Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door nthn

    om ter eest
    (uitdr.)

    SN/NL: om het eerst

    zie ook om ter

    In de naschoolse opvang mocht mijn zoon met vijf andere kindjes lopen omtereest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Apr 2020 12:09
    0 reactie(s)

    nationaliteiten
    (verzamellemma)

    Zoals zijn noorderburen heeft ook de Vlaming tal van woorden nodig om aan te duiden waar iemand juist vandaan komt. Voor veel nationaliteiten gebruikt hij dezelfde woorden (doch dikwijls met een andere intonatie) als de Nederlanders, maar voor een deel opvallende dan weer niet, niet het minst voor zijn noorderburen zelf.

    zie ook nationaliteit

    ?Hollander/Hollandse
    Amerikaander
    Duits
    Indiër/Indische
    Irakees
    Iranees
    Italiaander
    Japanees
    Scandinaaf
    Spanjool

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Apr 2020 11:54
    1 reactie(s)

    Scandinaaf
    (mv. Scandinaven)

    inwoner van Scandinavië (Denemarken, Zweden, Noorwegen, Finland, IJsland)

    vrt.taalnet: ‘Scandinaaf en Scandinaven komen vrijwel uitsluitend in het Belgisch-Nederlands voor.’

    googel: .BE (>11.000) .NL (>1800)

    niet in VD

    SN: Scandinaviër(s)

    zie ook verzamellemma nationaliteiten

    We moeten het van een Scandinaaf hebben om over Vlaams een thesis te schrijven. (zie http://translationaces.host56.com/N1_2_Bjurstam.pdf)

    De Vikingen waren Scandinaven die met roeiboten de Schelde opvaarden, overal de dorpen in brand staken, de vrouwen verkrachtten en de kinderen vermoordden. Dat was hetgeen wij zo ongeveer in de geschiedenislessen in ’t lager leerden. Of toch hetgeen ik onthouden heb ;)

    demorgen.be: Duizenden Scandinaven zonder stroom door storm

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Apr 2020 11:53
    8 reactie(s)

    nationaliteit
    (de ~ (v.), ~en)

    Net als in het Nederlands betekent dit woord ook het lid zijn van een staat.

    Echter, waar alle (Nederlandse) “officiële” taalinstanties het over eens lijken te zijn, is dat er een fout staat in elk van onze (Vlaamse) identiteitskaarten. Volgens deze “instanties” moet een Nederlander op de vraag “Wat is uw nationaliteit” antwoorden “Nederlandse,” als bijvoeglijk naamwoord. Deze logica volgend, zou een Belg dus moeten antwoorden “Belgische,” maar we zeggen steevast “Belg,” niet “Belgische.” Ook op onze identiteitskaart staat er “Belg.”

    mogelijke reden: in het Frans zijn het zelfstandig naamwoord “Belg” en het bijv. naamwoord “Belgisch” identiek: “belge”. De administratie is lang eentalig Frans geweest in België en er werden heel wat Franse zinswendingen overgenomen.

    zie ook verzamellemma nationaliteiten

    Ondervrager: Dewelke is uw nationaliteit?
    Staf: Ik heb de Belgische nationaliteit
    Kees: Ik heb de Nederlandse nationaliteit
    Ondervrager: Wat is uw nationaliteit?
    Staf: Belg
    Kees: Nederlandse
    Ondervrager: Wat is de kleur van deze tafel?
    Staf: Blauw
    Kees: Blauw

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Apr 2020 11:53
    4 reactie(s)

    kledij
    (verzamellemma)

    De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.

    kledij:
    aanstekers
    baai
    bain de soleil
    badkostuum
    blokken
    botten
    bottinen
    bovenlijfke
    bretellen
    broeksriem
    centuur
    cravat
    debardeur
    duffelcoat
    frak
    frennen
    frulleke
    gilet
    golf
    gordel
    kap
    kaptrui
    kaspoesjeir
    kepie
    klak
    kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
    kloef
    kloon
    knop
    kostuum
    kousen
    k-way
    lits
    manchetknop
    mantel
    marcelleke
    nestels
    neuke
    onderlijfke
    onderpull
    overal
    palto
    pantoffels
    pelse frak
    pitteleir
    plastron
    pots
    pression
    pull
    regenscherm
    rijkoord
    sacoche
    sletsen
    sloefen
    sous-pull
    tailleur
    tallon
    tiret
    vellen frak
    veston
    voorschoot
    zot

    werkwoorden:
    fronsen
    opplooien
    plooien
    sletsen
    tailleren

    varia:
    afgeborsteld
    avondkledij
    coupe regentes
    droogkast
    droogkuis
    gele hesjes
    hiel
    kapstok
    mottenbol
    okselvijver
    smink
    solden
    tent
    wasmachien

    uitdrukkingen:
    broek, de ~ dragen
    ene frak en twee schoenen
    frak, amaai mijne ~
    Jean met de klak
    kiekens, de ~ zitten door den draad
    klak, amai mijn ~
    klak, er met de ~ naar gooien
    kleedje, in een nieuw ~ steken
    klonen, de ~ van iets aanhebben
    kroon, de ~ ontbloten
    met de klak rondgaan
    nestel, zijnen ~ afdraaien
    sloef, op zijn ~en afkomen
    uit een doosje komen
    voorschoot, een ~ groot

    > andere betekenis van kledij

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 16 Apr 2020 02:15
    2 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.