Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door nthn

    kledij
    (verzamellemma)

    De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.

    kledij:
    aanstekers
    baai
    bain de soleil
    badkostuum
    blokken
    botten
    bottinen
    bovenlijfke
    bretellen
    broeksriem
    centuur
    cravat
    debardeur
    duffelcoat
    frak
    frennen
    frulleke
    gilet
    golf
    gordel
    kap
    kaptrui
    kaspoesjeir
    kepie
    klak
    kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
    kloef
    kloon
    knop
    kostuum
    kousen
    k-way
    lits
    manchetknop
    mantel
    marcelleke
    nestels
    neuke
    onderlijfke
    onderpull
    overal
    palto
    pantoffels
    pelse frak
    pitteleir
    plastron
    pots
    pression
    pull
    regenscherm
    rijkoord
    sacoche
    sjerp
    sletsen
    sloefen
    sous-pull
    tailleur
    tallon
    tiret
    vellen frak
    vest
    veston
    voorschoot
    vriezebroek
    zot

    werkwoorden:
    fronsen
    opplooien
    plooien
    sletsen
    tailleren

    varia:
    afgeborsteld
    avondkledij
    coupe regentes
    droogkast
    droogkuis
    gele hesjes
    hiel
    kapstok
    mottenbol
    okselvijver
    smink
    solden
    tent
    wasmachien

    uitdrukkingen:
    broek, de ~ dragen
    ene frak en twee schoenen
    frak, amaai mijne ~
    Jean met de klak
    kiekens, de ~ zitten door den draad
    klak, amai mijn ~
    klak, er met de ~ naar gooien
    kleedje, in een nieuw ~ steken
    klonen, de ~ van iets aanhebben
    kroon, de ~ ontbloten
    met de klak rondgaan
    nestel, zijnen ~ afdraaien
    sloef, op zijn ~en afkomen
    uit een doosje komen
    voorschoot, een ~ groot

    > andere betekenis van kledij

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 May 2020 17:08
    2 reactie(s)

    sjerp
    (zn., m., ~ en)

    sjaal

    Van Dale 1995: (gewestelijk)
    Van Dale 2017: niet al­ge­meen sjaal, das

    < Frans écharpe

    uitspraak Antwerpen.: sjaarp
    zie ook sjarpe; verzamellemma kledij

    Aquascutum scarf

    Met die aprilse grillen kan het weer zo omslagen. Doe toch maar ne warme sjerp aan voordat ge een fleuris opschaart (opscharen).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 May 2020 17:08
    0 reactie(s)

    santé
    (tussenw.)

    proost, gezondheid, schol

    vd gratis wb:
    san·té tw wens bij het drinken: op je gezondheid

    Er wordt vanalles gezegd,proost, sante, gezondheid,schol,lebbe-lebbe ,enz.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door nthn op 21 May 2020 01:25
    3 reactie(s)

    Engelse leenwoorden met korte a
    (uitspraak)

    De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

    Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
    ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
    flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
    enz.

    Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
    flat: /fl?t/
    caravan: /k?r??-v?n/
    tram: /tr?m/

    Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
    Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
    En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

    Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

    Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

    Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.

    (alfabetisch)
    app (NL: ep) < applicatie
    backhand (NL: beckhend)
    bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
    badge (NL: betsj)
    badminton (NL: betminten)
    big bang (NL: big beng)
    black (NL: blek)
    camping (NL: cemping)
    camper (NL: cemper; VL: mobilhome)
    caravan (NL: kerreven)
    cash (NL: cesh)
    clan (NL: clen)
    comeback (NL: comebeck)
    crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
    crash (NL: kresh)
    dancing (NL: dencing)
    Danny (NL: Denny)
    dashboard (NL: deshbord)
    fan (NL: fen)
    flat (NL: flet)
    flatscreen (NL: fletscreen)
    gangster (NL: gengster)
    glamour (NL: glemmer)
    grand slam (NL: grend slem)
    hacken (NL: hecken)
    impact (NL: impekt)
    jackpot (NL: jeckpot)
    Jack Nicholson (?)
    jack russell (NL: jeck russell)
    jam (NL: jem)
    jazz (NL: jezz)
    jerrycan (NL: dzjerriekèn)
    handicap (NL: hendiekep)
    Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
    magazine (NL: meggezien)
    match (NL: metch)
    muziekband (NL: muziekbend)
    planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
    plannen (NL: plennen)
    plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
    sandwich (NL: sendwitsj, doffe i) – Vlaamse uitspraak: santwisj, scherpe i
    scanner (NL: skenner)
    scrabble (NL: skrebbel)
    stand (NL: stend) – zie ook standen
    tank (NL: tenk) alle betekenissen
    tanken (NL: tenken)
    tennisracket (NL: tennisrecket)
    tram (NL: trem)
    wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 May 2020 01:22
    38 reactie(s)

    Engelse leenwoorden met korte a
    (uitspraak)

    De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.

    Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
    ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
    flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
    enz.

    Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
    flat: /fl?t/
    caravan: /k?r??-v?n/
    tram: /tr?m/

    Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
    Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
    En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.

    Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.

    Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)

    Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.

    (alfabetisch)
    app (NL: ep) < applicatie
    backhand (NL: beckhend)
    bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
    badge (NL: betsj)
    badminton (NL: betminten)
    big bang (NL: big beng)
    black (NL: blek)
    camping (NL: cemping)
    camper (NL: cemper; VL: mobilhome)
    caravan (NL: kerreven)
    cash (NL: cesh)
    clan (NL: clen)
    comeback (NL: comebeck)
    crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
    crash (NL: kresh)
    dancing (NL: dencing)
    Danny (NL: Denny)
    dashboard (NL: deshbord)
    fan (NL: fen)
    flat (NL: flet)
    flatscreen (NL: fletscreen)
    gangster (NL: gengster)
    glamour (NL: glemmer)
    grand slam (NL: grend slem)
    hacken (NL: hecken)
    impact (NL: impekt)
    jackpot (NL: jeckpot)
    Jack Nicholson (?)
    jack russell (NL: jeck russell)
    jam (NL: jem)
    jazz (NL: jezz)
    jerrycan (NL: dzjerriekèn)
    handicap (NL: hendiekep)
    Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
    magazine (NL: meggezien)
    match (NL: metch)
    muziekband (NL: muziekbend)
    planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
    plannen (NL: plennen)
    plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
    sandwich (NL: sendwitsj) – Vlaamse uitspraak: santwisj
    scanner (NL: skenner)
    scrabble (NL: skrebbel)
    stand (NL: stend) – zie ook standen
    tank (NL: tenk) alle betekenissen
    tanken (NL: tenken)
    tennisracket (NL: tennisrecket)
    tram (NL: trem)
    wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 May 2020 00:37
    38 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.