger
otto
plooivelo
trottinette
velo
vlieger
vorklift
wagen
warmeluchtballon

wegen:
afdraai
autostrade
baan
baanvak
buurtweg
drievaksbaan
egelwegel
fietsostrade
gemeenteweg
gracht
heirbaan
kasseibaan
kasseiweg
kerkwegel
macadam
middenvak
ovalen punt
ovonde
pechstrook
pelotonremmer
ribbelstrook
rijbaan
rijvak
rondpunt
tarmac
trage weg
trottoir
tunnelkoker
tweevaksbaan
vak
velostrade
viervaksbaan
voetpad
wegel
wegenis

auto-onderdelen:
achterruitontdooiing
baarchoc
bache
bielle
boîte
chappement
embrayage
faar
frein
gardeboe
groene nummerplaat
guidon
handelaarsplaat
kilometriek
naft
naftbak
naftstop
nummerplaat
petrol
pinker
pinklicht
plak
ressort
slijklap
vervangstuk
vis platinées
vitesse
vitessepook
voorruitontdooiing
wisselstuk
z-plaat

velo-onderdelen:
frein
slijklap
soupape
staander

varia:
aan de klap
accident
accordeonfile
achter de hoek
afdraaien
amortisseur
auto-accident
autoconstructeur
autocontrole
automatic
baancafé
baandancing
baanhotel
baanrestaurant
baanwinkel
baan, onder de ~
banden leggen
banden steken
bedding
bedrijfswagen
belauto
betalend parkeren
blokrijden
bluts
blutsen
Bob
bollen
cabrioleren
camion, van de ~ gevallen
copiloot
corijder
depanneren
doorvlammen
dwarsen
een rijdende doodskist
embrayeren
ertegen plakken
filegolf
firmawagen
garagepoort
garagist
gat, in iemands ~ zitten
herspuiten
het hol van Pluto
hoffelijkheidscode
ijsgang
janettenbak
kaartjesknipper
keuring
kreukelpaal
lage-emissiezone
langs
lichten
loonwagen
maleur
maneuver
middenvakrijder
mobiliteitsknoop
monovolume
motard
moteur
occasie
octopuspaal
octopusplan
omlegging
op den trein, tram, velo
pikkel
pinken
pinkers opzetten
platten band
Porschist
rijmplek
rood licht
schouwing
schouwingsbewijs
sjieken bak
smijten, alles dicht ~
sneeuwschuifelen
sortie
statie
stationeren
stelplaats
trambedding
treinbedding
treinbegeleider
uitblutsen
uitbollen
veldvitesse
verbodsteken
verkeersaccident
verkeersbelasting
verkeerscode
verkeershinder
verkeersinbreuk
verkeerswisselaar
Vespist
vlammen
volumewagen
voorbijsteken
waar men gaat langs Vlaamse wegen
wegbollen
wegeniswerken
wegenwerken
wet betreffende de politie over het wegverkeer
wielertoerist
zwieren, op de bon ~

> andere betekenis van wegcode

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 21 May 2020 00:08
10 reactie(s)

pechstrook
(de ~ (v.), -en)

in Nederland: vluchtstrook

Van Dale 2016 online: BE

zie ook verzamellemma wegcode

Als je auto op de pechstrook staat, moet ge bij het uitstappen een fluovestje aan doen zodat je goed zichtbaar bent voor het aanstormende verkeer.

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 21 May 2020 00:07
0 reactie(s)

wegcode
(verzamellemma)

Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Om van punt A naar punt B te geraken, moet hij een beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

voertuigen:
cabriard
camion
camionette
clark
crèmekar
decapotabel
geit
hollandse mercedes
hoogtestapelaar
ministadswagen
mobilhome
moto
motocyclette
opligger
otto
plooivelo
trottinette
velo
vlieger
vorklift
wagen
warmeluchtballon